اکادميسين دستگير پنجشيری
شرایط ذهنی سالهای 1340- 1352خورشیدی
وتجارب مبارزات انتخاباتی حوزه های پنجشیر
در جریان رشد مناسبات سرمایه داری سازمانهای سیاسی ایکه مبارزه اجتماعی وسیاسی اقشار وطبقات مخالف ومختلف جامعه ء طبقاتی را رهبری میکند حزب سیاسی نامیده میشود در افغانستان نیمه فیودالی وقبیله یی نیز هنگامی جمعیتها حلقه ها گروه ها سازمانها و نها دها ی متشکل سیاسی به زایش ورو یش ومبارزات سازمان یافته ء اجتماعی سیاسی سازمانی مسلکی ملی دموکرا تیک و عقیدتی اغاز نهاد که رژیم فرتوت سلطنتی به مقصد دوام وبقای تاج وتخت سلطهء سیاسی وتقویت پایه های نوین اجتماعی وتکیه گاه های سیاسی ملی وبین المللی نیازمبرم احساس میکرد این نظم ونهاد پوسیده ء ساسی به مقصد تنظیم حیات اجتماعی وهمآهنگی بخشیدن منافع دربارو خاندان سلطنتی با تکیه گاه های ملی وبین ا لمللی نوین ، لویه جرگه سنتی را درمیز ان 1343 خورشیدی دایر کرد وقانون اساسی وضع تصویب توشیح شد ونفاذ یافت درچنین وضع وشرایط با النسبه مساعد ادامه دهنده گان سنن مبارزهء عادلانه ء دموکراتیک مشروطه خواهان وروشنفکران دوران شاه امان لله ازجمله میرغلام محمد غبار مورخ نامدارورهبر" جمعیت وطن" ، نورمحمد تره کی عضو رهبری ویش زلمیان ، ببرک کارمل یکی از اشتراک کننده گان فعال جنبش محصلین دانشگاه کابل ، علی محمد زهماء استاد شایسته دانشگاه کابل ، میر اکبر خیبر ، محمد طاهر بدخشی و محمد صدیق روهی دوتن از جوانه های نسل جوان وطن ، کمسیو ن تدارک کنگره ء اول(کنگرهء موسس ) جمعیت دموکراتیک خلق را در 18سنبله 1342 خورشیدی پایه گذاری کردند درجریان مباحثات وگفتگوها دربار ه ماهیت اجتماعی برنامه و اساسنامه جمعیت دموکراتیک خلق تفاوت نظر ها آشکار گردید میر غلام محمد غبار مرد یکه افراط کاری های مستبدانه خاندان سلطنتی و استبداد استعماری را با خانواده وخیل وتبار خویش تا مغز استخوان احساس کرده بود تجاوز از حدود مشروطیت را چپ روی وبزیان جنبش دموکراتیک ارزیابی نمود وراه خودر ا شرافتمندانه جدا کرد استاد زهماء وصدیق روهی با استفاده از فیلوشپ و سکالرشپها ی کشور سویدن ولبنان به اجازه کمسیون تدارک به خارج سفر کردند ولی کنگره به ابتکار واشتراک نورمحمد تره کی ببرک کارمل و محمد طاهر بدخشی دایر شد ومیر اکبر خیبر که هنوز ازمسلک نظامی استعفا نتوانسته بود در کار کنگره ء اول عملا اشتراک مستقیم نکرد کنگرهء اول (موسس) به اشتراک بیست وپنج تن از روشنفکران ودو تن از کارگران پیشرو در 11جدی 1343 مطابق اول جنوری 1965 میلادی در شهر کابل ومنزل نور محمد تره کی دایر گردید از جمله بیست و هفت عضو اشتراک کننده مستقیم وفعال کنگره اول جمعیت دموکراتیک خلق 13عضو به قوم وقبایل پشتون 8 عضو به ملیت تاجیک سه عضو به قوم زحمتکش هزار ه وسه عضو به خلق ازبک تعلق داشته اند درین کنگره تحول طلبان وروشنفکران مربوط به شانزده ولایت کشور اشتراک مستقیم وفعال کرده بوده اند ازین جمله عبدالهادی کریم تحصیلکرده ء فاکولته شرعیات واین جانب تحصیلکرده ء فاکولته ء ادبیات دانشگاه کابل ،به نماینده گی از حوزه های کارتهء پروان درکنگره ء اول (موسس ) حق اشتراک فعال ومستقیم یافتیم
اعضای کمیته ء مرکزی به شیوه دموکراتیک مخفی ومستقیم برای نخستین و آخرین بار انتخاب گردید از جمله بیست وهفت عضو کنگره ء اول نور محمد تره کی ببرک کارمل محمد طاهر بدخشی دستگیرپنجشیری شهرالله شهپر سلطان علی کشتمند ودکتر زیری با ا لترتیب به حیث عضو کمیتهء مرکزی دکتر شاه ولی کریم میثاق دکتر محمد ظاهر وعبدالوهاب صافی به حیث اعضای علی البدل انتخاب گردید ند
تجارب مبارزات انتخاباتی جمعیت دمکراتیک خلق
درحوزه های انتخاباتی پنجشیر دوره ء دوازدهم ولسی جرگه همانگونه که آگا ههان تاریخ ومبارزان سیاسی واجتماعی کشور ما آگاهی دارند در میزان سال 1343خورشیدی قانون اساسی افغانستا ن تدوین وضع تصویب ونفاذ یافت در فردای توشیح ونفاذ قانون اساسی دو گرایش مخالف ومختلف در آزمایشگاه زمان بزور آزمایی سیاسی آغاز نهاد
یکی نیروهای طرفدار استقرار ورشد شتابنده نظام دموکراسی وطرفداران تطبیق بی چون وچرای ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی
دو دیگر طبقات حاکمه ثبات پرست زمینداران بزرگ سر برآ ورده گان قبایل ونماینده گان برجسته ء این طبقات واقشار واپسگرای در داخل دولت و دربا سلطنتی جناح را ستگرای وسکون پرست حلقه ء حاکم خلاف ارزشها ی دموکراتیک مصرحه قانون اساسی ، به تطبیق هرچه محتا طانه تر تدریجی تر کند تر نیم بند تر ارزشهای دموکراتیک قانون انتخابات قانون احزاب سیاسی وقانون اجتماعات تظاهرات وشوراها ودیگر قوانینی میپرداخت
