برخی علل عد م فیروزې جمهورې اسلا می افغانستا ن ؟
افغا نستان عزیز بنا بر مو قیعت ؛ جیو پو لتیک و استر ا تیژېک؛ در طو ل تا ریخ؛ درګیر بر خور دها ې حوا د ث ابر قد ر ت هاې جها ن بو د ه است . د ر سا ل ۲۰۰۱میلا دې بعد انکه نیا زې به بنیا د ګرا ن را دولت اضلا ع متحد ه امریکا ؛انګلستان و غیر ه بعد شکست مو قتی کمپ سو سیا لیستی نه د ید ؛ به بها نه حا د ثه ۱۱ سپتا مبر ۲۰۰۱ در اضلا ع متحد ه امریکا ؛ یک جا با ملل متحد که همیش وسیله استعما ل انان بو ده؛ با پیروا ن افغانی خویش مرکب از داکتر عبد الستارسیر ت نما یند ه سلطنت سابق؛ محمد یو نس قا نونی نما یند ه اتحا د مجا هد ین شما ل ؛جلیل شمس نما یند ه ګرو پ جلیل در قبر س ؛انور الحق احد ې به نما یند ګی افغان ملت؛وپیروا ن خویش با اصطلاح متخصص افغانی ؛ در بن؛ جر منی ؛بد و ن اشترا ک نما یند ګان کا فه ملت و اقوا م ؛ احزا ب و سا زمانها ې ملی ؛ متر قی و دموکرا ت افغانی ګرد امد ند ۰
درین جلسه با فیصله خو د ؛ در افغانستا ن دولت عبورې را تحت رهبرې حا مد کر زې ؛ مشا ور شر کت مواد نفتی يو نی کا ل تا سیس نمود ۰با تاسیس و تشکیل این دولت در افغانستان اکثر یت مرد م رنج وبلا کشید ه که از جنګها ې تحمیلی بنیا د ګرا ن با پشتیبا نی این امپریا لیستها خسا ر ات زیاد ې متحمل شد ه بو د ؛ راضی ګر دید ند ؛که با پشتیبا نی اضلا ع متحد ه انګلستان ؛ ملل متحد ه و غیر ه مما لک سر ما یه دارې ؛در افغانستا ن امنیت تا مین میګرد د؛و درامور اجتما عی و اقتصا دې افغانستا ن بازې سازې و انکشاف صور ت میګر ند ؛ مخصو صا و قتیکه جو رج بو ش ریس جمهور اضلا ع متحد ه امر یکا اعما ر با ز سا زې و انکشا ف افغانستان را طۍ پلا ن؛ما نند پلا ن ما ر شا ل اعلا ن نمود؛امید وارې مرد م افغانستا ن افزون ترګر د ید ؛ وهمه امید وا ر شد ند که افغانستا ن هر چه ذود تر در صف وقطار مما لک انکشا ف یا فته جهان قرار میګیرند ؛ و نیا زها ې دیر نه مرد م افغا نستان رفع می شو ند . ولی در عمل این وعد ه دولت امر یکا تحقق نیا فت ؛ امنیت در افغانستان نا مین نشد ؛و عملا ما یو سی وجدا یی اکثر یت مر د م افغانستان از ین اعما ل دولت جمهورې اسلامی بمیا ن امد ند . بعد ا طۍ نما یند ګا ن ګرو ه فو ق الذ کر با صطلا ح لو یه جر ګه اول را به وجود اوردند ؛ و درا ن دولت انتقالی را با ز هم تحت ریا ست حا مد کزرۍ بو جو د اورد ؛ و بعد ا تحت بر خی نما یند ګا ن ګرو ه مذ کور ؛ لو یه جر ګه دومی را بوجو داورد ؛و درا ن قا نون اسا سی را بو جود اورد ؛که بعدا حامد کرزۍ را به حیث ریس جمهور اسلا می افغا نستان و شورا یملی را تا سیس ودرا ن هم نما یند ګا ن خو د را تعین نمود ند ؛ که این همه فعا لیت ها ې شا ن ما یو سی را در مر د م افغانستا ن افزایش یا فت . با همه این دشوا رې مر دم رنج وبلا کشیده افغانستان با تشکیل کنفرا نس ها ې تو کیو ؛ بر لین و لند ن که درا ن بیش از ۲۲میلیارد دالر را بغر ض باز سا زې و انکشا ف امور اجتما عی و اقتصا دې و تا مین امنیت ملی ورضا یت مر د م نا را ض افغانی تصو یب نمو ده بو دند ؛بارې امید وارې شا ن استقرار یا فت ؛ ولی همه دید ند؛ که بر خی اعظم این وجوه به افغانستان نیامد وقسمت خیلی کم به دولت ان هم برا ې خر چ اضا فی اراکین دولت به مصر ف رسید ؛ واندازه دیګر ان بد ستر س این جو ها ګذا شته شد ؛ که انها به وسیله ان در افغانستا ن پیروا ن خود را یا فت و تنا سب ناګوار در معا شا ت ومصا را فا ت دولت را به با ر اورد ؛ با ز هم با ز سا زې و انکشا ف و تا مین امنیت ملی در افغانستا ن به عمل نیا مد ونا رضا یتی مر دم افزون ترګر د ید .
