نذیراحمد صوفی زاده تلاشجو 

 

 

انرژی برق درافغانستان

 

اولین بار روشنی برق درافغانستان درسال 1272 خورشیدی مطابق به 1893 میلادی درشهرکابل مورد استفاده قرار گرفت که حدود 40 گروپ را درقصر عبدالرحمن خان روشن نموده بود. با گذشت زمان دستگاه های تولید برق یکی بعد دیگر در مناطق مختلف کشور بکار انداخته شد. درحال حاضر تنها شهر کابل به 300 میگاوات برق نیاز دارد، درحالیکه تمام ظرفیت تولید برق به این شهربیشتر از130 میگاوات نمیباشد، به استناد این موضوع افغانستان هنوزهم یکی از کشورهای است که با مشکل برق روبرو میباشد، البته این درحالی است که میلیارد ها دالر کمک های جامعه جهانی درین کشور سرازیر گردیده و از بازسازی ایکه جوابگوی نیازمندی های مردم ما باشد خبری نیست و حد اقل مشکلات اساسی وبنیادی مردم که همانا خدمات برق رسانی، آبرسانی، کانالیزاسیون، صحی، معارف و... است هنوز هم رفع نشده است. ولی با کمال تاسف زمانیکه وزرای محترم کشورما درعقب پرده های تلویزیون ظاهر میشوند چنان وانمود میکنند که گویا افغانستان درعرصه های مختلف ازجمله عرصه های فوق پیشرفت نموده است. سوال ازین وزرای محترم اینست، شما که درطول 4 الی 5 سال دولت موقت، انتقالی و انتخابی با این همه کمک های بیرونی که افغانستان نظیرش را درتاریخ خود نداشته ونخواهد داشت کاری کرده نتوانستید که حد اقل درد این ملت تسکین شود چه رسد به درمان آن، آیا میتوانید در سال های بعد کاری را بکنید؟؟؟

 

دولت افغانستان همانطوریکه در سایر عرصه های خدمات عامه توجه نداشته درقسمت تامین برق هم به قدر لازم توجه نکرده، مثال زنده آن اینست که فقط یک سال قبل در نیم کیلومتری قصر ریاست جمهوری (جاده میوند) سیستم برق وجود نداشت چه رسد به خدمات آن. اخیرآ تمدید وترمیم سیستم برق در مناطق شرق، غرب ومرکزی کابل صورت گرفته است، ولی بهتر این بود تا نخست بالای تولید برق سرمایه گذاری میشد تا ترمیم وتمدید آن. درینجا لازم به تذکر میدانم هرگاه دولت افغانستان بخصوص وزارت مالیه با وزارت انرژی وآب همکاری مالی نکند شاید این کشور سال های متمادی از این نعمت (برق) برخوردارنشود، واگرهم شود به کمک جامعه جهانی خواهد بود وآن اینکه برق افغانستان از کشورهای همسایه تامین خواهد شد، این کار بخودی خود بنیادی  نبوده ومشکلات بعدی را درپی خواهد داشت.

 

دستگاه های تولید برق که به کمک کشورهای مختلف درسال های قبل اعمارشده قرار ذیل اند.

 

دستگاه های تولید برق درافغانستان

 

دستگاه                       کشورکمک کننده         سال تاسیس (هه ش)       (میلادی)                       تعداد توربین                         ظرفیت

  

جبل السراج       امریکا،آلمان وبریتانیا               1299                       1920                    4                           2.54 میگا وات

راچوارچه         آلمان                                    1315                      1936                       1                       0.08 میگا وات

باباولی               آلمان                                 1315                       1936                      1                        0.25 میگا وات

چک وردک        آلمان                                   1319                     1940                        3                        3.3 میگا وات

فلیکو          آلمان                                        1329                       1950                     3                        0.64 میگا وات 

کرشک      امریکا                                      1340                        1961                      2                        24 میگا وات

پلخمری دوم      آلمان                                  1341                        1962                    3                         9 میگا وات

درونته       شوروی سابق                             1343                      1956                      3                        11.55 میگاوات

نغلو      شوروی سابق                                 1344                      1965                      4                      100 میگا وات

