نویسنده : دکتور عبدالواحد خرم
خاطره انتخابات پارلمانی در سمنگان
دموکراسی که حکومت مردم بر مردم و توسط مردم را گویند در وجود انتخابات آزاد، عمومی، سری، مستقیم و عادلانه میسر است، تا پارلمان را تشکیل دهد. به گوبه مثال اگر یک انسان را دولت فکر نمایم در حقیقت مغز انسان پارلمان یا قوه مقننه بوده، دست و پایش قوه اجرائیه ( حکومت ) و قلب اش عبارت است از قوه قضائیه ( محاکم و څارنوالی ) است. حکومت با همآهنگ ساختن کار با پارلمان می تواند کار های بس بزرگ را به نفع جامعه انجام دهد.
انتخابات جریانی است که مردم به یک و یا چند شخص مورد نظر خود رای اعتماد می دهند و رای چیزی است که از اعماق قلب مردم سر چمشه می گیرد. این خیلی های مهم است که مردم از لحاظ سطح زندگی اقتصاد و سیاسی در کدام حالت قرار دارند.
واضیح است مردم ایکه سواد عادی ندارند، هنوز هم در سایه تفنگ و تفنگ سالاران زیست نمایند و از لحاظ اقتصادی در بدترین شرایط معیشتی قرار داشته باشد، چگونه می تواند در انتخابات فعال باشند، پس فقر که زاده همه تخلفات است ابتداء بایست علیه آن مبارزه گردد.
بسیاری از مردم ما در انتخابات پارلمانی اجیر گویانه، گروگان شده ، معامله گرانه واز خود علایم خود فروختگی نشان دادند. در حالی که مردم از بازی های سیاسی سخت خسته اند و بازی به نفع خود را بدست خود باختند.
از یک طرف حرکات مردم در قبال انتخابات نیز قابل درک است، صاحبان تفنگ، زر و زور با پیشتیبانه احزاب سیاسی تقویه شده شان از بیرون به هر عمل غیر شرعی و غیر عرفی در موضوع انتخابات دست زدند، صاحبان زر و زور به گونه مثال در ولایت سمنگان نماینده گان واقعی مردم را که منافع افغانستان، تحکیم صلح و ثبات را در کشور در نظر داشتند به نام های این و آن بدون آن که به حال خود ببنیند از صحنه انتخابات راندند، به اهلیت، تجربه، پاکی، شفافیت، تحصیل و فهم و دانش، سوابق نیک کاندیدان مستقل دراین ولاء صحه گداشته نشد، بل از هر نوع دسایس و توطئه ها تا سرحد خطر تهدید به مرگ آنها روبرو شدند اما این کاندیدان با شهامت و طبق اصول تا آخیر خط مبارزه را ادامه داده سهم و دین ملی خود را به قبول هر گونه زحمات ادا کرند.
جناب مشتاق احمد اهل بنگله دیشی که رئیس بخش داخلی آن کریم خان بود، خود در صحبت هایش که با من انجام داد بدان معترف بود که توان مندی کنترول لازم را بر پروسه انتخابات در سمنگان نداشته و از نظر او بیست سال بعد درافغانستان انتخابات واقعی امکان پذیر است زیرا او گفت
مردمی که سواد ابتدایی نداشته و در کجا ورق امضاء نموده و در کجا ورق رای دهی در مقابل عکس کدام شخص صحه بگذارند و صلاحیت شان بدست دیگران که آنها را مورد معامله قرار می دهد از کدام انتخابات سالم می توان نام برد.
او گفت ازبک به ازبک، تاجیک به تاجیک، پشتون به پشتون رای داد و افراد وی نسبت نبود راه های خوب مواصلاتی نتوانسته از پروسه رای دهی کنترول نماید. کارمندان دفتر تنظیم مشترک انتخابات که از محل بود ند به جانب داری از کاندیدان پر قدرت از لحاظ زر و زور عمل می کردند.
