احمد سعیدی
سال 1397 سال صلح یا ادامه جنگ ها
در حالیکه رئیس جمهور محمد اشرف غنی بسته خیلی سخاوتمندانه و بدون قید وشرط را بخاطر مذاکره و مصالحه برای طالبان پیشکش کرده است که تا هنوز جوابی نیافته است از سوی دیگر جنرال جان نیکولسن قومندان قوت های خارجی در افغانستان هفته گذشته حین سخنرانی در ولایت پروان گفته است ما با فشار آوردن بر طالبان آنها را به میز مذاکره خواهیم آورد بعد از سکوت طالبان در مقابل پیشنهاد صلح جویانه دولت افغانستان آقای غنی رئیس جمهور نیز گفته است طرح پیشنهادی صلح ما طرح اول و آخر نخواهد بود با آن هم متاسفانه از طرف دیگر مقامات امریکایی و افغانی از آغازفصل جدید جنگ ها در بهار سال پیشرو هوشدار میدهند و این به معنی آن است که مقامات امریکایی فصل جدید از جنگ را میدانم و بوج و بار پر مشقت این جنگ را از همین لحظه میخواهند پیشروی حکومت و قوت های مسلح افغانستان بگذارند و یا اینکه با خود شناسی از گروه های تروریستی به اختیار و رضایت امور را طور میدانند که ما نمیدانیم.
بعضی اوقات تعدادی از مسئولین کشور ما سخنان را به زبان می آورند که نه صلاحیت تصمیم گیری آن ها دارند و نه در حیطه اختیار آنهاست بگونه مثال روز گذشته جناب امین الدین مظفری منشی شورای عالی صلح طی صحبتی گفته است اگر طالبان آماده مذاکره شوند ما مسئله خروج قوت های خارجی از افغانستان مورد بحث با آنها قرار میدهیم گرچه میدانم صلاحیت تصمیم گیری بخاطر بیرون شدن قوت های خارجی از افغانستان نه در حیطه صلاحیت حکومت افغانستان است و نه در حیطه صلاحیت شورای عالی صلح ای کاش آقای مظفری بداند که تصمیم گیری در همچو مسایل در جای نهفته است که من و آقای مظفری تا کنون کلید آن دروازه را ندیده ایم ، گرچه من میدانم مشکل ما متاسفانه در قدم اول نبود فهم و درک تاریک ما در حال حاضر در برزخ سیاست داخلی و خارجی نهفته است که بدون درک درست از همه حقایق با آن دست و پنجه نرم میکنیم چنانچه دیده می شود هیچ نوع قاطعیت و ثبات در سیاست داخلی و خارجی حکومت موجود ما وجود ندارد و ما همیشه در گزینش و باور ها و شناخت دوست و دشمن دچار مشکل بوده و هستیم بدبختانه سیاست پاکستان را در قبال افغانستان از همین زاویه به تعریف و تشخیص نشسته ایم .
گاهی برادر، گفته ایم گاهی همسایه دلسوز و اثر گزار در صلح وجنگ و ده ها و صد ها خوشبینی دیگر و زمانی دشمن مکار و حریص معرفی کرده ایم. حالا سوال این است که پاکستان چگونه یک هیولای نا شناخته شده ای در سرنوشت صلح و جنگ است که یاستمداران حکومتی تحلیلگران و کار شناسان امور داخلی و خارجی ما در تشخیص ماهیت این همسایه و بازی های مضحک آن همیشه دچار اشتباه اند و نمیدانند آنرا چه معرفی کنند. از سوی دیگر بعد از حادثه خونین چهاراهی صدارت می گوییم ما انتقام میگیریم و سرنوشت صلح را بعد از این در میدان جنگ جستجو میکنیم با گذشت تقریباً یک ماه 180 درجه تغییر سیاست میدهیم و همه هست و بود را در خدمت طالبان قرار میدهیم و آن گروه دهشت افگن نیز مغرورانه در مورد پیشنهاد صلح خواهانه ما خمی به ابر نمی آورند من نویسنده این مقاله زمانیکه با خیره سری های طالبان و نیرنگ خائنانه حامیان شان نگاه میکنم به این نتیجه و باور می رسم که جنگ در افغانستان با آغاز سال 1397 وارد مرحله جدیدی خواهد شد بن بست سیاسی در سرنوشت انتخابات و عدم تحمل پذیری یکدیگر در داخل نظام چالش ها و مشکلات دیگری اند که نمیتوان به آسانی از کنار آنها به آسانی گذشت همه میدانند امریکا و ناتو طی 17 سال گذشته به رغم برتری تکنولوژی تسلیحات و منابع مالی یا نخواستند یا نتوانستند طالبان را شکست دهند. و از طرف دیگر نباید تشویش داشت طالبان و حامیان دوزخی شان نیز در موقعیتی قرار ندارند که در کوتاه مدت امیدوار باشند ارتش‌های امریکا و ناتو و افغانستان را شکست