خجسته باد اول ماه مه !
کارگران آسترالیایی برای نخستین باردر سال 1856 م اول ماه مه را جشن بر پا کردند. این جشن را فقط برای سال 1856 م در نظر داشتند ، اما این جشن در توده ها چنان جازبه گذاشت که هر سال آنرا با شکوه تر از سال پار جشن بر پا کردند.
اولین نمونه که بدنبال کارگران استرالیایی برآمد کار گران امریکا بودند!
کارگران امریکا با قبول زندان شدنهای طولانی، اعدامها و ریختن خونهای مقدس خویش، در این راه، این روز را در تاریخ جنبشهای کارگری جهان با آب طلا ثبت تاریخ بشریت نمودند و ممنونیت ابدی را برای کارگران و زحمتکشان جهان گذاشته اند.
خاطرۀ تابناک قربانیان شیکاگو ثبت در روح و روان کارگران جهان گردیده است.
انترناسیونال دوم در سال 1889م که برهبری فریدریش انگلس با اشتراک چهارصد نماینده از اروپا ، امریکا و ارژانتین در پاریس دایر شده بود، نماینده کارگران فرانسه بنام (لاوین) پیشنهاد داد که این روز یعنی اول ماه مه ، در تمام کشور های جهان به یک موقف جهانی ابراز گردد. نماینده کارگران امریکا توجه نمایندگان شرکت کننده در کنگره انترناسیونال دوم را جلب نمود و پیسنهاد داد کهبیاد خاطرۀقربایان شیکاگو هر سال از آن گرامیداشت بعمل آید.
وکنگره اول انترناسیونال دوم روز اول ماه می را در سال اول 1889مبحیث روز جهانی طبقه کارگر برسمیت شناخت و آنرا تصویب نموده است.
هر سال در جهان به استثنای امریکا، کانادا و چند کشور محدود دیگر تمام کشور ها اول ماه مه را جشن برپا میکنند و کارگراناز یاد و خاطرۀ قربانیان شیکاگو گرامیداشت بعمل می آورند.
داستان اول ماه مه و یادی از خاطرات قربانیان شیکاگو را در فراز و نشیب تاریخی در أفغانستان یاد آور میشوم:
یکم:در گام نخستبصورت فشرده در مورد نهضت کارگری افغانستان از سال 1343 ــ 1352 و از سال 1353 تا سال 1357خورشیدی یادآوری مینمایم و از برگزاری اول ماه مه سخن بمیان آورده میشود:
اشتراک اکرم کارگر وعیسی کارگر در کنگره موسس ح.د.خ.ا به نمایندگی کارگران کشوربیانگر موجودیت طبقه کارگر جوان در کشور بوده و آگاهی و شعور سیاسی پرولتاریای أفغانستان را نشان میدهد.
از سال 1343 تا 1357خورشیدی دورۀ درخشان و تابناک نهضت کارگری را در جوش و خروش آن دورۀ طلایی مشاهده مینماییم.
تنها در سال 1347خورشیدی بمناسبت اول ماه مه از تظاهرات کارگران در سراسر کشور بطور نمونه از مارش کارگران تفحصات نفت و گاز شبرغان بسوی کابل که از کوتل سالنگ بر گشتند، اعتصاب چهل روزه کارگران نساجی گلبهار، اعتصاب کارگران کارخانجات جنگلک و حجاری و نجاری کابل، اعتصاب کارمندان و کارگران نساجی قند هار،اعتصاب کارگران یونت قیرریزی شاهراه پلخمری شبرغان، اعتصاب کاگران نساجی پلخمری، اعتصاب کارگران برق غوری پلخمری، اعتصاب کارگران نساجی وبایسکیل سازی پلچرخی در حومه کابل، اعتصاب رانندگان بسهای شهری و موتر های باربری دولتی در کابل را میتوان نام برد. که در این تظاهرات از اول ماه مه ، و خاطرات قربانیان شیکاگو گرامیداشت بعمل می آمد.
