بصیرهمت
جمال خاشقجی که بود و چگونه بقتل رسید
از روزنامه های :
نیویارک تایمز، گاردین و سایت ستراتژیک کلچر
مرگ جمال خاشقجي در قونسلگري عربستان سعودي در إستانبول، در دوم اكتوبر، بر اعتبار جهاني رژيم سعودي صدمه شديدي وارد نمود . حتي نزديكترين دوستان بينالمللي و ستراتژيك رژيم سعودي ، چون فرانسه ،انگليس ،جرمني و ايالات متحده نتوانستنداز اين جنايت چشم بوشي نمايند و حد اقل به صفوف منتقدين جدي رژيم سعودي پيوستند و خواهان بررسي همه جانبه در اين مورد گرديدند.
خاشقجی که بود و چرا چنین بیرحمانه بقتل رسید؟
به نقل از وزير خارجه پيشين استرليا ، ألكساندرداونر ، كه در روزنامه " مرور
مالي" به نشر رسيده وي به اتكا به "منابع استخباراتي" چنين ميگويد:
ژورنالست سعودي ' جمال خاشقجي ' كه در دوم اكتوبر به قتل رسيد، شخص با اندیشه
های ليبرال نبود بلكه وي باايدياي اخوانالمسلمين معتقد بود و در سابق أجنت
ماهر اداره استخباراتي سعودي بود و در اين اواخر در جهت تغير رژيم ،در
عربستان سعودي فعاليت داشت .
داونر ، چنين ادامه ميدهد:
"اگر
به موضوع دقيقتر نگاه كنيم ، اخوان المسلمين مورد حمايت رجب طيب اردوغان ، رئيس
جمهور تركيه و دولت قطر قرار دارد ... از اين لحاظ جمال خاشقجي ، مردي كه قبلا
فرد استخباراتي سعودي و از هواداران اخوان المسلمين بود ، در برابر اهداف و
ريفورم هاي وليعهد سعودي ، محمد بن سلمان، قرار گرفت و به كمك مالي تركيه و
قطر، فعاليت هاي ضد سعودي خويشرا أغاز نمود، مگر محمد بن سلمان خواست تا فعاليت
هاي خاشقجي را در تركيه متوقف سازد.سعودي ها خواستند تاباپرداخت مبلغ 9 مليون
دالر به خاشقجی ،ويرا به سعودي باز گردانند تا وی به زنده گی عادی اش در
سعودی ادامه دهد .مگر خاشقجي به اين درخواست موافقه نكرد و نتيجه اين مخالفت به
مرگ وي انجاميد . و سعودي ها وي را بقتل رسانيدند" .
گرچه "منبع استخباراتي " كه داونر به أن استناد مي نمايد از منابع استخباراتي
استراليا گرفته شده مگر اين را بايد ياد أوري نمود كه استراليا عضو متحد پنج
نهاد استخباراتي بنام "پنج چشم "مي باشد كه اين اعضاشامل امريكا ، كانادا ،
بريتانيا، زيلاند جديد و استراليا اند . اين پنج عضو متعهد اند كه معلومات
استخباراتي را در مراحل مختلف باهم تبادله نمايند.
جمال خاشقجي، ژورنالست سعودي كه براي روزنامه واشنگتن پست مضاميني مينوشت و از
منتقدين محمد بن سلمان وليعهد سعودي بود، توسط تيم أعزامي از عربستان به
إستانبول ، در قونسلگري عربستان در إستانبول بقتل رسيد و انطوريكه مسيولين
تحقيق اين حادثه باورمند اند ،جسد قطعه قطعه گرديد و در جوار منزل رهايشي
جنرال قونسل سعودي در أسيد منحل و تاكنون معلوم نيست اين جسد منحل شده در كجا
دفن گرديده است.
بنا به گفته رئيس جمهور تركيه ،اردوغان ،نوار ثبت شده در مورد قتل جمال خاشقجي
حاوي شواهد هولناك از جنايتي است كه در إستانبول در قونسلگري عربستان سعودي رخ
داده است . اور دوغان زماني چنين اظهارات را بيان داشت كه روزنامه نيويارك
تايمز در راپوري چنین نوشت:
مسیول تيم ضربتي عربستان( ماهر عبدالعزيز مطرب ، أفسر امنيتي كه بطور دوامدار با محمد بن سلمان همسفر بود ) كه به إستانبول اعزام شده بود تا خاشقجي را بقتل رساند ، از داخل قونسلگری، براي يكتن از همكاران نزديك محمد بن سلمان ، سعود القحتاني، تيليفوني اظهار ميدارد كه " براي رئيس تان بگوييد " كه عمليات به انجام رسيد. نيويارك تايمز ادامه ميدهد كه مسيولين استخباراتي ترك به اين بأور اند كه مطرب ، رهبر تيم ضربه ، در تيليفون با يكتن از دستياران نزديك محمد بن سلمان چنين اطمنان را ميدهد . و مسيولين استخباراتي امريكا نيز به اين باور اند كه منظور ازجمله " به باس يا رئيس" بگو يعني به وليعهد اطمنان بده است. اين گفتار ميتواند اطمنانیه ای باشد به محمد بن سلمان كه وي بايد از جريان اطمنان حاصل نمايد .
