استاد صباح

 

تحفه قاچاقچيان مواد مخدربه مردم ودولت

" پژوهش مستند درمورد زرع ، توليد وقاچاق موادمخدر"

قسمت هفتم

افغانستان بیش ازنود درصد تریاک غیرقانونی که درجهان مصرف می شود را تهیه می کند. تریاکی که خود مادۀ اصلی برای تولید هروئین است. ارزش این کشتزارهای خشخاش به نوصدوپنجاه میلیون دالرمی رسد؛ ارزش کلی صادرات خشخاش به طرز قابل توجهی بیشتر ازاین است – چیزی بین سه بیلیون تا چهار بیلیون دالر؛ این رقم برای کشوری که تولید ناخالص داخلی آن چیزی در حدود هجده بیلیون دالر می باشد، رقمی فضایی است.

مشکل مواد مخدر یک چالش جهانی است و درجهان کشوری وجود ندارد که از تبعات منفی این پدیدۀ شوم در امان باشد. قاچاق مواد مخدر در کنار بحران هسته‌ای، بحران جمعیت و بحران محیط زیست، چهارمین بحران جهانی است و طبق بعضی از آمار‌ها، تعداد معتادان درسراسر جهان به بیش ازدوصدوپنجاه ملیون نفرمی‌رسد. از آنجا که بیشترین اعتیاد در میان نسل جوان یعنی قوای فعال کشور‌ها دیده می‌شود، تاثیرات منفی اقتصادی آن نیز برای بشریت فاجعه‌بار است. درافغانستان هرچند آمار دقیقی از میزان معتادان به این مادۀ مرگ‌آفرین وجود ندارد، اما بعضی از آمار حاکی از آن است که در کشور ما نیز بیش از یک ملیون معتاد وجود دارد که بخشی از آن‌ها را زنان تشکیل می‌دهد.

افغانستان در جهان به عنوان بزرگترین تولید کنندۀ مواد مخدر مطرح است و رابطه میان افغانستان و تریاک، به قرن‌ها قبل برمی‌گردد؛ اما در طول سه دهه، این کشور تولید کنندۀ بخش بزرگی از تریاک در جهان بوده است.

دلیل گسترش کشت‌زار‌های تریاک درافغانستان به عوامل متعدد رابطه دارد، اما مهمترین آنها را می‌توان چنین فهرست نمود:

جنگ و ناامنی طولانی‌مدت در کشور؛

نبود یک حکومت مرکزی قوی و مورد حمایت مردم؛

وجود مافیای مواد مخدر، متشکل از مافیای داخلی، منطقوی و بین‌المللی؛

وجود تقاضا، به خصوص در کشور‌های غربی؛

خاک و هوای مناسب برای رشد این گیاه.

خیلی‌ها به این باور اند که حکومت افغانستان در مبارزه علیه مواد مخدرفاقد اراده و تصمیم است، اما در این رابطه نقش مهم‌تر را باید نیروهای خارجی به عهده می‌گرفتند که چنین نکردند و به شکل سوال‌برانگیزی حضور آنان در رشد تولید کوکنار در افغانستان موثر افتاد.  بعد از ورود نیروهای خارجی به افغانستان، تولید مواد مخدر رشدی صعودی داشت که به حد ریکارد هشت هزارودوصد تن رسید.

الكساندر گروشكو نماینده روسیه در ناتو گفت: آشكار است كه اوضاع درافغانستان بدتر می شود و ما شاهد دو جریان در این كشور هستیم كه فعال شدن طالبان از یك سو و ورود شبه نظامیان تحت عنوان داعش از طرف دیگر به افغانستان است.  متاسفانه ناتو همچنان درخواست روسیه را برای تقویت مبارزه با قاچاق مواد مخدر در افغانستان نشنیده می گیرد، هر چند كه برای همه روشن است تولید این مواد مانند سابق منبعاصلی درآمد شبه نظامیان است.
فعالیت طراحان بی مسئولیت ژئوپولتیك در این منطقه كه ناتو در آن حضور دارد به تخریب سازوكارهای سنتی اداره دولتی و تامین امنیت، قاچاق غیرقابل كنترل اسلحه، مهمات نظامی و تحرك بیشتر تندروها منجر شده و در نتیجه فعالیت های نظامی سازمان های تروریستی و افراطی را راحت تر كرده است.

توقف هم‌کاری روسیه و ناتودرخصوص مبارزه با مواد مخدر، به ویژه در زمینۀ ورود روزافزون مواد مخدر به روسیه و اروپای غربی، نگرانی‌هایی را ایجاد کرده‌است. تا کنون چهار هزار متخصص مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، پاکستان و کشورهای آسیای میانه آموزش دیده‌اند. مبارزۀ این کشور با مواد مخدر با هم‌کاری سازمان امنیت جمعی و سازمان هم‌کاری‌های شانگهای دوام خواهد داشت. این در حالی‌ست که افغانستان در حال حاضر یکی از کشورهای ردۀ نخست کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر در سطح جهان به شمار می‌آید.

مقام‌ها در وزارت مواد مخدر ناامنی را سبب ادامۀ کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان دانسته می‌گویند کشت این پدیده در بخش‌هایی که تهدید وجود دارد و زیر تسلط مخالفان مسلح است، صورت می‌گیرد.

حکومت افغانستان در چهارده‌سال گذشته با حضور جامعۀ جهانی و نیروهای خارجی نتوانسته سد راه تولید و قاچاق مخدر در کشور شود و ملیاردها دالر بهرۀ آن نیز سالانه به جیب مافیا و مخالفان مسلح دولت می‌رود.

سفیر روسیه در ناتو گفته‌است که هیچ کاهشی در تهدید مواد مخدر ایجاد نگردیده و با درنظرداشت آمار ادارۀ سازمان ملل در امور مبارزه با مواد مخدر، برعکس تولید آن بیش‌تر شده‌است.

اندازه کشت و توليد مواد مخدر درافغانستان پس ازحضور نيروهاي آمريکايي نسبت به پيش ازآن، بيست برابر افزايش يافته است.  اين امر به خوبي بيانگر اهداف سياسي و استعماري کشورهاي غربي به ويژه آمريکا درزمينه توسعه مواد مخدر وگسترش اعتياد در منطقه است. افزايش توليد و کشت مواد مخدر درافغانستان و گسترش قاچاق اين مواد در سطح کشورهاي منطقه، اقدامي سياسي در جهت تحقق اهداف استعماري است . آمريکا و برخي کشورهاي غربي، با گسترش پديده شوم اعتياد و گمراه کردن فکر و انديشه جوانان و ايجاد بي انگيزگي در فرد، درپي تحقق اهداف و سياست هاي تهاجم فرهنگي خود درمنطقه هستند. يکي ازموضوعات مهم در امر مقابله با مواد مخدر و پديده اعتياد، بحث مصرف و ميزان تقاضاست به شکلي که کنترول تقاضا نقش موثري درمقابله با معضل اعتياد و کاهش چشمگير هزينه هاي جاري درمسيرمبارزه با مواد مخدرو پيشگيري از اعتياد دارد

روسیه معتقد است، ناتو هیچ نقش مؤثری در مبارزه با تولید مواد مخدردرافغانستان نداشته است.

