هدايت حبيب
خطاب به خانم شرل بنارد: حقیقت را پشت شیشه موترهای زرهی کابل نمیتوان دید
این یادداشت، پاسخ روشن و محترمانه زنانی و مردانیست که نه به امنیت نمایشی باور دارند، نه به لبخند دیپلماتیک طالبان دلخوشاند.
خطاب به خانم شرل بنارد، که از پشت عینک سفرهای محافظتشده، از ما میخواهد دوباره به آغوش طالبان بازگردیم: صدای ما خاموش نمیماند.
خانم شرل بنارد، همسر آقای زلمی خلیلزاد، در مقالهای که اخیراً در «نشنل اینترست» منتشر کردهاند، تصویری متفاوت و خیالپردازانه از افغانستان تحت حاکمیت طالبان ارائه دادهاند؛ تصویری که بیشتر بازتاب برداشتهای شخصی ایشان از سفری کوتاه و امن به کابل است تا بازتاب واقعیت زندگی مردم.
ایشان ادعا کردهاند که وضعیت امنیتی در افغانستان بهبود یافته و شرایط برای بازگشت مهاجران مساعد شده است. همچنین با استناد به حضور چند زن فروشنده در بازار، از «سرکوب زنان» ابراز تردید کردهاند. این در حالیست که گزارشهای متعدد از نهادهای معتبر بینالمللی و حقوق بشری، از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل، افغانستان را تحت حاکمیت طالبان «بدترین مکان برای زنان» توصیف میکنند.
محرومیت زنان از آموزش، اشتغال، و مشارکت سیاسی، تنها بخشی از واقعیت تلخیست که با دیدن یک مغازه یا فروشنده خیابانی نمیتوان آن را نادیده گرفت.
شگفتآورتر آنکه خانم بنارد، وضعیت زنان در افغانستان را با هند مقایسه کرده و مدعی شدهاند که زنان هندی در شرایط دشوارتری قرار دارند. این ادعا نه تنها با شاخصهای رسمی مانند شاخص نابرابری جنسیتی ناسازگار است، بلکه نادیده گرفتن مطلق میلیونها زن افغان است که تحت یک نظام تماماً تبعیضآمیز، حتی از ابتداییترین حقوق انسانی محروماند.
افزون بر آن، ایشان به شکلی ضمنی از اخراج مهاجران افغان از کشورهای غربی حمایت کردهاند؛ موضعی که بهنحوی همصدا شدن با حکومت طالبان تلقی میشود. نباید فراموش کرد که میلیونها افغان، بهویژه زنان، فعالان مدنی، خبرنگاران و اعضای نیروهای امنیتی، نه از رفاه، بلکه از ترس جان و آزادیشان مهاجرت کردهاند. مسؤولیت این وضعیت نهتنها بر دوش طالبان است، بلکه شامل کسانی نیز میشود که راه بازگشت آنان به قدرت را هموار کردند – از جمله همسر شما، آقای خلیلزاد، معمار توافقنامه دوحه.
واقعیت این است که مردم افغانستان حافظه تاریخی دارند. سخنان امروز را در پرتو عملکرد دیروز میسنجند. اگر توصیه به بازگشت میکنید، نخست باید به ریشههای بحران بپردازید – به تصمیمهایی که هزاران کیلومتر دورتر، بدون حضور نمایندگان واقعی مردم افغانستان اتخاذ شد.
خانم بنارد در پایان مقاله خود نوشتهاند: «طالبان هرچه باشند، احمق نیستند.»
شاید.
اما مردم افغانستان نیز سادهلوح نیستند که رنج و درد خود را با امنیت ساختگی و لبخند رسمی فراموش کنند.
با احترام