نذیراحمد صوفی زاده تلاشجو

 

مروری به حوادث ورویداد های قرن بیستم

قسمت سوم (پایان)

 

پیمان های اتلانتیک شمالی  ناتو و وارسا

پیمان ناتو:

ازینکه ساحه تحت نفوذ اتحاد جماهیر شوروی گسترش پیدا میکرد برای جلوگیری ازین نفوذ درسال 1949 میلادی پیمان اتلانتیک شمالی ناتو تاسیس گردید، کشورهای که این پیمان را امضا کردند عبارت بودند از:

فرانسه، هالند، ایسلند، دنمارک، کانادا، بلژیک، بریتانیا، لوکزامبورگ، امریکا، ایتالیا، پرتغال و ناروی. همچنان درسال 1952 دوکشوردیگر یعنی یونان و ترکیه به این سازمان پیوستند، به تعقیب آنها درسال 1955 آلمان غربی سپس درسال 1982 اسپانیه به این پیمان افزوده شدند.

 پیمان وارسا:

بعد از ایجاد پیمان اتلانتیک شمالی ناتو بلاک سوسیالیزم نیز بیکار ننشسته دست به ایجاد یک پیمان جدید زیرنام پیمان وارسا زدند، در راس این پیمان اتحاد جماهیر شوروی قرار داشت که درسال 1955 توافق نامه ای این پیمان ذریعه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی، آلبانی، بلغارستان، چکوسلواکیا، آلمان شرق، مجارستان، لهستان و رومانیا به امضا رسید. به این شکل دنیا به دوبلاک تقسیم شده بود، یکی بلاک سوسیالیزم که در راس آن اتحاد جماهیرشوروی قرار داشت ودیگر بلاک کاپیتالیزم که در راس آن امریکا بود،  این کشورها به مثابه ای دوابر قدرت دنیا سر زبان ها بودند و همچنان هردو دارای سلاح های اتمی. 

رویداد های جهانی بعد ازایجاد دو ابرقدرت:

بعد ازجنگ جهانی دوم و دو قطبی شدن جهان گمان برده میشد که جنگ بین کشورهای مختلف ایکه ازحمایت کشورهای بزرگ برخودار بودند رخ نخواهد داد ولی دیده شد نبردها درگوشه های مختلف دنیا بوقوع پیوست، مثلآ درسال 1950 جنگ بین کوریای شمالی وکوریای جنوبی درگرفت هردو کشور از حمایت قدرت های بزرگ برخوردار بودند، یعنی کوریای شمالی از حمایت اتحاد جماهیرشوروی و چین و کوریای جنوبی از حمایت امریکا، بریتانیا واسترالیا. درنبرد بین این دوکشور امریکا تعدادی ازعساکر خود را به پشتیبانی ازکوریای جنوبی وارد آن کشور ساخت، درمقابل کشورچین ارتش بزرگ را وارد کوریای شمالی نمود این جنگ منجر به شکست وعقب نشینی نیروهای کوریای جنوبی که ازحمایت امریکا برخوردار بود گردید، لازم به تذکر است که این جنگ تلفاتی بی نهایت زیاد ازخود بجا گذاشت طوریکه بیش از 3 میلیون کوریایی به هلاکت رسیدند.

 چین یا کشور مقتدر کمونستی:

باوجودیکه چین آهسته آهسته بطرف یک کشور مقتدر کمونستی نزدیک میشد درسال 1949 جنگ داخلی درین کشور درگرفت. بین سال های 1958 الی 1961 این کشور بطرف صنعتی شدن گام برداشت ولی درین کار خود به شکست مواجه شده وموجب قحطی درآن کشورگردید، این قحطی منجر به هلاکت بیش از 16 میلیون انسان شد. روابط چین وشوروی درسال 1960 به اوج خود رسید که این نزدیکی باعث ایجاد نگرانی درغرب گردید بخصوص بعد ازینکه درسال 1964 چین یک بمب را آزمایش کرد ترس ووحشت کاخ سفید را فرا گرفته بود. بهرحال نفوذ سوسیالیزم گسترش پیدا میکرد حتی دردروازه های امریکا خود را رساند یعنی کشورکیوبا درسال 1959 نظام کمونستی را برگزید، برعلاوه انتخاب نظام کمونستی فیدل کاسترول رییس جمهور آن کشور برای شوروی اجازه احداث یک پایگاهی موشکی را داد که باعث خشم امریکا گردید، درنتیجه رهبر همان وقت شوروی از احداث پایگاه صرف نظر نمود.

