نذیراحمد صوفی زاده
رقابت بالای کرسی ریاست پارلمان و ائتلاف های پشت پرده
رقابت بالای کرسی ریاست پارلمان افغانستان:
درانتخابات پارلمانی و شوراهای ولايتی افغانستان كه 27 سنبله سال جاري برگزار شد، 5800 پنجهزار وهشت صد نامزد برای كسب 249 كرسی پارلمان و 420 كرسی شوراهای ولايتی با يكديگر رقابت نمودند. قبل ازینکه پارلمان افغانستان شروع به کار کند زدوبند های بیشتر سیاسی متصور بود، زیرا جریان های مختلف سیاسی وگروهی درپارلمان راه یافته بودند، اکثریت اعضای پارلمان را گروه های جهادی تشکیل میدهند، ازهمین سبب بود که تعدادی از مجاهدین به ریاست پارلمان خود را کاندید کردند، تلاش های انفرادی کاندیدان برای بدست آوردن کرسی ریاست پارلمان، گفتگوها و شکل گیری ها غرض ائتلاف ها میان داوطلبان ریاست درروزهای افتتاح پارلمان دیده میشد. نقطه ای بسیار شگفت آور درپشت پرده ای این گفتگوها شکل گیری یک ائتلاف گسترده به رهبری عبدالرب رسول سیاف بود، دراین ائتلاف حاجی محمد محقق، محمد عارف نورزی، نورالحق علومی، محمد نعیم فراهی وتعداد دیگرازکسانیکه گفته می شود با کرزی وتیم او درحاکمیت نزدیک هستند وهمکاری دارند مشارکت نموده بودند، این تیم گمان میبرد که با ایجاد این ائتلاف سیاف به ریاست پارلمان ومحمد محقق به معاونیت پارلمان خواهند رسید. ولی آقای محقق بخاطر رسیدن به قدرت یعنی کسب معاونیت پارلمان فراموش کرده بود که حزب او با حزب سیاف مدتی درغرب کابل درگیرجنگ بودند، اعضای حزب وحدت دل خوشی از سیاف ندارند، پس سوال اینجاست که چطورمحقق با این ائتلاف یکسان شد؟ ولی طوریکه دیده شد نه تنها این ائتلاف برسیاف مثمر واقع نشد بلکه باعث ضرر به خود محقق نیز گردید، زیرا موصوف از یکطرف دربین مردم خود بی اعتبارشد و ازسوی دیگر حزب خود (حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان) را دچار ازهم پاشیده گی ساخت، روی این اصل میتوان گفت که تیم سیاف به هیچ وجه با محقق دریک صف نیامده بلکه ازاو(محقق) سوء استفاده مینمودند زیرا بعد ازینکه سیاف به ریاست پارلمان موفق نشد معاون اول پارلمان شخص دیگری ازهمین تیم ائتلافی سیاف و محقق یعنی محمد عارف نورزی انتخاب گردید، درجناح دیگرائتلاف پروفیسور برهان الدبن ربانی ومحمدیونس قانونی بود، بعد ازیک سلسله گفتگو ها پروفیسور برهان الدین ربانی به نفع محمد یونس قانونی گذشت، شاید تصمیم پروفیسور برهان الدین ربانی بخاطر صرف نظرکردن این بوده باشد که سیاف خود را به ریاست پارلمان کاندید کرده بود وپروفیسور ربانی فکر میکرده کاندیداتوری سیاف توطیه ای پلان شده غرض ناکامی وی باشد. قبل ازافتتاح پارلمان افغانستان کرزی برای استاد ربانی گفته بود که به ریاست پارلمان خود را کاندید نماید واو (کزری) ازایشان حمایت میکند درحالیکه شاید کرزی چندین کاندید ریاست پارلمان را چنین وعده ای کرده باشد، بعد ازینکه سیاف کاندیداتوری خود را به کرسی ریاست پارلمان اعلان کرد پروفیسور ربانی عمق توطیه را درک نموده وبه نفع محمد یونس قانونی گذشت که ازنظر تعدادی ازکارشناسان این عمل استاد ربانی بجا ومنطقی سنجیده شده بوده.
کاندیدان ریاست پارلمان افغانستان:
شخصیت ها وچهره های شناخته شده جهادی وغیر جهادی ایکه خود را به ریاست پارلمان کاندید کرده بودند مانند.
هشت صدو شش رای کسب کرده بود.
· پیر سید اسحق گیلانی کاندیدای ولایت پکتیکا که درانتخابات پارلمانی 34920 سی وچهارهزارو نوصدو بیست رای کسب کرده بود.
· انجنیر عارف نورزی کاندیدای ولایت قندهار که درانتخابات پارلمانی 11014 یازده هزارو چهارده رای کسب کرده بود.
· نورالحق علومی کاندیدای ولایت قندهار که درانتخابات پارلمانی 12952 دوازده هزارو نوصدو پنجاه ودو رای کسب کرده بود.
