شهناز حق شناس
پژوهش جدید ناسا: پر بارش شدن مناطق بارانی جهان در سده آینده
طبق پژوهش تازه‌ای که توسط ناسا در مورد پیامدهای گرمایش جو زمین انجام شده است
طی سده آینده در آن بخشی از کره زمین که معمولا رطوبت زیادی دارند بارش باران
تشدید خواهد شد و در مناطق خشک کره زمین دوره های بدون بارش باران طولانی‌تر
خواهند شد.
یکی از پژوهشگران سازمان ناسا گفته است: «شدت
بارش باران در مناطق مرطوب و از سوی دیگر دوره‌های خشکسالی در مناطق خشک، تشدید
و طولانی‌تر خواهند شد و بروز این دو پدیده ا زنظر جوی و فیزیکی با یکدیگر
ارتباط دارند.»
پژوهش‌های جدید سازمان ناسا در مورد میزان و نحوه
بارش باران در سطح کره زمین که در شماره آینده مجله «تحقیقات جغرافیایی» منتشر
خواهد شد اطلاعات دریافت شده توسط چهارده الگوی پیش بینی تغییرات جوی کره زمین
را بررسی کرده است.
هر چند برخی از این الگوها پیش‌بینی کرده بودند
که در مناطق مرطوب کره زمین مثل مناطق استوایی میزان باراش باران افزایش و در
مقابل بارش باران در مناطق خشک کاهش خواهد یافت، اما تحقیقات اخیر توسط سازمان
ناسا اولین پژوهش همه جانبه در مورد بارش باران در کل جهان و از جمله در
اقیانوس‌ها است.
طبق پژوهش جدید ناسا هر چند تمام چهارده مورد از
الگوهای پژوهشی قبلی که در مورد میزان بارش باران در مناطق مختلف زمین انجام
شده‌اند در برخی از جزییات با یکدیگر تفاوت دارند ولی در مورد میزان متوسط
افزایش و یا کاهش بارندگی نتیجه گیری آنها یکسان است.
نقطه مشترک تمامی این تحقیقات این است که متناسب
با افزایش هر درجه فارنهایت در گرمای جو زمین میزان بارندگی در مناطق مربوط
حدود چهار درصد افزایش می‌یابد و در مقابل در مناطق خشک کره زمین دوره‌های
خشکسالی و فقدان بارندگی حدود
۲.۶
درصد طولانی‌تر خواهند شد.
یک پروفسور علوم جوی در دانشگاه واشینگتن نیز
اخیرا در مطالعات خود به این نتیجه رسیده است که یکی از دلایل اصلی کاهش میزان
بارندگی در نواحی جنوب غربی آمریکا و منطقه مدیترانه افزایش دی اکسید کربن در
جو کره زمین است.
دلیل علمی این تغییرات جوی این است که جو کره
زمین همزمان با افزایش درجه حرارت می‌تواند میزان بیشتری از بخار آب را در خود
حفظ کند ولی بخش بیشتری از این بخار آب در بخش‌های مربوط انباشته می‌شوند و
بنابراین بارندگی کمتری نصیب بخش‌های خشک کره زمین می‌شود.
سرعت وقوع یک چنین تغییرات شدیدی در الگوی
بارندگی در جو کره زمین به میزان تولید گاز دی اکسید کربن بستگی دارد ولی
پژوهشگران ناسا می‌گویند که تحقیقات و پیش‌بینی‌های تخمینی آنها مربوط به قرن
آینده است.
شواهد علمی در تایید اینکه 'خلق را تقلیدشان بر باد داد'
محققان می گویند اساس رفتار افراد در جمع این است که فرد خود را با جمع تطبیق
دهد، نه اینکه مانند یک ماشین تطبیق با تغییرات محیط عمل کند
محققان به این نتیجه رسیده‌اند که گرایش طبیعی به
دنباله‌روی از جمع باعث می‌شود افراد بیشتر بر اساس نظر اعضای خانواده، دوستان
و همسایه ها تصمیم بگیرند و این باعث تصمیم‌گیری‌های غلط می‌شود.
این پژوهشگران می‌گویند اینکه افراد با
"دنباله‌روی از جمع" اغلب اشتباه می‌کنند از نظر تکاملی در ذات موجودات است، به
عبارت دیگر موجودات طبیعت برای این رفتار برنامه‌ریزی شده‌اند.
این تحقیق بین المللی که دانشگاه اکستر انگلستان،
پرینستون آمریکا، سوربن فرانسه و مرکز تحقیقات علوم کاپپیوتر و اتوماسیون
فرانسه در آن شرکت داشتند در شماره آخر نشریه اینترفیس، نشریه انجمن سلطنتی
بریتانیا منتشر شده است.
