الحاج عبدالواحد سيدی

 

 

 

باز شناسی افغانستان

 

 

13-27-1.گاه شماری سلسله های که در  ناحیت افغانستان به جغرافیای فعلی وهند شمالی مستقر بوده اند:

 

سال 977م/366هـ خورشیدی                                 ناصر الدین سبکتگین که از طریق سامانیها به سلطنت رسید.

"    997م/387              "                                اسماعیل پسر سبکتگین

"     998م/388             "                                 یمین الدوله  محمود

"     1030/421             "                                 جلال الدوله  محمد (دوره اول سلطنت)

"      1031/421            "                                 شهاب الدوله مسعود اول

"      1041م/432          "                                 جلال الدوله محمد (دوره دوم سلطنت)

"                1041/432  "                                 شهاب الدوله  مودود

"               1050م/441 "                                 مسعود دوم

"               1050م/441 "                                 بهاءالدوله علی

"               1050م/441 "                                 عزدلدوله عبدالرشید

"               1053م/444 "                                 قوام الدوله طغرل (غاصب  سلطنت)

"               1053م/444 "                                 جمال الدوله فرخ زاد

"               1059م/451 "                                 ظهیر الدوله ابراهیم

"               1095م/492 "                                 غلاء الدوله مسعود سوم

"               1115م/508 "                                 کمال الدوله شیرزاد

"               1115م/509 "                                 سلطان الدوله ارسلان شاه

"               1118م/512 "                                 یمین الدوله بهرام شاه

"               1151م/512 "                                 معز دلدوله خسرو شاه

"               1160م/555 "                                 تاج الدوله خسرو ملک [1]

 

13.127.2. سلسله غزنویان:

مقدمه

مسلمین اندکی  پس از تسخیر هرات در سال 44هـ خورشیدی/663م به شهر کابل  پیش راندند و تا ملتان نیز رسیدند. ولی این تصرفات هیچوقت صورت دایمی پیدا نکرد و دلیل آن نیز سلح شوری مردمان این خطه بوده است .ولی بحر پیمایان مسلمان از سمت دریا مکرراً تا مصب رودخانه سند جلو رفتند و در سال 92هـ/711 یعنی 48 سال بعد توفیق یافتند تا به فرماندهی محمد بن قاسم نوادۀ حجاج بن یوسف حکمران مشهور بصره ولایت سند را از طرف ساحل تا سواحل ملتان مسخّر نمود ولی در صدد پیش رفت  خود بر نیامد و حکام عرب تا دو قرن این ولایت رادر تصرف خود داشتند.

تسخیر هندوستان نیزباوجود این مقدمات از راه سند صورت نگرفت بلکه از طریق سرزمین هایی که مطابقت با جغرافیای کنونی افغانستان می کند انجام پذیرفت و تسخیر اراضی کوهستانی جنوب هندوکش(پارو پامیزوس) موقتی واسمی بود تا آنکه یعقوب لیث صفاری (117همین اثر) کابل را تصرف نمود واو اولین امیر مسلمان است که به کابل  حاکم مسلمانی فرستاد، بعد از سلسله صفاری سامانینان به این قسمت (کابل) حکام می فرستادند و یکی از این حکام محلی سامانی الپتگین نام داشت که بعداً در شهر غزنه سلسله غزنویان را  که اولین سلسلۀ حکام مستقل خراسان/افغانستان محسوب است را تاسیس نمود.از این تاریخ به بعد غزنه مدت دو صد سال پایتخت مقتدر غزنوی بود و لشکر کشی  های سلاطین این سلسله وبر قراری ایشان در لاهورابتدای حکومت واقعی مسلمین در هندوستان است.سلطنت غزنویان لاهور، راه را برای محمد بن سام غوری وجانشینان اوکه سلاطین دهلی باشند برای تصرف تمام هندوستان شمالی وانتشار اسلام در ان ناحیه باز نمود. هجوم مغول به هند تحت سرداری بابراختلافاتی را که به اثر ضعف سلاطین دهلی در دوره های آخر سلطنت شان پیش آورده بود رفع کرد و نواده بابر یعنی اکبر شاه دولت با شکوه مغولان کبیر هند را که تا سده هجدهم دوام داشت تحت انتظام صحیح در آورد.[2]