· محمد نعیم فراهی کاندیدای ولایت فراه که درانتخابات پارلمانی 11468 یازده هزارو چهارصدو شصت وهشت رای کسب کرده بود.
قسمیکه دربالا ذکر کردیم با نزدیک شدن افتتاح پارلمان بعضی کاندیدان به نفع بعضی دیگر، وبعضی کاندیدان هم ازکاندیداتوری شان صرف نظر کردند، پروفیسور برهان الدین ربانی به نفع محمد یونس قانونی گذشت، محمد محقق به نفع عبدالرب رسول سیاف گذشت البته این خود سازش های پشت پرده بود وگرنه سیاف ومحقق دریک جبهه ائتلافی هرگزباهم یکجا نمی شدند. کاندیدان دیگر مانند انجنیر عارف نورزی، محمد نعیم فراهی، و ملالی جویا از کاندیداتوری شان صرف نظر کردند.
درست به یوم دوشنبه تاریخ 28 قوس سال 1384 مطابق به 19 دسمبر سال 2005 پارلمان افغانستان رسمآ افتتاح شد، در مجلس افتتاح پارلمان افغانستان دیک چنی معاون ریاست جمهوری امریکا نیز اشتراک کرده بود، این مجلس باسخنرانی حامد کرزی ادامه پیدا کرد وبا دعای صبغت الله مجددی خاتمه یافت، اما به یوم سه شنبه تاریخ 29 قوس 1384 مطابق به 20 دسمبر 2005 بحث بالای میکانیزم کاری پارلمان ادامه پیدا کرد، وبه یوم چهارشنبه تاریخ 30 قوس 1384 مطابق به 21 دسمبر 2005 انتخابات برای ریاست پارلمان صورت گرفت. درین انتخابات کاندیدان هر یک محمد یونس قانونی، عبدالرب رسول سیاف، پیر سید اسحق گیلانی، نورالحق علومی، شکریه بارکزی، صفیه صدیقی وقدریه ابراهیم یزدان پرست باهم به رقابت پرداختند، دردور اول انتخابات شمارش رای کاندیدان چنین بود.
· محمد یونس قانونی 108 رای.
· عبدالرب رسول سیاف 88 رای.
· پیر سید اسحق گیلانی 20 رای.
· نورالحق علومی 12 رای.
· شکریه بارکزی 9 رای.
· صفیه صدیقی 6 رای.
· قدریه ابراهیم یزدان پرست 5 رای.
اخذ نمودند، گفتنی است که هیچ یک ازین کاندیدان بیشتر از 50 فیصد آرا را بدست نیاورده بودند وانتخابات به مرحله دوم محول شد، درمرحله دوم تنها محمد یونس قانونی وعبدالرب رسول سیاف به رقابت پرداختند که بعد از شمارش آرا محمد یونس قانونی باکسب 122 رای برنده اعلان گردیده و به حیث اولین رییس پارلمان انتخابی مردم افغانستان اعلان شد وعبدالرب رسول سیاف با کسب 117 رای بازنده انتخابات پارلمان اعلان گردید.
برازنده گی رییس پارلمان افغانستان:
طوریکه مشخص شد، درمرحله دوم رقابت برسرکرسی ریاست پارلمان بین دوشخص جهادی هریک محمد یونس قانونی وعبدالرب رسول سیاف با دومفکوره ای متفارت صورت گرفت، یعنی قانونی به حیث یک رهبر جوان جهادی و معتدل وسیاف به حیث یک رهبر کهن سال جهادی و افراطی.
یونس قانونی قبل ازینکه به پارلمان راه پیدا کند رهبر اپوزسیون دولت نیزبود که به صراحت میتوان گفت شاید انتخاب قانونی به کرسی ریاست پارلمان برای رییس جمهور افغانستان آغای کرزی خوشایند نباشد، باوجودیکه کرزی بخاطرجلوگیری ازتلاطم های سیاسی که ممکن ازسوی قانونی برایش خلق شود تلاش های را بمنظور جلب حمایت موصوف انجام دهد.
محمد یونس قانونی ضمن اینکه یکی از چهره های میانه رو جهادی بشمار میرود، دردوران جهاد ومقاومت به عنوان چهره ای فرهنگی مطرح بوده، دونقطه ای که همیشه او ازآن به افتخاریاد میکند اینکه موصوف یکی از همقطاران قهرمان ملی کشور شهید احمدشاه مسعود و موسس وبنیان گذاری جلسه صلح بن بوده است. جناب قانونی درزمان حکومت اسلامی وظایف متعددی را مثل رییس امورسیاسی اردو، رییس کمیسیون امنیتی شهرکابل و وزیر داخله انجام داده، درحالیکه دراداره موقت وانتقالی نیزبه پست های وزارت داخله ومعارف نیز کارکرده است.
آقای قانونی با مدیریت خوبی که دارد وآن را دروزارت های داخله ومعارف نیز به نمایش گذاشته
واضحآ میتوان گفته که مدیریت خوبی را در پارلمان نیزازخود به یادگار خواهد گذاشت.
