احمدجان ماڼو
دری و فارسی
چه معنی دارند وریشه انها درکدام
، زبان باستان آریایې ذنده است !؟
از نظر
قاصر من ،دری وفارسی ، منحیث دو واژه کهن وپیر سال، به مثابه دو( نګین ) اصیل
اریایې ماقبل التاریخ ، تا اکنون درادبیات خانواده وسیع و بزګ آریایی اش زیست
داشته ودرتمام فرازونشیب های تاریخی ، خودرا درجغرافیه اریانای باستان ، با
حفظ قدرت ادبې که ، درریشه های خویش نهفته دارند زنده وحیات میباشند .
درزبان اصیل آریایې ( آریک / پا اچا ایی ) پشایی مروج امروزین ( دری وفارسی )
دو کلمه مخالف ومتضاد اند که، ازلحاظ گردان مصادر، افعال وصفات جدا بوده از
زمان تولد وایجاد زبان (دری وفارسی) ازدو مصدر واز دو واژه مستقل فعلی
غیرمترادف ، هریک دارنده ریشه های فعلی جداګانه بوده که ، اسما ، افعال و صفات
انها ، تابع زمان ، مکان وګرامر خاص خویش بوده ، با تار وپودش درتنسته ادبیات
زبان آریا ېې (آریک / پا اچا ایې ) باستان یعنی پشایې مروج ومستعمل کنونی ،
تنیده وبافته شده اند .
برعلاوه ان ، این دو واژه ادبی درزبان پشایی مروج امروزین باهم مترادف وازیک
ریشه نبوده ودرمقابل همد یګر قراردارند ، هریک ازین نامها از روزتولد وایجاد،
درزبان مادر اصلی شان ( پشایې) ، منحیث دو واژه مستقل ادبی عرض اندام نموده ،
هریک ازاین واژه ها، دارنده معنی،مفهوم ، تعبیروتفسیرجدا ګانه بوده وهیچ نوع
رابطه نزدیک باهم ندارند .
ناګفته نباید ګزاشت که ، ( دری وفارسی) دو واژه جداگانه زبان باستان آریایٓی (
آریک / پا اچا ایی ) اند که هریک ازین نامها دارای مصادر جداگانه بالترتیب
(دریک / ماندن /نرفتن .توقف کردن ......) و( پریک / رفتن / حرکت کردن /مهاجرت
کردن / بیجا شدن ) است ، علاوه بران هردو فعل (دری وفارسی ) درمقابل هم دیگر
قرار دارند . دراین جا به وضوح مشاهده میشود که هردو واژه به معنی زبان نه ،
بلکه منحیث دوفعل اند که دربالا از ایشان یاد اوری شد .
واژه (دری) و(پارسی) دوفعل مستقل ومهم زبان باستان (پا اچا ایې ـ پشایې)
کنونی اند، نظربه ارزش تاریخی،ادبی ومعنوی که ، درخود نهفته دارند مهم و ضروری
بوده ودرعدم موجودیت واژه های متزکره ،هرزبان دیګربشری نیز نامکمل شمرده میشود
!.
واژه های فوق درزندګی ادبی بشری که به معانی (ماندن ،توقف کردن ، جابجا بودن
، ساکن بودن ....) و(رفتن ، کوچیدن ،حرکت کردن، تغیر مکان کردن.) است ، این
افعال در هرزبان با اهمیت ومهم بوده ، موجودیت وارزشش قا بل لمس ودرک است و
درعدم موجودیت این افعال هیچ زبان وادبیات وجود نخواهد داشت .
بنا برارزش وجوهر خاص که ، درمصادر (دریک = ماندن ) و( پریک = رفتن ) موجود است
، (دری ) و( پری - فری) افعال زنده زبان پشایې اند که ، درزبان دری وفارسی
مصادر ( ماندن ورفتن ) یعنی( سکون وحرکت) است ، به مثابه افتاب فصل ګرم تابستان
در جریان روز،حرارت وګرمی اش ودرروز صاف وروشن ، روشنی اش درادبیات دری ـ فارسی
قابل لمس ودرک بوده وعدم موجودیت افعال مذکور، در هرزبان دیګر، نیزامر به نبود
زبان خواهد داشت .