لغو ه قوا ې مسلح در افغانستان ؛ و عد م رعا یت از جر ګه ها ؛ عمل دشمنا نه دګرې بود ؛ که در افغانستا ن نا بخشودنی را اضا فه سا خت . محو ه سیستم مختلط اقتصادې؛فرو ش ملکیت ها ی ملی به سکتورخصو صی و غا رت ان؛ محو ه سیا ست مثبت عد م انسلا ک ؛ و خد شه وارد سا ختن در اتحا د ملی در افغانستان ؛ وغیره این همه ضر با ت محکمی اند ؛ بر پیکر بی زارې مر د م افغانستا ن از جمهورې اسلامی افغانستا ن . با افرایش نفو س از ۱۵ میلون در حدود ۳۰ میلون نفر ؛ اندازه کشت زمین و فعا لیت ها ې ما لدارې و غیره در افغانستا ن بنا بر اعما ل نا روا دولت جمهورې اسلامی افغانستان افزایش نیا فت ؛مرد م بنا بر مجبو ریت باتمام اصو ل ممنو عه به کشت مواد مخد ره اقدا م نمود ند؛با رې جمهورې اسلا می افغانستا ن و دوستا ن اجنبی شا ن به مر د م ؛به خا طر عد م کشت مواد مخد ره وعد ه کمک بد یل دا دند ؛ بهتر بود تا این بد یل در اعمار بند ها ؛کاریزها ؛ کا نال ها وغیره به خا طر افزایش زمین زرع ؛و حصو ل انرژې بر ق ؛بعمل می امد ند ؛تا با مرد م بی زمین و کم زمین به شکل کوپرا تیفی ؛برا ې اشغا ل کار دا یمی به کوپر اتیف هاې زرا عتی ؛ ما لدارې ؛ جنګل دارې ؛ باغا ت و سبزیجا ت ؛ ترا نسپور تی ؛ سا ختمانی ؛ اب یا رې ؛ صنعتی و غیره داد ه می شد ند ؛ وبه شرا یط مسا عد از طرف دولت برا ې تخم؛ کود ؛ دوا؛ تخنیک و غیره قر ضه ها ې طویل المد ت اعطا میګر دید ؛ که به تا سف این کا ر هم بنا بر منا فع بر خی ارا کین دولت و قوماندانان تفنګ سالا را ن که تااکنو ن بیش از ۱۸۰۰باند موجود د ر افغانستا ن اعلا ن میګرد د و اشغا ل ګرا ن اجنبی ؛که به قیمت خیلی ارزان اززا عین می خر ند ؛و در خار ج به قیمت ها ې خیلی بلند به فروش می رسا ند و منفعت ها ې سر شار ې را حصول میکند ؛این امور را هم دولت اسلا می و با دارا ن شا ن انجا م نه دا دند ؛ که مخا لفت مرد م با دولت اسلامی و اشغا ل ګرا ن افر ایش یا فتند .
اکنو ن مرد م افغانستان با همه مشکلا ت ګو نا ګو ن کنو نی با ز هم با کمبود یک میلون دوصد هزار تن ګند م در سا ل جا رې موا جه است که عوا قب ناګوار و نا رضا یت مر دم را بیشتر تر می سا رند .
امید وارې مرد م رنج وبلا کشید ه افغانستان روز بروز از شورا یملی افغانستان هم کا سته میشود ؛ چه انها در رفع مشکیلا ت مر د م کارې را به میان نیا ورد ؛ بلکه انها هم بار تا لم و مشکیلا ت مر د م را اضا فه تر سا خت بطور مثال این ګو نه : اختلا ف قو می ؛ لسا نی ؛ مذ هبی ؛ محلی را دا من زد ؛ در مورد باز سا زې و انکشا ف امور اجتما عی و اقتصا دې و تا مین امنیت ملی و مصا لحه ملی ؛ احیا ې قوا ې مسلح ملی وغیره اقد اما ت موثر را به میا ن نیا ورد ؛ ودر تا مین عدالت اجتما عی معا شا ت کار مندا ن وکا رکنا ن دولت ؛ ودر احیا ې زمینه کار برا ې کارګرا ن افغانی عو ض کار ګرا ن پا کستا نی ؛ ایرا نی ؛تر کی و غیره تو سط کو ر سها ی اما د ګی ؛ ورفع مشکیلا ت عد ید ه مرد م افغانستان اقد ام نکر د ند.