برخلاف ترقیخوا هان روشنفکران نورسته و قشر تحصیل کرده ء جامعه هوادار تطبیق صادقانه ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی وطرفدار پرشور آزادی دموکراسی ترقی اجتماعی وتأمین حقوق وآزادیهای دموکرا تیک مردم بودند
شماری از سازمانها حلقه ها گروهها وجریانات سیاسی نو ظهور از جمله : " جمعیت دموکراتیک خلق " درهمان مرحله جنینی حیات خود درصحنهء سیاست افغانستان به مثابه یک نیروی سیاسی زنده فعال وپیشگام جوانه زد سر بلند کرد وظاهر شد ودر همان دوران کودکی درچهارده ولسوالی وشهر به مبارزات انتخاباتی آغاز کرد یکی از ان حوزه ء انتخاباتی ایکه بر اساس "پلتفورم ( اصول مرامی ) " مبارزه ء جمعیت دموکراتیک خلق ، دران مبارزهء فعال سیاسی مسالمت آمیز وپرسر وصدا صورت گرفت حوزه های انتخاباتی پنجشیر میباشد برای روشنفکران وفعالان سیاسی پنجشیر مبارزهء سیاسی پیروزمندانه درهمان آغاز ، کار ساده وآسان نبود زیرا تسلط طولانی استبدا د سلطنتی وشرایط کار زنده گی ومبارزه ء شهری آنا نرا قهرا از زحمتکشان پنجشیر جداساخته بود
بنابرین باید سلاح مبارزهء سیاسی دردسترس فرزندان مردم پنجشیر قرار میگرفت
وبرای نخستین بار سیاست از کاخها ی با شکوه اشراف از رواقهای زرنگار از قلعه های دارای برج وباره های ملاکان بزرگ متنفذین محلی از انحصار صاحبان عالیترین امتیازات اجتماعی وسیاسی (ارستوکراسی) بیرون میشد در مساجد مراکز صنعتی در کلبه های دهقانی ودر کوی کارگران راه خودرا به مقیاس محلی وملی باز میکرد زیرا دموکراسی بدون اشتراک فعال وپرجوش وخروش پر عددترین اقشار ونیروهای اجتماعی درحیات سیاسی وملی بازی ای فاقد محتوا فریبنده وهیچ وپوچ ونیرنگی بیش نه میباشد
مبارزان خلق تحقیر شده ء پنجشیر با درک این اصو ل بلند پایه مبارزه ء اجتماعی وپلتفورم مبارزه بخاطر مبارزات دموکراتیک خویش ،در انتخابات دورهء دوازده ولسی جرگه ء حوزه های انتخاباتی پنجشیر فعالانه اشتراک کردند و نقش رهگشای خودرا با روحیه وقف وفدا کاری نسبت به مردم میهن واحترام به مقام انسان زحمتکش میهن عقب نگهداشته شدهء خویش ایفا نمودند
آغاز کار مبارز ات انتخاباتی در حوزه های پنجشیر
کار مبارزات انتخاباتی حوزه های پنجشیر بادست خالی وکیسه ء تهی مقدم برهمه با نشست ( جلسهء ) مشترک محصلان دانشگاه کابل وشاگردان صنوف بالایی دارلمعلمین کابل لیسه زراعت وتخنیک عالی ، در چمن مقابل سناتوریم علی آباد آغاز شد این گردهمآیی را من وهادی کریم نامزد وکالت ولسی جرگه ء پنجشیر سازماندهی کرده بود یم لازم به تذکر است که درین نشست همان محصلان دانشگاه وشاگردان لیسه های کابل دعوت شده بود که اصلا از پنجشیر بود ه وخانواد ه های آنان غالبا درپنجشیر کار وزنده گی داشته اند هیچیکی ازین محصلان وشاگردان مکاتب هنوز عضویت جمعیت دموکراتیک خلق را بدست نیاورده بود ند
درین نشست نخست هادی کریم فرزند وکیل محمد کریم خان وکیل دوره هفتم شورای ملی متنفذ روشن بین رخه ء پنجشیر ونامزد وکالت ولسی جرگه را به ایشان معرفی کردم هادی کریم فارغ فاکولتهء شرعیات دانشگاه کابل وعضو محکمه مامورین دولت وقاضی پاک نفس وبا تقوا ویکی از بیست وهفت اشتراک کننده ء کنگرهء اول جمعیت دموکراتیک خلق بود واز حقارت تاریخی مردم خویش رنج فروان میکشید با شناخت عمق این فاجعه به سنگر مبارزه ءضد استبداد فیودالی پیش از دیگر تحصیلکرده گان پنجشیر روی آورده بود
سپس ضرورت مبارزه سیاسی ونقش مبارزهء روشنفکران به مثابه چشم وچراغ ووجدان مردم ونقش بیداری بخش روشنفکران در روند مبارزات سیاسی وبویژه مبارزات انتخاباتی به ایجاز کامل ولی باشور آتشین بیان شد در باره ء افراط کاریهای مستبدانه اد اره محلی ماهیت ضد دموکراتیک حکومت ،افشاگری گسترده وتهاجمی صورت گرفت راهها ووسایل رهایی تود ه های مردم راه دموکراسی ترقی رشد مستقل ملی واجتماعی کشور مشخص گردید
ووظایف اساسی مبارزه اجتماعی وسیاسی در برابر این جوانان با استعدا د وخشماگین پنجشیر قرار گرفت شعار ها وپلتفورم مبارزات انتخاباتی ما عقول وقلوب فرزندان اصیل مردم را تسخیر کرد به دعوت ما با همه شهامت لبیک گفتند درد مشترک انانرا برانگیخت تا شانه به شانه ء نامزد وکالت ولسی جرگه باکیسهء تهی در مبارزات اتنخاباتی پنجشیر اشتراک فعال کنند ومانند موجهای خروشان دریای پنجشیر سرهای پر شور خودرا به سدهای کهن استبداد استعماری وواپسگرایی بکوبند وبسوی مردم منبر ومساجد مسلمانان زحمتکش دره های پنجشیروزادگاه خویش به شتابند
این محصلان وشاگردان جوان در فردای همانروز که 18سنبله و روز آغاز مبارزات انتخاباتی ورخصتی تابستانی بود راه پنجشیر را درپیش گرفتند خلاصه کارو مبارزه ءانتخاباتی با هدف آگاهانه سازمان یافته وداو طلبانه ء ما یکجا با معلمان لیسه ها ی پنجشیر ودیگرعلاقه مند ان محلی ما به این ترتیب آغاز یافت