 حدود پنجصدلابراتور مواد مخدر در ولایت بدخشان وجود دارد که تمام مواد مخدر آن به روسیه می‌رسد. از زمان آغاز عملیات ناتو در افغانستان، تولید هروئین در کشور چهل برابر شده است.
ارقام های رسمی دولت روسیه حاکی از آن است که همه ساله بین سي تا چهل نفر از مردم این کشور به خاطر اعتیاد به مواد مخدر جان خود را از دست می دهند. مقامات استخباراتی پاکستان هم موجودیت این لابراتوارها را در مناطق شمالی افغانستان تصدیق می‌کنند. هرویین تولید شده در این لابراتوارها از راه های شمال افغانستان داخل روسیه می‌شود. درسال دوهزاروده در یک عملیات مشترک امریکا، روسیه و افغانستان در مناطق شرق افغانستان، چهار لابراتوار تولید هرویین تخریب و یک تن هرویین از بین برده شد.  چنین عملیات‌ها باید ادامه پیدا کند وآنها به پنجصد عملیات ازاین قبیل نیاز دارند تا تاثیر واقعی بر تولید مواد مخدر در افغانستان داشته باشد.  هم اکنون درحدود پنج میلیون نفردرروسیه معتاد به مواد مخدرمی‌باشند که بیش از یک و نیم میلیون آنها ازهرویین افغانستان استفاده می‌کنند.

درکشورهای آسیای میانه که از طریق آنها مواد مخدر افغانستان به روسیه و ممالک دیگر می‌رسد، دست‌اندرکاران مواد مخدر به گروه‌های قدرتمند مافیایی تبدیل شده‌اند.این گروه‌ها ثروت‌های هنگفت را به دست آورده و تعداد زیاد افراد مسلح را استخدام کرده و اسلحه‌ بی‌شمار را خریداری کرده‌اند ومهمتر این که این گروهها اکنون در حکومت‌ها نیز رخنه کرده‌اند. بعضی از این گروهها بیشتر از حکومت‌ها در آسیای میانه ثروت دارند.

سرویس کنترول مواد مخدر روسیه در تازه‌ترین افشاسازی خود اعلام کرد شواهد بیشتری از دست داشتن داعش در قاچاق مواد مخدر به ویژه هروئین تولید شده درافغانستان، به اروپا به دست آورده است. به گزارش «اینترنشنال بیزینس تایم» پول به دست آمده ازقاچاق مواد مخدردرجذب نیروهای تازه و حمایت مالی ازحملات تروریستی به مصرف می‌رسد. ویکتو ایوانف، رئیس سرویس کنترول مواد مخدر فدرال روسیه، در یک کنفرانس رسمی گفت: هم اکنون روشن شده است که حجم بالای قاچاق هروئین ازافغانستان به اروپا توسط داعش، برای این گروه یک منبع مالی تجدید پذیر جدید به شمار می‌رود.
ایوانف می‌افزاید حضور نیروهای نظامی خارجی به فرماندهی امریکا درافغانستان باعث تقویت گروههای مسلح ضد دولت در این کشور شده است؛ این گروه‌ها هم اکنون از طریق ترانزیت مواد مخدر مبالغ کلانی به جیب می‌زنند.
دراکتبر سال ۲۰۱۴ سازمان استخبارات اسپانیا اعلام کرد هسته‌های اروپایی داعش و دیگرگروههای تندرو مجرای اصلی قاچاق مواد مخدر به اروپا و در نتیجه تقویت عملیاتهای خرابکارانه تروریستی درعراق و سوریه می‌باشند.
سازمان استخباراتی اسپانیا می‌افزاید تروریستان داعش بااستفاده از مسیرهای غیرقانونی که در قاچاق مواد مخدر استفاده می‌کنند، سلاح و دیگر مواد مورد نیاز خود را به عراق و سوریه منتقل می‌کنند.
حرس رفیق از اتاق فکر ضد افراط گرایی بنیاد کویلیوم می‌گوید قاچاق مواد مخدر میراث دولت اسلامی است که ریشه اش را از القاعده درعراق می‌گیرد. گروههای تروریستی القاعده، طالبان و الشباب ازطریق قاچاق مواد مخدر درآمدهای هنگفتی کسب می‌کنند. در ماه می یک کشتی جنگی استرالیایی به نام «H.M.A.S داروین» مقدار هنگفتی مواد مخدر را در ساحل سومالیا کشف و ضبط کرد. مواد مخدر کشف شده ۱۳۲ میلیون دالر ارزش داشت.
تری موریسون، فرمانده کشتی استرالیایی، گفت با توقف این محموله بزرگ مواد مخدر بخش زیادی ازمنابع مالی گروههای تروریستی القاعده، طالبان و الشباب از بین رفت. براساس اظهارات ویکتور ایوانف که در جلسه روسای کنترل مواد مخدر سازمان پیمان امنیت جمعی در روسیه مطرح شد، عملیات نظامی ناتو در افغانستان باعث ایجاد گروه‌های مسلح مجهز ضد دولتی شد که هم اکنون بیش از نیم میلیون جنگجو دارند. ایوانف به ارتباط مستقیم قاچاق مواد مخدر و تروریزم اشاره کرد و گفت نقطه تاسف بار این است که گروههای مسلح وارد کشت سود آور مواد مخدر شده و سپس برای قاچاق آن به گروههای تروریستی بین‌المللی می‌پیوندند.
به گفته ایوانف این روند می‌تواند به یک منبع مالی بی‌نهایت برای اجیر مزدور در درگیریهای منطقه‌ای در آسیای مرکزی و خاور میانه تبدیل شود. سرویس کنترول مواد مخدر فدرال روسیه اعلام کرد بدون ازبین بردن کشت وسیع کوکنار و به دنبال آن کنترول قاچاق مواد مخدر افغانستان پایان دادن به درگیری درخاور میانه وآسیای مرکزی امکان‌پذیر نیست .منابع خبري پژوهشهاوآرشيف نويسنده .