انتخاب معاونین ومنشی های پارلمان:
به همین شکل به یوم پنجشنبه تاریخ اول جدی 1384 مطابق به 22 دسمبر 2005 انتخاب معاونین اول و دوم پارلمان صورت گرفت درین انتخابات 5 نفر خود را به معاونیت اول و 10 نفر خود را به معاونیت دوم کاندید کرده بودند، کاندیدان معاونیت اول عبارت بودند از.
1. محمد عارف نورزی کاندیدای ولایت قندهار.
2. سید مصطفی کاظمی کاندیدای ولایت کابل.
3. محمد محقق کاندیدای ولایت کابل.
4. محمد نعیم فراهی کاندیدای ولایت فراه.
5. سید محمد علی جاوید کاندیدای ولایت بلخ که اندکی بعد ازکاندیداتوری خود صرف نظر کرد.
بعد از شمارش آرا کاندیدان ایکه به سمت معاونیت اول پارلمان خود را کاندید کرده بودند هریک،
· محمد عارف نورزی 76 رای.
· سید مصطفی کاظمی 59 رای.
· میرویس یاسینی 49 رای.
· محمد محقق 40 رای.
· محمد نعیم فراهی 10 رای.
کسب کردند، که به اتفاق آرا محمد عارف نورزی به حیث معاون اول پارلمان برنده اعلان گردید.
به همین شکل تعدادی 10 کاندید ایکه خود را به سمت معاونیت دوم پارلمان کاندید کرده بودند هریک.
1. فوزیه کوفی کاندیدای ولایت بدخشان.
2. مولوی عطاوالله لودین کاندیدای ولایت ننگرهار.
3. حاجی فرید کاندیدای ولایت کاپیسا.
4. آصفه شاداب کاندیدای ولایت فاریاب.
5. تاج محمد مجاهد کاندیدای ولایت کابل.
6. بیدار حاحی کاندیدای ولایت کابل.
7. انجنیر عباس کاندیدای ولایت کابل.
8. عبدالسلام قاضی زاده کاندیدای ولایت هرات.
9. احمد علی جبرهیلی کاندیدای ولایت هرات.
10. صبغت الله ذکی کاندیدای ولایت تخار.
بعد از شمارش آرا کاندیدان ایکه به معاونیت دوم پارلمان خود را کاندید کرده بودند بطورذیل رای اخذ نمودند.
· فوزیه کوفی 49 رای.
· حاجی فرید 37 رای.
· مولوی عطاوالله لودین 31 رای.
· آصفه شاداب 28 رای.
· بیدار حاحی 22 رای.
· تاج محمد مجاهد 19 رای.
· انجنیر عباس 18 رای.
· عبدالسلام قاضی زاده 9 رای.
· احمد علی جبرهیلی 7 رای.
· صبغت الله ذکی 6 رای.
کسب نمودند، که به اتفاق آرا فوزیه کوفی کاندیدای ولایت بدخشان به حیث معاون دوم پارلمان برنده اعلان گردید.
به یوم شنبه تاریخ 3 جدی 1384 مطابق به 24 دسمبر 2005 پارلمان تشکیل جلسه داد وبخاطر تعین منشی های اول ودوم رای گیری صورت گرفت، درپست منشی اول 5 نفر ودرپست منشی دوم 4 نفر خود را کاندید کرده بودند که درنتیجه رای گیری،
· سردار محمد رحمن اوغلی کاندیدای ولایت فاریاب با کسب 85 رای به حیث منشی اول.
· داکتر صالح محمد سلجوقی کاندیدای ولایت هرات با کسب 82 رای به حیث منشی دوم انتخاب شدند.
البته با انتخاب دومنشی برای مجلس نماینده گان انتخاب اعضای کلیدی مجلس نماینده گان تکمیل شد.
کاندیدان ریاست مجلس سنا:
به همین شکل به یوم سه شنبه تاریخ 29 قوس 1384 مطابق به 20 دسمبر 2005 مجلس سنا نیز تشکیل جلسه داد، حدود سه تن خود را به ریاست مجلس سنا کاندید کرده بودند هریک.
1. صبغت الله مجددی کاندیدای انتصابی مجلس سنا.
2. انجنیر عارف کاندیدای شورای ولایتی ولایت پنجشیر.
3. داکتر باختر امین زی کاندیدای انتصابی مجلس سنا.
بعداز شمارش آرا هریک صبغت الله مچددی 50 رای، داکتر باختر امین زی 27 رای و انجنیر عارف 25 رای کسب نمودند، قرارشد که انتخابات به مرحله دوم محول شود ولی صبغت الله مجددی از کاندیداتوری خویش به مرحله دوم صرف نظر نموده وکاندیدان را متهم به عدم احترام به شخصیت و سن بزرگ خویش نمود، تا اینکه دوکاندید دیگر به نفع صبغت الله مجددی گذشتند و به اتفاق آرا حضرت صبغت الله مجددی به حیث رییس مجلس سنا انتخاب شد.
نذیراحمد صوفی زاده
کابل افغانستان
7 جدی سال 1384
28 دسمبر سال 2005