قرارگاه مبارزات انتخاباتی
در 18سنبله 1344 مبارزات انتخاباتی رسما آغا ز یافت پنچشیر به حوزه های مختلف انتخاباتی تقسیم شده بود نخست نیروهای خودرا باشعارهای تبلیغاتی پلتفورم مبارزه وتصویرها کوچک ولی بسیار زیاد کاندید جمعیت دموکراتیک خلق به همه حوزه ها گسیل داشتیم در رأس هر گروه انتخاباتی یک تن از محصلان دانشگاه یا معلمان همان حوز ه راقرار دادیم یکی از موسپیدان قریهء نامزد انتخاباتی را نیز به حیث پیشرو ومشاور گروه انتخاباتی تعیین کردیم چون در دره های دور سماوار دوکان وهوتل وجود نداشت تلاش صورت گرفت که گروههای رهبری انتخابات از سه نفر بیشتر نباشد این کمیته ها دوستان وعلاقه مندان مار ا درحوزه بسیچ میکردند مسجد به مسجد وقریه به قریه میفرستادند در کلبه های دهقانان می خفتند ،میخوردند گهگاه با انان درکار درو وخرمن همکار ی میکردند با شیوهء زنده گی سنن راه ورسمها ورنجهای بیکران مردم پنجشیر آشنا میشدند
مردم ما مارگزیده گان تاریخ واستبداد سلطنتی بودند به همه وعده وگفته های اداره ء دولت وحتا گروپهای انتخاباتی ما با شک وتردید نگاه میکردند فقط مشاور ورهنمای محلی ما هنگامیکه در باره پدر وپدر کلانها وپیوندهای وزنده گینامه ء نامه ء نامزد انتخابات روشنی می انداختند آنگاه چهره های ایشان خندان میشد وبدون ترس ولرز وبا اعتماد کامل سخنان وراز ورمز ها وعقده های تراکم یافته ء تاریخی خودرابازوبیان می نمودند
برهبران گروه انتخاباتی فهمانده بودم که انتقاد ها پیشنهادها مثلها و خواستهای مردمی راکه با انان صحبت وملاقات میکنند به حافظه به سپارند وبه هنگام شب همه انتقادات نظرات و گزارشها رایادداشت به منشی کمیته ءانتخابات خود بسپارند درحضور مردم قطعا سخنان آنان را با قلم وکاغذ یادداشت نه کنند ولباس عادی وبسیار ساده ء مردم محل را به تن کنند تا مردم به آنان اعتماد کنند وبدانند که واقعا مزدوران وخبرکشان دولت نیستند وهچنان به گروهها ی انتخاباتی گفته شد که بز بان مردم سخن بگویند مثلهای مردم را شب درکتابچه های خود یاد داشت کنند وبه حافظه بسپارند وبا مردم بهنگام صحبت ازین ضرب المثلها سخنان قصار سعدی حدیث وآیتهای قران مجید استفاده کنند چنین آیات و احادیثی را که مردم را علیه ظلم نا برابری حقوقی برمی انگیخت یا به دوستی وهمبسته گی واتفاق تشویق میکرد در دسترس آنان قرا رداده بودم ازجمله این حدیث پیغمبر اسلام را : " گوسفندیکه از رمه جدا شود اورا گرگ میخورد " یا این اندیشه ء ژرف حضرت علی راکه : " تا مظلوم درجهان باشد ظالم گم نه میشود " به حافظه سپرده بودند
گروپهای کوچک اتنخاباتی به هنگام شب یا به خانه اعضای گروپ وعلاقه مندان خویشاوندان ودوستان پدری خویش یا در مساجد شب خودر ا با شاهنامه خوانی میگذرانیدند فقط به برکت همینگونه کار های دقیق آگاهانه ونقادانه از خود وعلاقه مندان وبا گوش دادن وشنیدن پند و پیام هوشیار باشها واندرز های مردم جوش وخروش سیاسی در سراسر پنجشیر به سرعت گسترش یا فت برای نخستین بار بر دژ صلاحیت انحصارگرانهء تکیه گاهای محلی دولت یورش دموکراتیک صورت گرفت ومحاسبات محافل حاکمه برهم خورد
هنگامیکه اشراف فیودال دربار وتکیه گاه های محلی سلطنت از بیداری ورشد شعور سیاسی واجتماعی وپشتیبانی وهمکاری توده های مردم نسبت به هادی کریم وپلتفورم وشعارهای تبلیغاتی وسبک کار توده ای ما آگاهی یافت درهمان آغاز نفاذ قانون اساسی در برابر جوانه های روینده جنبش دموکراتیک مردم پنجشیر به نقب گذاری وتوطیه چینی آغاز وبا مداخلهء آشکار پنهان مستقیم وغیر مستقیم ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی را نقض کرد ومردم را به سری بودن ، عمومی بودن وآزاد بودن روند انتخابات بی باور ساخت ودرنتیجه همان عنصری از صندوق های آرای مردم بیرون آمد که بشکلی از اشکال با دستگاه وبیروکراسی در زد وبند وقرار ومدار و افزار کند وکهن استبدا د سلطنتی بود
عیب اساسی انتخابات دوره دوازدهم و به قول دکتر حبیبی " دموکراسی تاجدار " این بود که باوجود پیشنهادها واصرار ما در تمام حوزه ها ی انتخاباتی ومراکز رأی دهی زنان پنجشیر عمو ما از حق رأی دهی محروم شده بودند و اگر اندک توجهی صورت میگرفت برای زنان نیز در صحن مکاتب دهاتی ابتدایی ولیسه های پنجشیر مراکز رأی دهی فعال میشد و زنان نیز به آسانی از حق رأی دهی واشتراک در تنظیم حیات اجتماعی وحاکمیت ملی برخوردارمیگردید
با تاسف باید گفت که ازجمله نزده هزار رأی دهنده ، ششهزار آن یعنی کمتر از ثلث نفوس واجد شرایط رأی دهی حوزه های انتخاباتی پنجشیر در رأی دهی وحیات سیاسی اشتراک توانست وبس