يكي از روزنامه هاي تركي تصاويراز ايكس- ري را به نشر رسانده كه درزمان خروج گروپ عملياتي سعودي ها از إستانبول ، از أسباب و لوازم سفر انها ثبت شده است . در اين تصاوير وسايل شوك برقي و گاز سارين، قيچي هاي دراز ، واكي تاكي و وسايل خنثي سازي و محدود سازي سگنال ها در ميان لوازم سفر تيم قاتل وجود داشته است . اين لوازم از جانب مسيولين امنيتي ميدان هوايي إستانبول مورد بررسي قرار نگرفت زيرا گروپ أعزامي با پاسپورت ها و اسناد دپلوماتيك به إستانبول امده بودند.
رئيس جمهوري تركيه در أنقره ، ضمن صحبت با خبر نگاران اظهار دا شت كه ، نشر اين نوار صوتي مسيولين استخباراتي سعودي را تكان داده است ودر اين مورد با رهبران امريكا، فرانسه و جرمني صحبت نموده است . اردو غان ادامه داد كه، " ما اين نوار صوتي را براي كشور هاي كه از ما خواستند ارسال داشتيم و مسيولين استخباراتي ما هيچ چيزي را پنهان نگه نداشته اند . ما براي سعودي ها ،امريكا ،فرانسه، كانادا، جرمني و بريتانيا اين نوارصوتی را ارسال داشتيم .نوار ثبت شده نهايت وحشتناك و تكان دهنده است". مسئولين استخباراتي تركي اضافه مي نمايند كه شواهد نشان ميدهد كه قتل نه تصادفي بلكه عمدي و از قبل پلان شده بوده و خاشقجي توسط اين گروپ ضربه خفه شده و بطور دقيق اعضا بدنش با اره از هم جدا شده است.
بر اساس نوشته واشنگتن پست ،سي أي اي بعد از ارزيابي منابع مختلف استخباراتي
بشمول تيليفون برادر محمد بن سلمان، خالد بن سلمان ،سفير سعودي در امريكا كه به
خاشقجي نموده است، به اين نتيجه رسيده كه محمد بن سلمان هدايت قتل خاشقجي را
داده است . خالد بن سلمان،سفیر سعودی در امریکا، به خاشقجي گفته است كه وي
ميتواند به قونسلگري سعودي در إستانبول برود و اسنادمربوط خويشرا بدست اورد و
هيچگونه تشويشي در مورد امنيتش نداشته باشد . سي أي اي باور مند است كه خالد بن
سلمان بر اساس راهنمايي و هدايت برادرش ، محمد بن سلمان ، به خاشقجي تيليفون
نموده است.
اردوغان ، ضمن اظهاراتش با یکی از روزنامه های تركي تاكيد بر اين دارد كه در
اين حادثه مسيولين رده بالاي خاندان سعودي شامل اند مگر پافشاري مي نمايد كه
بايد اشكار گردد كه واقعا چه كسي اين امر را صادر نموده است. مرگ خاشقچي رياض
را دچار بحران شديدي دپلوماتيك نموده است و بيانگر خشونت رهبران سعودي در
بًرابرحقوق بشر است.مگر رهبرا ن مدافع حقوق بشر غربي، در راس دونالد ترامب
باوجود شواهد واضح ،عکس العمل قاطع نشان نداده اند .
دونالد ترامپ روز يكشنبه هژدهم نوامبر اظهار داشت كه " نوار قتل خاشقجي وحشتناكتر از أن بود كه بتوانم به أن گوش بدهم ،وي اضافه نمود كه بطور كامل در جريان محتواي نوار صوتي قتل خاشقجي قرار گرفته است ،اما خودش اين نوار را مستقيما نشنیده است . چون معتقد است گوش فرا دادن به أن خيلي ها مدهش خواهد بود .و در اظهارات اخیرش با بی میلی اضافه می نماید که "شاید این حادثه کار محمد بن سلمان باشد و یا شاید نباشد ".دونالد ترامپ ، در 20 نوامبر اعلام نمود که عربستان دوست خوبی برای امریکا است و امریکا همچنان" دوست پایدار" با سعودی ها با قی خواهد ماند . وی ادامه داد که کشور عربستان، چون دوست مفید ستراتژیک، یکجا با امریکا در برابر ایران خواهند ایستاد و بر علیه اکستریمزم اسلامی مشترکا خواهند رزمید، دولت عربستان قیمت نفت را در بازار جهانی پایین نگه خواهد داشت و مشتری ملیارد ها دالری سلاح از امریکا است .یقینا دونالد ترامپ ، با به پیش کشیدن پالیسی "امریکا نخست"هر گونه معیار های اخلاقی و انسانی را در پای این شعار میریزد .
