فاروق فردا
هفتمین کنفرانس امنیت بین المللی مسکو
چون و چراهای امنیتی و پدیده ی «قدرت نرم» در راستای حل مسایل نظامی - سیاسی جهان ومنطقه
فدراتیف روسیه ،از هفت سال بدین کنفرانس سالانه ای را به منظور بررسی مسایل امنیتی جهانی در مسکو برگزار می کند و قرار است کنفرانس مذکور ،به تاریخ های چهار و پنج ماه اپریل همین سال در برگزار گردد. کنفرانس ،بر بنیاد آجندای مشخصی، شکست تروریست ها را در سوریه به وسیله فدراتیف روسیه بررسی می کند و چند مسأله ی دیگری را نیز در قبال دارد،که براهمیت جهانی آن وتاثیر گزاری فدراتیف روسیه بر روند تامین امنیت در جهان و منطقه تاکید می ورزد.
فدراتیف روسیه از روی دکترین جدید نظامی خود، می خواهد تجارب و آزمایش ها نظامی اش را در مبارزه علیه داعش در سوریه،با جهان شریک سازد و در عین زمان پیشرفت های وضعی مناطق خاور میانه ومسایل مربوط به بازسازی سرزمین های زیانمند، به ویژه پس از جنگ را در ایننشست بین المللی تحلیل و گره گشایی نماید.عملکرد های روسیه در چند نقطه ی داغ جهان پله های تدریجی زینه ی یشرفت این کشور محسوب گردید. خیزش های داغ ،این کشور را در سوریه ، به گونه های مختلف شکار های سیاسی و نظامی رساند،از این رو فدراتیف روسیه در حال حاضر، می خواهد که با جلب توجه نماینده های امنیتی جهان،ایده،به منظور گسترش اقتصاد کشور های مورد تهدید خطر تروریزم و امر نابودی این پدیده در سراسر جهان،از جنگ های داغ به «قدرت نرم» گذار نماید
روسیه امروز به قدرتی مبدل شده است ،که با رفقبایش در میدان ایینه مصاف جهانی،از شف شف گفتن برون شده و شفتالو می گوید،از این رومسائل امنیتی آسیا،اروپا،آفریقا و امریکای لاتین را هم در دستور کار کنفرانس گنجانیده است. می خواهد که پدیده ی «قدرت نرم» به عنوان ابزاری به منظور حل مسائل نظامی وسیاسی زیر این آجندا در کنفرانس مذکور به بحث بگذارد.
در کنفرانس جمعا هشتصد نماینده شرکت می کنند وبه گفته ی مقامات وزارت دفاع این کشور،افزون بر نخبه های دیدگاهی و تجربی نهاد های امنیتی جهانی ،سی و چهار وزیر دفاع سی و چهار کشور دنیا نیز حضور می یابند.
هفتمین کنفرانس امنیت جهانی را وزارت دفاع فدراتیف روسیه سازمان داده است و در حقیقت همین وزارت، میزبان 800 شرکت کننده است .پیش از همه رقم بزرگ نماینده گان،در کنفرانس بین المللی، خود نشان دهنده ی آن است، که پدیده تروریزم خطر جهانی است و مبارزه علیه آن نیز همبستگی جهانی می طلبد. حضور یابی نماینده گان هشتادو چهار کشور جهان در پایتخت کشوری که از یک سال واندی پیش، حضورش را در حل مسایل جهانی ،تسجیل نمود، می رساند که جهان به نقش روسیه در باثبات سازی و بیلانس نمودن شاخصه های امنیتی جهانی ومنطقه یی توجه دارد،به ویژه کشور هایی که به گونه یی با خطر های احتمالی،قسمی،نیابتی و یا مستقیم تروریزم مواجه اند.این کشور ها بدون نزدیک شدن به دست و دامن فدراتیف روسیه،راه نجات خود را از مهلکه دیده نمی توانند.
کنفرانس هفتم،در شرایطی برگزار می گردد، که پس از کنفرانس ششم دگر گونی های چشمگیری در برخی نقاط جهان و منطقه رخ نمود، برخی دیگر از دنیا دستخوش حوادث شدند و شماری هم در هاله یی از مرگ و زندگی واقع گردیدند. از جمله افغانستان که هم اکنون به ترازوی طلایی بیلانس های رقبای ابر قدرت های جهانی عمل می کند.
