سمپاشی مزارع خشخاش فاجعه آفرين است
نویسنده : بکتاش "یادگاری"
اخیرا اراکین ویژه مبارزه با موارد مخدر در افغانستان تصمیم به جدیت در خصوص تشديد،روند مبارزه با مواد مخدر و محو مزارع کوکنار در افغانستان گرفته اند که به گفته وزیر مبارزه با مواد مخدر: مزارع خزانی خشخاش از بین برده خواهد شد و در عوض هیچ غرامتی نصیب زارعین نخواهد شد.
به توجه به این مطلب و طرح و اجرای برنامه زورگو درجهت مبارزه با مواد مخدر و گذشته تلخ تاریخی سمپاشی بر مزارع کوکناردرکشور ، گفته میتوانیم که این حرکت، یک فاجعه بشری را در افغانستان هسته گذاری خواهد کرد.
هم وطنان ما شاهد هستند که زارعین افغان دراین خصوص اخیرا در واکنش به سمپاشی مزارع شان از طریق هوا در ولایات مشرقی شاکی شدند که بر حیوانات و نباتات دیگر، این مواد زهری صدمه میرساند وگفته میتوانیم که در زد و خورد های مسلحانه میان زارعین خشخاش و سربازان دولتی در ولایات متعدد افغانستان تلفانت سنگین بر پیکر جامعه ما وارد شده است.
اما الحال به بررسی میگیریم، این اقدام وزارت خانه های مبارزه با مواد مخدر و داخله، که به سمپاشی مزارع خشخاش از طریق زمین است ، با کدام چالشهای جدی مواجه بوده وعملی کردن این برنامه برتشدید وضعیت بحران در کشور تا چه سرحد تاثیر میگذارد و کدام موارد را میتوان چالش آفرین بر شمرد؟
فکر میکنم اولین چالش برازنده وآشکار تسلط نداشتن دولت بربرخی از ولسوالی های عمده کشت خشخاش در ولایت هلمند و برخی از ولایات جنوب و شرقی افغانستان است ، زیرا دولت حتی نمیتواند حضور نظامی فعال در اطراف و اکناف کشور پیدا کند چگونه میتواند مزارع خشخاش را از بین ببرد؟
دوم ، دولت با عملی کردن این برنامه که جنبه زورگویی به همراه دارد اوضاع امنیتی را دو چندان وخیم تر میسازد زیرا از یک سو هموطنان ما شاهد هستند که در ولایت بدخشان حتی موظفین ویژه دولتی که در خصوص مبارزه با مواد مخدر از خود کم علاقه گی و بی مسئولیتی نشان داده بودند از وظایف شان سبک دوش شدند، هراس سبکدوشی از وظایف کارمندان امنیتی دولتی و معاش کم فاصله میان حکومت و مردم ایجاد کرده و ازسوی دیگر تسلط و نفوذ قاچاقچیان مواد مخدر در قراء مختلف کشور چشمگیر است . سرباز دولتی و مردم محل از مقابله با داد و ستدگران این مواد می هراسند بدینموجب که ،مرجعی وجود ندارد تا در حکومت حتی تضمینی برای حمایت از سربازان دولتی و دفاع از حقوق حقه شان بدهد تا به اطمینان آنها این روند را درست پی گیری کنند. ما وجود فساد گسترده در ادارات دولت و قوه قضائیه را میتوانیم دلیل بر مدعای خویش بیاوریم.
ببینيد! یک سرباز دولتی در بدل 2 الی 4 هزار افغانی ماهانه به اجرای وظیفه اش حاضر میگردد و هرگاه با موردی مقابل شود که ایجاب فیصله در محاکم را نماید، دراین قسمت پول فیصله میکند نه وجدان، حُب وطن و صداقت.
و از سوی دیگر بر پایه ارقام ارائه شده از سوی رسانه های جمعی طی نزدیک به پنج ماه گذشته در ولایات جنوب و شرق افغانستان نزدیک به چهار هزار نفر در اثر بمباردمان نیروهای حامی صلح و امنیت از بین رفته ویا جراحت برداشته اند که چنین رقم اذهان عامه را از شدت وحشت متاثر میسازد و هرگاه با زارعین خشخاش بیشتر از این با خشونت رفتار شود ممکن اوضاع امنیتی کشور بیشتر بحرانی شده و آنگاه جدیت و قاطعیت وزارت خانه های یاد شده که از دیدگاه خود شان یک امر صواب در محو مزارع خشخاش طبق برنامه های از قبل ریخته شده شان است ،بر حسب زمان چنین امری با چالش مواجه بوده و به گمان من چنین اقدامی نه تنها بر تامین امنیت و عدالت اجتماعی مثمر نبوده بلکه تطبیق آن با زور نتایج و آثاری تولید میکند که تنها میتوان افسوس کرد و پشیمان شد.
