عتیق الله نایب خیل

هوشیارها باید «دیوانه ها» را بخوانند! 

یکی از تعاریف  طنز، که همۀ طنزنویسان با آن موافق هستند، این است که: «طنز گریه قاه قاه و خندۀ آه آه» است؛ و من بار دیگر به دقتی که در این تعریف ظریف بکار شده است پی بردم. دلیل آن خواندن کتاب «دیوانه ها» از قلم نویسنده و طنز پرداز موفق کشور آقای حنیف رهیاب رحیمی بود که به تازه گی به وسیلۀ شرکت طباعتی پرویز در یک هزار نسخه به زیور طبع آراسته گردیده و شامل پنجاه طنز است. با خواندن هر طنز این مجموعه لبخندی بر لبانم می نشست در حالی که آه دلسوزی نیز از نهادم بیرون می آمد.

طنز باید لبخندی بر لبان خواننده بنشاند. ولی اگرهدف طنز تنها خندانیدن خواننده باشد طنز نویسی را به سطح سادۀ فکاهی نویسی تنزل می دهد. زیرا طنز نویس انگشت انتقاد بر کمبودها، انحرافات و ناهنجاری های جامعه که مایه تاثر و تاًلم در هر اجتماعی است می گذارد، حینی که تبسمی نیز بر لبان خواننده می نشاند. به بیان دیگر، طنزنویس جدی ترین مسایل جامعه را در قالب جملات و کلمات کمیدی بیان می کند و لذا، خندانیدن در طنز وسیله است، نه هدف. در حالی که منظور و هدف از فکاهی تنها خندانیدن برای لحظاتی شاد بودن است.

طنز هدف اجتماعی و اخلاقی دارد و با بزرگنمایی ناهنجاری ها و کجروی های جامعه خواننده را به تفکر وا می دارد، به طرح مشکلات می‌پردازد و با نشان دادن معایب و بدی ها و زشتی ها علیه عاملین آن ها می جنگد.

توضیحات بیشتر در مورد طنز و طنزنویسی به حجم سطور این مختصر خواهد افزود. اما با توضیحاتی در همین حدود هم می توان دریافت که «دیوانه ها»، یک اثر خوب طنزی است و نویسنده توانسته است موفقانه ازعهدۀ نگارش یک مجموعۀ طنزی بدر آید.  

به گفتۀ دانشمندی با این همه مصایب و بدبختی در جهان ما، اگر لب به خنده نگشایید، به ناچار خواهید گریست و چه خوب است که این خندیدن با یک اثر گرانبهای طنزی و ادبی باشد.

جا دارد نشر این اثر ارزشمند را به جامعۀ ادبی، و مخصوصا" طنز دوستان کشور، تبریک و تهنیت گویم. همچنان با عرض تبریک به دوست گرامی ام آقای حنیف رهیاب رحیمی، موفقیت های بیشتر برای شان آرزو می نمایم و خواندن «دیوانه ها» را برای هوشیاران توصیه می نمایم. زیرا هر هوشیاری بعد از خواندن کتاب درخواهد یافت که یک اثر طنزی خیلی خوب را خوانده است.