جنگ ویتنام وپیامد های آن:

ویتنام یکی دیگر از کشورهای کمونستی بود، این کشوردرسال 1954 میلادی ازتحت استعمار فرانسه آزاد گردیده وبه دوکشوری ویتنام شمالی و ویتنام جنوبی تقسیم شدند، درآن وقت امریکا از نفوذ بلاک سوسیالیزم درحراس بود و عقیده داشت که هرگاه ویتنام جنوبی تحت نفوذ و سیطره ای نظام سوسیالستی دراید، نفوذ سوسیالیزم تمام کشورهای آسیایی را فراه خواهد گرفت از همین سبب بود که حدود 16000 شانزده هزار سرباز خود را برای کمک به ویتنام جنوبی فرستاد، به تعقیب آن درسال 1965 دست به بمباران ویتنام شمالی زد، ولی این بمباران موثر واقع نشد وچریک های ویتنامی دست به شبخون زدند. درین وقت امریکا تقاضای کمک را از کشورهای دیگر نظیری کوریای جنوبی، استرالیا، تایلند و نیوزیلند نمود این ها همه درمبارزه با چریک های ویتنامی موثر واقع نگردیدند. امریکا ازشرمساری دست به استفاده ای سلاح های جدید شیمیایی زد ولی با آن هم جنگ ادامه داشت. درسال 1960 میلادی امریکا وادار به جلب مردم به اردو کشورش شد مردم سیاه پوست امریکا ازرفتن به جنگ ابا می ورزیدند ولی مردم مجبورساخته میشدند که به اردو جلب شوند این درحالی بود که حدود نیم میلیون امریکایی درجنگ ویتنام درگیر بودند ودرخود امریکا به تعدادی کسانیکه مخالف این جنگ بودند روز به روز افزوده میشد. با گذشت زمان سربازان امریکایی درک کردند که درجنگ برنده نمی شوند وبه الکول و دارو روآوردن این درحال بود که سیاه پوستان نیز ازجنگ امتناع میکردند تابلاخره درسال 1972 سربازان امریکایی ازویتنام فراخوانده شدند ولی باوجود این بمباران ویتنام ادامه داشت.

رییس جمهور وقت امریکا نیکسون درسال 1974 استعفی داد به تعقیب آن درسال 1975 دولت ویتنام جنوبی که ازحمایت امریکا برخوردار بود نیز سرنگون گردید. باید متذکر شد که جنگ ویتنام تلفات زیادی بجا گذاشت حتی جنگ جهانی دوم را دراذهان مردم تازه میکرد. نظر به آمار دولت امریکا حدود 2.6 میلیون سرباز به ویتنام فرستاده بود که تقریبآ 58000 پنجاه وهشت هزار آن به هلاکت رسیدند، به همین ترتیب ارتش ویتنام جنوبی بالغ به هفت میلیون میرسید که تقریبآ 224000 دوصدو بیست وچهارهزار سرباز تلفات داشت، چریک های ویتنام که تعداد شان مشخص نبود تقریبآ 90000 نودهزار نفر تلفات داشتند.

قدرت های بزرگ وتولید سلاح های شیمیایی، هایدروجنی و...:

باوجود این همه تلفات درنبرد های مختلف قدرت های بزرگ درفکر انکشاف وتولید سلاح های پیشرفته بودند، یعنی برعلاوه ای سلاح های اتمی وشیمیایی که درآن عصر ساخته شده بودند درسال 1950 بمب های هایدروجنی نیز تولید گردید که به مراتب مخرب ترازبمب های اتومی بود. سلاح های هسته ای نیز به مقاصد مختلف طرح ریزی میشد مثلآ بخاطر موشک های بلاستیک قاره پیما پرتاب اززمین، موشک های بلاستیک پرتاب اززیر دریایی، موشک های کروز پرتاب ازهواپیما، موشک های که دارای چندین کلاهکهای اند وقادر اند چندین هدف را نابود کنند. برعلاوه ای این بمب ها، بمب های نايتروجنی نیز ساخته شد که با تکنالوژی پیشرفته تولید شده بود یعنی با استفاده آنها انسان ها نابود میشد ولی به ساختمان ها خساره ای نمی رسید.