از صحنه سازیهای انتخاباتی دوره دوزادهم شورایملی فقط یک نتیجه منطقی میتوان گرفت که نه شورایملی ونه حکومتی که از پار لمانهای دوران سلطنت و"دموکراسی تاجدار " ر أ ی بدست آورد ه بوده خلاف تصور یار قدیم ما ظاهر افق هیچیکی بطور قطع ماهیت دموکراتیک نداشته است و شوربختانه نماینده گان مستقیم ملاکان بزرگ روحانیون زمیندار، اشراف فیودال و سر برا ورده گان قبایل و خاندان سلطنتی بوده اند بنابرین بزرگترین افتخار چنین یک " دموکراسی تاجدار " به نظرم بزرگترین خجلت وشرمساری تاریخی میباشد
بهر حال در مبارزات انتخاباتی دورهء دوازدهم شورای ملی پنجشیر هشت تن برای کرسی وکالت ولسی جرگه نامزد شده بود ه اند
هادی کریم مولوی عبدالوهاب زنده یاد قاضی بسم الله جرأت مأمور قبادخان فدای احمد مدیر مکتب پرستاری ا ز رخه و مرکز ولسوالی ،شیراحمد خان از بازارک یارمحمدخان از علاقه داری دره ووکیل احمد خان از علاقه داری حصه ءاول خودرا برای احراز وبدست آوردن کرسی وکالت مردم پنجشیر کا ندید کرده بوده اند به استثنای هادی کریم تمامی کاندیدان باسفارش خطهای استاد خلیلی واعضای خاندان سلطنتی وارد صحنه سازیهای انتخاباتی شده بودند هدف اساسی محافل حا کمه ازجمله حزب درباری "جبهه ملی " استاد خلیلی از تعیین کاندید های فراوان پراگنده ساختن آ رأی ساحه نفوذ جمعیت دموکراتیک خلق ناکامی وشکست هادی کریم نامزد این سازمان سیاسی نوبنیا د بود
ولی با اینهمه تلاشهای غیر قانونی وموذیانه ونیرنگهای جناحهای مختلف مقامات رهبری دولت وشاه پانزده در صد آرأ را هادی کریم بدست آورد باید با سپاس فروان یاد کرد که درجریان مبارزات انتخاباتی تمام مصارف مار ا علاقه مندان وزحمتکشان پنجشیر سخاوتمندانه می پرداخته اند توت وتلخان ونان لقمه ء نان جواری فرزندان خودرا سخاوتمندانه با ما تقسیم میکرده اند
خلاصه جبهه ء ملی یگانه حزبی بود که به اجازت شفاهی دربار قبل از توشیح و نفاذ قانون احزاب سیاسی تشکیل وبه فعالیت سیاسی ضد دموکراتیک وضد حکومت دکتر یوسف وبه سود سلطنت ونماینده گان آگاه دربار آغاز کرده بود در ترکیب رهبری این حزب یا سرداران وتحصیلکرده گان اشرافی یا خدمتگزاران پرسابقه خاندان سلطنتی وخبر کشان دستگا ههای امنیتی آنان عضویت داشته اند
عوامل شکست کاندیدهای جمعیت دموکراتیک خلق
شکست نا مزدان ج.د.خ درحوزه ها ی انتخاباتی پنجشیر عوامل مشخص عینی ذهنی ،فرهنگی ، تاریخی وسیاسی داشته است مبارزه ء سیاسی روشنفکران وترقیخواهان پنجشیر در جنین وضع وشرایطی آغاز یا فت که استبداد استعماری وتکیه گاههای محلی آنان طی قر ون متمادی باپخش خرافه های مغایر جو هر اسلامی روان مردم را کشته مسخ کرده وشو ر مقاومت مثبت توده ها را زایل ساخته بود
ضرب الا مثال قرون وسطایی " من زنده جهان زنده ، من مرده جهان مرده "
" آدم غریب وخواب کلان "
" پشت سیر را به بینی روی گرسنه را نی "
" تا زور نباشد از شرشم تیل نه میبر اید "
" چی پیر چی عصای پیر "
" حسن حسن گوش کن دم نزن " ،" سزای قروت آب گرم " "داری بنوش نه داری خاموش " ، " سگ حضو ر به از امیر دور " " مسجد گرم گدا آسوده" ، " نیم نان راحت جان یک نان بلای جان " " یک خانه گناه صد خانه فنا " مشتودرو ش (درفش ) برابر نه میشود شعلهءخودرابخورو پردهء خودرا بکن "باخدا داده گان ستیز مکن " ودهها متل وخرافه های قرون وسطایی دیگر همه تلقیات کهن و آزادی کشی بوده است که بذر پاسفسم ثبات پرستی تسلیم طلبی سازش کاری زمانه سازی پیروی کوکورانه ، ترس قناعت گوشه گیری مردم گریزی طفیلیگری ودلمرده گی را در ژرفای شعور وروان توده های پنجشیر نسل پس ازنسل کاشته وپرورش داده بود ه است نفوذ این شیوهء تفکر وتلقیهای کهن وخرافی دلیل زندهء بی علاقه گی مردم به حیات سیاسی وعامل ا ساسی روانی شکست کاندید ج .د خ بوده است
طی یکدوره تقنینی بر کارگران محصلان روشنفکران وزحمتکشان پنجشیر از سوی حکومتهای د ور ه دموکراسی تاجدار ضربات خونین واسارت آوری وارد گردید ازجمله حسن خیاط فرزند ملا شاه محمد پنجشیری درجنبش دموکراتیک سوم عقرب 1344 خورشیدی به شهادت رسید عبد الرب محصل فاکولته انجنیری دانشگاه کابل وساکن آستانه ء پنجشیر درجریان تظاهر مسالمت آمیز سوم عقرب به ضرب گلوله اردو ی شاهانه زخمی شد
عبد القدوس کارگر بردار هادی کریم ومیر علم کاگر نماینده گان منتخب کارگران فابریکه نساجی گلبهار به شیوه توطیه آمیزی تعقیب بازداشت محاکمه ودر دهمزنگ زندانی شدند عین الدین کارگر فرزند مردم بخشی خیل رخه پس از پیروزی مارش ظفرنمون شبرغان یکجا با وصال کارگر ازکار به شیوه ء مرموزی برکنار زولانه وبه کابل فرستاده شد گناه این کارگران آگاه و اتشین زبان پنجشیر این بود که درجریان راه پیمایی طولانی کارگران شبرغان ومارش ظفرنمون نقش رهبری کننده وفعالی ایفا کرده بود