 

 

+++++++++

قاچاقچيان مواد مخدروقصرهای شیرپور

قسمت ششم

 

تطبيق قانون ، حاکميت ملي ، تحقق دموکراسي ، آزادي وعدالت اجتماعي ،قاچاق ،توليد وعرضه مواد مخدر،  اداره مرد م سالاري ، جلوگيري ا زجرم وجنايت ازقبيل (  رشوت ، دزدي ، مردم آزاري ، زورگوي ، فشاراجتماعي ، تصرف داراي عامه ، خريد وفروش املاک دولتي ، خود سري ...)  خلع سلاح عمومي ، معرفي مجرمين وخيانت کاران ، عاملين اصلي قتل هاي مقامات دولتي باگذشت سالها عموميت نيا فته وسهل انگاري هاي فراوان بچشم ميخورد که اين نيزمصلحت اند يشي وناگذيري دولت را به نمايش مي گذارد . طي اين مد ت فقط وفقط فشار، زورگوي ، حق تلفي ، تحقيروتوهين به مرد م بي دفاع وروشنفکران ستم ديده چه درداخل وچه درخارج روا داشته شده است وبه شکل ازاشکال دسيسه ها ونيرنگ هاي گوناگون بکارگرفته شد تا جلوحقايق گويي وحقيقت نويسي روشنفکران وسيله تفنگدارا ن د ردا خل ونمايند گان رسمي وغيررسمي آنان دربيرون گرفته شود .

بعضی از مقامات امریکایی ادعا کرده‌اند که به این دلیل باید نیروهای خود را در افغانستان نگهدارند، تا از مبدل شدن افغانستان به (نارکو ستیت) یا دولت مواد مخدر جلوگیری شود. امریکا و متحدین این کشور در زمان ورود به افغانستان مدعی بودند که “تروریزم” و مواد مخدر با هم رابطه دارد. از آنجایی که “تروریزم” از عاید به دست آمده از مواد مخدر در افغانستان تغذیه می‌کند، برای ازمیان بردن “تروریزم” باید مانع تولید مواد مخدر در این کشور شد.

سوال اصلی این است که اگر نیروهای خارجی برای ازمیان بردن (نارکو تروریزم) به افغانستان آمده بودند، پس چرا در این کار توفیق نیافتند درحالیکه در طول چهارده سال گذشته، بیشترین فعالیت‌های نظامی این نیروها در ولایاتی متمرکز بود که بیشترین تریاک در آن تولید می‌شد؟ هرچند افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر در بیش از یک دهۀ گذشته، به عامل خاص منحصر نمی‌گردد؛ بلکه مجموعه‌ای ازعوامل و زمینه‌های خارجی و داخلی درآن شریک است؛ ولی مهم‌ترین آن فقدان ارادۀ جدی بین‌المللی و داخلی در مبارزۀ صادقانه با مواد مخدر می‌باشد. یکی از دلایل اساسی آن نفوذ، قدرت و نقش اشخاص و عناصری مربوط به باندهای مافیایی مواد مخدر است.

اعترافات برخی از بالاترین مقامات حکومتی و نیز گزارش‌های افشاگرانۀ برخی از رسانه‌های مستقل خارجی شواهد و دلایل متقنی را دراین ارتباط ارائه می‌دارند. جامعۀ بین‌المللی و حکومت افغانستان مدعی اند که میزان افزایش کشت مواد مخدر و قاچاق آن با ناامنی و جنگ در کشور، ارتباط مستقیم دارد و بنابرآمارآنان، ولایات ناامن بیش از سایر ولایات درگیر کشت و قاچاق مواد مخدر می‌باشند. بدون شک این موضوع در گسترش و افزایش کشت و قاچاق مواد مخدراثرگذارمی‌باشد، اما متاسفانه این ادعا به عنوان پوشاندن ناکامی‌ها در روند مبارزه با مواد مخدر به کار گرفته می‌شود. زیرا پس از سال دوهزاردوتا چند سال در بیشتر مناطقی که کوکنار کشت می‌شد، امنیت تامین بود و دلیل افزایش کشت کوکنار این بود که باندهای قاچاق و مافیای مواد مخدر برخلاف سال‌های قبل ازدوهزاريک، بسیار سازمان یافته‌تر عمل می‌نمودند. اگر قبل از سال دوهزاريک دامنۀ فعالیت باندهای قاچاق مواد مخدر محدود بود، در سال‌های پسین این باندها به شبکه‌های مافیایی بین‌المللی و منطقه‌ای وصل شدند.

جریان مالی غیرمشروع در افغانستان بستر فعال برای گروه های دهشت افگن و جرمی ساخته است.

اما حکومت میگوید، وزارت مالیه و بانک مرکزی روی طرحی کار می کنند، که هیچ فردی نتواند به گونه غیر قانونی پول ها را انتقال دهند. بخش بزرگ از جریان های مالی در افغانستان به گونه نا مشروع صورت میگیرد، زیرا میلیارد ها دالر از طریق حواله ها و در آمد مواد مخدر در کشور ریشه های هراس افگنی و نیز تمویل گروه های جرمی را آب میدهد. از تولید و قاچاق مواد مخدر افغانستان سالانه ۷۰ میلیارد بدست می آورد، و باعث تمویل گروه های جرمی و مخالف مسلح غیر مسوول میشود، و هر روز این گروه ها قوی تر شده میروند. سالانه میلیون ها دالر به گونه غیر قانونی و بدون نظارت، از طریق سالون ویژه ای فرودگاه کابل از سوی زورمندان و مقام های بلند رتبه دولتی به کشور های خارجی انتقال داده می شود. پول های کابل بانک پیشین همینگونه ازافغانستان به خارج انتقال یافت.

اما حکومت افغانستان برای بررسی این گزارش فرصت خواسته و تاکید می ورزد، که در صورت عملی شدن طرح تازه ای از انتقال غیر قانونی پول جلوگیری خواهد شد. درسال های پسین آمریکا و هم پیمانان دیگرافغانستان ملیارد ها دالر به این کشور کمک کرده اند، اما به گونه لازم این پول های به مصرف نرسیده، و بار دیگر به کشور های خارجی انتقال داده شده است.

برطبق گزارش دفترمبارزه با جرایم و مواد مخدرسازمان ملل متحد درافغانستان طي شش سال به ارزش هفتاد ملیارد دالر مواد مخدر، در افغانستان تولید شده است؛ اما سوال این است که از این پول هنگفت، بهرۀ افغانستان و به خصوص دهقانان چقدر بوده است؟ ازمجموع هفتاد ملیارد دالرفقط دوملیارد دالر آن، نصیب دهقانان شده وشصت شش ملیارد دالر آن به جیب قاچاق‌چیان ومافیای بین‌المللی مواد مخدر درخارج ازافغانستان رفته است. این اداره معتقد است که از این میزان مبلغ دوصدملیون دالر (سالانه بيست ملیون دالر) به مخالفین مسلح حکومت افغانستان تعلق گرفته است.