بدهند و به صورت قهرآمیز کابل را به تصرف خود در آورند و امارت اسلامی مد نظر خود را یکبار احیا نمایند که این امر خواب است و خیال است و محال است و جنون، به عقیده من اگر بزودی گفتگو بخاطر مصالحه به ثمر نرسد سال آینده بهتر از سال 1396 که چند روز محدودی از عمرش باقی مانده بهتر نخواهد بود به باور من حرف دیگری که باید گفته شود گرچه تلخ است ولی یک حقیقت است در چنین فضای پیچیده و بغرنج به نظر می‌رسد امریکا دو هدف را هم‌زمان در کشور ما دنبال میکند در قدم اول بین‌الافغانی کردن جنگ در افغانستان در قدم دوم، گشودن باب مذاکره با طالبان، در پشت پرده امریکا در پیگیری راهبرد جدید خود که حالا در سر کوب طالبان بخصوص توسط قوت های هوایی خویش نقش موثری دارد آهسته آهسته توسط نیرو های خویش جنگ مسلحانه با طالبان را به تدریج کنار می‌گذارد و وارد روندی دیپلماتیک بخاطر منافع دراز مدت خود در منطقه می‌شود. توافق بر سر گشودن دفتر سیاسی طالبان در دوحه قطر و مذاکره با طالبان بخشی از این روند است. که طالبان سخت در مذاکره با امریکا علاقمند اند از طرف دیگر بعد از پیشنهادات اخیر صلح جویانه دولت با طالبان از آنجا که صحبت از واگذاری جغرافیا به طالبان و شریک‌سازی آنها در قدرت و به رسمیت شناختن حزب سیاسی بشمول عفو عمومی آنها مطرح است، این نگرانی در کابل نزد بعضی ها وجود دارد که خدا ناخواسته افغانستان در مسیر تجزیه قومی قرار گیرد. در عین حال، امریکا در معامله با طالبان انتظار دارد موافقت آنها را برای دستیابی به پایگاه‌های نظامی دائم در افغانستان بدست بیاورد. و با گذشت زمان امریکا بتواند گروه طالبان را حزب الله دیگری در افغانستان بسازد که با قومنده امریکا در منطقه عمل نماید آن زمان بدبختانه افغانستان در موقعیت دشوارتری قرار خواهد گرفت و علاوه بر خطر تجزیه، با خطر تداوم اشغال خارجی بخاطر پایگاه های نظامی روبه‌رو خواهد بود. آینده طالبان و افغانستان در چنین معادله پیچیده‌ای مطرح است که من از عواقب خطرناک آن هراس دارم.
از سوی دیگر بحران داخلی در حکومت وحدت ملی بزودی کاهش نخواهد یافت و اعتبار از دست رفته این حاکمیت بزودی احیا نخواهد شد در نگاهی خوش‌بینانه و بدون تحلیل منطقی قابل تصور است که بلاخره رئیس جمهور آقای غنی توازن قومی قدرت را شکل خواهد داد دامن بیکاری و نا امنی ها برچیده خواهد شد ارزش ها و معیار های قانون اساسی رعایت خواهد گردید جنگ ها فروکش خواهد کرد تا جایکه افغانستان بتواند تمامیت ارضی خود را حفظ کند، اما این امر مشروط به آن است که طالبان تن به مصالحه دهند و دست از ادعای احیای امارت اسلامی و خیره سری های دیگر بردارند. و گروه های ترویستی دیگر مانند داعش القاعده جمیعت الدعوه ، حرکت المجادهین ، جهش محمد ف حزب اسلامی ازبکستان ، گروه النصر با کمک کشور های منطقه و فرا منطقه یا در افغانستان سرکوب شوند و یا بیرون گردند از طرف دیگر اگر امیدوار کننده صحبت شود روند مصالحه با طالبان در قطر با امریکا و ناتو یا در عربستان سعودی یا در داخل افغانستان بین طالبان و دولت افغانستان پیش برود، کشور های منطقه و قدرت های جهانی صادقانه کمک کند امریکا و ناتو می‌توانند بدون آنکه تلقی شکست نظامی وجود داشته باشد، آبرومندانه از جنگ افغانستان رهایی یابند و بخش‌هایی از نیروهایشان را در پاسخ به انتظارات داخلی از افغانستان خارج سازند، ولی در قالب پایگاه‌های نظامی توافق‌شده به حضور خود ادامه دهند. که از جمله اهداف دیرینه امریکاست اما اگر طالبان با مصالحه و مذاکره آماده نشوند حامیان شان دست از حمایت آشکار و پنهان نکشند بهار سال آینده خیلی خونین و پر تشنج خواهد بود. همکاری وحدت و همبستگی مردم افغانستان در راه نجات کشور شان از بحران فراگیر موجود میتواند از همه چیز موثر تر و کارا تر باشد.
بالا
بازگشت