سیا در افغانستان به کی چقدر پول داد؟
حکیم نعیم
در این اواخرکتابی بنام First In ویا برای نخست در داخل, که توسط یک مامور سابق سازمان استخبارات امریکا ( سیا) بنام گری شرون نوشته شده است و یکی از پر خواننده ترین کتاب ها در امریکا بشمار میرود به چاپ رسیده است و دارای مطالب تازه ی از فعالیت های سیا در افغانستان میباشد.
گری شرون که یکی از سابقه کار ترین و با تجربه ترین مامورسابق سیا در امور افغانستان و جنوب آسیا است , تقریباً در تمام دوران فعالیت 35 ساله اش, با مسایل افغانستان به شکلی از اشکال سروکار داشته است. آقای شرون درست چند ماه قبل از کودتای خلق و پرچم در سفارت امریکا در اسلام آباد به حیث کارمند سیا شروع به کار نموده و آخرین ماموریتش رهبری نخستین تیم هفت نفری سیا, بنام "الاشه شکن", درست چند روزی بعد از حادثه 11 سپتمبر در پنجشیر بوده است. به روایت آقای شرون او در زمان ماموریتش در سیا تقریباً با تمام مهره های خورد و بزرگ سه دهه اخیر تاریخ افغانستان دیدار نموده و از احمد شاه مسعود و مسعود خلیلی بمثابه "دوست های نزدیک خود" یاد آور شده است.
کتاب ی برای نخست در داخل, مجموعه ی از یاداشت ها, تحلیل ها و خا طرات آخرین ماموریت چهل روزه ی آقای شرون در سیا, از تاریخ 26 سپتمبر 2001 الی 4 نومبر 2001, در داخل افغانستان است. هر چند کتاب های متعددی از طرف مامورین سابق و یا ژورنالیست های نزدیک به سیا در مورد افغانستان در سال های اخیر به نشر رسیده است فقط یکی از ویژه گی های عمده این کتاب آن است که نویسنده ی کتاب از اکثر کمک های پولی سیا که در مدت ماموریتش به" رهبران" و فرماندهان ائتلاف شمال وقت کرده به تفصیل یاد آور شده است, که خود جالب و بی سابقه است. زیرا معمول است که اداره استخباراتی آطلاعات امریکا در بسیاری موارد اجازه نشر مطالب را به تفصیل نمیدهد.
با یاد آوری این نکته که هر چند این کتاب موارد ضدو نقیض زیادی را نیز داراست که میتوان بگونه مثال از ادعای " بازسازی راه های کابل توسط دولت مجاهدین" یاد آور شد, و هم توسط یک جاسوس سابق سیا نوشته شده است, ولی باز هم افشا کننده ی حقایق تلخ یک دوره ئی از تاریخ معاصر کشور مان محسوب میشود.
در کتاب گری شرون ادعا کرده است که تقریباً مقدار 5 میلیون دالر را در مدت 40 روز به" رهبران" و مسوولین ائتلاف شمال وقت پرداخته است. هر چند میدانیم و میدانند که مبلغ فوق قطره ی از بحر بیکران کمک های سیا به نوکران رنگارنگش در افغانستان هم نمیتواند باشد ولی باز هم به مصداق
- مشت نمونه خروار- لیست مفصلی را که کی از سیا از این مبلغ چقدر گرفته است, در ذیل تقدیم میگردد:
- انجینر عارف, که از طرف گری شرون " رئیس دفتر استخبارات ائتلاف شمال", معرفی شده است, مبلغ پنجصد هزار دالر در شب 26 سپتمبر 2001 , بازارک, پنجشیر,
- قسیم فهیم, یک میلیون دالر, به تاریخ 27 سپتمبر 2001, باراک, پنجشیر,
- سیاف, صد هزار دالر, به تاریخ 29 سپتمبر, 2001, گلبهار
گری شرون جریان پرداخت پول به سیاف را به تفصیل حکایت نموده, مینویسد " زمانی که بسته های نوت صد دالری را که قبلاً در یک پلاستیک شفاف پیچانیده بودم روی میزی که در وسط اتاق جا داشت گذاشتم, بر عکس دیگر فرماندهان ائتلاف شمال که در لحظات اول کوشش میکنند به پول تمایلی نشان ندهند, سیاف با یک حمله برق آسا پول را از روی میز برداشت و برای مدت کوتاه با چشمان از حدقه برآمده به آن خیره شد شاید هم میخواست متیقن شود که چی چیزی را در در دست گرفته است. بعداً به شدت آنرا به طرف یکی از همکارانش پرتاپ کرد. انگار که کچالوی داغی باشد و با یک لبخند به من نگاه نموده گفت: این اولین بار است که از کسی پول نقد قبول میکنم." (1)
( جمله اخیر سیاف بی گمان گفتار شهزاده ترکی الفیصل رئیس سابق سازمان استخبارات سعودی را بخاطر میاورد که زمانی گفته بود: " هر گاهی که با سیاف ویا دیگر فرماندهان افغان, ملاقات میکردم قبل از آغاز صحبت همیشه دفترچه چک بانکی ام را دردست داشتم.") (2)
- انجینر عارف, 22 هزار دالر, به تاریخ 1 اکتوبر, 2001, و 10 هزار دالر به تاریخ 2 اکتوبر, باراک, پنجشیر,
- انجینر عارف, دوصدو پنجاه هزار دالر, به تاریخ 7 اکتوبر, باراک پنجشیر
- قسیم فهیم, یک میلیون و دوصد هزار دالر, داکتر عبدالله, دوصدو پنجاه هزار دالر (بنام کمک انسان دوستانه به مردم پنجشیر) , به تاریخ 17 اکتوبر 2001, آستانه, پنجشیر
- قومندان عطا (فعلاً والی بلخ),دوصدو پنجاه هزار دالر, ( پول به فهیم داده شده است تا به قومندان عطا فرستاده شود.) به تاریخ 17 اکتوبر 2001,
گری شرون علت فرستادن پول به قومندان عطا را قهر بودن قومندان عطا با سیا بنابر پیوستن یک تیم دیگر سی ای ای بنام "ستاره" با دوستم در جنوب مزار شریف عنوان نموده مینویسد:" احتمال درگیری قومندان عطا با دوستم تا زمانی که یک تیم سیا با دوستم بود, برای ما سخت نگران کننده بود. من خواستم با ارسال پول به عطا, مانع جنگ بین دوستم و قومندان عطا شوم و هم به نوعی واضح سازم که سیا با تمام فرمانده هان در یک مسافه قرار دارد."(3)
امید است روزی تمامی پول های داده شده ی سیا به " رهبران" خود ساخته و باد آورده ی روزگار مان, به این لیست افزوده گردد, تا سند محکمی باشد در دل تاریخ تاریک وخونین سه دهه اخیر کشور مان.
ماخذ ها:
(1) Schroen, C Gary. First In: an Insider’s Account of How the CIA Spearheaded the war on Terror in Afghanistan. Presidio Press, New York, 2006.
(2) Coll, Steve. Ghost Wars: The Secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden from the Soviet Invasion to September 10,2001. Penguin Books, New York, 2005.
(3) Schroen, C Gary. First In: an Insider’s Account of How the CIA Spearheaded the war on Terror in Afghanistan. Presidio Press, New York, 2006.
بالا
بازگشت