با تا سف بی عد التی در افغانستا ن از هر نګا ه زبا نه میکشند ؛ بطور مثال میتواند تا جلو فسا د ادار ې را لاقل طۍ تا مین عد الت اجتما عی ؛و تعا دل معا شا ت ؛ و پرد اخت همه معا شا ت به پو ل افغانی ؛ و جلوګر ې جد ې از معا شا ت ما هوار ؛ پنجا هزارده هزار ؛ سه ونیم هزار ؛ هزارو پنجصد؛ هزارو دو صد ؛ هزارو یک صد وغیر ه دالر ؛ بر خی ارا کین دولنی ؛ و وکلای شورا یملی که علا و ه از معاشا ت بلند و سر سا م اوراسعارې ؛ ما هوار ۶۷۵۰۰افغانی خر چ دسترخوان ؛ ۳۰ هزار افغا نی کرا یه خا نه ؛۱۲هزار افغانی مصر ف رو غنیا ت ؛ ۲۵ هزار افغا نی سفر یه و غیره را در ما ه تصا حب میکند ؛ در حا لیکه معا شا ت کار مند ان و کا ر کنا ن دولت از سه ونیم تا پنج هزار افغانی معا شا ت با عد م کو پو ن؛ وسایل ترا نسپور ت و غیره امتیا زا ت نه میرسند ؛ اقدا ما ت ممکن را این دولت بنا م اسلا م نه کرد ؛ همه رهبرا ن اسلا م همه دارایی ها با جا ن وسرخود در خد مت مرد م مسلمان قرا ر میدا دند ؛ و عدا لت انسا نی ؛ افغانی و اسلامی هم انو قت تحقق یا فته میتواند ؛تا همه دارایها از بنیا د بر رسی ګردد ؛ که چګو نه این دارا یها را تصا حب نمو ده است ؛ در صور ت عد م اسنا د مو ثق با ید برا ې تا مین عدا لت همه ملی ګر دد و نیا زمند ې حقیقی باز سازې و انکشا ف وتعا دل معا شا ت و مصا رفا ت در افغانستان بو سیله ان عملی ګردد در غیر ان هر اقد ام دیګرجلو ګرې از فساد مو ثر نخوا هد بود .
سيا ست کنو نی جمهورې اسلا می افغانستا ن در جها ن ما نند افتا ب رو شن است ؛ چه قوت ها ې ايسا ف و نا تو در افغانستا ن قرار دارند ونما یند ګا ن سیاسی ان هم در افغانستا ن مو جود اند ؛ روابط اجتما عی ؛ اقتصادې سیا سی و نظا می افغانستا ن هم در عد ه مما لک محد و د ګر دید ه است ؛ در ین صور ت سفا رت ها ې زیا د افغانستا ن با معا شا ت خیلی بلند و مصا رفا ت ګزا ف ان مثلا در قرغستا ن ؛ قزا قستان ؛ اوکرا ین ؛ بلغاریا چک ؛ پو لند ؛ سوریه ؛ عراق ؛ لبیا ؛ سود ان غیر ه وغیر ه ایا اضا فی نبو ده واصلا جمهورې اسلامی افغانستا ن ودوستا ن اجنبی شا ن باهیچ ګو نه اصلا حا ت و تعمیل عد الت ا جتماعی تن نمی دهند ؛ و به این قسم روز بروز تعدد نارضا یت ها در افغانستا ن رنج کشیده افزون ترګردید ه ومی ګردد ؛ وبا ین سبب تعداد پیوستن مردم بی چاره به طرف مخا لفین که از شرایط خوب مالی وتخنیکی بر خوردار است افزون میګردد؛ ایا این همه مشکیلا ت اخیر و پا ی نخوا هد دا شت ؛ و ایا درافزودې این همه مشکیلا ت دست غر ض مو جود نیست ؟
در پا ن با رې امید واریم تا د ر رفع این و همه مشکیلا ت مرد م زجرد یده افغانستا ن تو جه بعمل اید ؛ واز همه احزاب ؛ سازما نها و کسا ن ملی ؛مترقی و دموکرا ت به غر ض رفع این همه مشکیلا ت خوا هیش بعمل میایند تا ؛طۍ جبهه متحد ګر د امده کار و پیکا ر نما یند ؛ ومسو لیت ها ی ملی افغانی را رفع سازید ؛ مو فق و فیروز با شید ۰
از دوکتور؛م؛پکتیاوال ۲میزا ن۱۳۸۵
بالا
بازگشت