نهضت کارگری افغانستان بنام زنده یاد کارمل بزرگ عجین است. پیش از بقدرت رسیدن ح.د.خ.ا از سال 1343 تا سال 1358 خورشیدی جانفشانی ها و رهبری خردمندانۀ زندیاد ببرک کارمل بزرگ در ارتقا سطح شعور طبقۀ کارگر و بسیج و تشکل آنها برای همگان چون آفتاب روشن است.
در دوران حاکمیت زنده یاد ببرک کارمل بزرگ ، کارگران صاحب منازل مسکونی ، حق داشتن کار دایمی ، حق انتقال از خانه تا جای کار، و از جای کار تا بخانه بطور رایگان، و ارتقا دستمزد ها و حق داشتن اتحادیه های کارگری شدند. ازینرو نام والای زنده یاد ببرک کارمل بزرگ در قلب فرد فرد کارگران افغانستان ثبت است.
دوم : از سال 1354 تاسال 1357 خورشیدی در دورۀ جمهوریت داود خان از اول ماه مه اگر چه این روز در قانون اساسی این دوره روز رخصتی عمومیدرج شده بود، اما جنبش ماه مه خاموش گردیده بود ولی شبکه ایجاد صندوق های تعاونی بطور نیمه مخفی در موسسات کارگری و ادارات دولتی ادامه داشت.
سوم : از سال 1357 تا سال 1371 خورشیدی اتحادیه های کارگری افغانستان شکل رسمی و دولتی بخود گرفته بود. استقلال تشکیلاتی و ماهیت این سازمان اجتماعی و توده یی پایمال گردیده بود. کارگران مسئولین اتخادیه خود را نمی شناختند و مسئولین از وضع کارگران بی خبر بودند، از عقب میز های کلان و چوکی های چرمی از دور به تشکیلات کارگری نگاه میکردند. در سال 1364خورشیدی حتی از سهمیه شکر شیرینی پزان شهر کابل دزدی بعمل می آمد. از سال 1362 خورشیدی توطئه و دسیسه بصورت علنی در تشکیلات اتحادیه های صنفی نفوذ کرد. کارگران منتقد را از کادر رهبری اتحادیه تصفیه نمودند. از اول ماه مه فورمولیته یاد آوری می شد.
چهارم : بعد از رکود جنگهای تنظیمی و طالبانی دیگر یادی از اول ماه مه و خاطره قربانیان شیکاگوبفراموشی سپرده شده بود واتحادیه ها بعد از این رکود در سال 2001 م مسئولیت احیأ مجدد تشکیلات اتحادیه های صنفی را بدوش قاسم احساس سپردند. قاسم احساس توانست کنگره اتحادیه های صنفی را دایر و نام اتحادیه را بنام امکا تغیر دهد.
جایداد های اتحادیه که بوزارت کار و امور اجتماعی تعلق گرفته بود به تحادیه باز گرداند و تشکیلات اتحادیه ها را در موسسات زنده ساخت ولی دیری نگذشته بود که در کادر تشکیلاتی این ارگان توطئه و دسیسه نفوذ کرد ، نفاق دوباره تشکیلات اتحادیه های کارگری افغانستان را پوسیده ساخت. اگر چه سالانه از اول ماه مه و گرامیداشت از خاطره قربانیان شیکاگو بعمل می آمد اما فساد مالی چنان بویی بلند کرد که دولت در سال2019 م رسمأ دروازه آنرا مسدود ساخت تا آب از آب تکان نخورد!!
من به امید آن زنده هستم که جنبش کارگری افغانستان همانند سالهای 1347 خورشیدی و کارگران آگاه گریبان گیر آنهایی شوند که اتحادیه های صنفی را بی رمق ساخته ، تپش و خیزش درونی نهضت جوان کارگری افغانستان را فدای هیچ نمودند، آنها را به چنگال قانون الهی و قانون بشری بسپارند.
از رویداد و سر گذشت اول ماه مه خاطره خونین کارگران شیکاگو در حدود 164 سال میگذرد ولی این شعله فروزانست هنوز!! فروزان تر باد!!
محمود کارگر
13.04.2020
بالا
بازگشت