" تاریخ تحلیلی افغانستان " مبدأ یک تحول و تحرک نوین کیفی

                        در مقام تفکر و اندیشه.

               تدوین و نشر بموقع تاریخ تحلیلی افغانستان که سرگذشت واقعی و فرهنگ ، زینه های پیدایش، سیر حرکت ، عوامل، موانع ، حوادث ، انحطاط، تاثیرها و تاثرها، چگونگی روابط، تجاوز و تهاجمات خونین ، کوچیدن های اجباری بومیهای سرزمینها ، شجره نامه ها و سایر شئون و مظاهر زنده گی مردم ما را در طی  قرن به نحوه عالی ، شایسته به تصویر کشیده در معرض اندیشه کناش و مطالعه مردم و بویژه فرزانگان و اندیشه مندان قرار داده امر ارزشمندی، اگاهی بخش و خدمت عظیم به علم و فرهنگ و به ویژه برای دانش پژوهان محسوب میگردد که خیلی مناسب میدانم  تاقرابت سپاس و امتنان صمیمانه از آقای محتاط مولف این اثر گرانبها بنمایم. خداوند اجر آنرا در کونین به ایشان عطا فرماید. این تاریخ مشعلی بود برای خود شناختی و خط درشت بر بطلان نویسان که تاریخ را جعل کردند.

              من چند تاریخ از کشور خودم مطالعه نموده ام اما تا این انداره آموزنده و جالب نبوده زیرا از لحاظ وضعیت حاد کنونی و در مسیر بینش برنوشت ما بی ارتباط بوده اینکه انسانها در کمون اولیه به چه سان زنده گی کرده و کدام پادشاه در سنه چند جلوس بر سلطنت نموده و چند اولاد داشته و در کدام سال وفات نموده صرف افسانه تکراری بوده هیچ دردی را در وضع فعلی دوا نمیکند.

              برای ما اهداف وگرایشهای مثبت مورخ  یا تبحر و توانایی ، احاطه واشراف صداقت و امانت و انصاف طلبی و آزاده گی و روح علمی او و چگونگی امکان دسترسی وی به منابع و متون معتبر و بررسی جامع و همه جانبه آش حایز اهمیت است.  که خوشبختانه این ویژه گی ها در تاریخ تحلیلی افغانستان به قدر کافی بمشاهده میرسد.

                آنچه به عنوان تاریخ وطن ما توسط مغرضات، متعصبان و متملقین فرد بگیر نوشته شده کم نبوده و برخی نوشتجات که بنام کتاب تاریخ مسمی است با یک سونگری ها و کاستی ها و تحریف و نادرستی توام بوده که به دلیل محدودیت منابع و ماخد کم اطلاعی و بی خبری مورخ یا بعلت اعمال و اهداف و تمایلات سیاسی  ،حوادث تاریخی یا اساسأ جهت و صبغه تاریخ را از مسیر اصلی و راستین خود دور ساخته و یا حد اقل در لایه لای نگارش تاریخ ، برخی از ذهنیت های نادرست و کثری های فرهنگی ، تعصبات نژادی و سیاسی گنجانیده شده است.

              " تاریخ تحلیلی افغانستان " از نگاه پژوهشها و تحقیقات تاریخی اثری ارزنده در خور بر نوع تقدیر و شایسته احترام و تکریم است.

مولف آنچنان مساعی را بکار گرفته تا نقاط تاریک را بنمایاند و آنچه را که به عمد کتمان شده با صراحت بمیان کشیده و آشکارنماید.

        همچنان آقای محترم محتاط توانمندانه کوشیده تا رهنمای معتبر برای وضع دانش تاریخی در زمان حاضر باشد و شالوده محکمی فراهم آورده که بروی آن بنایی ساخته شود.

          تصویری که این تاریخ بعنوان یک کل در صدد نمودار ساختن آن است عبارت از تشخیص و تمایز هویتهای اقوام، قیام های خونین مردمی، تجاوز ، بی رحمی ، اشغال و کوچانیدن اجباری بومی ها از سرزمین اجدادی شان که ( تاکنون رائج ساخته شده) و غیره موارد هیجان انگیز که در طول قرون متمادی بوقوع پیوسته و ناگفته مانده بود!

         مترجم و مولف باترجمه سلیس و روان خود در انعکاس دقیق و انتقال محتوای کتاب خیلی موفق بوده که موفقیت مزید شان را از بارگاه ایزد متعال استدعا میدارم.

منتهی آنچه به حیث پیشنهاد ارایه میگردد این است که به چاپ دور دوم آن اقدام نافع فرمایند زیرا فقدان آن محسوس است.

                                         با عرض حرمت

حاجی ناصر خراسانپور.

کارته پروان - کابل