صديق وفا
پايان اعتصاب پناهجويان
افغان در ناروی وآغاز شکست
مفتضحانهءپروتوکولهای سه جانبه
در کشورهای اروپائی
1) تهاجم به حقوق پناهنده گی دراوج ناامنی ها در افغانستان:
دراين اواخربرخی دولت های اروپائی مانند ناروی،هلنــد،دنمارک، بلجيم وآلمان بخاطر فرونشاندن اعتراضات گستردهءمردم شان وبرحق جلوه دادن حضورنظامی خويش در افغانستان،مسألهء بهــــبود اوضاع در اين کشور را بهــــانه قرار داده وتهــــــاجم بی سابقه ای را به تحريک حلقات راست گرای وپناهنده ستيز دراين کشور ها برحقوق ومنافع قانونی پناهجويان افغان مبذول داشته وميدارند.
اين در حالی است که نا امنی،بی ثباتی،خشونت وکشتار مردم بيگنــــــاه در افغانستان هنوزهم ادامه دارد،دگر انديشان ومخالفين سياسی وايديالوژيک تحت فشار روز افزون بوده وبا بنيـــــادگرايان دست وگريبانند،مناطقی وسيعی در جنوب وجنوب غرب وبسا نقاط ديگر کشورعملا ًتحت کنترول نيروهای جنگی طالبان قرار دارد،عمليات انتـــحاری بمثابهءشکلی جديدی از مخالفت وجنگجوئی گسترش يافته است،جنايات اعم از آدم ربائی،راهزنی،تجاوز جنسی وقاچاق مواد مخــــــدر به شدت وحدت آن ادامه دارد،در مجموع ميهن ما به صحنهء زور آزمائی هـــــــا وبرخوردهــــای نظامی سنگين ميان طالبان ونيروهای ائتلاف ودولتی مبدل و به خون وآتش نشسته است،. ناظران بين المللی فرياد ميزنند وهشدار ميدهند که با توجه به رويدادهای جاری در افغانستان بايد منتظر درگيری هــــــای وسيع تر وجنگهای چريکی تازه ای بود.
همه وهمه بيانگر آنست که دولت ونيروهای ائتلاف بين المللی در تأمين امنيت ناکام وحتا به نوعی شکست مؤاجه اند،از جانبی هم ناظران حقوق بشردر گزارشهای پيهم شان گفته اند؛ که شرايط امنيتی در افغانستان به شکل قابل توجهی روبه خرابی است وقتل هـــــــای سياسی، تظاهرات خونين،ربودن امدادگران خارجی،حمله به کارکنان دفاتر امدادرسان ونبردهای مسلحانه شورشيان کماکان وبيشتر از پيش ادامه دارد.
برمبنای گزارش مجلهء"صلح وسياست خارجی" منتشرهءواشنگتن در بين ده کشوری که در صدر نا امن ترين وبی ثبات ترين کشورها قرار دارند، عراق مقـــــــــام چارم،رتبه ای که درسال 2005 داشت وافغانستان بايک رتبه صعود از مقام يازدهم، مقام دهم را دارد، افغانستان در اين لست پس از پاکستان کشوری که از پشتيبانی بيـــــدريغ مالی وسيــــاسی امريکا برخوردار است،قراردارد،کشور ديگری که درزمرهء ده کشور اول نا امن وبی ثبات مقـــــام دارد ،همانا هايتی است،هايتی کشوری است که توسط نيروهای امريکائی اشغال وکنترول ميشود.
در پهلوی نا امنی مشهود افغانستان که نياز به توضيح بيشتر ندارد،مسألهء ديگر عبـــــارت از کاهش شديد شمار پناهجويان در اروپا وبه موازات آن تقليل سنگينی بار پناهنده گان بدوش کشور های اروپائی است، طبق آمارهای که کميساری ملل متحد در امور پناهنده گان انتشار داده است، درسال 2005 شمار متقاضيان پناهنـــــده گی در اروپا به شدت کاهش يافتــــه وبه پائين ترين سطح خود در بيست سال اخير رسيده است،اين بنياد منحيث يکی از مدافعين حقوق پناهنده گی نگران است که سختگری ها در قوانين پناهنده گی باعث شده است که افراد واقعا ًتحت تعقيب سياسی وعقيـــــدتی ازاين حق محروم بمانند، اين نهـــــاد تصريح ميدارد که در 25 کشور اروپائی شمار پنــــاهجويان از سال 1998 به پائين ترين حــد خودرسيده است، در سايرکشور های صنعتی نيزوضع به همين منوال است به عقيده آگاهان امور وتائيد کميساری های ملل متحد پايان گرفتن در گيری های منطقه ای تنهــــا دليل کاهش شمار پناهــــــــجويان نيست،بلکه سختگيری های قوانين پذيرش پناهنده گی در اروپا وساير کشور هـــــای صنعتی موجب آن گرديده است، تا افراد واجد شرايط پذيرش ودريافت حق پناهنده گی ازاين حق مــــحروم گردانيده شوند، برخلاف تصور شماری از سياست گذاران در کشورهـای صنعتی، بيشترين تعداد پناهنده گان در کشور های در حال توسعه ماوا گرفته اند،مانند: تانزانيا،پاکستان،ايران وغيره...