این گفته مشتاق احمد برایم قابل تأیید است که رای، برنده گان بر مبنای تعلقیت قومی و تنظیمی بود. در پهلوی آن استفاده از زور و ترساندن مردم را با وجود توزیع لنگی ها،چین ها وپول نقد آنهم دالر در بر می گرفت. این که کارمندان سایت ها و دفتر تنظیم مشترک و ترجمانان، انگلیسی به دری، راست را دروغ و دروغ را راست ترجمه می کردند، و با وجود معاشات کافی دالری به نفع برخی کاندیدان دست و پا می زدند که قابل تعجب بود.
می خواهم واقعیت گذشته را صادقانه بنویسم که تعبیر نگردد با زنده بهانه می جوید در سمنگان مسؤولین سایت ها هر چه خواستند با استفاده سوء از نادانی مردم انجام دادند.
کمیسیون سمع شکایات در این ولایت هیچ متخلف را جزا داده نتوانست و فی فا ( بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه ) کاری را بدرستی پیش برده نتوانست.
بر اساس راپور ناظرین ما از محل رای دهی شب ( 27 ) سنبله سر معلمه یکی از مکاتب این ولایت با اخذ ( 1500 ) دالر امریکا از یک کاندید مقتدر و زور گو رای بیشتر از خانم ها را با فریب به کاندید مورد نظر خود ریخته و حتی در شمارش آرا بنابر کدام دلایل که بود نیز توظیف گردید. با وجود شکایات مکرر به مشتاق احمد، عبدالهادی شکیب و احمد فهیم و محمد ظاهر مسؤول سیاسی دفتر تنظیم از مزار شریف که توسط ناظرین صورت گرفت هیچ اقدام عملی صورت نپذیرفت و بر عکس آن تقاضای ناظرین را به باد تمسخر گرفتند، آقای محمد ظاهر با اکت و ژست آمرانه از ترجمه شکایات به مسؤول خارجی چندان علاقمندی نشان نمی داد به گمان اغلب موصوف به نفع جنبش جنرال دوستم کار می کرد.
تخطی ها مشهود وعلنی بود. نگارش ( 1700 ) ورق رای دهی به یک خط و قلم در ولسوالی رویی و دو آب به گفتۀ اکبرنیازی و انجنیر کمال الدین یکی از کاندیدان مستقل و با قوت ولسی جرگه به نفع یک کاندید و مثابه آن به گفته حاجی محمد موسی کاندید دیگر ولسی جرگه در مدرسه تیخونک و خریداری رای مردم در آنجا مصداق این حرف هاست. حین اجرای کمپاین رسمی خود به مناطق مختلف و همه جا این ولایت رفتم. تماشای دره صوف هاو رویی و دو آب برایم جالب بود. مردم در منطقه دره صوف پایین از چگونگی پروسه رای دهی در مدرسه زیره کی که دو قوماندان در حال نزاغ به نام های رئیس ابراهیم و حاجی داملا عبدالحکیم در آن زندگی داشته و دارند یکی از جمعیت اسلامی و دیگری از جنبش اسلامی است به مقدار پنجهزار رای از تحت نفوذ رئیس کریم با پرداخت مبلغ پنج هزار دالر امریکایی به نفع یکی از کاندیدان در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته خریداری شده بوده است، صحبت می کردند.
احزاب سیاسی همجو افغانستان نوین و حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان پول فراوان در اختیار سران اقوام قرار دادند و مردم را نیز تحت فشار قرار دادند تا به نماینده گان شان رای دهند.
بر سینه تعداد از جوانان کارت نظارت از نام حزب افغانستان نوین بود در حالی که این حزب رسمی و علنی در ورق دفتر تنظیم مشترک کدام کاندید مستقل خلاف همه موازین اسلامی، اخلاقی، افغانی، مورد تخریب قرار گرفتند و تهدید شدند، عدۀ از کاندیدان کدام برنامه کاری و پروگرام مشخص در صورت پیروزی به کرسی و کالت نداشتند با نصب پوستر ها، توزیع پول و حمایت باداران بیرون مرزی شان به ستور حزب شان عمل نموده که ده چند آن را از مردم بیجاره سمنگان تا حال اخذ نموده اند.
