داکتر یارمحمد حیدرزاده
شناخت شاخص های محیط زیستی ولایت خوست
ولایت خوستت یکی از جمله سه ای ولایت جنوبی در جنوب شرقی واقع شده است ،
مرکزاین ولایت شهر خوست است. مساحت آن 11798 کیلول متر مربع می باشد و از سطح
بحر 1146 متر ارتفاع دارد و این ولایت در فاصله
۲۳۷
کیلو متری درجنوب شرق کابل واقع شده است.
شناخت محیط طبیعی خوست :
ولایت خوست در بین کوه ها موقیت دارد ، و اکثر نواحی آن کوهستانی است و کوه های
آن از جنگلاتت وسیع مخلوط کاج پوشیده شده است و تنها 118 هزار هکتار درخت میوه
گران بها کاج جلغوزه در کوه های رشد خودرو دارد و در این ولایت زمین مناسب
هموار قابل کشت نیزموجود است.
ولایت خوست گذرگاه پرندگان مهاجر
است و بخصوص کلنگ گلوآبی ؛ جر ثقیل شاهین شکاری زیست دایمی در جنگلات دارد.
اقلیم این ولایت در فصل تابستان گرمی درجه حرارات آن به 27 تا 32 سانتی گرد میر
سد ؛ اما درفصل زمستان 1 تا 4 سانتی گراد نیز می سد. کانال مالزی به هدف رشد
زراعت در مرکز ولایت خوست ساخته شده است که 68 هکتار زمین را به کشت دوفصل
فراهم کرده است.
شاخص های محیط اجتماعی خوست:
خوست از جزء قطعه شده سرزمین گردیز
باستان است و گریز باستان ولایتی در بین غزنه وهند بود ومعنی خوست جزیره ای که
میان در یا می باشد است.
ولایت خوست زمین های مناسب قابل کشت برای پیدا وار زراعتی و باغداری دارد و در
صورت ساخت کانال ها علاوه بر اینکه سطح عایدات کشاورزان بالا خواهد رفت و نیز
باعث اشتغالزایی به مردم ، بهتر ساختن محیط زیستت شهر خوست نیز می باشد. قطع بی
رحمانه جنگلات خوست در کام سود جویان است و فعالیت قاچاقبران چارتراش هروز عضوی
ازاین جنگلات را می گیرد. جغرافیا ولایت خوست گذرگاه پرندگان مها جر است و
بخصوص کلنگ ها توسط شکارچیان به دام آورده و در داخل قفس جهت بدست آوردن یک
مقدار پول به خارج از کشور قاچاق می شود.
در این ولایت یگانه فارم چوچه کشی مرغ برای تامین نیاز گوشت مردم حوزه جنوب شرق
با ظرفیت خوب در سطح کشور فعالیت دارد. ولایت خوست اکنون 291 باب مکتب دارد و
از جمله آن 134 ابتدا یه و 71 متوسط و 87 آن لیسه است و دانشگاه خوست ؛ دارای
فالکولته « طب انجنیری ،حقوق ، اقتصاد ، تعلیم و تربیه ژور نالیزم ، ادبیات ،
شرعیات و کمپیورتر سایس » دارد.
از دید گاه کار شناسان بخش حفاظت محیط زیست کسب و کار های کشاورزی« زراعت ،
باغداری » یکی از بهترین و مطمین ترین راهای در آمد پولی و کاهش بیکاری شناخته
شده است و 15 تا 80 در صد نیاز اشتغال همین کسب زراعت وباغداری 150 کشور جهان
را تامین می کنند.
محیط مصنوعی خوست :
خوست از ولایات سرسبز است و زمین
های توسط نهر ها جوی های عنعنوی و کانا ل ها آبیاری صورت می گیرد و در حدود 60
در صد مردم این ولایت مصرف کشاورزی« زراعت و باغداری و چاروا داری » اند.
کانال مالزی در مرکز ولایت خوست موقعیت دارد واین کانال به هدف جلوگری از
ضایعات آب به منظور تا مین مصونیت غذای ، بلند بردن سطع عایدات کشاورزان ، کاهش
فقر ، رساندن آب برای دهقانان و باغداران و بهتر ساختن محیط زیست است.
از دیگا ه دانشمندان محیط زیست طر ح
بازسازی جنگلات در جای های قطعه قطعه شده جنگل در هر هکتار جنگل موجب قادر به
ذخیره سازی 500 تا 2000 متر مکعب آب است و توان نفوذ پذیری بارندگی در خاک های
جنگلی چهل برابر بیشتر از اراضی دیگر است.
البته نه باید فراموش کرد که قطع و روند تخریب جنگل ها به اراضی زراعتی و یا
مسکن باعث از بین رفتن گونه های پرندگان حیوانات وحش و حتی در دراز مدت به
بحران محیط زیستی در جغرا فیه کشور منجر می شود و کشور ما دچار کمبود آب و مردم
به سختی بتوانند هوای پاک را تنفس کنند.
ایند انکشاف ولایت خوست:
ولایت خوست آب هوای معتدل دارد ، چون درتابستان باران های بیشتر می بارد و از
گرم شدن هوای بی حد آن می کا هد طرح های روی دست گرفته شود که
سازگاری به محیط آن باشد :
1- بهترین سازگاری ولایت خوست به ایجاد فابریکه پروسس و نگهداری جلغوزه مطابق
به معیار های جهانی است که سبب بهبود فرصت های کاری و افزایش در آمد های
اقتصادی و زمینه برای انکشاف و رفاه اجتماعی برای ولایت خواهد شد.
2- مدیریت آبهای جوی ها نهر ها
زراعتی ضایعات آب را تا 20 در صد جلوگیری میکند ؛ اعلاوه بر ا ینکه رشد 25
درصدی محصولات را در پی خواهد داشت و همجنان پروزه های تغییر اقلیم در زمین های
مستعد زراعتی را نیز تحت پوشش قرار خواهد.
3- باید از طرف دولت جنکلات این حوزه جنوب شرق با کاشت نهال درخت کاج بازسازی
کرد و مردم این حوزه می توانند از درآمد مالی که از عرضه میوه جلغوزه در ختان
کاج بدست می آید ، در بازا ر داخلی و خراجی سود ببر ند.
4- دولت احساس مسوولیت کند برای
انجام کار خرید ماشین جمع آوری جلغوزه جهت تشویق و حمایت از تولیدات داخلی
زمینه رشد اقتصادی را فراهم نماید.
هموطنان این رساله اندیشه مسلکی من در مورد آینده انکشاف ولایت خوست است اگر
قابل نقد است نقد کننید به نظریات تک تک شما آگاهان قلم بدست برای رفع پیشگیر
رویدادهای طبیعی این ولایت حادث خیز طبیعی خواهشمندم در پای این مضمون تبصره
سومند کنید تا یک طرح جامع برای مدیریت سیلاب ها آن و آینده انکشاف ولایت خوست
که حکومت توجه لازم به دست گیرد داشته باشیم و قایا قبل از وقع این سرزمین زیبا
جلوگیر تام تما نماید.
داکتر یارمحمد « حیدر زاده »
داکتر علوم در بخش محیط زیست سویدن
منابع :
.اتلس افغانستان اداره و کار تو گرافی جیو کارت پولید 1978 کابل .
شناسنامه افغانستان بصیر احمد دولت آبادی 1371 کابل .
. یاداشت های تحقیقاتی دوره داکتری من سالهای 1991 الی 1995 .
عبدالحسن سعیدیان چاپ 1383
ولایتی بین غزنه و هند تاریخ سیتان ص 24
بالا
بازگشت