درکشورهایی چون افغانستان که توسط “حکومت‌های ناکام” اداره می‌شوند، مصرف پول در جهت مبارزه با مواد مخدر فقط می‌تواند کمک به مقامات فاسد دولتی باشد ودهقان از آن بهره نمی‌برد. درکمک ادعایی امریکا در کار مبارزه با مواد مخدر نیز مشخص نیست که این پول هنگفت چگونه در مبارزه با مواد مخدر به مصرف رسیده، اما آنچه مشخص است این است که دهقان از آن بهره‌ای نبرده است.

نقش کشور‌های مصرف کنندۀ غربی درجهت کاهش مصرف مواد مخدر در کشور‌های خودشان می‌تواند نقش مهم در کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تولید در کشور‌های تولید کننده داشته باشد. مبارزه فقط در کشور تولید کننده نمی‌تواند به نتیجۀ مطلوب برسد؛ زیرا اگر بنا بر هر دلیلی در تولید کاهش به عمل آید، این کاهش با صعود قیمت در بازار نمایان می‌گردد و مشوقی برای تولید در سال بعد خواهد شد. بنابراین باید در کشور‌های مصرف‌کننده نیز مبارزۀ جدی با مصرف مواد مخدر صورت گیرد. و در نهایت به میان آمدن یک حکومت با کفایت و مسؤول و مسلط بر سراسر افغانستان می‌تواند راه‌حل این مشکل باشد. این کار فقط در صورتی ممکن است که در افغانستان صلح برقرار گردد. بنابراین کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان مانند هر برنامه، در انتظار صلح بوده و تا آن زمان افغانستان همچنان در صدر کشور‌های تولید کنندۀ مواد مخدر باقی خواهد ماند.

وزارت داخله می گوید که کابل به مسیرعمده قاچاق وترافیک مواد مخدرتبدیل شده وپاکسازی آن اولویت کاری آن وزارت می باشد. افزایش فعالیت قاچاق وانتقال مواد مخدربارمسولیت های ما را جدیتر ومهمتر ساخته است. گفته میشود که مقداراکثرقاچاق مواد مخدرتوسط مقامات بلند رتبه دولتی ویا توسط اقارب آنان که برای قاچاق شیوه های مختلفی را دراختیار دارند مانند بانکها، شرکت های امنیتی، شرکت های ترانزیتی وتجارتی، شرکت های هوایی، پولیس اردو، امنیت وغیره توسط پرداخت دالربه ادارات فاسد دولت مشکل خویش را مرفوع میسازد.

جان لوک لومایو، مسئول اداره مبارزه با مواد مخدروجرایم سازمان یافته ملل متحد درکابل به مشکل بخش افغانستان یعنی افزایش درمیزان اعتیاد درافغانستان اشاره کرده مي گفت- با وجود انکشاف وپیشرفت درمبارزه علیه مواد مخدر، میزان اعتیاد درافغانستان افزایش یافته ازمرز یک میلیون عبورکرده است.  تا هنوزمشخص نشده که دربین یک میلیون چه تعدادی به کدام نوع مخدرات معتاد اند. انتقال مسئولیت های امنیتی، کم شدن حمایت قوتهای بین المللی درمبارزه با مواد مخدروعدم حمایت اردوی ملی از پروسه محوکوکنار ومصروف شدن نیروهای امنیتی تشویشها را درسطح ملی و بین المللی ایجاد کرده است.

قصرهاي شيرپورتابه سازمان‌های امدادگروکارمندان امنیتی شرکت‌های خارجی کرایه داده می‌شود.
ویلاهای زیبا با ستون‌های بلند، مجسمه‌های عظیم ولوسترهای فاخردرمنطقه شیرپورشهرکابل، پایتخت کشور با ساختار سنتی و مخروبه شهرهمخوانی ندارند. آنها درشهری بنا شده‌اند که نزديک به چهل سال جنگ را پشت سرنهاده است.
گفته می‌شود این ویلاهای زیبا، عصری ووسیع با پول ها وسودهای کلانی که از قاچاق مواد مخدر،اختلاس، فساد، رشوه و کمک‌های مالی جهانی برای بازسازی افغاستان به این کشور پرداخت شده‌، ساخته شده‌اند. ،امکان ساخت چنین ویلایی را برای کارمندان ارشد دولت نیز ناممکن می‌داند. بعضی ، خانه ها ، قصرها وویلاها درکابل اجاره‌ای برابر ۶۰ هزار دالر دارند. چگونه یک کارمند دولت با حقوق ماهانه‌ای دولتي می‌تواند قصرهاي لوکس به ارزش دومیلیون وپنجصد هزاردالرداشته باشد، بخصوص وقتی بدانیم که قیمت زمین این قصرها نیزیک میلیون دالر است.
بسیاری بر این نظرند که پول خرید چنین، خانه ها ارتباط مستقیم وغیرمستقیم باقاچاق پررونق مواد مخدردارد.

سازمان ملل متحد درآمد سالانه قاچاق مواد مخدر را در افغانستان حدود دومیلیارد و ۶۷ میلیون یورو تخمین می‌زند. قصرهاي بزرگ کابل که بسیاری آنها را "قصرهای خشخاش" و یا شیرپور ( شیرچور) می‌نامند، پس ازحمله آمریکا به افغانستان درسال ۲۰۰۱ میلادی ساخته شده‌اند. دوسال پیش قیمت این قصرها بسیاربیشتر از امروز بودند، زیرا درآن زمان سازمان‌های امدادگر وکارمندان امنیتی شرکت‌ها درکابل به دنبال مکانی لوکس برای زندگی کارمندان خود بودند.این ساحه یک منطقه تاریخی بودکه قلعه شیرپورنیز درین جا موقعیت داشت.
پس از پایان فعالیت ۱۳ ساله این سازمان‌های خارجی و خروج اعضای آنها ازافغانستان و ترس از بازگشت مجدد طالبان به کابل قیمت این قصرها به شدت کاهش یافت. بی‌سبب نیست که تابلوهای "کرایه" درقصرهاي منطقه شیرپورکابل دیده می‌شوند. قصرهای مجلل منطقه شیرپورکابل نشانی هستند ازاقتصاد افغانستان که از سال ۲۰۰۱ تاکنون میلیاردها دالرکمک‌های بین‌المللی را بلعیده ‌است. بسیاری ازسرمایه‌داران تازه به پول رسیده افغانستان سرمایه خود را به سرعت ازکشورخارج کرده‌اند. آنها ازجمله به دبی، ترکیه، پاکستان، تاجکستان یا هند رفته وسرمایه خود را درآنجا به جریان انداخته‌اند. خانم واندا فلباب-براون، کارشناس آمریکایی در امور اقتصادِ غیرقانونیِ مناطق بحران‌زده، درباره قصرهای منطقه شیرپوردرکابل می‌گوید قصرهای خشخاش "تنها نماد آزادی عناصرفاسد وسوءاستفاده ازقدرت درافغانستان نیستند، آنها نشانی هستند از بوجود آمدن قشرهایی جدید درکشورفقیرافغانستان که در ده سال گذشته ازپولهاي بادآورده ميلياردرشده اند.