هزینه ای سلاح های امریکا وشوروی بی نهایت زیاد بود تا بلاخره بین این دوکشور توافق صورت گرفت وبه اساس آن محدودیت تسلیحات استراتیژیک درسال 1972 و 1974 وضع شد ولی باوجود این تا سال 1990 دوکشور مجموعآ 50000 پنجاه هزار کلاهک هسته ای داشتند.

قرن بیستم یا قرن پیشرفت وکشفیات:

درین قرن یک سلسله کشفیات درعرصه های مختلف نیز صورت گرفت بود ازچند مثال طورذیل نام میبریم.

·        بلند ترین قله جهان یعنی ایورست Everest درسال 1950 فتح شد.

·        اشراق اعماق درهمین قرن کشف گردید.

·        اولین قمر مصنوعی درسال 1957 توسط اتحاد جماهیر شوروی پرتاب شد.

·        اولین فضانورد شوروی بنام یوری گاگارین درسال 1961 کره زمین را دور زد.

·        دوشخص امریکایی درسال 1969 درکره ماه قدم زدند.

·        تلویزیون دردهه 1950 وارد بازار گردید، تا سال 1959 تنها دربریتانیا به تعداد 24.5 میلیون دستگاه تلویزیون وجود داشت.

·        درسال 1953 واکسین فلج اطفال ساخته شد.

·        درسال 1953 DNA کشف گردید.

·        درسال 1956 هورمونها کشف گردید.

·        درسال 1957 اولین قلب مصنوعی درامریکا اختراع شد.

·        درسال 1958 ضربان ساز قلب اختراع گردید.

·        درسال 1962 برای اولین بار اشعه لیزر برای دید صحیح بکار رفت.

·        درسال 1967 اولین پیوند قلب انسان انجام شد.

قرن بیستم ووظایف زنان درپست های بلند دولتی:

تحول دیگراین قرن به حقوق رسیدن زنان بود یعنی نه تنها زنان ازتبعیض رهایی یافتند بلکه قادربودند درفابریکات کارکنند، دریوری نمایند، طیاره ها را پرواز دهند درپست های مختلف دولتی وظیفه بگیرند، به پست های بلند دولتی برسند مثلآ درسال های 1960-1977 یک زن صدراعظم سریلانکا بود، درسال های 1966-1984 ایندراگاندی صدراعظم هند بود، درسال های 1969–1974 گلدامایر صدراعظم اسراییل بود، درسال های 1979–1990 مارگارت تاچر صدراعظم بریتانیا بود، درسال های 1988- 1990 بی نظیر بوتو صدراعظم پاکستان بود. به همین ترتیب صد ها زن دیگرکه درپست های وزارت وپایین تر ازآن درکشورهای مختلف مصروف کاربودند.

قرن بیستم وترورشخصیت های مختلف جهان:

قرن بیستم مانند قرن 21 دوراز ترور وتروریزم نبود تعدادی ازشخصیت های کلیدی در کشورهای مختلف ترورشدند که ازتعداد شان چنین نام میبریم.

·        اومبرتری پادشاه ایتالیا درسال 1900 دریک نمایش جمناستیک هدف قرارگرفته وبه قتل رسید.

·        ویلیام مک کینلی رییس جمهورامریکا درسال 1901 حین افتتاح یک نمایشگاه ترورشد.

·        الکساندرو دراگا شاه ملکه صرب درسال 1903 درحالیکه درگنجه پنهان شده بودند به قتل رسیدند.

·        دوک بلند پایه سرگیی یکی ازمربوطین خاندان تزار روس درسال 1905 توسط بمب که به طرف او پرتاب شد به قتل رسید.

·        شاهزاده اینو حاکم جاپانی درسال 1909 توسط یک ناسیونالست کوریایی به قتل رسید.

