عارف عرفان
آزمون پیمان آمریکا وطالبان در میعادگاه نشست ترکیه
=================================
قرار است به سلسله وتداوم مذاکرات صلح دوحه ومسکو به اشتراک همه کشور های دخیل در مناسبات سیاسی افغانستان ،نمایندگان دولت افغانستان وگروه طالبان نشست بزرگی تحت ریاست ملل متحد، در مورد سرنوشت سیاسی افغانستان در استانبول ترکیه براه افتد.
بازتاب امید های بزرگ ازین نشست که بوسیله ناوگان های تبلیغاتی آمریکا ومانور های سیاسی آن کشور در جغرافیای رسانه یی درچرخش است،چنان آرایش یافته است که گویا بطرز معجزه آمیز همه برنامه های استراتیژیک وژئوپلتیک آمریکا درین نشست بهم ریخته و آفتاب صلح در افغانستان بزودی برمیتابد.
با اینکه طی ماه ها وهفته های اخیر،علی الرغم تداوم تهاجمات جنایتبارو بلاوقفه طالبان ،طرح های مربوط به تأسیس حکومت موقت،انتخابات وتاسیس حکومت مشارکت ملی،از سوی آمریکا ودرامهٔ مخالفت دولت نیابتی افغانستان،امید ها وابهامات جدید را در راستای صلح افغانستان پدید آورده است،اما جریان حقایق موجود درخط استراتیژی آمریکا در افغانستان نشان میدهد که نشست ترکیه سرآغاز فصل جدید بحران افغانستان وامتداد خط فاجعه نیم قرنه بحران افغانستان خواهد بود.
بنظر می‌رسد که مبتنی بر استراتیژی ترامپ وبرطبق عهد نامه نماینده آمریکا با طالبان حول خروج ارتش آمریکا از افغانستان که ازاول ماه می ۲۰۲۱ باید آغاز گردد،آمریکا خود را در تله یی سیاسی توافقاتی می‌بیند که قبلا در دوحه با طالبان انرا به امضا رسانیده ومبتنی بر آن ۶۰۰۰ طالب را از زندان رها ساخت ،اما برخلاف معاهدات سیاسی، هیچگونه آمادگی برای خروج ارتش آمریکا از افغانستان که محوری ترین بخش این توافق نامه است،مشاهده نمیشود.
استراتیژیست های امریکا اثرات وبازتاب عقب نشینی نیرو های آمریکا در شرایط کنونی از افغانستان را با منافع انکشور سازگار نمی بینند،ازینرو در تلاش اند تا یا ازطریق معاملات مزید باطالبان ودر واقع باپاکستان ویا نادیده انگاشتن مجموع برنامه های پروسه صلح دوحه ومسکو وبرخلاف جو سیاسی منطقه ای به تداوم حضور نظامی اش در افغانستان بخاطر دست یابی به همه اهداف سیاسی واقتصادی اش ادامه دهد.
مسلمأ که چنین تغییر دراماتیک،بزرگترین تقابل نظامی وسیاسی را با رقبای آمریکا مثل روسیه وچین پدید آورده که پهنای بزرگ بحران عمیق را برای افغانستان گسترش خواهد داد.
به گزارش سی ان ان،کاخ سفید موضوع تمدید زمان خروج ارتش آمریکا از افغانستان را برای مدت شش ماه دیگر مورد بررسی قرار میدهد[1]
نیو یورک تایمز گزارش داد که ایالات متحده آمریکا در جستجوی "معامله" با طالبان است.این روزنامه خاطر نشان ساخت :'ایالات متحده خواستار آزادی همه زندانیان طالبان که هنوزدرزندان دولت افغانستان هستند و لغو تحریم های سازمان ملل علیه طالبان میباشد."[2]
گزارشات حاکیست که برخلاف تمایلات ریایی آمریکا برای خروج از افغانستان ،دریک رویکرد پارادوکسی ،پنتاگون حتی بعد از توافقات صلح دوحه، قرار داد های بزرگی را با شرکت های خصوصی و پیمانکاران نظامی آمریکا در افغانستان عقد نموده است.بر قول سی ان ان برخی این قرار داد هاحتی تا سال ۲۰۲۶ با شرکت های خصوصی در حوزه های نظامی عقد شده است.سی ان ان گزارش داد:"وزارت دفاع آمریکا نزدیک به یک میلیارد دلار قرارداد برای ۱۷ شرکت بعد ازتعین تاریخ خروج از افغانستان را صادرکرد. در حال حاضر حدود ۱۸۰۰۰پیمانکار در این کشور فعالیت می کنند که ۶۳۵۰ نفر از آنها شهروندان آمریکایی هستند."[3]
بنا براین گزارش تقریباً نیمی از این پیمانکاران در حمایت از پایگاه ها، تدارکات یابخش تعمیر و نگهداری کار می کنند ، در حالی که بقیه نقش های امنیتی،آموزشی، ساختمانی و غیره راانجام میدهند.
در پیوند به تحولات بحرانی افغانستان وچشم انداز برنامه نشت صلح استانبول اخیرأ،پایگاه نشراتی آسیا تایمز چالش‌های اساسی این نشست را تحت عنوان مقاله ای"
چرا احتمالأ بایدن افغانستان را ترک نخواهد کرد"مورد تحلیل قرار داده مینویسد:"[4]
انتظار میرود که اداره بایدن بخاطر تامین ارتباط روسیه وچین با طالبان از
تعهدات کاخ سفید درمورد خروج نیرو های آمریکای مطابق اول ماه می انصراف نماید.