کاندیدان زورمند و قوماندانان اسبق نیرومند با چنان هیبت و شان و شوکت در کمپاین شان حرکت می نمودند که کاندیدان کمزور از نظر پولی و پشتیبانی سیاسی از آنها می ترسید حتی وکیلی را دیدم که با ترس از کاندید دیگر آزدانه در شهر ایبک گشت و گذار نمی توانست مردم ریاست جمهوری و یوناما را انتقاد می کردند وهزاران زنگ تلیفون زدند تا کسانی که عاقلانه از لست کشیده بودند چرا دوباره، بعد از ( 21 ) سرطان شامل لست گردیدند. در حالیکه شورای امنیت ملل متحد نیز آنها را در لست تروریستان درج کرده که در اخبار دولتی و غیر دولتی کشور نیز از آنها نام برده شده و هزاران جنایات شان ثبت است.
در کمپاین رسمی به چندین عراده کاماز مهمات و اسلحه را از منزل این گونه کاندیدا به سوب مزار شریف آورده شد. پروگرام دی دی آر اصلاً هیچ در سمنگان تطبیق نشده است .مردم می گفتند: تابعیت دو گانه وزراء، ثبت دارایی صاحبان قدرت در سه سال گذشته، پروسه خلع سلاح صرف شعار بود و عملی نگردید، فقط چند یوم قبل از ( 27 ) سنبله در قریه موهو ولسوالی رویی و دو آب از جانب طرفداران مسلح یکی از کاندیدا مقتدر و برنده سمنگان بالای خانمی که شوهرش دلاور نام دارد به روز روشن تعرض جنسی در محضر عام صورت گرفت و متخلفین تا هنوز مجازات نشده اند، زیرا مردم به ارگان های سارنوالی و محاکم کشور بی باور اند.
مردم می گفتند ما راه خود را گم کرده ایم. امیدواری هایکه به کرزی صاحب داشتیم بعد از تشکیل کابینه اش ما را مایوس ساخت، عدۀ زیادی صریحاً گفتند ما بدین ملحوظ به پای صندوق های رای نمی رویم. از حدود ( 170000 ) نفر ثبت شده در سمنگان صرف ( 110000 ) اشتراک کرد که مقدار زیاد آن ورقهای سفید و با طل به نظر رسید.
عدۀ از مردم سمنگان تصامیم حکومت را جدی در امور زندگی شان تلقی نمی کردند و می گفتند جای علم و معرفت را جبراً و قصداً جهل می گیرد. نتیجه آن شد که افراد و اشخاص که اصلاً وظایف پارلمان را تفکیک کرده نتوانسته و در یک دنیای از بی خبری زندگی دارند، به پارلمان راه یافتند.
کسانی که برنده گان اول، دوم و سوم شدند وابسته به احزاب سیاسی همچوجنبش ملی اسلامی افغانستان، حزب افغانستان نوین و حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان که منابع پولی دارند، هستند، اما اولی کاملاً بی سواد، دومی و سومی دارای تحصیلات خصوصی.
نمیدانم نقش افراد بیسواد در پارلمان چه خواهد بود؟ توقعات مردم چه گونه انعکاس خواهد یافت؟ روی چه لحاظ وبر اساس چه مصارف نیم میلیون دالر و سه صد هزار دالر صورت گرفت؟ و این پول ها از کدام منابع و روی چه مقاصد داده می شوند؟ مردم سمنگان در جهاد و مقاومت شان نامور اند، اما خرابی های جنگ نسبت به هر سر زمین در این ولایت محسوس است.