از توضیح فوق معلوم میشود که زبان ( دری و فارسی ) دو واژه جداګانه بوده ، ولی
دراغوش یک مادر درمکان معین با تفاوت زمانی ، پی درپی دو شاه دخت آریایې
دوغلوو دو رُخ یک سکه ، بدون شک وتردید در( اریانا ویجه) ازمادر بنام (پا اچا
ایې / پشایې ) که ، پژوهشګران زبانهای هند واروپایې درنتیجه پژوهشهای علمی شان
،انرا به (آریک) مسما نموده اند، دردامنه های مغرور و پُرثمرسلسله کوه های سر
به فلک کشیده هندوکش ، با مُهرآریا یې درپیشانی ، از مادراصیل آریائیش (آریک)،
چشم به جهان ګشوده ومکمل ادبیات (دری / پارسی ، فارسی) میباشند .
نامهای ( دری و فارسی ) هر دواز یک خون واز یک ریشه و دارنده الفبای
باهم
مشترک و بدون
شک وتردید ، مٓطلق هم مانند ویکسان مروج پیشین وامروزین خویش بوده ولی با ګذشت
زمان وتغیر مکان پی درپې ودورشدن عین مردم یعنی پدران وفرزندان ، به نسبت عوامل
همان عصروزمان ازهمدیګر، صاحب د یالکتیک های ګونا ګون شده اند. بنابر دلایل
علمی ومنطقی به اصطلاح زبانهای ( دری وپارسی /فارسی) هیچګاه دو زبان نبوده ،
جدا ازهم و بیګانه از یک دیګرنیستند، ازبیخ وبنیاد واز ریشه باهم یکی و متولد
یک مادر، دو روی یک سکه ، دریک سرزمین و در یک ګهواره ، لولولولویې مادراصیل
خود (پا اچا ایې / پشایې) را شنیده وبه مرورزمان دردامن پُرلطف ومحبت اش پرورش
یافته ، بزرګ وبه ثمر رسیده اند . ولی درنتیجه جبر زمانه ، دردرازای تاریخ
بربنیاد کوچیدن های تاریخی وازهم دورشدن فرزندان شان ، نامهای (دری ) و(پارسی/
فارسی) را ، به خود اختصاص داده وبه همان نام باستانی که (پَریک / پاریک = رفتن
) باشد مسما ګردیده اند .
دراین جا میخواهم نام (پارسی / فارسی ) را که ،ازکجا سرچمه ګرفته با دلایل
اثباتیه ،در وجود مصدر زبان اصیل آریایې ( پا اچا ایې ) قدیم و( پشایې ) مروج
کنونی را ، در مصدر ( پَریک /پاریک = رفتن ) تحت غور وبر رسی قرار داده ، تا
واژه زیبای (پارسی / فارسی) باستان را، با تمام خصوصیات ومفاهیم بومی وامروزینش
راکه ، به نام ، نامی زبان ( فارسی ) سخت ګره خورده و به ان متعلق است، به
شیوه یې ادبی ، علمی ،عقلی ومنطقی استخراج وبه دوستداران ادبیات (دری / فارسی
) وهمه مستشرقین جهت تائید وعدم تائید شان تقدیم نمایم .
در این جا لازم وملزوم میدانم که ، به خاطر برکرسی نشاندن نطریه یې خویش و مشخص
شدن واژه (فارسی / پارسی ) که ، تا امروزدر ادبیات زبان (پا اچا ایې) نفس میکشد
، در ګردان مصدر با ارزش ( پریک ، پاریک = رفتن ،حرکت کردن ،ازجای به جای دګر
رفتن ) واژه بسا مهم تاریخی (پارسی / فارسی ) را که ، چګونه بدست می اید وهم
بدا نیم که، معنا ،مفهوم وتعریف که، ازجانب پژوهشګران به ان داده شده است
درمطابقت اند ویا خیر !؟
حالا، به خاطرروشن شدن وبدست اوردن واژه های ( دَری) و( پارسی/ فارسی) به ګردان
مصادر مربوطه پشایې (
دَریک ) و (پَریک / پاریک ) یکی پی دیګری میپردازیم !