به قدرت رساندن دونالد ترامپ در صدر ایالات متحده، با فشار بلندی صورت گرفت، نقش آفرینی های رهبر جدید کشوری که می خواست بر یکه تازی اش تا آخر استوار ماند، افزون بر مواجه شدن با سد های جهانی ،در داخل کشور نیز با دشواری های بعضن غیر قابل حل، روبرو گردید. رد شماری از فرمان های رییس جمهور در داخل کشور به وسیله نهاد های عدلی وقضایی و دهها مسأله ی دیگر، نه تنها این که موازنه ی قدرت دونالد ترامپ را در امریکا متضرر ساخت، خود این کشور را هم به مثابه مدعی دیموکراسی و ثبات، به حیث کشور بی ثبات معرفی کرد. حرکت های تند روانه ،مبنی بر شعار های زنگ زده و به تحلیل رفته، نتوانست قناعت مردم را در حمایت از رژیم جلب کند ،چه مانده این که ،جهانیان بدان چشم امید بندند. پیروزی فدراتیف روسیه در امر از بین بردن تروریست ها در سوریه و آغاز کار به منظور بازسازی آن کشور در فرصت های پسا تروریستی ، افزون بر حمایت دولت بشار اسد از کنش های این کشور، شماری از ممالک مخالف را نیز از مخالفت و رویارویی بازداشت و شماری از آنان که مقداری ازادی ها را صاحب اند ،در صف دوستان روسیه قرار گفتند.
در برنامه گنجانده شده بود، که افغانستان برای داعش، پس از شکست در سوریه بهترین تخته ی خیز است، که از آن می تواند،آسیای میانه را نآرام سازد و با افروختن آتش نفاق در میان مردمان آن سرزمین، آن را به فدراتیف روسیه هدیه کند. حکومت وحدت ملی افغانستان شنیدن دهها اتهام مبنی بر این که بردولت افغانستان، حامی تروریزم است، تا کنون رسما به پذیرش حضور گسترده ی داعش اقرار نکرده است. چی منابع رسمی فدراتیف روسیه اعلام کردند که به تعداد ده هزار داعشی در افغانستان است واما دولت افغانستان با صراحت گفت که شمار داعشی ها در افغانستان از دو هزار تجاوز نمی کند. سخنگویان وزارت خانه های امنیتی، با رد هر گونه اتهام، بعضن از حضور شمار اندک داعش نیز انکار می کنند. ار چند این سخنان ، کشور های همسایه و همسایه های نسبی چون فدراتیف روسیه را به توجه بیشتر وامی دارد،اما نبود صلح در کشور و شدت تروریزم سایکولوژی روسیه و کشور های منطقه را تا حد زیادی نا آرام ساخته است ، بعضا دگرگونی ها وپیشرفت های قسمی ارگان های امنیتی فغانستان نیز قناعت آنان را فراهم کرده نمی تواند.
امریکا در این مدت زیر برنامه خروج نیرو هایش از افغانستان، قطعات جنگی و مشاورین تازه دمی را وارد کشور کرد و متحدینش نیز به نوبه ی خود وسهمیه ی از پیش داده شده،در به اجرا گذاشتن تعهدات کم نیامدند.سرانجام این حرکت ها تخم بی باوری میان کشور های منطقه بنا برتوجه به افغانستان کشت کرد.فدراتیف روسیه،در دو مقطع،اظهار نمود که در افغانستان به تعداد ده هزار داعشی مسلح حضور دارند ودر مقطع دیگر اعلام که که نیم افغانستان در دست مخالفین مسلح این کشور قرار دارد.روسیه این سخن را در حالی بیان می کند که با برخی از نیرو های مسلح مخالف روابط تنگاتنگی نیز ایجاد کرده است.ار چند رشته داران روسیه داعشی نیستند، بلکه طالبان هستند،اما طالبان نیز متهم به تروراند ومتهم به مهره های تداوم جنگ در افغانستان.
نکته سوم فراخور ذکر، این است که فدراتیف روسیه ،تجهیزات جدید نظامی خود را در معرض دید جهانیان گذاشت که همگون و یا مدافع آن تاکنون در ایالات متحده ساخته نه شده است. پس از پیروزی روسیه در سوریه، جهش نمایش تجهیزات پیشرفته، سطح فشار ایالات متحده را یک مقدار پایین آورد و آن کشور را به خاموشی فرصت طلبانه مجبور ساخت، تا بر تولید ابزار های دفاعی و جنگی پیشرفته تر از آن بیندیشد،اما تا زمانی که این اندیشه ها اجرایی می شوند،فدراتیف روسیه نیز کار دیگر می کند،که ایالات متحده تا آن گاه فکرش را نیز نکرده است.انتخابات بلا وقفه ی پس ازاین نمایشات نظامی در روسیه و پیروزی قاطع ولادیمیر پوتین رییس جمهور این کشور،با آن که همه می دانستند که وی در میان کاندیدان مطرح بدیلی ندارد،اما با این وجود، برخی کشور ها از جمله ایالات متحده نتوانستند ، طنین پیروزی وی را با یک تبریکی خالی پیشواز گیرند،ار چند مانند حنای پس از عروسی به این کار مبادرت ورزیدند،اما توانستند جای سؤ نیت های ایجاد شده را پر نمایند. چی فدراتیف روسیه بدون وقع گزاری بدان، کماکان بر خیزش های پیشرونده اش ابراز استواری کرد وبرنامه هایی را مدنظر گرفت که گام به گام،به رقبایش پاسخ های به موقع و یا هم پیش از وقت شمرده می شوند.