ماهیپر    آلمان                                          1344                      1965                     2                         66 میگاوات     

سروبی    آلمان                                         1344                     1965                      2                        22 میگاوات     

پلخمری اول      آلمان                                1349                    1970                       3                      4.8 میگا وات   

پروان      چین                                         1352                   1973                       3                     2.4 میگا وات

خان آباد   آلمان                                      1352                   1973                        2                     11.3 میگا وات

عتیق آباد    آلمان                                   1354                   1975                         1                    0.3 میگا وات

کجکی   امریکا                                      1354                  1976                         3                       33 میگا وات

غوربند  هندوستان                                 1354                 1975                           1                   0.3 میگا وات

کنرها     آلمان                                    1362                  1983                           2                  0.7 میگا وات

فیض آباد هندوستان                              1364                 1985                            3                0.0225 میگا وات

بهارک  هندوستان                               1365                 1986                            2               0.2 میگا وات

                     

مجموع تولید دستگاه های برق آبی درافغانستان که ذریعه ممالک فوق اعمار شده اند به 292.3825 میگاوات میرسد. ازجمله 20 دستگاه آبی 2 دستگاه ذریعه شوروی سابق که ظرفیت تولید آنها به 111.55 میگا وات میرسد، 11 دستگاه ذریعه آلمان که ظرفیت تولید آنها به 118.37 میگا وات میرسد، 2 دستگاه ذریعه امریکا که ظرفیت تولید آنها به 57 میگا وات میرسد، یک دستگاه ذریعه چین که ظرفیت تولید آن به 2.4 میگا وات میرسد، 3 دستگاه ذریعه هندوستان که ظرفیت تولید آنها به 0.5225 میگا وات میرسد ویک دستگاه ذریعه سه کشوربه شکل مشترک (امریکا، آلمان وبریتانیا) که ظرفیت تولید آن به 2.54 میگا وات میرسد.

ازینکه درحصه پاک کاری توربین ها وترمیم به وقت آنها یا توجه صورت نگرفته یا امکانات موجود نبوده، درظرفیت تولیدی این دستگاه های کاهش بوجود آمده است.

افغانستان حد اقل به 1000 میگا وات برق ضرورت دارد، درصورت ایکه ازمنابع آبی این کشور به شکل درست استفاده شود نه مراتب بیشتر ازین ظرفیت امکان تولید برق درافغانستان موجود است. برعلاوه برق آبی از انواع دستگاه های دیگر تولید برق نیز درافغانستان استفاده میشود مانند برق حرارتی که مقدار تولید آن درافغانستان به 157.71 میگا وات میرسد، برق دیزلی که مقدار تولید آن تقریبآ 34.95 میگاوات بوده ولی اخیرآ با خرید یکتعداد دیزل جنراتورها درتولید برق دیزلی افزوده شده است.

ازمجموع ظرفیت تولید برق از دریاهای داخلی افغانستان تقریبآ 40 فیصد آن تحت بهره برداری بوده، و ظرفیت پروژه های آینده بخاطر تولید برق قرار ذیل اند.

·        پروژه باغ دره ولایت پنجشیرکه ظرفیت تولید 280 میگا وات برق را دارد.

• پروژه گلبهار که ظرفیت تولید 120 میگا وات برق را دارد.
• پروژه کوکچه که ظرفیت تولید 350 میگا وات برق را دارد.
• پروژه کنر که ظرفیت تولید 165 میگا وات برق را دارد.
• پروژه فراه رود که ظرفیت تولید 33 میگا وات برق را دارد.
• پروژه دستگاه حرارتی دره صوف که ظرفیت تولید 300 میگا وات برق را دارد.
• پروژه کامه که ظرفیت تولید 45 میگا وات برق را دارد.
• پروژه کیله گی که ظرفیت تولید 60 میگا وات برق را دارد.
• پروژه گاز شبرغان که ظرفیت تولید 100 میگا وات برق را دارد.

نذیراحمد صوفی زاده تلاشجو

کابل افغانستان

nazirahmad_sofizada@yahoo.com

 

7 ثور 1385

27 اپریل 2006

 

---

بالا
 
بازگشت