·        پیتراستولی پین صدراعظم روسیه درسال 1911 درشهر کیف اوکراین به هلاکت رسید.

·        جورج اول پادشاه یونان درسال 1913 درحین پیاده روی فیری به قلب اش شلیک شد وبه قتل رسید.

·        مهاتما گاندی رهبر هندوستان درسال 1948 ذریعه این یک هندو ترور شد.

·        جان اف کندی رییس جمهور امریکا درسال 1963 ترور شد.

·        مارتین لوترکینگ رهبر حقوق مدنی سیاه پوستان درسال 1968 ذریعه یک سفید پوست به قتل رسید.

·        آلدومورو صدراعظم ایتالیا درسال 1978 ربوده شده وبعدآ به قتل رسید.

·        لویی مان باتن یکی از اعضای خانواده ای سلطنتی بریتانیا درسال 1978 توسط ارتش ایرلند به قتل رسید.

·        انورسادات رییس جمهور مصر درسال 1981 توسط یک مسلمان افراطی به قتل رسید.

·        ایندراگاندی صدراعظم هند درسال 1984 توسط محافظان سیک خود به قتل رسید.

·        اولاف پالمه صدراعظم سویدن درسال 1986 ذریعه ای یک آدم کش حرفه ای به قتل رسید.

·        اسحق رابین صدراعظم اسراییل درسال 1995 ذریعه ای یک یهودی افراطی به قتل رسید.

 

فروکش کردن جنگ و زدوبند های سیاسی

ایجاد کشور اسراییل:

باوجودیکه این قرن دوجنگ جهانی را سپری کرد ولی کماکان جنگ وخونریزی دربعضی گوشه های دنیا ادامه داشت ازآن جمله ایجاد کشور اسراییل درمجاورت فلسطین بود که خونریزی ها ونبرد های بیشتر را درقبال داشته، باوجود ختم قرن بیستم وشروع قرن 21 هنوزهم ناآرامی و نبرد درنقاط مختلف فلسطین ادامه دارد. اسراییل که یک کشوریهودی است ویهودی ها درجریان جنگ جهانی دوم بیشترین تلفات را داشتند درهمین زمان بود که بریتانیا وعده ای محلی برای یهودی ها درفلسطین را داده بود درحالیکه درآن زمان درفلسطین بیش از 50000 پنجاه هزار یهودی اقامت نداشتند ولی اعراب فلسطینی نفوس شان به بیش ازنیم میلیون نفر میرسید.

دردهه های 1920 و1930 هزاران یهودی مهاجر وارد فلسطین شدند درمقابل فلسطینی ها واکنش نشان داده دست به مبارزه وحمله زدند درین حال طرح تجزیه فلسطین درسال 1937 مطرح شد براساس این طرح دوسوم سرزمین های متعلق به اعراب بود ویک سوم آن متعلق به یهودیان که این کار جفای بزرگ درحق ملت بیچاره ای فلسطین تلقی میگردد. قدرت های استعمارگر به این هم اکتفی نکرده بلکه با مجوز سازمان ملل درسال 1946 زمینه ای مهاجرت حدود 100000 یکصد هزار یهودی دیگر را مساعد ساختند. درسال 1947 حینیکه بریتانیا تصمیم به استعفی از نقش مستعمراتی خود گرفت، اندکی بعد آن یهودیان تاسیس اسراییل را اعلان کردند، قدرت های استعمارگر مانند امریکا بلافاصله حمایت خویش را ازکشورجدیدالتاسیس اسراییل اعلان کرد، بریتانیا نیز اسراییل را به رسمیت شناخت، وبلاخره با سعی وکوشش آنها درسال 1949 اسراییل به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.