محققان در توضیح این رفتارها علت را "تضاد تکاملی
کلاسیک بین منفعت فردی و اجتماعی" می‌دانند.
دنباله روی از جمع مسئول بسیاری از اشتباهات
تاریخی و فجایع بشری شناخته شده است و محققان می‌گویند علت آن است که میل طبیعی
به پیروی و تعلق داشتن به جمع به توانایی افراد در تصمیم گیری درست لطمه می‌زند.
دکتر کالین تورنی، محقق ارشد این پژوهش می‌گوید:
"اجتماع نیرویی قدرتمند در طبیعت و جامعه است."
"تکرار کردن آنچه دیگران انجام داده‌اند در
بسیاری موارد می‌تواند مفید باشد، مثلا اینکه چه تلفنی بخریم."
پژوهشگران می‌گویند اینکه افراد با "دنباله روی
از جمع" اغلب اشتباه می کنند در ذات آنها است
"اما
مسئله وقتی بوجود می‌آید که آنچه دیگران انجام می‌دهند با باورهای شخص در تعارض
باشد."
"ما در تحقیق خود نشان دادیم که تاثیرات تکاملی
باعث می‌شوند افراد بیش از حد از اطلاعاتی که از اجتماع می‌آید استفاده کنند و
کارهای دیگران را بیش از آنچه باید، تکرار کنند."
"نتیجه این است که افراد گروه به تغییرات محیط
اطرافشان بی تفاوت می‌مانند و بیشتر اوقات کارهای دیگران را تقلید می‌کنند تا
اینکه خود تصمیم بگیرند."
از این رو افراد در گروه‌های اجتماعی تکامل یافته
به تغییرات محیط اطراف ابتدا به کندی واکنش نشان می‌دهند اما بعد در واکنشی
سریع، تغییراتی را که جامعه طلب می‌کند اعمال می‌کنند. این پدیده را برای مثال
می‌شود در خرید، مد یا فرار گروهی در هنگام خطر دید.
به عبارت دیگر به جای تصمیم گیری شخصی، بیشتر
افراد بیش از حد به اطلاعات اجتماعی وابسته و از نظر تکاملی مستعد هستند که تحت
تاثیر همسایگانشان قرار بگیرند، در واقع "ذهنیت گله‌وار" مبنای تصمیم گیری قرار
می‌گیرد.
محققان می‌گویند اساس رفتارهای افراد در جمع
"رکود جمعی"، به معنی تطبیق با جمع، است نه این مفهوم که "حیوانات در طبیعت
برای پاسخ بهینه به اطلاعات محیطی تنظیم شده‌اند."
به گفته دکتر تورنی: "نتایج این تحقیق نشان می
دهند که ما نباید انتظار داشته باشیم گروه‌های اجتماعی در طبیعت پاسخی موثری به
تغییر محیط اطراف خود نشان بدهند."
"کسانی بیش از حد برای تقلید از دیگران وقت
می‌گذارند، به احتمال زیاد قاعده هستند" نه استثنا.
رسم سوسیسی
به همسرم گفتم: «همیشه برای من سوال بوده که چرا تو همیشه ابتدا سر و ته سوسیس
را با چاقو می‌زنی، بعد آن را داخل ماهیتابه می‌اندازی!»
او گفت: «علتش را نمی‌دانم. این چیزی است که وقتی
بچه بودم، از مادرم یاد گرفتم.»
چند هفته بعد وقتی خانواده همسرم را دیدم، از
مادرش پرسیدم که چرا سر و ته سوسیس را قبل از تفت دادن، صاف می‌کند.
او گفت: «خودم هم دلیل خاصی برایش نداشتم
هیچ‌وقت، اما چون دیدم مادرم این کار را می‌کند، خودم هم همیشه همان را انجام
دادم.»
طاقتم تمام شد و با مادربزرگ همسرم تماس گرفتم تا
بفهمم که چرا سر و ته سوسیس را می‌زده. او وقتی قضیه را فهمید، خندید و گفت:
«در سال‌های دوری که از آن حرف می‌زنی، من در آشپزخانه فقط یک ماهیتابه کوچک
داشتم و چون سوسیس داخلش جا نمی‌شد، مجبور بودم سر و ته آن را بزنم تا کوتاه‌تر
شود...همین!»
ما گاهی به چیزهایی آداب و رسوم می‌گوییم که
ریشه‌ی آن اتفاقی مانند این داستان است.
بالا
بازگشت