سوم آسیب پذیری محیط زیست در اثرسمپاشی مزارع کوکنار که سازمان ملل متحد با انتشار اعلامیه نگرانی خود را از آسیب پذیر شدن محیط زیست در افغانستان اعلام نمود، شاهد مدعا است زیرا به گفته ادرین ادوارد سخنگوی دفتر هیات نماینده گی سازمان ملل در امور افغانستان : "سمپاشی کشتزارهای خشخاش چيزی است که اداره مبارزه با مواد مخدر و جرايم سازمان ملل متحد آن را نپذيرفته است. و علاوه داشت که : دليل نگرانی ما در اين مورد روشن است.
وی از نبود تضمینی درین خصوص یاد کرد که ، سازمان ملل متحد مطمين نيست که سمپاشی به محيط زيست آسيب نرساند و زيانهای جانبی ديگری نيز نداشته باشد."
نگرانی دفتر هیات نماینده گی سازمان ملل در افغانستان در حالی اعلام میشود که سال گذشته یک بار سمپاشی از طریق فضا به منصه اجرا در آمد و آثاری مهلکی تولید کرد که نه تنها حیوانات ، دیگر نباتات مفید نیزمتضرر شد و الحال هرگاه چنین امری تحقق پیدا کند ممکن زمین های زراعتی در نقاط مختلف افغانستان دچار آلوده گی با مواد سمی شده و زراعت به صورت کل در افغانستان ضربه جبران ناپذیر ببیند.
چهارم : نبود یک استراتیژی دقیق و طویل مدت در خصوص مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، زیرا طبق آمار ارائه شده از سوی اداره مبارزه عليه مواد مخدر و جرايم سازمان ملل متحد، در سال روان ميلادی کشت خشخاش و توليد مواد مخدر در افغانستان، افرایش 60 در صدی داشته است که، چنین گزارشی از سوی دیگر میتواند دلیلی باشد تا مسوولان دولتی با مشاورین خارجی خویش با معاشات هنگفت دالری ،بر ضعف خویش اعتراف کنند.
پنجم: ضعف دولت افغانستان در عرصه توزیع بدیل کوکنار برای زارعین و عدم رشد و توزیع سریع بزر های اصلاح شده و گران بهای دیگر شبیه زعفران. تا جائیکه ما شاهد هستیم دهاقین ولایت هرات تنها توانسته اند نسبی چنین تخمی را بدیل کوکنار کشت کنند و حاصل بگیرند که به گفته اکثریت دهاقین دولت اصلا در چنین امری از خود خلاقیت و نور آوری نداشته است تا زارعین را قانع ساخته و منفعت هنگفتی را نصیب شان کنند مثلا ، ایجاد مارکیت جهانی برای رشد داد و ستد تجاری گیاه زعفران بیرون از مرز های افغانستان و دیگر اقدامات موجه و ضروری.
الحال دولت با وجود مساعد نساختن فرصت ها چگونه به خود اجازه میدهد چنین امری را جبرا به منصه اجرا در آورد؟ آیا عواقب آنرا از قبل سنجیده است؟
و بلاخره ششم دولت تا هنوز نتوانسته است قناعت آنعده از زارعین کوکنار را که مزارع شان را از بین برده اند در خصوص تامین معیشت فراهم نماید.
اگر خواسته باشیم الحال بسیاری از دهاقینی را سراغ کرده میتوانیم که ازبس تنگی روزگار شهر نشین شده و از کار و روزگار زراعتش فرسنگها فاصله گرفته و درجاده های شهر کابل و در جمله دست فروشان میتوان سیمای شان را به نظاره گرفت.
با توجه به نکات فوق و نگرانی هیات سناتوران آمریکا از مُعضل بزرگ و چالش آفرین مواد مخدر در افغانستان دولت از همه باید در همکاری با مجامع بین المللی به ویژه اتحادیه اروپا که هیات سناتوران آمریکایی نیز به آن اشاره کرد، یک برنامه طویل المدت و یک طرح سنجیده، نه مانند برنامه عجولانه کنونی را خط مشی کاری خود قرار داده ، در قدم اول، فرصت های خوب برای تامین معشیت دهاقین مانند مراکز توزیع تخم های اصلاح شده گران قیمت، ایجاد مارکیت های داد و ستد تجاری در افغانستان و خارج از مرز های کشور، کاهش محصول گمرگی تولیدات زراعتی افغانی و بلند بردن محصولات گمرکی تولیدات زراعتی خارجی ، توزیع هرچه بیشتر زمین های زراعتی و فراهم ساختن تسهیلات آبیاری مانند حفر چاه های عمیق ، اعمار بند های متعدد آب در مسیر دریا های افغانستان و امثالهم که آگاهان امور بیشتر تخصصی میتوانند بسنجند ،تا باشد از یک سو زارعین ،خود به خود از رزع کوکنار خود داری و از سوی دیگر هزینه هنگفت در محو مواد مخدر نه بلکه دربازسازی زراعت افغانستان برای طویل المدت به مصرف برسد.
بالا
بازگشت