احمد سعیدی
قطار 250 نفری که به قطر نرسید
همه میخواهند ما را تعین سرنوشت کنند خوب به یاد دارم زمانی جنرال پترائوس رئیس CIA وقت امریکا بخاطر مصالحه با طالبان بدون مشوره دولت افغانستان طرح واگذاری 13 ولایت از ولایت های شرقی و جنوبی افغانستان را بشمول واگذاری چند وزارت خانه مطرح کرده بود و این طرح را معقول ترین و مقبول ترین راهکار در راه رسیدن به صلح دانسته بود که هرگز عملی نشد.
از سوی دیگر از چندین ماه بدینسو داکتر زلمی خلیلزاد به عنوان نماینده خاص وزارت خارجه امریکا در امور صلح و مذاکره با طالبان توظیف شده است آقای خلیلزاد وظیفه مدیریت برای انجام مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان را عهده دار است با آغاز ماموریت آقای خلیلزاد تصور می رفت که جناب خلیلزاد از همه اولتر زمینه مذاکره و مفاهمه بین دولت افغانستان و طالبان را فراهم سازد اما جناب خلیلزاد و طالبان هر دولت افغانستان را دور زده بین خود در مذاکره و مفاهمه شدند پشت در های بسته روز ها و ساعت ها بین نماینده خاص امریکا و گروه طالبان مذاکراتی صورت گرفت اما حقیقت امر که چی گفته شده چه تصامیمی اتخاذ گردیده غیر از مذاکره کننده گان هیچ کس دیگری نمیداند حالا توپ در میدان طالبان است گاهی در مسکو قدرت نمایی میکنند گاهی در قطر و گاهی در میدان جنگ اما حکومت افغانستان نیز بیکار ننشسته است تمام امید هایش را به تصامیم لویه جرگه مشورتی که بتاریخ نهم ثور 1398 برگزار خواهد شد دل بسته است با در نظرداشت همه خوشبینی ها و امید ها متاسفانه نمیدانیم که گناه از دریور بود یا از کلی نر تیر کاروان قطر نیز در نیمه راه پنچر و به منزل مقصود نرسید.
برای تیر یا تیر های اشتپنی نیز پیشبینی های مد نظر گرفته نشده بود در چنین شرایط حساس طالبان به جای مصالحه عملیات بهاری را بنام الفتح اعلان کرده اند جنگ نسبت به ماه های قبل با شدت زیادتر ادامه دارد نبود اجماع داخلی اجماع منطقوی و اجماع بین المللی بخاطر آوردن صلح و ختم جنگ مشکل دیگریست که دامنگیر ماست مجموع این تحولات اکنون، این پرسش را طرح می‌نماید که آیا راهبرد اعلامی از سوی آمریکا با عنوان مذاکره مستقیم با طالبان از موضع قدرت بوده یا پذیرش در شکست در پاسخ باید گفت آمریکا تلاش جدی را برای تقسیم قدرت میان طالبان و دولت آقای اشرف غنی قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و خروج قوت های خارجی از افغانستان بزرگترین وظیفه کنونی خود میداند حکومت افغانستان با این شیوه حاتم بخشی مقامات امریکایی توافق ندارد.
از سوی دیگر به باور جنرالان و نظامی گران امریکایی بشمول اعضای ناتو که از حقیقت آگاه اند میگویند جنگ افغانستان برد نظامی ندارد اما از سوی دیگر طالبان نیز این توانایی را ندارند که با فتح کابل و شکست دولت، امارت اسلامی خود را یکبار دیگر احیا کنند و از طرف دیگر، دولت نیز فاقد توانمندی لازم است که با همراهی و همکاری نیروهای ناتو طالبان را به طور قطعی شکست دهد. لذا می‌توان از یک بن‌بست سیاسی بخصوص بعد از آنکه هئیت دولت افغانستان نتوانست به قطر برود در عرصه مصالحه سخن به میان آورد. گرچه از چند ماه بدینسو امیدواری های خلق شده بود و اکثریت مردم افغانستان به این باور بودند که در این شرایط مذاکره و انجام گفتگوهای صلح می‌تواند مهم‌ترین راه‌حل ممکن برای خروج از بن بست باشد. که حالا این دروازه بسته شده است.
گرچه یک تعداد از شخصیت های مطرح سیاسی بشمول آقای حامد کرزی رئیس جمهور قبلی در تلاش اند تا یکبار دیگراین بن بست سیاسی شکستانده شود و مذاکرات دوباره آغاز گردد اما تعداد دیگری به این باور اند که در تعین سرنوشت جنگ و صلح نه دولت افغانستان در تصمیم گیری ها مستقل است و نه گروه طالبان بیگانگان هم قیچی میکنند هم خام کوک میپوشانند و هم حرف آخر را میزنند بگذارید آنها تعین سرنوشت کنند مشکل دیگر روی این اصل نهفته است که گروه طالبان منشور و طرح مصالحه دولت افغانستان را با گروه یک طرح جنجالی و غیر قابل پذیرش میدانند دولت افغانستان تحفظ قانون اساسی حقوق زنان حقوق بشر و دست آورد های 18 ساله و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را خط قرمز خویش در مذاکره با طالبان میداند حتی رهبری دولت افغانستان در این مورد کوچکترین عقب نشینی را خیانت به ارزش ها و معیار های دمکراسی و منافع ملی میداند برعکس گروه طالبان تعدیلات در قانون اساسی تغییرات کلی در پخش و نشر رسانه ها ایجاد حکومت موقت رهایی محبوسین طالبان بدون قید و شرط و بیرون شدن نام گروه طالبان از لست سیاه بشمول خروج قوت های خارجی خط قرمز آن گروه بخاطر مذاکره و مصالحه است تفاوت ها دیدگاه ها بین هر دو از زمین تا آسمان است اما فشار دولت امریکا و حامیان طالبان میتوانند این هر دو را بطور نسبی به عقب نشینی وادارند.
به عقیده من وضعیت موجود غیر قابل پیشبینی است هیچ کس نمیداند فردا و فردا های دیگر امریکا چه میکند پاکستان چه خواهد کرد طالبان چه تصمیم میگیرند و جایگاه دولت افغانستان در کجا خواهد بود کی خواهد برد و کی خواهد باخت، در صلح همه برنده ایم در ادامه جنگ همه بازنده ایم.
بالا
بازگشت