عبدالحمید وخواجه عبد ا لله کارگران آگاه فابریکه جنگلک وباشنده گان علاقه داری حصه اول دوم پنجشیر به اتهام شرکت در نهضت مطالباتی کارگران جنگلک بازداشت محاکمه فرمایشی وزندانی شدند عبد الرحمان کارگر فنی فابریکه سپین زر برادر هادی کریم نامزد مبارزات انتخاباتی پنجشیر ازکار برکنار ومدتی زندانی گردید
مردم پنجشیر طی همین دوره ء تقنینی برای توسعه سرک پنجشیر چندین بار خواست عادلانه خودرا به اد اره محلی وولایت پروان ومرکز مطرح کردند مگر باوصف مراجعات مکرر وپیهم مردم اندکتری توجهی به مطالبات عادلانهء توده ها نشد وبه علت بی پروایی دستگاه حاکمه به خواست عا دلانه وسرنوشت زحمتکشان پنجشیر طی چهار سال سی وچهار تن ا ز ز حمتکشان پنجشیر لقمه ء امواج خروشان دریای پنجشیر شدند واکنش ضعیف وکیل پنجشیر در برابر اینهمه ظلمهای آشکار وراه پیمایی مشترک شاگردان لیسه های رخه و وبازارک علیه بی علاقه گی دستگاه بر سرنوشت وزنده گی زحمتکشان ونفوذ نسبی آگاهی سیاسی واندیشه های دموکراتیک در نیروهای سیاسی رشد یابنده آگاه وثابتقدم پنجشیر همه وهمه عوامل اشتراک فعال زحمتکشان پنجشیر در مبارزات دورهء سیزدهم ولسی جرگه بوده است
فقط درچنین وضع مشخص محلی ملی وبین المللی مساعد ،مبارزات پرجوش وخروش انتخاباتی نیروهای مخلف ومختلف پنجشیر آغاز یافت وهادی کریم یکباردیگر براساس پلتفورم مبارزه ءسازمانی خویش بحیث کندیدوکالت در ولسی جرگه به مبارزه ء پر سر وصدای انتخاباتی پرداخت ویکجا با من ودیگر همفکران محلی خود بسوی مردم رفت واز پشتیبانی بیدریغ توده ها برخوردار شد ولی بامن یکجا زندانی محا کمه ومحکوم به حبس وبه بهانه بیماری در نیمه راه از زندان وصف مبارزه تا امروز بیرون ریخته شد و مرا رها کرد وتنها گذاشت خدایارش
شعار شعار عمده ای که اکثریت نیروهای تحول طلب ضد فیودالی ضد استبدادی ضد بیروکراسی وعقبگرایی را به دور خود میتوانست جلب وجذب کند وبا ارزشهای دموکراتیک قانون اسا سی ودیگر قوانین مملکتی وارزشهای اعلامیه جهانی حقوق بشر مطابقت داشته باشد همانا شعار مرکزی مبارزه درر اه دموکراسی وتأمین حقوق وآزادیهای دموکراتیک مردم بود این شعار وحلقه ءضروری مبارزه نیروهای دموکراتیک حوزه ءپنجشیر ازین جهت حایز اهمیت بود که چهره های ضد دموکراتیک وسیاه حکومتها یکی بعد دیگر افشاشده بود این حکومات طی چهارسال برآزادی مطبوعات بیان قلم بدون ترس از قضاوت بیرحما نه تاخت وتاز ونهضت اعتصابی ومطالباتی کارگران جوان را باخشونت ونیرنگهای واپسگرایانه سرکوب کرده بود ند درین دورهء کوتاه زنده گانی ملی ،از قا نونی ترین وابتدایی ترین مطالبات صنفی زحمتکشان تأویل نادرست شده بود فعال ترین عناصر کاگری بصورت توطیه گرانه بازداشت وازکار اخراج وزندانی میگردید
بیست تن از تن از کارمندان دولت معلمان محصلان وشاگردان معارف همزمان با آغاز مبارزات انتخاباتی دورهء سیزدهم شورای بدون هیچگونه دلیلی خودسرانه توقیف شدند این توقیف خودسرانه بخاطر ارعاب نیروهای دموکراتیک وتشجیع نیروهای کندرو ومیانه رو جامعه صورت گرفت از جمله این توقیف شده گان محمد طاهر بدخشی ذبیح اله عصمتی فریدشایان دکتر نجیب اله کریم زرغون عبدالوکیل ومحمد اسماعیل به سازمانهای مخالف ومختلف آشکار وپنهان پیوند آشکار وپنهان داشته اند
همچنین طی این مدت بر حریم دانشگاه کابل لیسه های ابن سینا دارالمعلمین وبرشاگردان معارف هرات حمله جارحانه صورت گرفت و مراکز آموزشی بادریغ ودرد بروی نسل جوان بسته شد افکار وعقاید منسو بین معارف ومعلمان آگاه وترقیخواه به شیوه های قرون وسطا تفتیش میگردید معلمان تحول طلب اضافه بست یا از گوشه ای به گو شه ء دیگر سنگ فلاخن وپرتاب میشدند هرگونه اپوزسیون در نطفه منفجرپراگنده ونفی میگردید همزمان با آغاز مبارزات پارلمانی دوره سیزدهم از بیانیه ءرادیویی نور احمد اعتمادی صدر اعظم سخنان خفقان آور خون آتش دود وزندان شنیده شد درچنین یک فضای کثیف و اختناق وارعاب که مبارزه به خاطر تأمین حقوق وآزادی های دموکراتیک باید به شعار مبرم کلیه ء نیروهای دموکراتیک جامعه مبدل میشد نیروهای طرفدار دموکراسی وتحولات کیفی باستناد ارزشهای دموکراتیک مصرحه درقانون اساسی وارزشهای اعلامیه جهانی حقوق بشر وارد عرصه ء مبارزات انتخاباتی دریک تعداد از حوزه ها از جمله درپنجشیر شدند وباشناخت وضع وشرایط مشخص کشور قادر به طرح تاکتیکها وکشف وسایل موثروآگا هی بخش مبارزه ء انتخاباتی گردیدند ودر نتیجه از پشتیبانی بیدریغ واعتماد مردم زحمتکش پنجشیر برخوردار شدند
