عبدالرووف لیوال

خیزک زدن ایران درآب هیرمند

هوای زمستان سال۱۳۵۱هجری شمسی نسبتاٌګرم ووزارت معارف آن وقت ، آغاز سال تعلیمی جدید۱۳۵۲را۱۵حوت۱۳۵۱اعلان نمود ، من متعلم صنف دهم لیسه ی عالی حبیبیه بودم ،حافظه ام یاری میرساند که بتاریخ ۲۵حوت ۱۳۵۱عباس هویدا صدراعظم ایران بخاطرعقد معاهده ی آب هیرمند با صدراعظم افغانستان مرحوم موسی شفیق به کابل رسید ، جریان های سیاسی مترقی آن زمان چون مساوات تحت قیادت مرحوم محمد هاشم میوندوال ، صدای عوام تحت رهبری مرحوم عصمتی ، افغان ملت (نشل دموکراتیک) تحت رهبری مرحوم غلام محمد فرهاد (پاپا ) وبعداٌ پسرش احمدشاه فرهاد وسوسیال دموکرات تحت رهبری فدامحمد فدایی ، جریان پرچم تحت رهبری ببرک کارمل ، جریان خلق تحت زعامت نورمحمد ترکی ، شعله ی جاوید تحت رهبری محمودی ها بعدانشعاب ( مجید کلکانی ،اکرم یاری ، انجنیرعثمان لنډی ) خلص همه مترقی ها خلاف معاهده ایکه قرار بود عقد شود به پا ایستادند وتظاهرات منسوبین لیسه ی عالی حبیبیه که مقابل آن تعمیرلیلیه ی لیسه خوشحال خان قرارداشت ، نسبت ممانعت قوای ضربه پولیس (کلاه سفیدان سردارولی ،دامادشاه ) که سوار براسبها ومجهزبا دنده ی برقی بودند ، بخشونت ګرایید ، پولیس مجبورشد که از خدعه کارګرفته ، موتر کادیلاک (شورلیت ) را با سکورد نمودن قطعه ی تشریفات که خالی ازسواری عباس هویدا بود بطرف شورای ملی عبور دهد ولی موتراصلی حامل عباس هویدا را ازطریق سرک میرویس میدان ، به سرک علاوالدین که جدیدآبه سه راه علاوالدین اتصال یافته بود ،  سوق ورهبری نمایند ، خلص کلام هر طوری بود معاهده خلاف میل مترقی ها ووطنپرستان ،منعقد شد ، فردای آنروزیګانه جریده ی طنزی آزاد (کاکا ترجمان) کاریکاتوری موسی شفیق را در حالیکه سراورا سلمانی خشک میتراشید وموسی شفیق به سلمانی عذر مینمود که سر اورا تر نماید ولی سلمانی اظهار مینمود که ( آب وآبری مارافروختی ) به نشر سپارید ، به همین ملحوظ جریده ی کاکا ترجمان هم چندی بعد توسط دولت وقت مصادره وچهارماه بعد آن کودتای سفید سردار محمدداوود شهید صورت ګرفت به اینطوردرتاریخ افغانستان اولین نظام جمهوری بوجود آمد .

نتیجه : امروز جوادظریف وزیر خارجه ایرا ن قد،قدازجا میپرد و بادیده درایی اظهار میدارد (از هرفشاری کارخواهیم ګرفت تاازافغانستان آب بدست بیاوریم واین حق ماست ) اګرجلواشتباه انزمان حکومت وقت ګرفته میشد – هرګز با چنین خیز وجست ها مواجه نمیشدیم .

عبدالرووف لیوال