دّ ریک / ماندن ، ساکن بودن
ضمیر های پا اچا ایې ( پشایې )/ دری افعال ( پشایې ) / دری
آ / من دریم / میمانم
توو / تُو دري / میمانی
سی / ان درا، درګا / میماند ؛ توقف میکند
امو / ما دریس ، دریدا / میمانیم
ایمو / تاسو دریدا / میمانید
تی / انها درین /میمانند
افعال امری
مفرد جمع
دري ، دری / میمانی ، بمان دردا / بمانید
صفتهای فاعلی :
مفرد مذکر: (دریکالا ) مفرد مونث (دریکالي )
جمع : درکالي / ماندنی .
نا
ګفته نباید ګزاشت که ، واژه ( دار / کوه ) و ( داریلا) کوها معنی میشوند که این
وآژه به شکل مفرد وجمع از زمان باستان تا اکنون در ادبیات زبان پشا یې ذنده
ومورد استعمال است . داردستان را نیز میتوان بنام (سلسله کوه ها نامید ).
درین جا باید اضافه کرد ، که یک مصدر مشابه به (دریک = ماندن ) و (داریک =
ګرفتن ، محکم کردن ) است که، درنتیجه یې ګردان مصدر (داریک = ګرفتن ؛ساکن کردن
؛ محکم کردن ) که به مصدر (دَریک = ماندن ) مشابهت دیالکتیکی زیاد دارد واژه
های تاریخی (داردی) و( داردستان ) مانند واژه های (فارس ) و(فارسی ) اند که ،
معنی (داردی = زبان) و ( داردستان = محل سکونت مردمان کوهستانی ، کوه نشین ها
) میباشد !
برای
بهتر شناسایې ، دانستن وشناختن دو واژه مهم باستان آریایې (دری / پارسی ) معانی
وتعریف های که ، ازجانب دانشمندان ادبیات ساحه مذکورپزیرفته شده تحت غوروبررسی
علمی، تاریخی وادبی قرارمیدهیم وحتی المقدورمیکوشیم تا ریشه وچګونګی زایش
واژه های تاریخی وادبی (دری / پارسی / فارسی) راکه ، امروز نام زبان را به خود
ګرفته است و درنتیجه ، ګویندګان همین ، یک زبان را نیز به نامهای (دری زبان و
فارسی زبان ) مینامند .
از توضیح فوق اشکارشد که ، واژه (دری ) و( فارسی ) دوفعل ذنده وشامل ادبیات
مروج کنونی زبان پشایې میباشند . بنابران، اګر ما ګردان وپژوهش کوتاه
مصادر(دریک = ماندن) و( پَریک = رفتن ) رادر نظر بګیریم (دری وفارسی) از زمان
باستان زبان ګویش مردم افغانستان،تاجکستان، فارس قدیم وایران امروزین است .
احیانآ شماری دانشمندان ، اګر باور میکنند که ، ګویا زبانهای ( دری و فارسی )
زبانهای جدا ګانه اند ، باوردرست نیست .
به نظر بنده ، هردو واژه ( دری وفارسی ) دومصدر جداګانه ،متضاد ومتفاوت
ازهمدیګراز زبان باستان (پا اچا ایې ، پشایې ، آریک ) مادرزبانهای هند و
اروپایې بدست میایند ، هریک دارنده افعال ومعانی جداګانه ازخود بوده و در درون
واژه (فارسی / پارسی) چګونګی توضیح وتشریح فعل ازلحاظ زبان پشایې ثابت
میسازد، که واژه (پارسی / فارسی ) زاده زبان باستان (پا اچا ایې ) و (پشایې )
امروزین است و مانند افتاب جهان تاب اشکار ومبرهن است !!!.