تاکتیکهای مبارزهء طرفدار ان دموکراسی
درحوزه های انتخاباتی ولسوالی پنجشیر
یکی از حوزه های پر نفوسی که باردیگر نیروهای دموکراتیک مردم دران به مبارزهء پر سر وصدا ی انتخاباتی پرداخت حوزه انتخاباتی پنجشیر بود این نیروهای تحول طلب وسازمان یافته ء سیاسی پنجشیر از شکست خود در مبارزات انتخاباتی دورهء دوازدهم شورا ی ملی تجارب سودمندی اندوخته بود
درپرتو همان تجارب ودرسهای سودمند تاریخ کار خودر ا با سبک نو آغاز کرد نخست صفوف وفعالان محلی وعلاقه مندان جمعیت دموکراتیک خلق را بسیچ کرد سپس داوطلب نامزدی با خانواده خیل تبار و اهل مسجد وقریه ءخود به مشوره پرداخت آنگا ه باشنیدن پاسخ مثبت از نزدیکان به اتفاق سپید مویان بانفوذ قریه وقوم خود به روستاهای مجاور ونزدیک رفت وموضوع نامزد شدن خودرا بامردم قراء همسایه درمیان گذاشت وپلتفورم (مرام) مبارزه ء انتخاباتی خودرا به مردم قراء رخه ومرکز ولسوالی بروشنی وبزبان مردم توضیح کرد با بدست آوردن مو افقت خلق رخه به اتفاق چند تن از سپید مویان وروشناسان هزارخانه ء رخه جهت مشوره لازم نزد مردم هزار خانه ء پایین رفتیم
درهر قریه این بخش پنجشیر نخست موضوع نامزدی وکالت هادی کریم توسط سپید مویان رخه مطرح میشد سپس دربار ه ء ضرورت اشتراک مردم در تنظیم حیات ملی و اجتماعی به وسیله شورای ملی ودرباره ظلم اجتماعی ملی وبیروکراسی وتصویر غم انگیز زنده گی مردم افغانستان وپنجشیر ودر نهایت پیرامون زنده گینامه هادی کریم حقایقی بیان میکردم کاندیدما شعار ومرام وخطوط کلی اهداف خودرا در روشنی جوهر معارف اسلامی درمیان میگذاشت چونکه تحصیلکرده ء فاکولته شرعیات وبه نظام حقوق افغانستان آشنایی داشت در چهار چوب حقوق وآزادیهای مصرحه در قانون اساسی باصراحت فساد دستگاه حکومت و ادار ه محلی را افشاگری میکرد
هنگامیکه همه روستاهای هزار خانه پایین از شعار واهداف دور ونزدیک کاندید پشتیبانی بی قید وشرط خودرا با صراحت اعلان کردند آنگاه کاندید مردم ما استعفای خودرا از سلک قضا به دولت تقدیم وپیشنهاد خودرا رسما برای وکالت ولسی جرگه به کمسیون نظارت انتخابات سپرد واز آن پس مبارزهء فعال نیروهای طرفدار دموکراسی در حوزهء پنجشیر اوجگرفت ومبارزه ا نتخاباتی ما طبق پلان قبلا تنظیم شده ده بده ،مسجد به مسجد دره بدره کوه به کوه جوی به جوی وچشمه به چشمه در بین توده های مردم گسترش یافت هادی کریم ویاران همدیارش با خلق در آمیخت با توده ها زنده گی کرد در دهقانخانه ها کلبه ها وآغیلها با دهقانان فقیر مالداران دور یک سفره نشست خوابید ورنجهای بیکران توده هارا مستقیما در گوشت وپوست خود احساس کرد سخنان پر مغز ومعانی متلها روایات تجارب و آموزشهای توده هار ا از زبا ن سالخورده گان فرهیخته ء دره های شاداب پنجشیر شنید نزد فرزندان ونان آوران آنان به شهرها ومراکز صنعتی شمال هندوکش شتافت با معلمان کاگران پیشه وران سرمایه داران کوچک صاحبان ترانسپورت موتری وهوتلها در شهر های مزار پلخمری کندز بغلان خانه آباد ملاقاتها کرد چونکه این اقشار زحمتکش پنجشیر از تحولات سیاسی واجتماعی کشور الهام گرفته وبیشتر تنویر شده بودند ودر اقتصاد خانواده های خویش درپنجشیر نقش تعیین کننده داشتند یا خود درجریان رأی دهی اشتراک کردند یا بوسیلهء نامه ها پیغامهای شفاهی وکتبی اذهان نزدیکان وبسته گان خودرا بسود هادی کریم وطرفداران دموکراسی تغییر میداده اند این تکتیکها وتبلیغات گسترده وموثر به تلقیات وسدهای کهنهء ا ستعماری ونفوذ تکیه گاه های محلی استبداد سلطنتی ضربات نیرومند و آهنگرانه وارد آ ورد ونقش عناصر آگاه محلی وفرزندان تحصیلکردهء مردم پنجشیر را برجسته وبرجسته تر کرد
درین دوره عبدالقیوم خان نصراله خان وکیل احمد خان ومحمد سعید خان از حصهء اول وملک محمد هاشم خان ودولت خان ازعلاقه داری حصهء دوم شیر احمد خان از بازارک و ها دی کریم وقبادخان از قریه شصت رخه خودرا برای احراز کرسی وکالت کاندید کرده بودند
خلاصه روشنفکران وتحصیلکرده گان پنجشیر با توسل به چنین تکتیکها وشیوه های تبلیغاتی وشعار های روشن وقابل فهم توطیه های مقامات سیاسی وقضایی وپلیسی را عقیم قانون شکنیهای اداره ء محلی را افشاء ودربیداری سیاسی وارتقای سطح آگاهی مردم پنجشیر نقش فعال هدایت کننده وبسیج کننده ایفا کردند
پلتفورم ( مرام ...) مبارزات انتخاباتی پنجشیر
نیروهای دموکراتیک پنجیشیر گذشته از افشای نظامات کهنه قبیله یی طایفه یی فیودالی و استبداد استعماری سلا طین جبار افغانستان وتکیه گاه های گونه گون محلی آنان ، به تبلیغ شعار عمده ومرکزی "دموکراسی" نیز توفیق یافت ازجمله طی سه ماه مبارزات انتخاباتی ، در راه فعالیتهای احزاب سیاسی تأسیس انجمنهای فرهنگی واجتماعی اتحادیه ها ی صنفی مبارزات روشنگرانه و دمو کراتیک صورت گرفت از تا سیس جرگه ها وشوراهای دموکراتیک قراء ولسوالیها ولایات شاروالیها وانتخابات آزادسری عمومی ومستقیم دفاع عادلانه شد
