داکتر یارمحمد
حیدرزاده
شناسایی شاخص های زیست محیطی ولایت ارزگان
در منابع طبیعی اجزا ی ایکوسیستم به شمول قشر
زمین , آب واتمو سفیر حاوی تمام نفوس ، بخش های حیو انی ، نباتی ، موجودات حیه
، شرایط طبیعی و سایر اجسام غیر حیه محیط طبیعی ما را تشکیل میدهید.
محیط طبیعی ارزگان : ارزگان یکی از ولایات مرکزی افغانستان به حساب می رود و از لحاظ زون بندی زراعتی در زون ششم واقع است و مساحت محیط این ولایت دارای 12640 کیلو متر مربع است و 72 در صد ساحات آن را سلسله کوه ها ی بزرک و کوچک هندوکش تشکیل کرده و 21 در صد آن زمین هموار میباشد.
ارزگان با کوهای مرتفع طبیعی و تاریخی پرخم و پیچ خود از لحاظ آب غنی است و محیط طبیعی و لایت از آبریز خوب بر خور دار است ، کوه نوشته و کوتل قناق سنگ هم در این ولایت موقعیت دارد. آبریز خوب این ولایت کمیسن رود ، ترین رود ، آب در ه خودی و دریا هلمند در غرب مرکز شهر ترین کوت جاری است.
ولایت ارزگان دارای آب و هوای متنوع گرم و سرد ارتفاعات و پستی های اندک و دامنه کوه های سرسبز و بطور مجموعی کوهستانی است.
بیشترین بارندگی در محیط ارزگان مقدار 35 ملی متر و 4،9 ملی متر برف بار ی در جدول زون ۶ نشان داده شده است و در جه حرارت هوا گرم آن25- 35 درجه سانتی گراد می رسد. حیو انات و حش در طبیعت ارزگان - پلنگ ِ خرس ِ خوک و آهو میباشد که باتاسف از طرف شکار چیان تعداد این حیوانات روز به کاهش است.
محیط اجتماعی ارزگان: محیط اجتماعی ارزگان تا زوال ابدالیان موقف اقتصادی وسیاسی را حفظ کرده و از سال 1901 با طرح امیر عبدالرحمن خان از طرف اقوام کوچیهایی گله دار سرحدات هند سرزمین سرسبز وحاصلخیز ارزگان از غصب گردیده و تا اکنون از طرف گله داران عنعنوی هروزه زخم بر پیکر طبیعت زیبا آن می رسد و بخش زیاد از طبیعت مراتع آن به علت بالارفتن آمار گله و نبود نحو اداره چرا چراگاه ها از پوشش گیاهی وجنگلی برهنه شده است و از همین سبب هر ساله با حوداث تلخ طبیعی روبه روری می باشد.
صنایع دستی ولایت ارزگان عبارت است از خامک دوزی ، قالین بافی و گلیم بافی است
و هیچ فابریکات صنعتی در این ولایت وجود ندارد و هم نمیوان حتی یک متر سرک موتر
رو آسفالته پیدا کرد و هم در بخش سهولت هاى صحى نیز نسبت به ولایات دیگر کشور
عقب مانده است.
محیط موصنوع ارزگان: در این و لایت چند بندها
کوچک آب ساخته شده است که عبارت است از بند آغاجان ، بند منی غار و بند ملیزو
که تنها برای آبیاری زمین ها مورد استفاده قرار گرفته است. و لایت ارز گان
بیشتر 21 در صد آن زمین هموار دارد و یک لایت نسبتاَ پس مانده افغانستان محسوب
میشود.
یکی راه های تو سعه پایدار محیط زیست ولایت در مدریت آب در ساخت شبکه های آب رسانی مانند احداث بند آب ساخت کانال انتقال آب به دامنه ها و ادی های آن است ، زمین داران و باغ داران مرکز ولایت شهر ترین کوت از عدم مدیریت آب هم ساله در فصل تابستان دچار کمبود آب می مشوند . در حالیکه حوزه آبریز خوب از مرکز شهر ترین کوت می گزرد.