درین
جا لازم وملزوم میدانم که ، به خاطر مشخص شدن واژه ( فارسی / پارسی ) وبرای
بدست اوردن ریشه ان از ګردان مصدر پشایې ( پَریک ، پاریک / رفتن ، حرکت کردن
،ازجای به جای دګر رفتن ) کار بګیریم و همچنان به نسبت ارزشتمند بودن واژه
تاریخی (پارسی / فارسی ) میکوشیم ، تا بدانیم وبفهمیم ؛ معا نی ،مفاهیم
وتعریف های که، ازجانب پژوهشګران تاریخ به ان داده شده است به نظر جدید مطابقت
دارند ویا خیر !؟
پَریک / پاریک / رفتن ،حرکت کردن
ګردان مصدردر (مستقبل)
ضمایر پشایې و پارسی افعال پشایې و پارسی
آ / من پَرم ، پارم / بروم
تو / تُو پَري ، پاری / بِروی
سی / او پَری ، پاري / برود
آموُ / ما پَرس / پارس / برویم
ایمو / شما پَردا / پاردا / بروید
تې ؟ انها پَرن / پارن / بروند
ضمایر امري مفرد مخاطب ضمایر امری جمع
مخاطب
پَر / پار پردا /
پاردا
پَرنا / پارنا ( تلنه / رفتن )
صفت فاعلی مفرد مذکر صفت فاعلی جمع
پرکالا/ پارکالا پَرکالي / پارکالی
بعد ازګردان مصدر فوق و بدست اوردن افعال پشایې واژه زیبای (پَرس / پارس )
که،فعل جمع متکلم است بدست امد .فعلآ اګر ما مطابق به قواعد تغیر حروف ، حرف (پ
) را به (ف ) بنویسیم فعل جمع متکلم ( فَرس / فارس ) بدست می اید ،که نشان
دهنده خصوصیت بدون چون وچرا یې زبان اصیل آریایې ( آریک ) مادر زبانهای هند و
آروپایې بوده وشایدهم ، بعد از ګذ شت زمان حرف (پ) ساکن آریایې در همه دختر
زبانهای آریایې اش از (پ ) به (ف) تبدیل شده باشد . که درین هیچ شکی نیست ،
حروف دارای مخرج مشترک (پ) با (ف) وبرعکس یکی بر دیګر تبدیل میشوند مثلآ (پری )
به (فری) و(پاری) با (فاری ) تلفظ میشوند .
برعلاوه توضیح وتغیرحرف (پ ) به (ف) وهمچنان بسا حروف بی صدا وساکن درهرزبان در
درازای ذندګی انسانی از شکل به شکلی به نزدیکترین مخرج خویش تبدیل میشوند.
طوریکه درحروف (پ) و(ف) درفوق ملاحظه نمودید، این خصوصیت اززمان باستان تا
اکنون وهم دراینده وجود خواهد داشت ، که از ان چشم پوشی شده نمیتواند .
حالا اګر ما فعل بدست اورده ( پَرس ،پارس = برویم ) را ، با حرف هم مخرج (ف)
تغیروبنویسیم از ان ( فَرس / فارس ) نام (فارس ) قدیم راکه، امروز بنام (ایران)
یاد میشود بدست میاوریم وهمچنان برای معلومات بیشترخوانندګان ،هرګاه درپای واژه
(فَرس / فارس) حرف (ی) نسبتی رابنویسیم از ( فَرس = فَرسی) واز ( فارس = فارسی
) بدست می ایند ، که نشان دهنده نام باستان (فارس ) و جغرافیه امروزین کشور
(ایران ) با ان مسما است بدست می اید و همچنان واژه (فرسی ) را اګر با اضافت
حرف صدادار (ا ) دربین دوحرف ساکن (ف) و(ر) که یک قاعده عمومی است بنویسیم ،
شکل ( پارسی / فارسی ) حاصل شده ، که به زبان اطلاق میشود، نیز به چشم سر
مشاهده مینما ئیم که ، سرنخ و سرچشمه اش زبان (پشایې) امروزین افغانستان است .
بنابر دلایل فوق ګفته میتوانیم که، وآژه های پُر اوازه ( فارس وفارسی ) دینه روزه وامروزهردو، ازمصدر ذنده زبان باستان (پا اچا ایې / پشایې) کنونی بوده ، تار وپودش در توضیح وتشریح مصدر (پَریک / رفتن ) نهفته و زاینده یې واژه های (فارس وفارسی ) بوده که ، رابطه مستحکم ونا ګسستنی با زبان بومی ،کهن وباستان (پا اچا ایې ) ، (پشایې ) امروزین دارد و همچنان برمیګردم به نطریات انعده مستشرقین که ،ګویا زبان اصیل آریایې (آریک ۱۴۰۰سال قبل المیلاد ازبین رفته ومرده است ، نیزسوال برانګیز بوده ودر برابر نطریات شان یک علامت بزرګ سوالیه ګزاشته میشود!!!!؟؟؟؟؟
بعد ازامدن دین اسلام وحاکمیت اعراب در سرزمینهای شرق آریایې ، زبان عربی به نسبت دینی بودن ومقدس بودن اش ، تاثیرعمیق فرهنګی وکلتنوری داشت واهسته اهسته درهمه زبانهای کشورهای غیرعربی که ،مردم شان به دین اسلام ګرویده اند ، به وضوح دیده میشود که،چګونه ریشه درعمق تنسته یې ادبیات زبانها وفرهنګهای دیګران تنیده ودوانیده است !.