-برای تأمین آزادی فکر وبیان عقیده وافشای هرگونه قیود ارتجاعی وواپسگرایانه و مغایر ارزشهای دموکراتیک قانو ن اساسی وارزشهای اعلامیه جهانی حقوق بشر نبرد دموکراتیک صورت گرفت علیه هرگونه اختناق تفتیش عقاید تعقیب بازداشت وحبس خودسرانه شکنجه جسمانی ونوهین فریاد اعتراض وداد خواهانه بلند شد بر ضد تمامی میراثهای استعمار استبداد استعماری وفساد بیروکراسی وحکومتهای مستبد از جمله برضد عنعنات کهن ساوری بندی وانی چراغ پولی محصلی ودیگر بازمانده های مغایر کرامت انسانی استبداد استعماری افشاگری گسترده انجام شد به خاطر وضع قوانین دموکراتیک پافشاری صورت گرفت از حقوق وآزادیها دموکراتیک بویژه از حقوق کارگران تأمین بیمهء صحی توزیع منصفانه دستمزد تأمین حقوق تقا عد حق جبران خسارت روحی وجسمی به هنگام کار حق رخصتیهای تفریحی وبیماری وضروری بامزدو معاش حمایت جدی به عمل آمد به خاطر آزادی اجتماعات اعتصابات تظاهرات مسالمت آمیز نبرد عادلانه و دموکراتیک شد وکار زار تبلیغاتی براه افتاد به منظور تأمین حقوق کار آزادی شغل وپیشه مبارزه صورت گرفت
برضد تبعیض جنس نژاد مذهب زبان ومنطقه به هنگام استخدام نیروهای کار، افشاگری سیاسی به عمل آمد عوامل بیکاری فقر کاراجباری کار بی مزد وبیگاری مشخص وریشه یابی گردید از حق آموزش وپر ورش مجانی واجباری متوسط دفاع صورت گفت برای تعمیم معارف متوازن واستفاده از آخرین دست آوردهای دانش وتکنالوژی معاصر پایه گذاری دانشگاههای نو در هرات بلخ کندهار وضرورت تأسیس مراکز عالی فرهنگی در گوشه گوشه ء افغانستان تبلیغات گسترده شد از تقویت جنبش سواد وسواد آموزی احیا ورشد آزاد فرهنگ زبان ادبیات وهنرهای مردم افغانستان پشتیبانی بیدریغ به عمل امد
خلاصه
- دفاع از مصوءو نیت منزل زنده گی آزاد و امنیت شخصی مردم کشور
- مبارزه علیه بیروکراسی کاغذ پرانی کارشکنی خودسری
- توضیح عوامل اساسی کندی رشد اقتصادی اجتماعی وفرهنگی
- بیان ضرورت حل دموکراتیک مسأله زمین ومسأله کوچیان افغان
- حمایت از انکشاف صنایع ملی اعتراض علیه تجارت درهای باز و ورود بی بند وبار اموال غیر ضروری وتجملی
- افشای پیمانهای تجاوزکارانه نظامی وتجاوز علیه ملل ومردمان افغانستان آسیا ی میانه و کشورها ی خاورمیانه ء عربی
- بیان ضرورت اصلاح دستگاه فرتوت اداری اقتصادی مالی تجارتی فرهنگی وقضایی افغانستان
- نکوهش هرگونه بی بند وباری فحاشی استعمال مواد مخدر اعتیاد به الکل قمار وسایر انحرافات اخلاقی ای که موجبات زوال شخصیت وانحطاط روانی نسل جوان جامعه را فراهم میکند
- و درنهایت دفاع ازجنبش عدم انسلاک وبیطرفی فعال ومثبت افغانستان
وپشتیبانی از سیاست همزیستی مسالمت آمیز حمایت از مبارزات عادلانه ملل ومردمان عرب ویتنام وجنبش آزادی بخش ملل و مردمان قاره های آسیا افریقا وامریکای لاتین همه وهمه فهرست ناقص موضو عات و مسا یلی بود که طی سه ما ه مبارزات انتخاباتی موافق به مقتضای حال ودر موارد مختلف وبهنگام دربارهء آنها بحث مذاکره وپرسش وپاسخ میشد ودرنتیجه اینگونه تبلیغات سیاسی زمینهء اشتراک فعال هرچه بیشتر مردم به حیات سیاسی مساعد وفرا هم میگردید
وسایل مبارزه تکیه گاه های محلی دولت ودربار سلطنتی
به همان پیمانه ء ای که شعارها ، پلتفورم راهها وسایل وتکتیکهای کاندید دموکراتیک خلق همکاران همرا ها ن علاقه مندان وروشنفکران تحول طلب حوزه پنجشیر بیدار کننده آموزنده مهذبانه هدفمندانه ومردمی بود به همان درجه وسایل مبارزه ء متنفذین کارمندان اد اره ء محلی محتوای ضد دموکراتیک رسو ا وکثافت کارانه داشت نیروهای واپسگرا وگماشته گان عالیترین مقامات دولتی ارزشهای اعلامیه ء جهانی حقوق بشر ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی و موازین ابتدایی اخلاق سیاسی را بیباکانه لگد کوب میکردند
یکجا با مشت ناچیزی از کارمندان گوش بفرمان دولت سلطنتی سرمایه داران کوچک بخشی از صاحبان ترانسپورتهای انفرادی نو کیسه ها اوباشان چاقوکشان جرم تراشان سوگند خورده در پیش چشمان باز مردم پنجشیر به اسم رسم هادی کریم کاندید تحول طلب ولسی جرگه ء پنجشیر اها نت میکر دند