 

 

 

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++

 

قسمت پنجم

دخیل بودن طالبان درقاچاق مواد مخدر، قاچاق سنگ های گرانبها، آثارباستاني ، تجارت اسلحه ، مافیای ترانسپورتی واختطاف برای اخذ پول افزایش یافته است. جنگ باعث مي شود تا طالبان که به این درآمد سرشارعادت کرده اند ادامه بدهند .

كشت وقاچاق مواد مخدر يكي از معضلات جدي براي افغانستان و كشورهاي منطقه به وجود آورده است. اين محصول پيوند با ناامني ها در افغانستان و كشور هاي منطقه دارد. كشت و چاقاق آن بر اقتصاد كشور هاي منطقه تأثير منفي داشته است. دوتاسه ميليون شهروند افغانستان را معتاد نموده است. اين رقم درپاكستان چند برابر است. در ايران نيزيك رقم پنچ و يا شش ميليون نفرمعتاد است. كشورهاي آسيايي ميانه نيز ازآسيب اين محصول به دور نبوده است.

كشت ترياك درسال دوهزارنووده ميلادي با كاهش كشت ترياك مواجه شديم ولي درسال هاي بعد دوباره گراف آن بالا رفت. درسال دوهزارچهارده در حدود دوصدوبيست پنج هزار هكتار زمين زير كشت ترياك قرار داشته است. كشت و قاچاق مواد مخدر پيوندي با اقتصاد كشورهاي منطقه، گسترش ناامني، انحراف اجتماعي و ... دارد. در ذيل تلاش مي كنم پيوند و سهم گروه طالبان از كشت و قاچاق مواد مخدر را روشن سازم.

طالبان در سال نوزده نودچهاراعلان نمودند كه با كشت و قاچاق مواد مخدرمبارزه مي كند. اما آن ها به زودي اهميت اقتصادي مواد مخدر را به منظور اخذ ماليه ازآن درك نمودند. وقتي كه قندهار را براي بار اول تصرف نمودند، اعلان كردند كه از كشت كوكنار و توليد ترياك جلوگيري مي شود. اعلان طالبان، ديپلمات هاي آمريكايي را تشويق كرد كه فوري با طالبان تماس برقرار نمايد. ولي در جريان چند ماه طالبان دريافتند كه آن ها به كشت كوكنار ضرورت دارند، جلوگيري از آن هم به دهقانان ضرر دارد و هم به يك منبع بزرگ عايداتي شان از بين مي رود. طالبان به جمع آوري ماليه اسلامي «ذكات» از تمام معامله گران ترياك آغاز نمودند. طالبان دريافت بيست درصد ماليه به نام ذكات، هيچ انديشه و نگراني ديني نداشتند و ندارند. اگر چه بر اساس تعاليم ديني هر مسلمان مكلف است ازعوايد سالانه خود دو و نيم در صد را به نام ذكات به فقرا و محتاجان بپردازد اما، طالبان بدون توجه به تعاليم اسلامي آن را به بيست درصد در صد افزايش داده بود.

در گزارش هاي سالانه دفترجرايم و مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل و وزارت مبارزه با مواد مخدر اين نكته بار ها يادآوري شده است كه كشت وقاچاق مواد مخدر در ولاياتي افزايش داشته است كه طالبان بربخش هاي از آن ولايت كنترول دارد. به عبارت ديگر، ميان كشت و قاچاق مواد مخدر و حضور طالبان پيوند مستقيم وجود دارد. در گزارش جديد نيز آماده است كه كشت مواد مخدر درمناطق بوده است كه طالبان حضوردارد. به عنوان مثال كشت مواد مخدر در جنوب شصت شش در صد گزارش شده است. در مركزافغانستان كه طالبان نفوذ ندارد تنها دو در صد بوده است

ماليه صادرات ترياك مبلغ بزرگ عايداتي و اقتصاد جنگ طالبان را تشكيل مي دهد. درسال نوزده نودپنج ادارات مربوط به ملل متحد، عوايد سالانه صادرات مواد مخدر پاكستان-افغانستان را 1.35 ميليارد دالرتخمين كردند. طالبان از عوايد ناشي از مواد مخدرسلاح، مهمات ومواد سوخت جنگ، خريداري مي كردند. باقي نيازمندي هاي طالبان نيز از همين عوايد تأمين مي گرديد. اكنون نيز، طالبان بخش ازنيازمندي هاي ميدان جنگ خود را ازعوايد ناشي از مواد مخدر تأمين مي كند. با اين حال، كشت و قاچاق مواد مخدر بيش از آن كه سود اقتصادي براي ما داشته باشد بيشتر ضرر بوده است. بر اساس تخمين سازمان ملل در دهه نود ميلادي دهقانان كمترازيك در صد عوايد ترياك را حاصل مي كند. در حدود دو نيم در صد در كيسه تجار و قاچاق بران افغاني و پاكستاني مي ريزد. پنچ درصد نصيب كشور هاي مي شود كه هروئين از داخل آن ها به مقصد اروپا و آمريكا عبور داده مي شود. متباقي عوايد به جيب قاچاقبران و معامله گران در اروپا و آمريكا تعلق مي گيرد. با اين عوايد ناچيز در حدود يك ميليون دهقان در حدود يكصد ميليون دالر در سال از كشت و برداشت ترياك حاصل مي كند. از اين مبلغ بيست ميليون دالر در سال نصيب طالبان مي شود. اكنون عوايد گروه طالبان به ميليون ها دالر مي رسد. پولي كه منجر به ريختن خون نيرو هاي امنيتي و شهروندان بي گناه كشور مي شود. با اين حال، هزينه آن تنها محدود به آن نمي شود.

كشت مواد مخدر در افغانستان باعث شده است كه مصرف اين مواد دركشور بالا برود. بر اساس گزارش ها در حدود سه ميليون نفردر افغانستان معتاد به مواد مخدر است. اين در حالي است كه شبكه هاي پخش و توزيع مواد در سطح شهر به آساني صورت مي گيرد و نهاد ها قادر به كنترل آن ها نيست. اين رقم اما، در حال افزايش است. در سال بعدي به احتمال زياد با آمار تكان دهنده از معتادين مواجه گرديم كه مشكل جدي براي حكومت ايجاد خواهد كرد.