بنابرتاثیرقوی دینی واد بی زبان عربی و پیشرفت اد بیات کشورهای علمی وتخنیکی ، برسا یر زبان ها مانند افتاب روشن است و دراین مقطع زمانی بدون شک وتردید ګفته میتوانیم که ،زبان های حاکم دینی وعلمی خواسته وناخواسته از صده ها بدینسو تاثیرعمیق خود را بر زبانهای بیګانه داشته اند . تا حروف دیګران را به شیوه الفبای خویش به حروف مخرج نزدیک شان بنویسند و ناګزیر اند تا ازاین شیوه استفاده شایان نمایند .
بربنیاد توضیح فوق به وضاحت ګفته میتوانیم که، حرف (پ) به قوت تمام مربوط به
زبان باستان اریایې (آریک ) بوده که،تا به حال درزبان (پشایې/ پا اچا ایې) و
درهمه زبانهای آریایې ذنده ومورد استعمال میباشد.
پس میتوانیم بګوئیم که، واژه ( پَرس / پارس) از مصدر (پَریک / پاریک/ رفتن) یک
فعل ذنده جمع متکلم پشایې بوده وبا ګذشت زمان درزبانهای دخترانش ازشکل اصلی ان
(پ ) به (ف) تغیر شکل کرده ودر نتیجه ، درشکل ودیالکتیک واژه تغیر وارد شده که
، ( پَرس ) را به (فَرس ) و (پارس) را به (فارس ) دراورده اند .
نتیجه
: بنابر توضیح وتشریح فوق دو مصدر زبان (پشایې ) هریک (دَریک = ماندن ، حرکت
نکردن ،شورنخودن ) وهمچنان در توضیح وتشریح مصدر (پَریک / پاریک = رفتن ) ،
واضح واشکار شد ، که فعل ( دَری / بمان ،باش )، با واژه یې بومی (دَري = میمانی
،میپایې ) اش صد در صد مطابقت دارد ،به این معنی که، ان مردم ( دري ) ، دری زبا
ن از محل سرزمین بود وباش اصلی وپدری شان مهاجر نشده اند ، از خانه اصلی شان
درسالهای ۱۴۰۰ ق، م الی ۷۰۰ ق،م به سرزمینهای بیګانه نرفته اند ، زبان
بومی (دری ) را، که درانزمان با ان ګویش داشتند وسخن میګفتند تا امروز در
سرزمین بابایې ومادری شان افغانستان ذنده ومروج است و منحیث یکی از زبانهای ملی
ورسمی درج قانون اساسی کشورعزیز مان افغانستان است .
ولی ! بربنیاد توضیح وتشریح مصدر (پَریک / پاریک = رفتن ) زبان بومی وباستان
(پا اچا ایې / پشایې) ما ، واژه ( پَرس / پارس = میرویم ) را چګونه ازمصدرش
بدست اوردیم ودانستیم که در واژه (پَري = رفتن ،مهاجر شدن ) نهفته است و در
واژه (دري = میمانی ) وبه جای نرفتن پنهان است دیده میشوند !
بنابران ، در این مقطع تحریر باید اعتراف شود که، ( دَر/ دَرې / دَري = بمان ،
همینجا مسکن ګزین باش ،ساکن باش ) معنی بومی ، کُهن و بزرګتر بودن رامیرساند !
ولی در واژه یې ( پَری =رفتن ) مفهوم جوان بودن وخورد بودن را میرساند !؟
به این معنی ومفهوم که ، پدران ، مادران و بزرګ سالان درمسکن بومی شان به زیست
ادامه داده اند . اما جوانان و نوجوانان انها به نسبت داشتن توانمندی فزیکی
ودانش رزمی شان به خاطر اشغال سرزمین های بیګانه ویا به نسبت ازدیاد نفوس
وجابجا شدن در مناطق بیګانه ودور از محل بود وباش دایمی شان اقدام به مهاجرت
نموده باشند !؟
این نظریه دانشمندان که :
یک ګروه اقوام آریایې از بلخ به طرف جنوب غربی به استقامت هریوا (هرات) با
ګزشتن از خراسان سرزمین های پارس را اشغال نمودند وایران امروزین را تشکیل
دادند ،این مهاجرت را مورخین از قرن ۱۴۰۰ ق،م اغازو تا قرن هشتم ق،م ادامه داشت
مینویسند واولین دولت رااین اقوام آریا ئی در ایران بنام ( مید یز ) در ابتدای
قرن هفتم میلاد تشکیل داده بودند . تاریخ ادبیات پشتو جلد اول ص – ۲۲.
