بصیرهمت
از :شگفتی های دانش
زمین
و
موقعیت شگفت انگیز و استثنایی اش در سیتم نظام خورشیدی ما
چاپ لندن new scientist از:مجله نیوساینتیست
نوشته پروفیسور برین کاکس The Universeکتاب گیتی
زمین ،این سیاره زیبا ،بفاصله ۱۵۰ ملیون کیلومتر دور از افتاب ،با حرکت دورانی ۲۳.۹ ساعت و حرکت انتقالی ۳۶۵.۲۵ روز بدور افتاب میچرخد و میچرخدودر منطقه ای که نه گرم و سوزان و نه سرد و یخبندان است ،در حرکت است.
در حال حاضر ، تلسکوپ ها و وسایل مدرن دانش فضایی بیشتر از پنجهزار سیاره را در کیهان، شناسایی نموده که ازجمله به تعداد انگشت شماری از این سیارات در سیستم نظام شمسی ما و بخش عظیم آنها در خارج از سیستم نظام خورشیدی ما قرار دارند و یابعبارت دیگر سیارات فراخورشیدی اند و در مدار سایر ستاره ها در این گیتی پهناور در حرکت اند.و ،تا کنون یگانه سیاره ای که بطور قطع میدانیم که قابل سکونت است و حیات در آن میسر است همین سیاره ما ،زمین ، است.
مگر ،در جمله همه این سیارات، زمین ما چگونه برای حیات مساعد گردیده است.بهترین جواب علمی اینست که زمین ما از خوشن نصیب ترین سیاراتی است که در موقعیت مناسب مداری خویش بدور افتاب قرار گرفته است .سیارات که در آنها وجود حیات ممکن میگردد،نمیتوانند خیلی گرم و یا خیلی هم سرد باشند ،از اینکه سیارات حرارت خویشرا از ستاره که در مدار ان میچرخند میگیرند ، این مقدار و کمیت حرارت مربوط به فاصله ای دارد که سیاره تا چه حد از ستاره مربوط فاصله دارد و یا در چه موقعیت مداری خویش قرار دارد تازمینه حیات در ان مساعد گردد. این فاصله یا موقعیت مناسب را دانشمندان بنام زون طلایی یا گولدیلاک زون می نامند که زمین ما درست در این موقعیت مداری زون طلایی قرار گرفته است .
همه میدانیم که ، زندگی در روی زمین بدون موجودیت آب مایع نمیتواند وجود داشته باشد . موجودات زنده از کوچکترین باکتری ها تا نهنگ های آبی غول پیکر برای بقای زندگی به آب نیاز دارند.مگر این آب مایع تنها در محدودهمعینی از درجه حرارت می‌تواند وجود داشته باشد .در جمله ۹ سیاره ای که بدور خورشید در فواصل و مدار های مختلف در گردش اند ، زمین ما یگانه سیاره ای است که در چنان موقعیت مناسب قرار گرفته که توانسته ابحار و اقیانوس های از آب و اتموسفیر اطرافش را حفظ نماید تازمینه رویش حیات در سطح ان مساعد گردد.
بر اساس محاسبات علمی ، در صورتیکه زمین ، از موقعیت فعلی اش، 1% دور تر از افتاب و ۵% نزدیکتر به افتاب میبود،زمینه حیات در این سیاره غیر ممکن میگردید .این موقعیت کاملا استثنایی زمین است که زمینه حیات در سطح خویشرا میسر ساخته است . بعنوان مثال چند سیاره دیگر را در نظر بگیریم :
سیاره زهره، بسیار مشابه به زمین است،گرمی افتاب دو دقیقه پیشتر از زمین به زهره میرسد. مگر این تفاوت ناچیز شرایط حیات در زهره را مشکل ساخته است. زهره ،در نخستین سالهای تشکل نظام شمسی ما مقدار اندکی گرمتر از زمین بود و به احتمال قوی در سطح خویش دارای ابحار نیز بود . مگر همین چند درجه گرمی بیشتر زهره نسبت به زمین باعث گردید تا ابهای روی سطح ان خشک گردد و زهره اب روی سطح خویشرا ازدست بدهد. زمانیکه اب روی سطح زهره تبخیر نمود اتوم های هایدروجن بفضا فرار نمودند و با کاربن یکجا گردیدند و زهره به کره خشک و سختی مبدل شد و زمینه رشد حیات در ان میسر نگردید.