با اين حال، كاهش كشت و قاچاق مواد مخدر بستگي به دو مسئله اساسي دارد. اول به استراتژي مبارزه با مواد مخدر در افغانستان و در سطح منطقه. دوم؛ ارائه گزينه هاي بديل به دهقانان. با اين حال، گزينه بديل بايد بتواند ارزش معادل كشت ترياك را در زمان برداشت محصول به دهقانان بدهد. ما در هر دو بخش تا حدودي با مشكل مواجه هستيم. استراتژي نداريم. گزينه بديل نيز نتوانسته ايم تعريف نمايم. اگر چه در سال هاي اخير زعفران به عنوان يك گزينه بديل عرضه شده است اما در سطح بازار بين الملل براي اين محصول بازار يابي صورت نگرفته است. براي همين، دهقانان اعتماد به فروش رفتن آن ندارد. بنابراين، لازم است كه براي محصولات بديل ترياك بازار يابي گسترده در سطح بازار هاي منطقه و بين الملل صورت گيرد.

در پايان اين نوشتار يك بار ديگر بايد متذكر شد كه كشت و چاقاق مواد مخدر با گسترش ناامني رابطه مستقيم دارد. ترياك مهمترين عوايد گروه طالبان را تشكيل مي دهد. سهم آن ها از كشت و قاچاق مواد مخدر به اندازه اي است كه بتواند موتور جنگي آن ها را روشن نگه دارد و در بخش هاي مختلف افغانستان تهديد جدي براي حكومت ايجاد نمايد. بنابراين، مبارزه با مواد مخدر به اندازه مبارزه با گروه طالبان اهميت دارد. 
طالبان ازسال ۲۰۰۱ به بعد یک سیستم پیچیده و چند بعدی را برای کسب درآمد درافغانستان و منطقه ایجاد کرده اند. درداخل افغانستان، درآمد این گروه از منابع مختلف تامین میشود که شامل کشت و زرع خشخاش، تولید مواد مخدر و انتقال آن است. در عین حال طالبان درشرکت های مختلف برای پول شویی سرمایه گزاری کرده و همچنان از ناحیه اختطاف ها، اخاذی از تجارتخانه های افغانستان،بهره برداری غیرقانونی ازمنابع طبیعی و درگیرشدن دردیگر عملیات جنایتکارانه، خود را تامین میکنند. طالبان منابع پولی خود را برعلاوه اینکه ازکشور های خلیج بدست می آورند از سه گروه قاچاقچي که رهبری آترا سه نفرازقوم نورزایی برعهده دارد، دریافت میکنند. گزارش این افراد را حاجی بشر نورزایی، حاجی بریگت وحفیظ الله خان شناسایی کرده اند. حتی میگوید که حاجی بشرازمشاورین نزدیک ملا عمر، رهبر طالبان بود واکنون دریک زندان در ایالات متحده محبوس میباشد. اما شبکه قاچاق مواد مخدراوهنوز هم فعال است. اقتصاددان طالبان مولوی کبیر نام دارد که بیشتربنام عبدل کبیر محمد جان شناخته میشود و ارتباط نزدیک با حاجی باغچو دارد که یک عضو برجسته قاچاق مواد مخدر در ولایت ننگرهار میباشد.

درارتباط به پول شویی طالبان، گزارش میرساند که حبیب علیزی، یک قاچاقبرقندهاری همراه با شرکای خود چند شرکت را برای این منظورتاسیس کردند که یکی آن شرکت نوشابه اتحاد بود. استفاده ازاحواله پولی است که از طریق آن لاهورجان ازجلال آباد پول مواد مخدر را انتقال میداد. همچنان شخصی بنام حاجی جمعه خان برای حمایت مالی ازطالبان دست به قاچاق مواد مخدرمیزد و بعد ازدستگیری دراندونزیا در سال ۲۰۰۸ به نیویارک منتقل شده و محبوس است.
درسال ۲۰۱۱، دفترکنترول دارایی های خارجی، شرکت تبادله پولی انصاری جدید را بعنوان بخشی از شبکه پول شویی طالبان شناسایی کرده است. به همین ترتیب از افراد دیگری که شامل حاجی عزیزالله على زی ازهلمند،  شاه محمد بارکزايی، حاجی بازمحمد، هادی ومحمد ولی دراین گزارش بعنوان کسانیکه منابع مالی راازطریق تولید و قاچاق مواد مخدر برای طالبان فراهم میکردند یاد شده است.

طالبان از کشت خشخاش نیزده در صد حُشر را به زور از زارعین میگیرند. باوجودیکه بهره برداری از منابع طبیعی یک عنصر عمده در توسعه اقتصادی آینده افغانستان به شمار میرود وهنوزهم راه هایى برای کوتاه کردن دست طالبان ازاستفاده غیرقانونی ازاین منابع، جستجو نشده است. طالبان ودیگر گروه های تندرو همواره شرکت های درحال رشد را مورد تهدید قرارمیدهند. به طورنمونه، جواز فعالیت های اکتشافی معادن درافغانستان بخاطر تهدید گروه حقانی و عمالی از گروه حزب اسلامی متوقف شد.
سه نوع  دخالت طالبان، برجسته است،اول اینکه مستقیماً در این استخراج سهیم میباشند، دوم سعی میکنند از عملیات جواز داده شده حکومت به آنها اخاذی کنند وسوم اینکه به عنوان فراهم کننده خدمات دراین فعالیت ها نقش دارند. مثلاً درمعدن سنگ لاجورد درولسوالی کران و منجان ولایت بدخشان که هیچ منفعت نظامی و یا سیاسی برای طالبان ندارد، بر اساس اطلاعات حکومت افغانستان، طالبان میخواهند کنترول آنرا بدست آورند. دلیل آن موجودیت ذخایرلاجورد درآن ولسوالی است. همچنان درلوگر، وردک، پکتیکا و خوست، طالبان مانع میشوند که حکومت افغانستان درآمد استخراج و فروش کرومیت را بدست آورند. بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۴ طالبان به صورت مسلسل با اختطاف مردم افغانستان و خارجی ها، سرمایه گزافی را با اخذ فدیه دریافت کرده اند، این در حالیست که در زمان حکومت طالبان،  تحت یک لایحه، اختطاف برای اخد فدیه جایزنبود. درعین حال قاچاق انسان، یکی ازراه های دیگرطالبان برای اخد پول میباشد که بیشتر آن افغانانی میباشند که میخواهند برای کاروزندگی به اروپا بروند.