ایجاد اسراییل وآغازآشوب درمنطقه:

مردم مظلوم فلسطین جز راه مبارزه هیچ راه دیگری نداشتند درحالیکه همسایه های فلسطین نیز با اسراییل وارد جنگ شدند مثلآ مصر واسراییل درگیر نبرد گردیدند این جنگ به علت تسلط برکانال سویز رخ داد. قابل تذکر است که اسراییل ازطرف قدرت های استعمارگر حمایت میشد از همین سبب بود که مصر ذریعه بریتانیا وفرانسه مورد تهدید قرار گرفت. اسراییل که میدانست قدرت های بزرگ ازآن کشور حمایت میکند به همسایه های دیگر خود مثل مصر سوریه و اردن اعلان جنگ داد ومناطق مختلف را تصرف نمود، بطورمثال مناطق نوارغزه، بیت اللهم، هبرون، اورشلیم، پریکو، بانک غربی، وبلندی های جولان که با این اشغال گری بیش از 1500000 یک میلیون وپنجصد هزار اعراب تحت سیطره حکومت اسراییل قرارگرفتند. فلسطین دست به ایجاد یک سازمان زیرنام سازمان آزادی بخش فلسطین دربیرون ازین کشور البته درکشورهمسایه فلسطین لبنان زد، ولی اسراییل آن کشور (لبنان) رانیز آرام نگذاشت، بالایش حمله کرده وتلفات به آن کشور وارد نمود.

طوریکه قرن بیستم جای خودرا به قرن بیست ویکم داد ولی هنوز هم اسراییل به اشغال گری خود درسرزمین های فلسطین ادامه میدهد وهرروز مناطق مختلف فلسطین را مورد بمباران قرار میدهد که دراثر این بمباران مردم بیگناه وبیچاره ای فلسطین هرروز شهید ویا هم زخمی میشوند ولی تمام قدرت های بزرگ مانند امریکا، تمام نهاد های حقوق بشر، سازمان ملل متحد و... نظاره ای این وضعیت را میکنند. به امید روزیکه بیت المقدس پایتخت فلسطین باشد ومردم مظلوم آن به حق و حقوق شان برسند.

نبرد درخلیچ فارس:

طوریکه قرن بیستم آهسته آهسته به ختم خود نزدیک میشد جنگ های پیهم را هم پشت سرگذاشته بود هنوز زخم این جنگ های مداوا نشده بود که جنگ دیگری درخلیج فارس بین کشورهای ایران وعراق درگرفت. این نبرد درست درسال 1980 میلادی بین این دوکشورهمسایه آغاز گردید و برای مدت 8 سال ادامه پیدا کرد که منجر به هلاکت حدود یک میلیون انسان شد. درین جنگ اتحاد جماهیر شوروی وامریکا یعنی هردوابرقدرت ازعراق حمایت میکردند. دلیل اینکه چرا امریکا ازعراق حمایت میکرد روشن بود وآن اینکه امریکاه مخالف رژیم جمهوری اسلامی ایران بود وبخاطر شکست یا حد اقل تضعیف آن رژیم ازهرنوع همکاری دریغ نمی کرد. ولی دیری نگذشته بود که درسال 1991 جنگ دیگری درخلیج فارس درگرفت این بار نیز بین دوکشورهمسایه اما بین عراق وکویت. عراق درسال 1991 بالای کویت حمله کرد چون کویت هم ازکشورهای مورد اعتماد واعتبار امریکا بود یک ایتلاف متشکل از 31 کشور جهان را برعلیه عراق تشکیل داد این کشورها عبارت بودند از امریکا، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، کانادا، استرالیا، بلژیک، دنمارک، یونان، هالند، نیوزیلند، نایجریا، ناروی، اسپانیا، ارجنتاین، چکوسلواکیا، مجارستان، لهستان، کوریای جنوبی، بحرین، بنگله دیش، مصر، کویـت، مراکش، عمان، پاکستان، قطر، عربستان سعودی، سوریه، امارات متحده عربی وسنگال. این کشورها درظرف مدت یکنیم ماه بیش از 100000 یکصد هزارمرتبه عراق را بمباران کردند، انواع سلاح های غیراتمی را بکاربردند. درین جنگ نظربه آمار ها حدود 300 نفر تلفات نیروی های امریکایی بوده درحالیکه تلفات عراقی ها بین 100000 یکصد هزار الی 250000 دوصدوپنجاه هزارهزار تخمین گردیده بود.