2) کمپاين مشترک بخاطر بازگرانيدن پناهنده گان افغان از اروپا:
کميساری های ملل متحد که ظاهرا ًدر زمرهء حاميان حقوق پناهنده گی محسوب ميشود، تحت تاثير عوامل سياسی وتوصيه های سفارش شده در همدستی با دولت افغانستان وبرخی زمامداران کشورهای اروپائی که آنها هم منافع شان را برمصالح پناهنـده پذيری که يک تعهـــــــد اخلاقی است ترجيع داده و کمپاين مشترکی را به راه مي اندازند، اين کمپاين که ازسال 2004 بدينسوادامه دارد،طی آن فيصله ها،
پروتوکول ها ومقاوله هائی سه جانبه ميان مراجع مسئول ياد شده در فاصله هــــای زمانی متفاوت عقد وامضاء ميشود که مفاد عمدهء آن بازگردانيدن پناهـــجويان افغان تحت بهانهء" امن بودن افغانستان" و اضافه برآن عدم دريافت حق پناهنــــده گی از جانب کشور های اروپائی ميباشد، قرار معــــــلوم چنين پروتوکول ها در کشورهای هلند، بلجيــــم،آلمان، دنمارک،ناروی وممکن بسا کشورهای ديگر اروپائی عقد شده باشد، مسأله اخراج پناهنجويان افغان از ناروی نيز برمفاد همين پُروتوکول استوار بود،که در اثر مقاومت وشهامت بينظير پناهنده گان افغـــــان در اين کشور وراه اندازی اعتصابات گسترده درهم شکست والگوئی شد برای سايرکشور هــــــای اروپائی که روی اين رويداد وجوانب آن ذيلاً بصورت فشرده ميپردازم.
3) وضعيت پناهجويان افغان در ناروی:
در ناروی از سال 2001 بدينطرف حدود 6000 افغان بسر ميبرد،که به تعداد 200 تن آن به دليل رد شدن درخواست پناهنده گی شان مشمول طرح بازگردانيدن اجبـــــــاری به افغانستان ميباشند،براساس قرارداد سه جانبه ای که ازآن در سطح اروپا تذکاريافت وهمين پروتوکول ميان دولت هــــای ناروی، افغانستان و نظارت کميساری های سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان عقد گرديد، دولت ناروی را وادشت تا متقاضيان رد شدهء را اخطاردهد که بعداز26 می 2006 ناروی را ترک کنند.
مقامات ناروی هشدار داده بودند که درصورت انقضای اين مهلت ، علی الرغم آنکه چنين پناهجويان از دريافت کمک 900 دالری محروم گردانيده خواهند شد،پوليس ناروی صلاحيت خواهد داشت تا آنان را به زور جمع آوری وبصورت اجباری به افغانستان باز گرداند.
4) راه اندازی اعتراضات قانونی ومسالمت آميزوسيلهء مؤثر:
نافرمانی های مدنی شامل راه اندازی اعتراضات، تظاهرات،راهپيمائی ها،اعتصابات يا تحصن ها و جلب توجهء سازمان ها وارگانهای مدافع حقوق بشر وحامی پناهنـــده گان يکی از وسايل مؤثرودرعين حال قانونيی است که بدسترس پناهجويان قرار دارد،پناهجـويان افغان در ناروی با اعلام تصميم دولت اين کشورمبنی برترک خاک ناروی، به تهديد ها وتشويق های ايشان توجه نکرده،بلکه صفوف خويشرا رافشرده ساخته ودست به اقدامات وتلاشهايی زدند که سبب انسجام آنها گرديد.
بعد از تاريخ 26 می تا 20 جون 2006 که 26 روز را در برگرفت، نخست 23 تن وبعدا ً تا 100 تن پناهجوی افغان در پارک مجاورکليسای مرکزی (اوسلو-ناروی) دست به اعتصاب ونافرمانی زدند.
