احمد سعیدی
ضمیـر کابلـوف، نماینـدۀ ویژۀ روسـیه برای افغانسـتان گفتـه اسـت، امریکا دو انتخـاب دارد یا بـا طالبان رو در رو مذاکـره نمایـد یـا جنگ بـا این گـروه را ادامه دهـد. بـه گفتة آقـای کابلـوف در صورت کـه امریکا بـا گـروه طالبان مذاکـره نمایـد، جنگ در افغانسـتان خاتمـه می یابد بـه گفته آقـای کابلوف گزینـة نظامی وضعیـت جنـگ را در ایـن کشـور بدتر می سـازد. بـه بـاور آقـای نماینده ویـژه روسـیه، گـروه طالبـان هرگـز بـا دولـت افغانسـتان مذاکـره نخواهنـد کرد و دلیـل آن را هـم، مسـتقل ندانسـتند دولـت کابـل از سـوی طالبـان گفتـه اسـت آقـای کابلـوف هم چنان ادعـا کرده اسـت که در حـال حاضر، گـروه طالبان بر درصـد خـاک افغانسـتان بـه نوعی کنتـرل دارند.4۰ از سـویی هم، آقـای کابلـوف گفتـه که امریـکا در حال حاضر در افغانسـتان، سیاسـتی را در پیش گرفته اسـت کـه شـوروی سـابق آن را چندیـن سـال در این کشـور تجربـه کـرد و نتیجة مثبـت به دسـت نیاورد.
ایـن گفته هـا در حالـی صـورت می گیـرد کـه تاش هـای دولـت افغانسـتان در این اواخـر به خاطر گفت وگـو بـا طالبـان افزایـش یافته اسـت. هرچنـد تـا کنـون طالبـان، تمـام پیشـنهاد صلـح حکومـت افغانسـتان را رد کـرده و تأکیـد بـر ادامـة جنـگ نموده انـد. تجربـه نشـان داده اسـت کـه از راه نظامـی وضعیـت کنونـی افغانسـتان قابل تغییر نیسـت و بایـد به دنبال راه حـل سیاسـی بـود و رونـد صلـح و گفت وگـو با مخالفـان مسـلح باید بـا طرح های جامـع و برگزاری اجمـاع ملـی جدی گرفته شـود، زیـرا در ادامه جنگ نـه گـروه طالبـان قـادر به سـقوط حکومـت خواهند شـد و نـه هـم حکومت افغانسـتان قـادر بـه نابودی گـروه طالبـان خواهـد شـد، آن هـم در شـرایطی کـه گـروه 22 گفتـه می شـود افـزون بـه گـروه طالبـان تروریسـتی زیـر چتـر طالبـان در برابـر دولـت ایـن کشـور در جنگ هسـتند. از سـوی دیگـر همـه بحـران کنونـی مربـوط به خود افغان هـا نیسـت، بلکـه نیروهـای خارجـی ناتـو و امریکایـی نیـز بخـش دیگـری از ایـن مشـکات می باشـند.
واقعیـت ایـن اسـت کـه در حال حاضـر امریکایی هـا در حـال مدیریت بحران افغانسـتان دخیل هسـتند و نمی خواهنـد بحـران در ایـن کشـور تمام شـود، یعنی به دنبـال تمام شـدن ًاگـر واقعـا بحـران می بودنـد، امـکان حـل بحران وجود داشـت، امریکایی ها هزار 13 می توانسـتند راه حل را با نیـروی نظامی از طریق واداشـتن گـروه طالبـان بـه صلـح دنبـال کننـد، امـا ایـن راه حـل هیچ گاه دنبال نشـد. گذشـته از این جنگ افغانسـتان در واقـع بـه نوعـی مدیریت می شـود و جنگی نیابتی است و دسـتگاه های استخباراتی منطقـه ای و بین المللـی به نوعی در تحریـک و کنتـرل گروه هـای شورشـی نقـش دارند. در ایـن شـرایط اگـر قـرار اسـت بـه مشـکات امنیتـی افغانسـتان سـامان داده شـود، باید در سـه سـطح ملی از طریـق روابـط میان قومی و گروه های مذهبی، در سـطح منطقـه ای میان کشـورهایی کـه در افغانسـتان تأثیرگذار می باشـند مانند عربستان، ترکیه، پاکسـتان، ایران و هند و در سـطح بین الملل نیز کشـورهایی مانند امریکا، روسیه و چیـن و اروپـا به یک تفاهم برسـند.
اگـر ایـن تفاهم ایجاد شـود می توان امیـدوار به یک رونـد سیاسـی و دسـت کشـیدن طالبـان از مبارزات مسـلحانه و تبدیـل آنـان به یـک حزب سیاسـی بود. از سـوی دیگـر گـروه طالبـان نیـز باید ایـن موضوع را در نظـر بگیرنـد کـه بـه عنوان یک گروه شورشـی همیشـه نمی توانـد عملیـات مسـلحانه و شـبه نظامـی خـود را ادامـه دهنـد و بایـد در تـاش برای نوعـی تفاهـم بـا دیگـر گروه هـای قومـی و سیاسـی افغانسـتان باشـند. لـذا بـه نظر می رسـد تنهـا راه حل فعلی بحران در افغانسـتان، دسـتیابی همـه گروه های سیاسـی و قومـی در داخـل ایـن کشـور بـه نوعـی تفاهـم فراگیـر و کـم کـردن مداخـات خارجـی در ایـن کشـور می باشـد.