جیلانی علومی خویشاوند وگماشته حکومت اشرافی نور احمد اعتمادی در پیشا پیش این نیروهای بدنا م بسواری موتر های دربار درخم وپیچ پنجشیر با قدرت نمایی اشراف منشانه توده های مردم مار ا تهدید وتخویف میکرد وبه این شیوه از حق انتخابات آزاد محروم می ساخت پیامهای اسارت آور وضد قانونی عناصر بسته به جناحهای مختلف دربار از سوی جرم تراشان وجعلکاران وحاکم پنجشیر در مورد گرفتاری هادی کریم واینجانب شایع وپخش میشد افسران سلطنت طلب محلی با یونیفورم نظامی در مراکز رأی گیری اشتراک میورزیدند واذهان مردم را نسبت به ها دی کریم مشوش میکردند هر چند علیه این همه کجروشیها اعتراضات قا نونی صورت میگرفت ولی به هیچیکی ازین اعتراضات هادی کریم نامزد ج.د.خ توجه وتمکینی نه میشد
در برابر حقوق قانونی یکصد وپنجاه تن ازکارگران وکارمندان دولت که از ولایا ت به پنجشیر وزادگاه خود آمده بودند بنابر فتنه گری آشکار ولسوال وکمیته ء نظارت انتخابات سنگ اندازی ومشکل تراشی غیر قانونی صورت گرفت
ولسوال گماشته ء حکومت اشرافی علی رغم اعتراض قانونی هادی کریم ،به مقصد تخو یف توده ها ودرهم شکستن روح مقاومت وسرکوب آشکار جنبش دموکراتیک مردم پنجشیر در دهلیز مجاور اتاق صندوقهای آرا می نشست سری بودن وآزاد بودن انتخابات را عملا وعلنا بی اعتبار میساخت ونقض میکرد
پروسه انتخابات توأم با خشونت تهدید وتحقیر مردم به پیش میرفت ولسوال قیافه میر غضبان دوران امیر عبدالرحمان را به خود گرفته بود چندین بار مجرای صندوق آرای هادی کریم به دسیسه ولسوال با کاغذ سرش شد
ده فیصد از رأی دهنده گان هادی ساحه نفوذ هادی کریم بعلت ناقص بودن فهرستهای نامنویس از حق قانونی رأی محروم گردید برای زنان مراکز جداگانهء رأ ی دهی تعیین نشد وعملا نیمی از مردم واجد شرایط قانونی رأی در حاکمیت اشتراک فعال ومستقیم نتوانست ولی با اینهمه قا نون شکنی ها ی عریان دستگاه حاکمه وتکیه گاه های لرزان سنتی آنان با افتخار باید گفت که اراده ء پولادین مردم از سنگ سخت تر دیار ما خم نشد وتبلیغات زهر آگین گماشته گان استبداد از جمله ولسوال سبکسر مردم آزادهء مارا مرعوب و بزانو در آورده نتوانست برعکس این همه افراط کاریهای خام ومستبدانه افزارهای بی شعور تاریخ آتش خشم وغضب توده های خشم آگین پنجشیر را علیه دشمنان آشکار دموکراسی وحاکمیت ملی بر افروخته تر ساخت وخلاف امر ونهی گماشته گان اشراف توده های مردم را در سنگر دفاع از ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی قرار داد بگونه ایکه در مرکز ر أی دهی اول از از جمله دوهزار وهفتصد رأی یکهزار وسه صد وبیست وشش رأی ان در صندوق هادی کریم ریخته شد ویکهزار وچهار صد رأی به صندوقهای هفت کاندید وابسته وغیروابسته دستگاه تقسیم و پراگنده گردید وبه این حساب چهل وشش درصد آرا به به هادی کریم کاندید ج.د.خ ونیروهای تحول طلب خلق پنجشیر تعلق گرفت
در مرکز دوم ر أی دهی نیز ازجمله یکهزار ویکصد وپنجاه رأی چهار صد رأی آن به صندوق هادی کریم افتاد واز مجموع آرأی مرکز دوم رأی دهی نیز سی وچهار در صد ان به کاندید دموکراتیک خلق تعلق گرفت این پشتیبانی قا طع وتناسب نیروه در مرکز سوم رأی دهی نیز به سود نیروهای دموکراتیک خلق پیشبینی میشد
خلاصه هنگامیکه همه تلاشهای موذیانه وتب آلود کاندیدان وابسته به دستگاه حاکمه واد اره تقلب کار محلی از سوی طرفداران هادی کریم نقش بر آب وناکا م شد وپیروزی هادی کریم درین نبرد سیاسی اجتناب ناپذیر وقطعی گردید دستگاه امنیتی وقضاء دولت ماشین جعلکاری دوسیه سازی ودسیسه بازی خودرا به حرکت آورد وفعال ساخت
نخست مرا به حیث سازمانده مبارزات انتخاباتی وهمکار نزدیک هادی کریم در علاقه داری حصه ء دوم خودسرانه توقیف وبیدرنگ به رخه مرکز ولسو الی وآز آنجا بزندان ولایت کاپیسا فرستاد ند
نماینده گان عاقل واقعبین وطرفداران اجرای بی غل وغش قانون اساسی وقانون انتخابات ولایت کاپیسا ازجمله مهمند خان قوماندان ولایت ورییس کمیته ء محلی نظارت انتخابات که با جعل اسناد مخالفت کرده بودند با افزاریهای گوش به فرمان دیگری طی بیست وچهار ساعت از کار برکنار وتعویض شدند وبه این نیرنگ سجل منسوخی به اشتراک دشمنان تاریخی خلق وطن به من و سپس هادی کریم جعل شد ومرا پس از یک محکمه فرمایشی به شش سال حبس محکوم واز خلق وطن قهرا جدا کرد ند وجنبش دموکراتیک خلق پنجشیر درین برهه ء زمانی با وقیحانه ترین کثیف ترین ورسواترین شکل وشیوهء سرکوب گردید (40) .
( 38) ظهور وزوال ح. د .خ.ا فصل ششم "تأسیس جمعیت دمو کراتیک خلق "
موألف دستگیر پنجشیری ؛ ص ص 147- 155 بخش اول ،تاریخ چاپ 11جدی 1377خورشیدی (اول جنوری 1999 م) چاپ اول پشاور ناشر کتابفروشی فضل
(39) جنبش دموکراتیک سوم عقرب . نوشته آکادمیسین دستگیر پنجشیری ؛ نشر کردهء سایت آریایی.
( 40 ) دفاعیه ء دستگیر پنجشیری درمحکمه استیناف دولت پادشاهی افغانستان کابل 1349 . نوشتهء دستگیر پنجشیر ؛ مطبعه بنگاه انتشارات میوند ، نوبت چاپ اول ،تاریخ طبع 1383 خورشیدی (2004 م )
بالا
بازگشت