زندگی خراب مردم از لحاظ اقتصادی نبود برق حتی در مرکز ایبک، آب آشامیدنی صحی، کلینیک های سرک ها و از همه وضعیت خراب و خیلی ها مأیوس کننده معارف سخت نگران کننده بود.
جالب این بود که یک مبلغ یک تن از کاندیدای ولسی جرگه شهر ایبک را متعلق به یک کاندید می پندارد و می گوید این شهر فلان کس است. فکر می شود که موصوف قباله شهر را یا از رئیس صاحب جمهور کشور همسایه گرفته باشد، و منطقی است که جناب کرزی صاحب تا هنوز قباله یک شهر را به یک قوماندان نداده است.
اتباع سمنگان حق و نا حق اگر به دو حزب نیرومند که قبلاً نام برده شد عضویت، تمایل و علاقمندی نداشته زندگی عادی، شخصی، تجارت شان و حتی روابط قومی میان شان تیره می گردد این احزاب سیاست بنیاد گرایی و قومی را پیشه کرده اند که بسا خطر ناک می باشد.
خوشبختی ما در این بود که اتنخابات در فضای امنیتی نسبی پایان یافت مانند مزار شریف، کدام کاندید به قتل نرسید بهتر است در پارلمان چندین کمیته بنام کمیته های وکلای بیسواد در قبال سایر کمیته ها تشکیل گردد تا سواد آموزی مدت پنج سال به آنها، پیش برده شود و تا زمان که با سواد می شوند به جای شان شخص دیگری امضاء کند تا در مرحله دوم مشکل بیسوادی شان حل گردیده و خدا کند تا آن زمان اسلحه نیز جمع گردد.
در جریان کمپاین انتخاباتی صحبت هایی که با اقوام و مناطق مختلف این ولایت داشتم برایم یک مکتب بزرگ بود. واقعاً کار دربین مردم نهایت مشکل است، مردمی که به سر نوشت خود تصمیم گرفته نمی تواند، در گروگان تنظیم و قوماندان قرار داشته و روشنفکری اش به خاطر کسب چند امتیاز مادی، دنبال رو باشد، چه نوع انتخابات را میتوان سراغ داشت و از کدام دموکراسی میتوان حرفی به زبان آورد؟
برخی مقامات بلند پایه حکومت محل حتی، کارمند ارشد وزارت اطلاعات، فرهنگ و توریزم در کار انتخابات پارلمان سمنگان بر گوبه آشکارا به خاطر منابع تنظیمی و دستور حزبی شان مداخله کرده و نظم این جریان اجتماعی تا حدود برهم زده شد که به شمارش آراء زیان آورد.
پارلمان را محل تجمع نماینده گان واقعی مردم توصیف می دارند که در آن تمام مشکلات و پرابلمها در سطح کل کشور حل و فصل می گردد. پارلمان جایگاه خاصی خود را در یک دولت دارد که در آن بودجه عادی انکشافی عقد قرار داد های بین المللی، تصویب قروض کوتاه مدت و طویل المدت به تصویب رسیده و از وزراء کابینه گزار شات را استماع حتی نصب و عزل شان را مسؤولیت دارند پس در این صورت فهم یک وکیل بالاتر از وزیر بوده و باید بداند که چه می گوید، چه کرده و چه کند. وکیل عضو ارتباط و پل حایل میان قریه و حکومت محل در شورای ولایتی و عضو مستقیم ارتباطی مردم ولایت با کابل بوده و نماینده خاص مردم نزد رئیس جمهور است بر اوست تا از مردم خوب نماینده گی کرده سیستم پلانگذاری حقوقی، قوانین کشور و خصوصاً قانون اساسی آشنایی کامل داشته و فرق حق و با طل، ظالم و مظلوم را بداند و در مورد سوم نظارت خوب از قوانین جاری کشور بنمایند و در تطبیق بالای دیگران صادقانه تلاش ورزد.
بالا
بازگشت