عطارد،که نزدیکترین سیاره به آفتاب است ،آنقدر به خورشید نزدیک است کهدرجه حرارت آن در روز به ۴۳۰ درجه سانتیگراد میرسد و این درجه حرارت زیاد این سیاره را از موجودیت هرگونه موجود زنده محروم ساخته است .دانشمندان به این باور اند که سیاره زهره از لحاظ جسامت و ساختمانش مشابه زمین است معمولا زهره و زمین را سیارات دوگانگی نیز می نامند.و زمانی بود که زهره در سطح خویش آب داشت اما با موجودیت درجه حرارت ۴۶۵ درجه سانتی گراد در سطحش و باد ها و طوفانها و ابر های اسیدی و سمی و جوشان، به سیاره داغ نظام شمشی ما مبدل گردیده و امکان رویش و پرورش حیات در این سیاره ناممکن شده است.
مریخ، نیز که چهارمین سیاره ،بعد از زمین ،بدور خورشید است ،اسناد و شواهد نشان می‌دهد که این سیاره چند ملیارد سال قبل دارای اقیانوس ها بوده است مگر حالا به یک سیاره سرد ، غبار آلود و مرده تبدیل شده است.
حیات در سیاره ما ،زمین،مدیون نور وحرارت خورشید،
این ابرقدرت نظام خورشیدی ما، است
همه سیارات نظام خورشیدی ما عمدتا زمین، مرهون ستاره غول پیکر و ابر قدرتیاست که خورشید یا افتاب نامش گذاشته ایم.این خورشید است که ۹۹.۸فیصد از مجموع کتله نظام شمسی ما را با خود داردو با قطر ۱.۳۹ ملیون کیلومتر بیشتر از ۱۰۰ برابر زمین است . کتله خورشید از ۷۳.۸ فیصد هایدروجن ، ۲۴.۸ فیصد هیلیم و صرف ۱.۳ فیصد باقیمانده عناصر سنگین تشکیل شده است .
این خورشید است که حرکت دورانی اب را بدور سیاره ما هدایت می نماید، زیرا گرمای خورشید باعث میشود که آب مایع و یخ زده روی زمین تبخیر گردد و همه روزه ملیون ها تن آب اقیانوس ها ی روی زمین بکمک حرارت و نور خورشید تبخیر میگردد و ازاقیانوس ها بفضا بلندمیشود تا چرخش دوامدار ابدر سطح زمین راحفظ نماید .این خورشید است که اتموسفیر اطراف زمین را جهت تولید آب و هوای همیشه در حال تغیر هدایت می‌کند .از تند باد های موسمی تا گرد باد ها، همه توسط همین نیروی خورشید شکل میگیرند و سمت و سو داده می‌شوند .تولید آب و هوای مناسب و متغیر و فصل های گوناگون سال ،مناطق با آب و هوای گوناگون، زمین مارا به سیاره زیبا و مناسب برای حیات مبدل نموده است .
خورشید نه تنها ابر قدرت نیرومند در سیاره ما است، بلکه نیروی محرکه نظام شمسی ما نیز هست بدون این خورشید بزرگ ،زمین ما و سایر سیارات جز از صخره های بایر و مملو از سرمای شدید چیزی دیگری نبودند.
در داخل این کره عظیم ، خورشید، هایدروجن چون کوره داغی میجوشد و به عنصر دیگری ، هیلیم، تبدیل میشود. با تخمین و محاسبات ریاضی در یک ثانیه ۶۰۰ ملیون تن هایدروجن را در داخلش میسوزاند و به هیلیم تبدیل می نماید ودر نتیجه حریق دوامدار همین هایدروجن ، انرژی عظیم نوری را به بیرون از خودش به فضا پرتاب می نماید .
از مجموعه انرژی که توسط خورشید به زمین می تابد،۲۹ فیصد آن از سطح زمین دوباره به فضا منعکس میگردد ،۲۳ فیصد این شعاع نوری آفتاب ،توسط اتموسفیر زمین جذب و صرف ۴۸ فیصد این انرژی توسط زمین جذب میشود .زمین انرژی جذب شده را توسط گرمای افتاب تبخیر و دوباره به اتموسفیر زمینمنعکس میسازد و اتموسفیر انرا در فضا منتشر می نماید و همین مقدار قابل توجی از گرمایی منتشر شده از زمین به اتموسفیر اطراف زمین ،باعث گرم شدن سطح زمین میگردد.
همه عناصر جامد و مایعی که در زمین دیده میشود و یا زمین از انها ساخته شده هیچیک از این مواد و عناصر در زمین تولید نشده اند،بلکه ملیون ها سال قبل از انفجار ستاره های غول پیکر قبلی در فضا تولید گردیده و زمین ما از این مواد و عناصر بوجود امده ویا بعبارت دیگر زمین ،مادر عناصر و مواد کیمیاوی نیست بلکه دایه و پرورش دهنده انست که بحث علمی جالب دیگری است.پایان
بالا
بازگشت