پیام شورای فرهنگی افغانستان
بمناسبت
سالروزیادبوداستاد استادان افغانستان
شادروان اکادمیسین پوهاند دکتور
احمد جاوید
صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را
تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید
دوستان عزیز!
درتاریخ ادبی – فرهنگی افغانستان مردان بزرگی گذشته اند. تا هنوز صدای رسای ابوعبدالله رودکی؛ هنر آفرینیهای امیر خسرو دهلوی؛ شاهنامه فردوسی؛ قرآن پارسی مولوی معنوی بلخی و اخیراً سرود کهساران خلیل الله خلیلی؛ از یاد ها نرفته است که زمانه جفای دیگری بر حق ادبیات و فرهنگ غنی زبان فارسی دری رواداشت ویکی دیگر از ستارگان درخشان آسمان ادبیات و فرهنگ زبان فارسی دری را از ما گرفت. این شخصیت ممتاز ادبی و فرهنگی حضرت شادروان اکادمیسین پوهاند دکتور احمد جاوید سر تاج فرهنگ و ادبیات فارسی دری افغانستان بود.
شادروان احمد جاوید از دوران سنین لالایی و پاپایی در رکا خانه کابل به سمبول هنری و ادبی کشور مبدل گشته بود. او درست در صنوف ابتدایی بود که کنفرانسها میداد و شاگردان مکتب را بدور مفکوره های طفلانه خود جمع میکرد. در دوران تحصیلات ثانوی اکثراً ریاست کنفرانسهای ادبی و فرهنگی مکتب بدوش او بود و در دانشگاه باخذ جایزه ها و تقدیر نامه های ادبی فرهنگی نایل آمد. در همین سلسه بود که بحیث اولین شاگرد ممتازبه تحصیلات عالی فرستاده شد و در کشور میز بان ذوالمسلکین بار آمد. لیسانس حقوق گرفت و تحصیلات خود را در رشته ادبیات زبان فارسی دری تا درجه دکتورا انجام داد.
شادروان احمد جاوید در روزگاران اوج خدایی خود بر آسمان ادبیات و فرهنگ زبان فارسی دری, چندین بار محکوم شد و ستیزه جویان بد اندیش مانع رشد و انکشاف سریع فرهنگی و ادبی او میشدند. اورا از اوج شهرت اکادمیکی از دانشگاه کابل رانده و در قهر اتهامات فرهنگی کشاندند. ولی استاد بزرگوار در همه حالات "ان الحق" گفت و داعیه فرهنگ سالاری و ادبی زبان فارسی دری را بکرسی نشاند. از همین جا بود که استاد بار دیگر باوج شهبازی رسید و ستاره پیروزی را در کرسی ریاست دانشگاه کابل ازآن خود کرد. حتی در غربت از طرف فرهنگیان و فرهنگ دوستان برونمرزی به رهبری کشور نامزد گردید.
ولی روح و روان پرفتوح و ستاره خیال و اندیشه های دوربینانه شادروان بحدی بود که میدانست در مقابل تلاطم و کشمکشهای سیاست بازان دوران نمیتواند آمال و آرزوهای میهن پرستانه خودرا عملی نماید. حتی برای چند ساعت خیالی هم این آرزو را نه پذیرفت. اوعدم رضایت و عجز خورا درین امر خطیر میهنی با تشویق سایر رهبران مسایل افغانستان پوشاند.
شادروان در اوج فرهنگ پراگنی و در اوج پخش و نشر پدیده های فکری و ادبی و فرهنگی برونمرزی بود وتازه زمینه نشر و پخش اسناد و گرد آورده های ادبی او هموار گردیده بود که جلاد بی رحم اجل به سراغش آمد. این سیاه دل مکار دریک چشم زدن استاد استادان افغانستان را از آسمان ادبی و فرهنگی کشورمان برد. ضجه و ناله شبا روزی دوستان و فرهنگیان کشوردر عقب دروازه های بیمارستان, لندن دیگرچیزی نبود که از درد بی پدری زبان فارسی دری و بی رهبری فرهنگ پیر مان بکاهد. فقط یک گپ باقی بود آن اینکه :
"صبر بسیار بباید پدر پیر فلک ر"
تامگرمادر گیتی چو"جاوید" بزاید
نگارنده این سطور که از روزگاران تحصیل و شاگردی در دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل با استاد گرامی انس داشتم, از نخستین روزهای جلای وطن ازیاری , همدمی و افتخار مشوره ها و رهنمایی های سودمند استاد در گذاشتن نخستین سنگ تهداب نشریه وزین "آریانای برونمرزی" و " نشریه سیاسی – فرهنگی خاوران" بهره فراوان گرفتم. مؤسس و ناشر نشریه "آریانای برونمرزی" اگر توانسته باشد در اوج فرهنگ زدایی جابران تاریخ کاری به نفع زنده نگهداری فرهنگ و ادبیات فارسی دری انجام داده باشد, باثرتشویق و رهنمایی های استاد گرانقدر است. ونیزنگارنده افتخار دارد در جریان زندگی پربار استاد چانس یافت تا ناشر و ویراستار چندین کتاب گران ارزش استاد در برونمرزها باشد. البته این مشوره استاد بامن است که چرخ فرهنگی و ادبی افغانستان را در برونمرزها بچرخانم. من این هدیه و امانت بزرگ استاد را نگهداری خواهم کرد و تا جان دارم درحفظ و درخشش آن در آسمان فرهنگ و ادبیات برونمرزی افغانستان خواهم کوشید.
در اینجا بی مناسبت نخواهد بود که از زحمات و پشت کار گردانندگان انجمن افغانستانیهای یته بوری و حومه در بر گزاری و ارج گزاری بمقام این سالار فرهنگیان افغانستان اظهار سپاس کرده مؤفقیت های مزید شانرا در راه اعتلا و رشد فرهنگ اصیل افغانستان تمنا نمایم. جای بسی افتخار است که در شهر تاریخی یته بوری اولین انجمن زنانه افغانستان افتتاح میشود و گردانندگان آن دارند صدای زنان مظلوم افغانستان را بگوش جهانیان میرسانند. این گردانندگان زنده باشند و دیر سالها این داعیه برحق مردم افغانستان را بهوا نگهدارند.
شورای فرهنگی افغانستان, سویدن در حالیکه از خدمات فرهنگی انجمن افغانستانیهای یته بوری و حومه اظهار سپاس می نماید, وعده میدهد, به پا س خدمات بی شائبه فرهنگی و ادبی استاد استادان افغانستان, جاوید جاویدان, باین مرکزفرهنگی, لوای آرزوها و آرمان استاد رادر برونمرزها بلند نگهداشته, با نشر مفکوره ها و نظر یات استاد صفحات نشریه های خود را مزین نگهدارد. روح استاد شاد و جایگاه اش خلد برین و سلامت بر گردانندگان محفل یاد وبود استاد جاویدان جاوید.
وسلام
پوهاند رسول رهین
رئیس شورای فرهنگی افغانستان
استوکهولم, سویدن