بر طبق این گزارش ،ارزیابی های اخیر اطلاعاتی
ایالات متحده پیش بینی می کند که طالبان به زودی پس ازخروج نیروهای
آمریکایی،نیروهای دولت غنی راخواهد درهم شکسته ،سناریویی مذاکرات صلح بین دو
طرف را بطور ناگهانی به پایان رسانیده و ژئوپلیتیک منطقه را به نفع دشمنان
آمریکا دوباره تغییر دهد"نویسنده این مقاله بازتاب منطقه ای حضور ارتش آمریکا
در افغانستان را مورد نگرش قرار داده مینویسد."
مدت هاست که حضور دو دهه ای آمریکا در قلب آسیای
مرکزی به عنوان یک عامل اصلی در استراتژی های سایر بازیگران اصلی منطقه،از جمله
روسیه،چین،پاکستان و هند شناخته شده است"
این مقاله اهداف کشور های منطقه پیرامون صلح
افغانستان را مورد تحلیل قرار داده یاد اوری مینماید:"روسیه در حال حاضر برنامه
های ادغام افغانستان به رهبری طالبان در اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EEU)
خود را که یک اتحادیه اقتصادی از کشورها واقع در
اروپای شرقی، آسیای غربی و آسیای میانه است ،پیش می برد."
نویسنده مقاله بُعد واکنش های منطقه ای برنامه صلح افغانستان را مورد کنکاشی
قرار داده وبا توجه به رقابت ها وواکنش آمریکا درین خصوص می نگارد:همچنین ،به
طور قابل توجهی ، دولت بایدن نشانه هایی از بدبینی را در مورد فرمول اخیر خود
برای مذاکرات بین الافغانی با مشارکت افغانستان و تعدادی از کشورهای منطقه از
جمله روسیه و چین را نشان می دهد.
سرانجام ، ایالات متحده به دنبال توافقی است تا
به اندازه کافی امکان ورود بازیگران سیاسی توانمند مانند هند را فراهم کند که
با سیاست های ایالات متحده هماهنگ شوند ، به ویژه در مقابل روسیه،چین و درجه ای
کمتر از پاکستان بایستد."برقول نویسنده،افزایش اخیر تنش ها بین ایالات متحده و
چین از یک سو و ایالات متحده و روسیه از سوی دیگر، اختلافات دولت بایدن را در
افغانستان تشدید کرده است.
در بخشی ازین مقاله آمده است :"به نظر می رسد سیاست گذاران آمریکایی درک می
کنند که عقب نشینی از افغانستان ، به نام پایان دادن به "جنگ بی پایان"
آمریکا،دروازه های افغانستان را برای ایجاد یک دولت نیابتی روسیه و یا چین
بوسیله طالبان افراطی وتروریسم باز می گذارد."
نویسنده در بخشی دیگر از مقاله خود نسبت به
برنامه های چین وروسیه می نگارد:"چین و روسیه به وضوح طرح های خود را برای
افغانستان،پس ازخروج آمریکا آماده نموده اند. وزیر امور خارجه چین وانگ یی
اخیراً از برنامه های ادغام طرح« کمربند و جاده »توسط چین با اتحادیه اروپا به
رهبری روسیه صحبت کرده است.
این پروژه بطور بالقوه به نفع کشورهایی مانند
افغانستان است که از نظر جغرافیایی هر دو پروژه ایجاد زیرساخت ها و تجارت را
تلاقی می دهند. افغانستان همسو با چین و روسیه می تواند یک ارتباط مفید مستقیم
ارضی جنوب ،غرب و آسیای مرکزی را به هم متصل کند."
هر دو کشورقبلاً در افغانستان دست به کار شده اند
که در "دیپلماسی واکسن" رد پای هر دو کشوردر کابل دیده می شود."
بنا براین رویکرد،نویسنده از واکنش کاخ سفید
نتیجه گیری نموده می نگارد"مفسران در واشنگتن زنگ های خطر را
درباره این تلاقی منافع ضد آمریکایی به صدا در می آورند و بایدن را با صدای
بلند فرا می خوانند تا تعهد خروج ترامپ از اول ماه مه را بررسی و حداقل به
تأخیر بیندازد"
در اخیر ،نویسنده عواقب پیمان شکنی امریکا را
مورد بررسی قرار داده خاطر نشان می سازد"
مهمتر اینکه ،عهد شکنی امریکا در مورد عقب نشینی ایالات متحده از افغانستان ،همچنین می تواند روسیه و چین را ترغیب کند تا حمایت دیپلماتیک و نظامی بیشتری را از طالبان انجام دهند .درست زمانی که پایان "جنگ بی پایان" آمریکا نمایان است"؛
اما مشکل ترین بخشی این سناریوی صلح را میتوان در هردو بخش این پروژه در چهره سیاه ترین نیروی تاریخ یعنی طالبان مشاهده کرد که در تمدن ترین قرن بیست ویک نظام سیاه ووحشتبار قرون وسطایی را تحت رهبری پاکستان در افغانستان مستقر می سازند.
با احترامات بی پایان
عارف عرفان
لندن،اپریل ۲۰۲۱
منابع :
[1]Biden administration considering 6-month extension for US troopinAfghanistan'19/03/2021
[2] New York times,U.S. Looks to Build on Secret Portions of Taliban Deal to Reduce Violence,04/04/2021
[3]CNN,Pentagon could open itself to costly litigation from contractors if
US pulls out of Afghanistan this year'19/03/2021
[4]Asiatimes, Why Biden won’t likely leave Afghanistan,04/04/2021
بالا
بازگشت