درین جا چګونګی واژه های (دری / میمانی) و(پری / میروی) توضیح وتشریح من ،به
نظریات مورخین در مطابقت است !
وهمچنان باید ګفت که ، به احتمال بیشتر واژه های مشهور تاریخی (دره ، دار
،داردی، داردستان... ) نیز ازهمین مصدر (دَریک = ماندن ) ریشه سرچشمه ګرفته
باشند ، به خاطر اینکه در واژه ها مفاهیم (سکون ،توقف ،ثبات) به مشاهده میرسد
!!!؟؟؟
از توضیح فوق معلوم میشود که، ساکن بودن وتحرک دوامدارانسانها وجابجا شدن
ایشان ، درجغرافیه های متفاوت ونام نهادن بر اشیا ، مطابق به چګونګی اعمال شان
است ، اګرما واژه های (دری و پارسی ) رادر نظر بګیریم که ، از مصادر (دریک =
ماندن ) و(پریک = رفتن ) صادر اند که ، افعال (دری = میمانی ) و (پری = میروی )
از ایشان بدست می ایند . بنابر همین حرکت فعلی مردم همان زمان نام خودرا در
وجود افعال (دری وپری ) بدست می اورند .
با در
نظر داشت رشد وتکامل همه جانبه بشری که ، خاصه انسان متفکر است روزتا روز هریکی
ازین ها رشد نموده وبه اشیای جدید که ،ایشان به انها مواجه میګردند ، نام ګذاری
میکنند ، مطابق به نوع و چګونګی فعلی اشیای متحرک وثابت بربنیاد خواص شان
نامګزاری نموده اند .
درنتیجه مواجه شدن انسانها به اشیا ی جدید واب وهوا وانواع شرایط نازل شده
طبعیت وقتآ فوقتآ جدآ ناګزیر میشوند که ، نام را مطابق به طبعیت شی وحادثه یې
،نام ګذاری کنند که ،درنتیجه عوامل جدید ، درجغرافیه های گوناگون ،خواسته
وناخواسته ، با مسکن اولی شان متفاوت بوده ، به اصطلاح واژه های کاغذ پیچ ،
درادبیات روزمره ایشان درون ودخول نموده ،چنین حالت درتمام دوام ذندګی ادامه
داشته وبا ګذشت زما ن دارندګان لغات نامه های متفاوت شده ، در نتیجه دیده
میشوند که، واژه های قبل مهاجرتی شان باهم ، مشترک ودارای یک دیالکتیک بوده
ولی ، بعد ازمهاجرت مردم وتغیر موقعییت جغرافیوی، بربنیاد توانمندی زبانی
انسانها و پیشرفت علوم وفنون همان عصر، مطابق به زمان ومکان ، باداخل شدن واژه
های جدید ومتفاوت از همدیګر درادبیات مردم ، از لحاظ کمیت وکیفیت تغیرنمودار
میشود .
درنتیجه ازدیاد واژه ها وتحت تاثیر امدن زبان مروج شان درداد وګرفت به
باشندګان قبایل ګوناګون، باهم درتماس تحت تاثیرتلفظ زبان های جوامع دیګر، با
الفبا ها ، صداها، کلچر وعنعنات متفاوت که ، هریک دارنده ان است مواجه میشوند
وبا مرور زمان ، هریکی ازجوامع قوی ادبی به ، طرف مقابل تاثیرګذارشده ،
دیالکتیک جدید انها رابه خود میګیرند وکم وبیش ازاصل خویش دور وبعد از ګذشت
زمان طولانی ودورشدن ازخانه وکاشانه یې ، مادری و اغازین شان دیالکتیک های
ګوناګون بوجود امده وتصور ان میرود ، که زبان خواهران اصلی وبومی ازهم جدا
وګویندګان شان صاحب زبانهای ازهم جدا ومتفاوت اند ،حال اینکه به نظرنویسنده
چنین فتاوی ازحقیقت دور ونادرست میباشند، ما باید به اساس وریشه ادبیات زبان
باستان ودیالکتیک جدید ونو انها توجه نمائیم .