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یا بلاک سوسیالیزم:

بلاک سوسیالیزم که رهبری آن را اتحاد جماهیر شوروی میکرد درکشورهای مختلف دنیا ریشه دوانده بود که از پرنفوس ترین کشورهای دنیا مثل چین گرفته تاکوچکترین کشوردنیا را احتوا میکرد، موجودیت بلاک سوسیالیزم دنیا را به دوبلاک یا قطب تقسیم کرده بود ولی درسال 1991 میخاییل سرگیویچ گرباچف رییس جمهوروقت شوروی به جمهوریت های شوروی اجازه استقلال داد که با تقسیم شدن شوروی به 14 جمهوریت درحقیقت بلاک سوسیالیزم نیز ازهم پاشید. بعد ازهم پاشی اتحاد جماهیر شوروی کشورها ایکه دارای جامعه سوسیالیزم بودند یکی بعد دیگر از هم پاشیدند بطور مثال میتوان از کشور یوگوسلاویا نام برد که ازشش جمهوریت تشکیل شده بود، این جمهوریت های عبارت بودند از صرب، کرواسی، اسلوونی، بوسنی هرزگونی، مقدونیه ومونتنگرو، بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کشمکش های بین جمهوریت ها یوگوسلاویا درگرفت، این جنگ ها خونین بین صرب ها، کروات ها ومسلمانان بودکه تلفات زیادی برجا گذاشت، بیشترین تلفات را مسلمانان متحمل گردیدند تا بلاخره درسال 1995 آتش بس صورت گرفت.

به همین شکل درسایر کشورهای کمونستی اوضاع متغیر بود، درلهستان یک اتحادیه کارگری قدرت را دردست گرفته بود، درمجارستان اصلاحیه های مانند گرباچف پیشنهاد شد، دررومانیا وچکوسلواکیا تغیر موضع بوجود نیامد ، آلمان شرق وآلمان غرب یکجا شدند....

تشکیل اتحادیه اروپاه:

درست درهمین سالیکه فروپاشی اتحادجماهیر شوروی رخ داد چندین کشور اروپایی دست به ابتکار تشکیل اتحادیه اروپایی زدند این کشورها عبارت بودند از، بریتانیا، فرانسه، آلمان، دنمارک، بلژیک، ایرلند، لوگزامبورک، ایتالیا، اسپانیه، هالند، پرتغال ویونان، به تعقیب این کشورهای درسال 1994 کشورهای اتریش، فنلاند وسویدن به این اتحادیه پیوستند.

مفکوره ای تشکیل اتحادیه اروپاه بعد از ختم جنگ جهانی دوم ایجاد شده بود زیرا کشورهای اروپایی میدانستند تازمانیکه متحد نشوند قادر نخواهند بود ازنقطه نظرقدرت سیاسی یا صنعتی با امریکا ویا شوروی به رقابت بپردازند همین بودکه بعد از تشکیل اتحادیه اروپاه گام ها به سوی وسعت دادن اتحادیه اروپاه برداشته شد. برای گسترش اتحادیه اروپاه میتوان از تشکیل مجمع وزرا، کمیسیون اروپایی، پارلمان اروپایی، دادگاه قانونی، واحد پول اروپایی، بانک مرکزی اروپایی، وایجاد تابعیت اشتراکی گسترده نام برد.

 قرن بیستم وکشفیات طبی:

قرن بیستم دربخش طبابت رشد بهتری داشته وبرای اکثر امراض کشنده واکسین وادویه جات کشف گردید. لیکن مرض خطرناک ایدز که درین قرن بوجود آمد وکشنده نیز میباشد وتاحال کشورهای مختلف دنیا قادر به جورکردن نوعی واکسین برای علاج آن نشده اند. ایدز قبل از دهه 1950 بروزکرده بود اما تادهه 1980 شناسایی نگردیده بود، تخمین میشود که بیش از 10 میلیون انسان دراثر مصاب شدن به این مرض کشنده تلف شده باشند.

نذیراحمد صوفی زاده تلاشجو

nazirahmad_sofizada@yahoo.com

ماخذ:    

·        یاداشت های شخصی

·        درقرن بیستم واقعآ چه گذشت نوشته استیوبارلوواستیواسکیدمور، ترجمه عاطفه خیاطی

4 حوت سال 1384

23 فبروری سال 2006

---

بالا
 
بازگشت