احمد سعیدی
چرا پاکستان دست از مداخله بر نمیدارد
از چندی بدینسو در سطح ملی و بین المللی بخاطر مصالحه و تفاهم ملی در سياست گذاري هاي داخلي و خارجي افغانستان، منطقه و فرامنطقه موج های تکان دهنده ای به جود آمده است. تحقق مصالحه با در نظرداشت فعالیت های نماینده خاص امریکا آقای خلیلزاد با گروه طالبان اگر پاکستان صادقانه دست از سپوتاژ این پروسه بردارد آینده بهتری ارتباطات افغانستان را با کشور های دیگر میتوان در آئینه روشن تری دید.
متاسفانه با همه حسن نیت و خود گذری که مردم افغانستان در مقابل پاکستان داشته و دارند زمامداران آن کشور بخصوص اداره جهنمی ISI پاکستان در مورد افغانستان هرگز نيك نمي انديشند.گرچه زخم خونین مداخلات پاکستان در امور کشور ما تازه نیست. بعد از آنکه انگلیس ها در سال 1947 شبه قاره هند را ترک نمودند همزمان با تفاوت یک روز دو کشور یعنی هند و پاکستان در قاره آسیا منحیث کشور های تازه به استقلال رسیده از طرف ملل متحد به رسمیت شناخته شدند این رویداد تاریخی را بعضی ها به نفع جنبش رهائی بخش خلق ها در جنوب این قاره تلقی می نمودند.
بدبختانه تولد نا میمون پاکستان عوض تفاهم و همگرایی در این قاره نه تنها علیه هند بله علیه منافع ملی افغانستان آنچه که در توان داشت دریغ نکرد از سوی دیگر متاسفانه از فرصت که ایجاد گردیده بود زمامداران وقت افغانستان از این رویداد به نفع خویش مبنی بر استرداد اراضی از دست رفته که در سال (1893) توسط انگلیس ها تحت نام خط فرضی دیورند از پیکر افغانستان جدا گردیده بود استفاده ننموده و فرصت های لازم را مبنی بر حفظ و توسعه تمامیت ارضی کشور از دست دادند که این منازعه سرحدی الی اکنون میان افغانستان و پاکستان کماکان برحال خود باقیست و در طول تاریخ بهبود روابط واصل ، حسن همجواری میان این دو کشور را مورد سوال قرار داده است که مسیر آن طی 72 سال گذشته مملو از فراز و نشیب های سخت و دشوار بوده که همواره بر تیره گی روابط افزوده و باعث جنگ سرد و حتی جنگ گرم میان این دو کشور نیز گردیده است .
طی 72 سال که از
عمر حکومت ماجرا جوی پاکستان میگذرد تنها و تنها در زمان حکومت نام نهاد طالبان
روابط بین این دو کشور حسنه گفته شده اما در زمان حاکمیت سردار محمد داوود خان
مرحوم بین افغانستان و پاکستان ما شاهد جنگ های مسلحانه نیز بوده ایم
بعد از
پایان درگیری های مسلحانه در آن زمان جنگ تبلیغاتی به اوج خویش رسیده بود.
چنانچه در زمان دوره صدارت محمد داوود خان مدت روابط دیپلوماتیک بین پاکستان و
افغانستان به حالت تعلیق نیز در آمده بود.
سیاست های
را که در حال حاضر آقای محمد اشرف غنی رئیس جمهور در مقابل پاکستان در پیش
گرفته است سردار محمد داود خان مرحوم نیز همین سیاست ها را تجربه کرده بود
گرچه راه چابهار در شرایط موجود زمینه خوبی را برای اموال تجارتی فراهم ساخته
است که در زمان داوود خان این سهولت فراهم نبود اما برعکس در زمان داوود خان
مرحوم با اتخاذ همچو یک تصمیم بعد از تحقق حکومت وقت با مشکلات دیگر مواجه
گردید که از جمله وسیله ارتباط را با جهان خارج با حق عبور اموال و افراد از
خاک پاکستان و دست رسی به دریا های آزاد که در معاهدات دو جانبه و مقاوبله های
بین المللی تسجیل گردیده بود افغانستان داوطلبانه از دست داد ، و مشکلات نهایت
مبرمی را برای اقتصاد کشور ، مردم ، بازرگانان ، کشور ها و مؤسسات مساعدت دهنده
به افغانستان را فراهم ساخت. در اوایل سردار محمد داود خان بر این باور بود که
کشور های جهان و از جمله ایالات متحده امریکا ، کشور های اسلامی بخصوص کشور
ایران در بهبود و از سرگیری روابط بین افغانستان و پاکستان مداخله خواهند نمود
، اما چنین نشد و در مقابل اتحاد شوروی سابق از چنین حالت نفع برده و با حرکات
نمایشی ترانسپورت هوائی را از میدان های هوائی کابل و قندهار با میدان های
هوائی تاشکند و مسکو بازگشائی نمود ، که گویا افغانستان می تواند با اتکای
همکاری های اتحاد شوروی همه مشکلات و پرابلم های خویش را مرفوع سازند اما این
سیاست نتیجه مطلوبی نداشت، گرچه در همان زمان
افغانستان
پیوسته تلاش ورزید تا مناسبات خویش را با سایر کشور های جهان تحکیم بخشد، ولی
حمایت امریکا و چین از سیاست های پاکستان مانع تحکیم روابط افغانستان با جهان
دیگر میگردید.