 

 

+++++++++++++++++++++++++++++

 

قسمت چهارم

تطبيق قانون ، حاکميت ملي ، تحقق دموکراسي ، آزادي وعدالت اجتماعي ،قاچاق ،توليد وعرضه مواد مخدر،  اداره مرد م سالاري ، جلوگيري ا زجرم وجنايت ازقبيل (  رشوت ، دزدي ، مردم آزاري ، زورگوي ، فشاراجتماعي ، تصرف داراي عامه ، خريد وفروش املاک دولتي ، خود سري ...)  خلع سلاح عمومي ، معرفي مجرمين وخيانت کاران ، عاملين اصلي قتل هاي مقامات دولتي باگذشت سالها عموميت نيا فته وسهل انگاري هاي فراوان بچشم ميخورد که اين نيزمصلحت اند يشي وناگذيري دولت را به نمايش مي گذارد . طي اين مد ت فقط وفقط فشار، زورگوي ، حق تلفي ، تحقيروتوهين به مرد م بي دفاع وروشنفکران ستم ديده چه درداخل وچه درخارج روا داشته شده است وبه شکل ازاشکال دسيسه ها ونيرنگ هاي گوناگون بکارگرفته شد تا جلوحقايق گويي وحقيقت نويسي روشنفکران وسيله تفنگدارا ن د ردا خل ونمايند گان رسمي وغيررسمي آنان دربيرون گرفته شود .

فساد اداری و درآمدهای بالای مواد مخدر باعث می شود که اراده ای در نزد دولتمداران افغانستان نباشد . اگر اراده ای برای مبارزه وجود داشته باشد مطمئنا ثمر بخش خواهد بود .این باور وجود دارد که بنا به دلایلی و بیشتر از همه مفاد اقتصادی بالا،هم بخشی از مقامات دولت افغانستان در گذشته و حال و هم عده ای از افراد واشخاصی که منتسب به جامعه جهانی هستند اینها دست اندکار قاچاق مواد مخدر هستند و منافع این زهر را به جیب می زنند و در نتیجه ما شاهد این هستیم که روند مواد مخدر درافغانستان رو به رشد باشد و یک مافیای بین المللی در افغانستان دست اندرکار هست . بخشهایی ازسرزمین افغانستان بیشترین مواد مخدر را تولید می کند که به نحوی اینها به لحاظ قومی و به لحاظ سمتی با دولتمداران افغانستان هم جهت هستند که ازجمله ولایت های فراه، هلمند، ارزگان و قندهار در راس  تولید کنندگان مواد مخدر هستند متاسفانه مسائل قومی هم به نحوی در تولید مواد مخدر نقش دارد و دقیقا سیاست دولت یا یک عده ازمقامات دولت این بوده است که ازاین پدیده در برخی از ولایات چشم بسته بگذرند. کشورهای خارجی برای حضور درافغانستان از این بهانه استفاده کردند وهمچنان بحث تروریسم که برای حضور خودشان در افغانستان مطرح می کردند اما در طول این چهارده سال هیچ اقدامی دراین زمینه انجام ندادند و حتی افغانستان را به عنوان یک حیات خلوت خودشان مدنظر گرفتند و ازجغرافیای افغانستان برای رفع  نیازهای کشورهای اروپایی و کشورهای عضو ناتو استفاده کردند تا تولید این مواد به صورت مستقیم بدون کوچکترین ممانعتی توسط همین کشورهای عضو ناتو از افغانستان انجام شود و همچنین برای تامین نیازهای دارویی کشورهای اروپایی و آمریکا به بسیاری از کشورها انتقال داده می شود و آنها نیازهایشان را از این طریق رفع می سازند در حالی که در کشورها ی خودشان از آفات جانبی این موضوع مصون خواهند ماند . این آفات جانبی باعث شده است که در افغانستان ما معتادان زیادی در افغانستان داشته باشیم و از سویی افغانستان به عنوان تامین کننده نود درصد از مواد مخدر جهان مطرح باشد.

احمد رشید درکتاب سقوط در هرج و مرج اشاره می کند که ادارهء استخبارات مرکزی امریکا می خواست که هر برنامهء امدادی ایالات متحده در راستای کمک به دستگیری اسامه بن لادن استفاده شود و بیش ازاین که در بازسازی افغانستان هزینه شود، جنگ سالاران را تقویت کند.

شیث جونز درکتابش تحت عنوان درگورستان امپراتوری ها، جنگ امریکا درافغانستان، می نویسد که درابتدای حضور ایتلاف بین المللی به رهبری امریکا درافغانستان، جنجال برسراین که آیا حضورنیروهای بین المللی فراتر از دروازه های کابل گسترش یابد یا نه، سبب شد تا قوماندانان محلی یا جنگ سالاران خلاء به میان آمده را پُر کنند وشماری از آنان نیزازسوی اردوی ایالات متحده کمک شوند.

در پیوند به جایگاه اقتصادی نیرومندان پُر نفوذ، احمد رشید ژورنالیست سرشناس پاکستانی در کتاب سقوط در هرج و مرج اشاره می کند که پالیسی واشنگتن در حمایت از جنگ سالاران مانع از هر گونه نهاد سازی درحکومت افغانستان می شد. او می نویسد که عاید سالانهء گمرکات افغانستان به ۵۰۰ میلیون دالرامریکایی تخمین زده می شد که بیشتراز کل بودیجهء این کشور بود، اما در سال ۲۰۰۲ میلادی تنها ۸۰ میلیون دالرجمع آوری شده بود.

رشید در ادامه می نویسد که اشرف غنی که درآن هنگام وزیرمالیهء کابینهء رییس جمهور کرزی بود، تخمین زده بود که اسماعیل خان درآن هنگام روزانه ۱۶۰ هزاردالر ازبابت وسایط که ازایران و ترکمنستان وارد می شدند، به دست می آورد. گل آغا شیرزی، والی وقت کندهاربرعواید بزرگ رفت و آمد وسایط ازکویته و همچنان از تردد لاری ها از هرات به کابل کنترول داشت. در بندرحیرتان، جنبش ۳۷ درصد وجنرال عطا محمد نور ۵۰ درصد عواید را به دست می آوردند. نیرومندان هزاره دوازده درصد بهره می بردند و به اساس همین معلومات تنها یک درصد برای پوشش مصارف و معاشات استفاده می شد. جنگ سالاران همچنان بر منابع طبیعی افغانستان از جمله معادن ذغال سنگ و نمک در بغلان و تخار، کار خانه های سمنت و پنبه ، لعل ولاجورد بدخشان ، زمرد پنجشير، معادن طلايي قره ذغن ولسوالي دوشي و همچنین منابع نفت در شبرغان کنترول دارند.