خوانندګان عزیز، دانشمندان محترم ، خاصتآ پژوهشګران زبان و همه صنوف مختلف
علوم میدانند که ، هیچ حادثه وپدیده یې انآ پدیدار واشکار نه شده وانآ به کرسی
نمیشیند .
پیدایش زبان اصیل آریایې / آریک ، تکامل واکمال ان منحیث زبان ذ نده مردمان هند و اروپایې با ریشه وتنه اش محسوس وبدون شک وتردید درجغرافیه اریانای قدیم (آریانا ویجه ) متولد ودر دامنه های جنوب هندوکش به استناد پژوهش های دانشمندان هند و اروپایې در حدود ۱۵۰۰الی ۸۰۰ ق،م تا اغازمهاجرت های اقوام آریایې ،باهم یکجا زیسته اند وتا اکنون در ادبیات زبان اصیل اریایې مانند درخت میوه دار وثمر بار ، با همه مصادروافعال شان ، با ریشه ، تنه ، شاخ وبرګ را که ، درخود نهفته دارد در زبان مروج وامروزین (پشایې ) ذنده است .
طوریکه
در ګردان مصادر (دریک = ماندن ) و ( پَریک = رفتن ) افعال (دری و پارسی /
فارسی) را در زبان ما دری شان ( پا اچا ا یې / پشا یې) مروج امروزین میهن
عزیزمان افغانستان ملاحظه نمودید، مانند دونګین مشعشع وبا ارزش ادبی وروشن
کننده کناره ها و زاویای تاروتاریک تاریخ و ادبیات ( دری / فارسی ) را با معنی
ومفاهیم جامع و قناعت بخش که ، درخود نهفته داشت مانند افتاب جان بخش وجهان
تاب مشاهده نمودید که میتواند واژه های باستان آریایې را با ګذشت زمان طولان
توضیح وتشریح نماید که خود ، به ذنده بودنش دلالت میکند!
درین جا باید به نظریات دانشمندان وپژوهشګران چند صده قبل مراجعه نمائیم :
(باید در این جا تزکر داده شود که ، تخم نسل آریایې /آرین ازبخدی یا به سوی
هند رفتند که ،زبان شان سنسیکریت شد و کتاب ویدا به همین زبان است ویا ان قبایل
اند که ، به سوی ایران رفتند زبان شان فرس قدیم بعدآ پهلوی پس ازان فارسی
امروزین شد ولی ان قبایل که ، دربخدی ماندندبه کدام زبان صحبت میکردند ؟
جلد اول تاریخ ادبیا ت پشتوعبدالحی حبیبی ص ۲۶ !
این جانب به نظریه فوق دانشمندان ومستشرقین مخالف بوده ، مطابق به پژوهش فوق
خویش ابراز مینمایم که، قبل از اغازمهاجرت آریائیهای از دامنه های کوه پایه های
هندوکش ایشان صاحب زبان (دری/ پارسی/ فارسی ) خویش بودند وبعد از تکمیل مهاجرت
ویا در طول مهاجرت از ۱۴۰۰ سال ق ،م الی ۷۰۰ ق ، م بود ه باشد ، که ایشان نام
(پرس / فرس ) یا ( پارس / فارس ) را افتخارآ به جغرافیه نو خود ګزاشته باشند
!!!.
امید است خوانندګان ، دانشمندان وپژوهشګران ادبیات زبان ، در باره معانی
ومفاهیم واژه های (دری / فارسی ) که دراین مقاله توضیح وتشریح صورت ګرفته توجه
نمایند ، علاوه بران امیدوارم در اصلاح نوشته فوق ام جهت بهتر شدن کارهای
پژوهشی اینده بنده همکاری سازنده وبیدریغ خودرا دریغ ننموده همکا ر ، رهنما
ومددګارګردند !
با احترام .۱۰ اکتوبر ۲۰۱۸.
«احمدجان ٬ ماڼو»
بالا
بازگشت