5) همبسته گی وجلب توجه سازمانهای حامی پناهنده:
نخست سازمانهای ضد راسيستی،راهپيمائی وهمايش بزرگی رابه حمايت ازخواسته های پناهجويان افغان در اسلو برگذار کردند، همچنان گروهی از هنر مندان ناروئی وبنگله ديشی،کنسرت مشترکی را در محل تحصن پناهجويان برگذار نمودند،به ادامه يک گروه بين المللی هنرمندان تياتر،ازيکی از نقاط دوردست ناروی به اسلو آمده ونمايشی را به حمايت از پناهـــجويان افغان اجرا نمودند،برعلاوه شمار زياد از مردم وساکنان ناروی وتوريستهای بين المللی به حمايت از پناهجويان افغان درپايان طوماری که از جانب پناهجويان سازمان يافته بود،امضـــــاء گذاشته وهمبسته گی خودرا ابراز داشتند، به همين سلسله بسياری از نهادهای وابسته به افغانها نيزمانند: اتحاديه انجمنهای افغانها درهلند، انجمن افغانها در سويدن، فارو، فافون وسايرچنين سازمانها طی اعلاميه هايی همبسته گی شانرا بااين اقدام ابرازداشتند.
سازمان دهنده گان اعتصاب که يک اعلاميــــه ء بنام کميتهء همآهنگی صادر نمودند،توانستند باکار سازمانيافته مسألهء پناهجويان افغان در ناروی را به عنوان يک جريان روز در مطبوعات، رسانه ها وافکارعمومی آنکشور مطرح سازند.
6) پايان پيروزمند اعتصاب پناهجويان افغان در ناروی:
با فشار روز افزون اعتصاب کننده ها، همبسته گی هــــــا وهمزمان وخيم تر شدن اوضاع امنيتی در افغانستان، نماينده گی کميساری ملل متحد درامورپناهنده گان علی الرغم آنکه چگونگی عقد ُپروتوکول سه جانبه را نظارت ودرآن اشتراک داشت، رسما ًطی هشداريی به دولت ناروی اعلام کردکه؛ به دليل افزايش نا امنی ها در افغانستان، از اخراج پناهجـــــــويان افغان از ناروی خود داری کنند،اين موضع کميساريا، موجب تغيير در واکنشهای قبلی دولت ناروی در قبال پناهــــــجويان گرديد، از نگاه حقوقی ومتن پُروتوکول چون يکطرف عقد کننده از تداوم پُروتوکول بنابر دلايل مؤجه وعينی انصراف ورزيد، مبرهن است که اين پُروتوکول و همچنان پُروتوکولهــــــــای مشابه در ساير کشورهای اروپائی ماهيت اجرائی خود را از دست داده وبايد برتجديد نظر وانصراف کلی آن تاکيــــد صورت گيرد، هرچند چنين زمينه ای کاملا ًفراهم گرديده است، اما لغونهائی چنين پُروتوکولها ومعاهــــدات ضد کنوانسيون ژنيو و ضد منافع قانونی وحقوقی پناهنده گان افغان بازهم مستلزم مبارزه وکار وفعاليت همبسته ومتــــــــحدانه پناهنده گان افغان در سرتاسر اروپا ميباشد. دراين اواخر همزمان با روند اعتصاب پناهجويان افغان در ناروی اتحاديهء انجمنهای افغانها درهلند بادرک نيازمندی اتحاد وهمبسته گی نهادهای حامی پناهنده گان طرح فراخوان خويش را به آگاهی همه گان رسانيد، اميــــــد بُرده ميشود،که اين فراخـــــــــوان نخست موجب اتحـــــاد وهمبسته گی گردد واز جانبی هم بتواند ماهيت چنين فيصله هـــــای دوراز واقعيت را برملا سازد.
در اثر تلاش گستردهء پناهجويان افغان درناروی،عقب نشينی کميساريای ملل متحد و فشار گروههای مدافع حقوق بشر، دولت ناروی ناگزير شد به خواست برحق اعتصاب کننـــده گان تن دهــــــدو بالاخره مسولين امور اعلام کردند،که بازگردانيدن اجباری آن دسته از پناهــــجويان را که از خارج کابل هستند توقف ميدهدو همچنان دوسيه های اين افراد را بارديگر به جريان انداخته .مورد بررسی حقـــوقی قرار دهنــــد، همچنان پناهجـــــويانی را که سکونت پيشين شان کابل است، در صورتی بازگرداننــــــد ،که کميساری ملل متحد دربرگشت آنان مهُر تائيد بگذارد، اين در حــالی است که کميســــــاری ملل متــحد در آغاز تغييرموضع خود اظـــــــهار داشته است که اوضاع امنيتی افغانستان برای برگردانيــــــــــدن پناهجـــــويان مســـــاعد نيست،اين امر ميرساند که پناهجويان افغان درناروی به اهداف شان نايل آمدند و شکست طلسم پُروتوکولهای خود ساخته وخود بافته به پايان خود نزديک شده است.#
با استفاده از منابع خبری انترنيتی
بالا
بازگشت