م. نبی هیکل

بینظمیهای  شخصیت: گسترده و غیر  قابل پیشبینی

برگردان: م. ن. هیکل

 درست همانگونه ای که  نشانه های انگشت و،  دی. ان. ای. (DNA) هر شخص را  ویژگی میبخشند، تفاوتها در شخصیت نیز ما را   آنچه میسازند  که هستیم. اما  تقریبآ هر فردی ، افرادی  را میشناسد که  تفاوتهای  آنانی   در  سر راه  روابط آنها  با  دیگران  یا  خوشحالی   آن افراد قرار دارند.  آن شخص ممکن است از یک   شوخی یا فکاهی   بیآزار، آزرده گردد، ممکن است خیلی در مورد خود سخن میگوید  و یا همیشه  نیازمند  توجه و توصیف است. .آن شخص ممکن است   حالاتی از مود خوب  و خشم را را تجربه مینماید  که (مانند آب و هوای اروپا-م) در تغییر اند. ممکن است از اذیت دیگران لذت میبرد. این رفتارها همه  با نوعی از بینظمی های  شخصیت رابطه دارند که  نه تنها بر  افراد ی که با این   نوع بینظمیها   درگیر اند ، بلکه برای  دوستان  و اعضای فامیل، همکاران و آنانی  اثرات خیلی ناگوار دارند که با این افراد کار میکنند  و یا زندگی مینمایند.

 ده  (۱۰) نوع  بینظمی شخصیت وجود دارد که  میتوانند  خفیف یا  شدید باشند. برخی مبارزه یا جدل با خویشتن را شامل میگردد.

اشتغال فکری -اذیت کننده  که اغلب  فکر یا  احساس مربوطه فاقد دلیل است  به نام (obsessive-compulsive personality disorder)  شناخته میشود. این بینظمی اغلب در  میان آنانی   دیده میشود که  دستاوردهای  عالی دارند و  اغلب خیلی به شدت برای دستیابی به کمال (perfection)  تلاش میورزند.

برخی از بینظمیها شامل مبارزه علیه جامعه اند و  به نام  بینظمی  شخصیت ضد اجتماعی (Antisocial personality disorder)  شناخته میشود، به گونه مثال  تشویق بسیاری از افراد برای  اعمال خشونت یا جرایم.

بینظمی شخصیت نارسیستیک (narcissistic personality disorder) از زمره بینظمی های  است که بهتر  شناخته شده است. این دسته از  افراد نیاز دارند خود را  مهم  و در  کنترول احساس نمایند، اما  به  احساسات دیگران توجهی ندارند.

بینظمی  شخصیت خط مرزی (borderline personality disorder). متخصصان  صحت روانی معتقد اند که  این بیماری مسوولیت تعداد زیادی از  خودکشی ها – اغلب میان نوجوانان  (teens) را بر عهده دارد.آنانی که خود ر ا مجروح میسازند نیز مصاب به این بینظمی اند.

۵.  بینظمی  شخصیت اسکیزو تیپ (schizotypal personality disorder) که میتواند دارندگان خود را  موجب گردد شعور  یا اگاهی کاذب   (delusional) داشته باشند و از واقعیت فاصله گیرند .

۶.  بینظمی شخصیت  وابسته (Dependent personality disorder) که در آن شخص  متبوع میگردد یعنی  خیلی وابسته و تابع به دیگران است  و  ناتوان که بتواند  تصامیم خود را خود اتخاذ نماید.

متخصصان  صحت روانی  به این نتیجه رسیده اند که بینظمی های  شخصیت  مسوول  تعداد زیادی از  بیماریهای  اجتماعی اند.  به گفته  جان گوندرسن (John Gunderson)  در   درمانگاه مک لین (McLean Hospital) در  بیلمونت (Belmont)،قیمت اجتماعی بینظمیهای  شخصیت خیلی گزاف است. این افراد  در بیماریهای زیاد اجتماعی مانند طلاق،  سوء استفاده از کودکان و خشونت، دخیل اند. . . بر اساس احصاییه  انستیتوت ملی  صحت روانی (the National Institute of Mental Health) حدود ۹ درصد امریکاییان – یعنی حدود  ۳۰ ملیون امریکایی به  بینظمی های  شخصیت گرفتار اند.{...}(Hal Marcovitz).

 تعداد زیادی  از تیوریهای شخصیت  در  طول تاریخ  ایجاد شده اند. جیری برگر (Jerry M. Burger) از شش تیوری شخصیت که طی قرن گذشته پیشنهاد شده اند نام میبرد و در اثر خویش آنه تیوریها را معرفی مینماید. وی از۶ برخورد کلی توضیح  شخصیت  نام میبرد :

۱.  برخورد  سایکوانالیتیک (psychoanalytic approach) اند.

۲.برخورد  تریت (the trait approach)

۳. برخورد بیولوژیک (the biological approach)

۴.  برهورد هیومانیستیک (the humanistic approach)

۵. برخورد رفتارگرا / اموزش اجتماعی (The behavioural/social learning approach )

۶.  برخورد کوگنیتیف / ادراکی (the cognitive approach  )

وی میافزاید که  هرچند  سازگاری کامل (fit) ( سازگاری همه تیوریهای در کتگوریهای کلی- م) همواره  کامل نیست، اما تیوری های عمده  شخصیت  میتوانند در  یکی از این  شش برخورد  کلی قرار  داده شوند  (Jerry M. Burger, 2008:5)

References

Jerry M. Burger (2008). Personality. Belmont, CA:Thomson Wadsworth.

Hal Marcovitz(2009).Personality disorders

Detroit.: Lucent Books

Pp.8-9.