اسماعیل فروغی
بی توجهی به فرهنگ همانند ویران کردن تندیس های بوداست
اخیراً خبرشدیم که دولت افغانستان برای چندمین بار، بخاطرمرمت بناهای تاریخی، بازشش میلیون دالرازمنابع خارجی به چنگ آورده است . مردم آرزودارند اینبار همانگونه که آقای شیوای شرق معین نشراتی وزارت اطلاعات وفرهنگ افغانستان وعده داده است ، این کمک ها درجایش به مصرف رسیده ، بازبه کیسه های دزدان فرهنگ راه نیابد . این که چند کاخ خراب شده را مرمت و رنگمالی کردند خوب کردند ؛ اما :
ـ وقتی به خاکروبه ها ودیوارهای روبه زوال اولین مدرسه وخاستگاه مولانای بزرگ بلخ می بینی ؛ وقتی آرامگاه محقر و روبه نابودی ابوریحان بیرونی دانشمند شهیرشرق را نگاه میکنی ؛ ووقتی قامت بلند منارتاریخی جام ـ قدیمی ترین و بلندترین منارآجری دنیا را نزدیک به خم شدن و فروریختن می بینی .... ؛ مرمت و رنگمالی کاخ های پغمان وجبل السراج را نمایش سیاسی– تبلیغاتیِ بیشترنمی پنداری . به نظرات می آید که کسانی قصد دارند با تردستی به چشمان تو وچشمان تمام مردم خاک پاشیده ، همه را همانند کودکانی خوردسال فریب بدهند. به نظرات میآید دستان سیاه ومرموزی برای نابودی تاریخ و فرهنگ تو به کارافتاده است .
مگرچه فرقی وجود دارد بین نابود کردن تندیس های بزر گ بودا توسط طالبان و بی پروایی حاکمان کابل نسبت به حفاظت ومراقبت ازآثاروآبدات تاریخی کشور؟ به باورمن میان این دوشیوه ی برخورد ، فرق زیادی وجود ندارد . هدف و نیت هردو برخورد ویران کردن فرهنگ است . طالبان با یک انفجارقوی دریک لحظه تندیس های بودا را به خاک یکسان کردند و طالب خصلتان حکومتی با بی توجهی به آثار فرهنگی ، به مرورزمان ارزشهای تاریخی ـ فرهنگی را ویران می نمایند .
اگررهبرانِ دولت افغانستان وامپراتوران بی رعیت ، اندک ترین باورواحترام به مردم وفرهنگ مردم می داشتند ، طی این نوزده سال ـ با دراختیارداشتن اینهمه قدرت و ثروت ، به حالِ این همه آثار وبناهای تاریخی ـ فرهنگی دل می سوختاند ؟
من و کسان دیگری مثل من باربار به این مهم پرداخته و مسأله را رسانه ای کرده ایم ؛ اما مثل اینکه گوش شنوایی نباشد ، همه مسوولان به جای توجه به مرمت آثار و بناهای باستانی ، به جیغ ها وگزافه های شان ادامه داده ، فقط بدنبال حفظ و ادامه ی قدرت و به دنبال ثروت اندوزی ، گروه بازی و تبارگرایی های شان بوده اند .
مردم میخواهند اینبارچنان نشده ، اولین خاستگاه مولانای بزرگ بلخ مرمت وبازسازی شود . آرامگاه ویران شده ی ابوریحان بیرونی ـ دانشمند شهیرشرق آبرومندانه قدبرافراشته ، ، قدیمی ترین و بلندترین منارآجری دنیا ـ منارجام از تخریب و ویرانی بیشتر نجات بیابد.