آب هوای ارزگان از لحاظ بندی در زون مرکزی « 6 » برای ترویج تنوع نبات باغداری بخصوص نهال بادام مساعد است و باشندگان این ولایت مصروف زراعت میباشند و محصولات مهم زراعتی آنها عبارت است از : گندم ، جوار ، ماش ، زیره و برنج میباشد. بادام ، جهارمغز، کیشته ، کشمش ، توت وسنجد نیز از محصولات باغی ارزگان میباشد.
هدف کلی تحقیق شناخت مناطق ارزگان از نظر شاخص های محیط زیستی برای مدیریت پروژه های تغییر اقلیم تا زمین بکر آن را به زمین زراعت تاکداری فراهم کرد با عث کاهش اثر خشک سالی و هم باعث بوجود آوردن دامنه های سبز و مرطوب شاداب ارزگان باستانی را از فرسایش خاک در مقابل روان آب ها پیش گیری خواهد کرد.
باید خاطر نشان ساخت که احداث باغ های میوه ، ایجاد پروژ های زیربنای آبیاری در قدم اول به دلیل اینکه نیرو کار دهقانی یعنی شهروندان نواحی و دهات ارزگان که به شهر های کلان دیگر کوچ نکنند و هم تولیدات زراعتی آبی عمدتاً محصولات استرا تیژیک و بار ارزش را تشکیل می دهد.
برای تحقق این هدف لازم است ما انسانها با منابع طبیعی ومحیط زیست خود با احتیاط تمام برخورد نموده زمینه استفاده مطمین محیط زیست را با توجه به نیاز خود تغییر دهیم که تا به کمبود منابع طبیعی روبرونشویم واین امانت بزر گ به طور درست به نسلهای بعدی انتقال نماید. مدیریت آبها و چراگاه توازن ساخت محیط زیست سطح و کیفیت زندگی را در ولایت ارزگان ارتقا می دهد و با چاروا داری سالم وزرعت سطح زندگی مردم فقیر این ولایت بلند می رود.
بناُ ؛ چرا چاروا ها بدون رعایت فصل آن از طرف چاروا داران عنعنوی در کوهستان ارزگان متداول است و صاحبان گله ها در تمام طول سال چراگاه کوهستان را مورد چرش و گردش زیادگله ها در یک منطقه قرار می دهند و این روش چرش یا چرایی سبب بیشترین تخریب و از بین رفتن پوشش گیاهی ، فشده گی زمین و کاهش مواد عضوی آن می شود و در نتیجه حاصل خیزی زمین ها تقلیل می یابد و در حالا حاضر در بعضی از نقاط در کوهستان ارزگان بخاطر چرای بی رویه هیچ چیزی نمیروید کوه ها از وجود پوشش سبز کیاهی برهنه شد ه که دیگر توان نگهداری برف ندارند و موجب با لاروی در جه حرارت در مناطق کوهی و مو جب ذوب سریع یخچال های طبیعی در این منطقه انجام داده است و بلا خیر سبب کم شوی جریان در یاهای مذکور در منطقه و تخریب محیط گردیده است.
ضمناُ در این مورد باید اضافه نمود که چرگاه ها باید هم ساله از طرف متخصصین محیط زیست مورد مطالعه قرگیرند و تحقیق با عمل آید تا از اضافه چرانی گله ها جلوگیری شود و ریشه نبات به اثر اضافه چرانی از بین نه رود و چراگاه به زمین برهنه مبدل نگردد. زیر ا پوشش نباتات آب باران جذب می کند و جویبار های پر آب را در محل بوجود می آورد.
هموطنان این رساله اندیشه مسلكى من است اگر قابل نقداست نقد کنند به نظریات تکمیلی تک تک شما آگا هان قام بدست در مورد شناسایی شاخص های زیست محیطی ولایت ارزگان ضرورت دارم خواهشمندم در پای مضمون تبصره سومند کنید.
داکتر یارمحمد « حیدر زاده
»
داکتر علوم محیط زیست
منابع و ما خذ :
ــ یادداشت های تحیقیقاتی من در مورد ٰرژیم
آبیاری از دوره « ماستری ـ داکتری طی سالهای
۱۹۸۰
الی
۱۹۹۵
»
ــ سایت اینترنتی در امور عملیات اگرو تکنیک و
رشد کشت غله جات در زون ها ی زراعتی کشور سویدن
بالا
بازگشت