باید گفت
که روابط میان افغانستان و پاکستان در طی بیش از هفت دهه الی اکنون فراز و نشیب
های متعدد را پشت سر گذاشته که درج تاریخ هر دو کشور گردیده است ولی اکنون با
تفسیر و تحلیل از اوضاع جهانی و واقعیت های جدید که در افغانستان بعد از سقوط
حکومت طالبان و منطقه به وجود آمده مستلزم آنست تا مقامات پاکستانی از سیاست
های ماجرا جویانه و مداخله گرانه در امور افغانستان دست بردار شوند با در
نظرداشت تحفظ منافع ملی افغانستان موضوعاتی را که با افغانستان تا کنون لاینحل
میدانند با نظر داشت اصل حقوقی و تاریخی حل و فصل و نقطه پایان گذاشته شود.
1-حل و فصل
مسئله مرزی یعنی خط دیورند که یکی از مسایل محوری و تشنج بار منحیث یک مسئله
داغ تقابل و رویاروی در طول تاریخ قرار داشته و اکنون نیز لاینحل باقی مانده
است ، با نظر داشت قوانین بین الدول با حفظ منافع ملی و تاریخی افغانستان از
طریق ارگان حقوقی و با صلاحیت جمهوری اسلامی افغانستان با غور و تعمق بیشتر
موضوع را غور همه جانبه نموده بعداً با جانب پاکستان غرض بحث و گفتگو قرار داده
شوذ که البته به زمان بیشتر جهت حل عادلانه و منطقی آن مسلماً نیاز وجود خواهند
داشت
تصمیم
نهایی این معضله مربوط به مردم افغانستان است .
2-از اینکه
جمهوری اسلامی افغانستان محاط به خشکه است پس ایجاب می نماید تا بر وفق قوانین
بین المللی راه ترانزیتی را با یکی از بنادر که در کنار بحیره عرب قرار دارد
جهت فراهم نمودن تسهیلات تجارتی و ترانزیتی در اختیار جمهوری اسلامی افغانستان
قرار داده شود که وظیفه پاکستان است.
3-به کشور
هند اجازه داده شود تا اموال تجارتی را از طریق پاکستان به بندر طورخم و از آن
با سایر نقاط و شهر های افغانستان صادر نماید و به همین گونه اموال تجارتی
افغانی از طریق خاک پاکستان به هند صادر گردد
.
4-تأمین
ترانسپورت هوائی از شهر های اسلام آباد ، پشاور ، لاهور ، کراچی و کویته با شهر
های کابل ، جلال آباد ، قندهار ، هرات و مزار شریف با تفاهم وزارت های
ترانسپورت و مقامات ذیصلاح طرفین
.
5-تأمین
ترانسپورت مسافربری کابل پشاور و پشاور کابل از طریق بندر طورخم و همچنان
قندهار کویته و کویته قندهار از طریق بندر سپین بولدک با تفاهم وزارت ها
ترانسپورت و مقامات ذیصلاح طرفین
.
6-حل
مشکلات و پرابلم های ترانزیتی که از سال ها متمادی بدینسو از بندر کراچی الی
بندر طورخم به حال خود باقیست از طریق وزارت های مسئول با نظرداشت پرنسیپ های
قبول شده بین المللی مجدداً به حل آن پرداخته تا بیش از این برای تجار ملی و
سکتور دولتی ممانعت ها را به بار نیاورند
.
7-جلوگیری از آزار
و اذیت مهاجرین افغان در پاکستان و آنعده از کارگران ماهر و فنی پاکستان که غرض
انجام کار تعمیراتی و غیره عازم کابل و سایر شهر های افغانستان می گردند
.
در فرجام
مطلب مورد مطمح خویش خاطر نشان باید نمود که جمهوری اسلامی افغانستان که طی جنگ
های خانمان سوز همه نهاد های اقتصادی را از دست داده اکنون نیازمند به مساعدت
های جامعه جهانی ، کشور های دوست و از جمله کشور های همسایه و همجوار می باشد
که تحقق این امر مبرم و ضروری بدون اعتماد متقابل و رعایت اصل حسن همجواری میان
افغانستان و پاکستان ممکن نیست بهتر است كشور پاكستان ، و ادارات معلوم الحال
آن يعني
ISI دست از
مداخله و مشكل آفريني در امور افغانستان بر دارند با استقلال و تماميت ارضي
افغانستان احترام بگذارند در غير آن افغانستان مي تواند راه بيرون رفت از اين
مشكل آفريني هاي پاكستان را جستجو و دريابد. پاکستان باید بداند حمایت از ادامه
جنگ و گروه های تروریستی هرگز در دراز مدت به نفع پاکستان نبوده و نیست ما با
روابط دوستانه و حسن همجواری باور داریم از طرف مقابل نیز توقع برده میشود تا
با درنظرداشت فرصت های که بخاطر تفاهم و مصالحه ایجاد گردیده استفاده مطلوب
نموده صادقانه همکاری نمایند.
بالا
بازگشت