اخيراً دادستان كل عربستان سعودي از جمله 21تن از متهمان اين ماجرا ، براي
5تن از متهمان قتل خاشقجي مجازات إعدام مطالبه نموده و دادستاني كل سعودي چنين
اعلام نمود كه سرپرست تيم مذاكره با قاشقجی كه به إستانبول رفته بود، دستور
قتل ژورنالست را داده است . مگر وزير خارجه تركيه در عكسالعمل به اين اقدام
عربستان اظهار داشت كه قتل خاشقجي قبلا برنامه ريزي شده و تيم ضربه اعزام شده
از رياض به إستانبول،تجهيزات لازم براي قتل و قطعه نمودن جسد خاشقجي به
إستانبول اورده بود.
شيخ سلان ال سلان ، معاون دادستاني كل سعودي اظهار نمود كه قتل خاشقجي بنا به
تصميم مسيول تيم أعزامي به إستانبول زماني صورت گرفت كه تيم مسيول به ربودن
خاشقجي موفق نگرديد . مگر تركيه تكرارا ادعا دارد كه نوار صوتی نشان ميدهد كه
خاشقجي بعد از چند دقيقه از ورود تيم موظف بداخل قونسلگري بقتل رسيد و در جوار
تعمير رهايشي قونسل قطعه قطعه گرديد و درا سيد منحل شد . برا ساس نوشته
واشنگتن پست ، سي أي اي باورمند است كه محمد بن سلمان امر قتل خاشقجي را داده
است . رئيس اسبق ام أي 6 انگليس ، اين اظهارات سعودي ها در مورد عدم أگاهي و
دست نداشتن محمد بن سلمان در قتل ژورنالست را بي معني و فانتزي بيرنگ
نامیده است.
گرچه ، گرفتاري ، قتل و كشتار گسترده در عربستان سعودي چيزي جديدي نيست، مگر
قتل خاشقجي برپیشانی رژيم دكتاتور خاندان سعودي بخصوص محمد بن سلمان ولیعهد
کنونی سعودی لكه سياهي بجا گذاشت .
قصر سفید جنین معتقد است که سعودی ها در جنگ بر علیه تروریزم و مبارزه بر علیه گروپ های جهادی همکار صادق غرب اند. مگررژیم سعودی هنوز هم ایدیولوژی وهابیت را با وسایل و راه های مختلف در میان کشور های اسلامی،مدارس ،اموزشگاه ها و سایت های انترنیتی وسیعا ترویج می نماید و این تعبیر افراطی از اسلام واضحا یهودی ها ، عیسوی ها و مسلمانان شیعه را کافر و مرتد میداند .
محمد بن سلمان در مدت کوتاه عربستان را به مسیری سوق داده و میدهد که بر خلاف اظهارات دونالد ترامپ ، در تضعیف ایران نه بلکه در توسعه نفوذ ایران در منطقه کمک می نماید . جنگ بیرحمانه را که محمد بن سلمان در یمن رهبری می نماید، در حالیکه برنده این جنگ سعودی ها نیستند، بر عکس، این جنگ باعث مرگ هزاران تن، شیوع امراض مهلک وبیماری های مزمن و گرسنگی مردم بیدفاع یمن گردیده و ادامه دشمنی رژیم سعودی با قطر این کشور را به ایران بیشتر نزدیک ساخته و دوستی سعودی ها با اسراییل نمیتواند بر اکثریت مردم مسلمان در جهان قابل توجیه باشد .
در گذشته، خاندان حاكم سعودي قدرت را ميان شهزادگان اين خاندان تقسيم مينمود و
هريك از شهزادگان و اعضا خاندان در بخش هاي مختلف ارگانهاي قدرت نفوذ داشتند و
در سيستم مجموعي حاكميت شامل بودند . مگر شاه سلمان ، شاه كنوني سعودي ، اين
مدل سنتي حاكميت دولت سعودي را با انتساب پسرش ، محمد بن سلمان ، بحيث وليعهد
همه كاره در 2015 ، جاروب نمود . و اجماع رهبري خاندان سعودي، به قدرت منحصر
بفرد پسر شاه سلمان محدود گردید .
در گذشته رهبري رژيم سعودي متشكل از گروپي از شهزادگان خاندان بود و وزارت
خانه هاو نهاد هاي دولتي تاثير گذار در حاكميت ،توسط شهزاده هاي خاندان اداره و
رهبري ميگرديد . شاه شخصا در راس دولت و خاندان قرار داشت .زمانیکه ميان
شهزادگان اصطكاكات و ناهنجاري هاي رخ ميداد كه معمولا باعث جروبحث ها در ميان
شهزاد ه ها ميگرديد، مگر شاه ميتوانست كنترول همه را در دست داشته باشدو تعادل
و ثبات را دردولت و خاندان نگه دارد.مگر با انتخاب ولیعهد کنونی ، قدرت در
چنگال یکتن انحصار گردیده و رژیم را بیشتر از پیش دکتاتور تر و فرد محور ساخته
بی اعتمادی و بی ثباتی را در میان شهزاده گان سعودی بیشتر نموده است . پایان
بالا
بازگشت