احمد سعیدی
انتخابات ریاست جمهوری در باتلاق تا خیر
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان قبل ازینکه با نتایج انتخابات پارلمانی تصفیه حساب صورت گرفته باشد با عجله از انتخابات ریاست جمهوری سخن گفت .با اعلان تقویم انتخابات ریاست جمهوری به 31 حمل 1398 که اضافه تر از یک هفته از آن میگذرد تا کنون 51 نفر بسته های معلوماتی انتخابات ریاست جمهوری را بدست آورده اند عده ای را میشناسند که چه گذشته ای داشته چه کرده و در آینده چه خواهد کرد عده ای خیلی گم نام بنظر میرسند.مردم چیز فهم وبا تجربۀ افغانستان که دیگر با این شوخی ها خو گرفته اند واوضاع را درست تحلیل وارزیابی میکنند در موج بی باوری انتظار ثبت نام یک کاندید خوشنام وبا درایت را داشتند که تا هنوز نیافته اند متاسفانه در این بحبوحه شخصیت های هویت باخته وتکراری باز هم و چانته معاونیت را بر دوش گرفتند کوچه بکوچه دویدند تا عرض ارادت کنند ومعاونیت ومدد گاری هر کس را بپذیرد اما از بدی روزگار سیه اختر کسی حاضر نشد قلب داو طلبان معاونیت را تسکین بخشد که باری دیگر از تا خیر وابهام سخن بمیان آمد که میشود دلا ئل این تأخیر را در ذیل عوامل ذیل به بر رسی بگیریم..
چرا تأخیر؟ کار شنا سان وتحلیلگران دلیل عمدۀ تا خیر در بر گزاری انتخابات ریاست جمهوری را زیر مجموعه های ذیل قابل درک میدانند..
1- راه اندازی پروسه صلح از طرف کاخ سفید میتواند در بر گزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان تاثیر عمده داشته باشد..اینکه مخالفین به انتخابات باور دارند ویا خیر مردم بخاطر عطش وتشنگی که به صلح دارند هر تقاضا وخواستی را در راستای تا مین صلح واشتی می پذیرند.احتمالا بخاطر پاسخ بهانه گیری مخالفین انتخابات را به تا خیر انداخته اند تا نظر نهائی ایشان را درین زمینه بدست بیاورند..
2- از سوی دیگر ضعف ناتوانی های مدیریتی در راس کمیسیون انتخابات: عدۀ به این باور اند که مسئولین فعلی کمیسیون انتخابات بعد از انتخابات 28 میزان که با کمی و کاستی های فراوانی روبرو بود خیلی سر خورده شده اند بعد از انتقاد ها علیه کمیسیون انتخابات حقیقت است اما طوفان تهمت ها نیز خیلی ماجرا جویانه و ظالمانه است بعضی ها به این باور اند که کمیسیون مستقل انتخابات فقط به ایماء واشاره مسئولین حکومت کار کرده اند وحتی یک روز هم نتوانستند استقلالیت خودرا حفظ کنند واین امر با عث شده تا مردم وحتی مسئولین وصاحب نظران نسب به استقلالیت کمیسیون از خود شک و تردید نشان دهند و با عملکرد های کمیسیون بی باور شوند وطرح تغییر اعضا ومسئولین این کمیسیون انتخابات را تقاضا نماید. به عقیده من در شرایط موجود تغییر و تبدیل در رهبری کمیسیون بجای کاهش بحران مشکلات را زیادتر و بحران را فراگیر تر میسازد.
3- نبود بودجه: افغانستان در همه عرصه ها وابسته است.در عرصۀ سیاسی ، امنیتی، اقتصادی وحتی ساختار سازی تا بر گزاری انتخابات وتا مین بودجه مورد نیاز درین زمینه..کمیسیون مستقل انتخابات در هر زمان بودجه کافی برای سامان بخشیدن به امور مربوطه ندارد وحتی بر گزاری انتخابات پس باید بسوی خارج از مرز ها دست دراز کند وبحکم ضرب المثل معروف که گفته اند : آنکه نان دهد فر مان دهد) بر گزاری انتخابات های افغانستان هم به زمان جود وکرم کشور های بیرونی ارتباط دارد.همزمان با سال نو میلادی بودجه ومصارف سال تنظیم میشود که سهم افغانستان درین میان تا هنوز گم است لذا باید انتظار کشید تا باداران وثروتمندان چنتۀ فقیر را پر کنند والا بر گزاری انتخابات با دست خالی نا ممکن است.تازه نمایندۀ ملل متحد از بر گزاری انتخابات شفاف حمایت کرده است امیدواریم این شفافیت جامع عمل بپوشد .
4- مشکل سیاسی : آنچه از رهگذر سیاسی بر بر گزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اثر گذاشته
5- خامی در سیاست وگاهی قومی شدن این سیاست است..تا جا ئیکه عدۀ زیادی از دانه های درشت اقوام دست دوم مانند تا جیک وازبک وهزاره در گر فتن مقام معاونیت از یکدیگری پیشی میگیرند وبرای عدۀ این چوکی میسر نمیگردد که خسته وافسرده دائرۀ سیاست را ترک کرده اند.معاونین ریاست جمهوری طور سنتی از اقوام تا جیک وازبک وهزاره است که باز هم در بین خود بر سر معاونیت اول ودوم در جدال کشمکش اند.
سود وزیان تأخیر: تا خیر در انتخابات ریاست جمهوری به سودی کسی نیست جزء مدعیان پست معا ونیت که تا هنوز در دوراهه شک وتردید قرار داشتند که کا ندید باشند بهتر است ویا معاون.تا جا ئیکه مشاهده میشود داوطلبان کرسی معاونیت از حد زیاد است.چون بسیاری از کاندیدان با یاس ونا امیدی پا پس کشیده اند ودور نمائی پیروزی را بسیار تاریک می بینند پس بهتر است معاون شوند . اگر کاندید شان پیروز شد چانس خوب واگر نشد چیزی زیادی از دست نمیدهند تنها چند روزی جکر زده اند وبس.