تنش ایجاد شده میان انگلستان و فدراتیف روسیه بر سر مسموم شدن جاسوس روس تبار انکلیس ودخترش،جو ظاهرا آرام سیاسی دو کشور را مختل ساخت. خروج کتله ی بزرگ دپلومات های روسیه از لندن وعمل باالمثل مسکو،شاخ جنگی سردیست که به نفع هیچ یکی تمام نمی گردد.روسیه به اقدام امریکا در کنش همگونش با لندن،پاسخی داد که امریکا نتواند جز کینه نسبت به این کشور بزرگ،کاری انجام دهد.
این مسایل و دهها موضوع دیگر در قبال سیاست های افغانستان ، جنگ سرد کشور های رقیب است ،که امروز متاسفانه افغانستان را به تخته خیز آنان به سوی اسیای میانه مبدل کرده است که نگرانی ها ی آن به طور گسترده روز افزون گردد.
تدویر کنفرانس امنیت جهانی در مسکو با درنظر داست و قانونمندی ضرورت های دگرگونی درروند های نظامی ، سیاسی و امنیتی جهان ومنطقه ، درس های فرا خور توجهی را برجامی گذارد.به ویژه در امر نزدیک ساختن و هماهنگ کردن حرکت های جسورانه ی ضد تروریستی که تجارب فدراتیف روسیه راهبر د و راهنمای امروزو فردا ی این نهاد ها شمرده می شوند.
هفتمین کنفرانس امنیت جهانی در چنین حال و اوضاع دایر می گردد.اما از آن جایی که کنفرانس کاملا دولتی است ،می باید تمام هیات های آن ازمنابع و یا ارگان های دولتی برگزیده شوند،زیرا مسایل مطروح در این کنفرانس،به اقدامات دولتی نیازمندند و اشتراک کننده های غیر دولتی، جز انگشت ششم در قضایای امروز و فردای کشور شان بوده نمی توانند.
افغانستان یکی از 84 کشور جهان است که یا علاقمندی در این کنفرانس شرکت می کند،ولی تا کنون از اشتراک نماینده های وزارت دفاع و دیگر نهاد های امنیتی افغانستان خبری نرسیده است،شاید امروز این امر روشن گردد.ولی پیش از آن خبر اشتراک حامد کرزی در این کنفرانس اعلام شده است.کرزی سال پار نیز شرکت کرده بود.سوال این جاست که حضور حامدکرزی در این کنفرانس چی معنی ای را ارایه کرده می تواند.او نه متخصص نظامی است ونه صائب نظر این زمینه.او در زمانی که بر افغانستان حاکمیت مفسدانه داشت،جز آوردن تروریزم و گسترده ساختن زمینه برای آن ها،کاری در راستای از بین بردن آن نه کرد.حال که فدراتیف روسیه بار دیگر حامد کرزی را به این کنفرانس مهم می طلبد،این کشور باید بداند که ،رییس جمهور پیشین افغانستان،تلاش دارد تا حکومت موازی غیر ملموسی را به خاطر برهم زنی اوضاع کشور زنده نگه دارد، نه به منظور بهبود او ضاع.
زیرا او خود ویا از طریق نماینده ی خود، به منظور جای پای داشتند در سیاست آینده ی افغانستان تلاش دارد. همان کرزی همان کسی است که سال ها روسیه را در برابرامریکا طعنه زنی کرده است ودر اخیر که امریکا دیگر ابقایش را بر گرده های مردم افغانستان تحمل نکرد، به طرف روسیه و چین رو آورد تا باشد که از حمایت آنان در سیاست فردای افغانستان برخوردار گردد.اما هر گونه باور روسیه و یاهر کشور جهان بر این چهره ی نامناسب در سیاست افغانستان ، که نه از آگاهی لازم سیاسی برخوردار است و نه از روح وطنپرستی،جز اشتباه چیز دیگری شمرده نمی شود. چه حضور او در چنین کنفرانس ها، به روسیه سودی ندارد و به افغانستان نیز سودمند واقع نمی گردد ،افزون بر آن ، مناسبات دیرینه وتاریخی دو کشور را نیز به حدی رقیق خواهد ساخت که به منظورا استحکام دوباره ی آن ، فرصت های از دست رفته بر نخواهند گشت. کرزی یی که از امریکا نشد،هیچگاه از روسیه نمی شود،روسیه نباید بر این مهره سوخته وآزموده شده ،احساسات مردم وطن پرست افغانستان را خدشه دار سازد. کرزی سیاست مداریست که دیدگاه قبیله یی اش تنها به خود،خانواده و قبیله اش معطوف است و سخت تلاش دارد تا به هر قیمتی که می شود،به مقام سیاست افغانستان برگردد،این خواست او ،اگر به بربادی کشور هم تمام شود،او را باکی نیست.اگر روسیه برای قدرت نرم،درحوزه ی افغانستان از او کار بگیرد،مسوولیت نابسامانی مناسبات دوکشور را نیز خواهد پذیرفت.