وزارت مبارزه با مواد مخدر اخیرا اعلام کرد که ارزش تجارت مواد مخدر کشور سالانه به هفتاد میلیارد دالر رسیده است که بخش اصلی این پول، به جیب مافیای بین‌المللی مواد مخدر وقاچاقچیان می‌ریزد. اما به یقین گفته می‌توانیم که ارقام واقعی به مراتب بالاتراز چیزیست که اعلام شده و تعدادی از مقامات مهم دولت کرزی خود ریاست مافیای مواد مخدر کشور را در دست دارند. دهقانان نادار و درمانده افغانستان که باراصلی تولید این مواد را به دوش دارند،‌ فقط بخش ناچیز این درآمد هنگفت را بدست می‌آورند. قاچاق مواد مخدر بخش مهمی از ماموریت امریکا و بریتانیا در افغانستان است. سنلس نهاد بریتانیایی بارها تلاش کرده تا کشت مواد مخدر در افغانستان را قانونمند سازد. این نهاد با مصارف میلیارد دالری درمیان دهاقین و زارعین آنها را به کشت و زرع خشخاش تشویق کرد. اینان درحالی تحت نام قانونمند ساختن تولید آنرادرکشور رشد می‌دهند که قبلا کشورهای هند، ترکیه، تایلند وغیره تحت نظارت ملل متحد نیازهای دوایی جهان را با کشت قانونی خشخاش مرفوع می‌سازند. تولید یکساله تریاک افغانستان، برای همه نیازهای دوایی سه ساله جهان کفایت می‌کند، درین حال روشن است که اینان می‌کوشند کشتزارهای خشخاش افغانستان را به خاطر ساخت مواد مخدرقانونی سازند. مافیای مواد مخدر همه شریان های دولت را دردست دارند. پولیس، اردو وامنیت دردست آنهاست و مقام های امنیتی ٣٤ ولایت افغانستان نیزبه دستورهمین مافیا نصب و عزل می‌شوند.

مافیای درون دولت برای خرید و فروش، ترافیک و قاچاق مواد مخدر راه ها و شیوه های مختلفی را دراختیار دارند. بانکها، شرکت های امنیتی، شرکت های ساختمانی، شرکت های ترانزیتی و تجارتی، شرکت های هوایی، پولیس، اردو و امنیت همه در دست همین افراد قراردارند. به فرض محال اگرجایی مشکلی پیش آمد، با پرداخت دالر به ادارات فاسد و گندیده دولت، هیچ مانعی‌ای برایشان وجود نخواهد داشت.

عطا محمد نور، قسیم فهیم، ظاهرقدیر، گل آغا شیرزی، زاهد الماس، دین محمد جرئت، بصیرسالنگی، امان الله گذر، پیرم قل، ایوب سالنگی، عبدالروف ابراهیمی، خانواده کرزی به شمول برادران و برادر زاده هایش و جنایت کاران جنگی و قاچاقبران بیشمارِدرصدرفهرست مافیای مواد مخدرهستند. خانواده قسیم فهیم به منظورکاروبارامن و بدون پرس و پال قاچاق مواد مخدر شاهراه کابل ـ قندهار، کابل ـ غزنی، زابل ـ قندهار و قندهار ـ سپین بولدک درمرز میان افغانستان و پاکستان را در کنترول واختیار خود قرار داده است. والی ها و قوماندان های امنیه ولایت های غزنی و زابل به دستور و خواست فهیم تعیین می‌شدند. 

عبدالرزاق قوماندان امنیه قندهارمانند اسدالله خالد فرد خونخواروجنایت پیشه ازدیگر سربازان گوش به فرمان سیاف است که مسئولیت انتقال مواد مخدرازسپین بولدک به شهرهای کویته و کراچی پاکستان را برعهده دارد. در باره قاچاقبری و جنایات عبدالرزاق بارها درمطبوعات غربی و بخصوص استرالیا گزارش هایی به نشر رسیده اند اما او هنوزهم فرد قدرتمند درقندهار به شمار می‌رود.  گفته می‌شود سیاف مالک هشت کشتی انتقالاتی دربندر کراچی و برخی کشورهای عربی است که بیشتربه منظورکاروبارقاچاق مواد مخدرخریداری شده اند. قیمت هرکشتی ١٢ میلیون دالرگفته شده که درمسیرآبهای آسیا ـ اروپا به کارانداخته شده اند. به همین گونه مرز های شمال افغانستان از جمله بندر حیرتان، شیرخان بندرو بندر آقینه دراختیارو خدمت جنگ سالاران و بخصوص عطا محمد نورامپراطور ولایات شمال قرار دارند.

شبکه مافیای مواد مخدردرتخاروبدخشان بدست قسیم فهیم وافرادش قراردارد که دراین تجارت خانواده فوزیه کوفی و بخصوص برادرانش درآن سهیم اند. ضابط نذیر شاروال بدخشان ازدیگر نمایندگان شبکه مواد مخدرخانواده فهیم درآن ولایت به شمار می‌رود. شیرخان بندر درکندز نیز یکی دیگرازمسیرهای عمده قاچاق مواد مخدرمحسوب می‌شود و از پلی که توسط امریکاییان با مصرف ٣٧ میلیون دالر بالای دریای آمو اعمار گردیده، جهت انتقال این مواد به آسیای میانه استفاده می‌شود، که از آنجا به بازار های عمده در روسیه و اروپا راه می‌یابند.

 

++++++++++++++++++++++++++++

 

قسمت سوم

جنگ های چندین ساله درافغانستان زمینه سازایجاد شبکهء گستردهء مواد مخدر شد که در آن دهقانان، فرماندهان محلی، جنگ سالاران، مقام های حکومتی، پروسس کننده گان هرویین، قاچاقبران وتاجران مواد مخدر دخیل بودند.

همچنان ارقام تکان دهنده وتأمل برانگیز فساد گسترده اداری، اختلاس های کلان، کشتارغیرنظامیان ، افزایش بی سابقه خشونت علیه زنان، اختلافات پوچ احزاب، آوارگی جوانان درکمپ های غربی، گسترش فقر و فحشا، خودکامگی حکومت و ازهمه مهمتر دخالت های کشورهادرتوليد ، زرع وقاچاق مواد مخدرومداخله علني درنظام دولتي ، استقلال وتماميت ارضي افغانستان را زیرسوال برده است.

بر طبق نظریه مرتن اگرکشوری که در آن مواد مخدر زرع می گردد قاچاقبران زیادی وجود دارد اختطاف رواج یافته بخواهد از شر پدیده های مذکور نجات پیدا کند نباید فقط به تخریب مزارع بپردازد و نباید فقط به دستگیری قاچاقبران بپردازد بلکه باید زمینه اشتغال، کار، تجارت، زراعت و سایر فعالیت های مشروع و مطابق با اهنجارها را برای افراد خودش فراهم نماید تا آن ها بتوانند از طرق صحیح و قانونی نیازهای مادی خودشان را ارضا کنند.

يکی از رفتارهای ناشایسته ای که موجب تباهی و نابودی افراد، خانواده ها، جوامع و ملت ها می گردد و زندگی انسان ها را ویران و کانون گرم خانواده ها را دچار اضمحلال نموده و می پاشاند و مانع رشد، تحول، توسعه و شکوفایی فکری و اجتماعی انسان ها می گردد روی آوردن به تولید، اعتیاد و قاچاق مواد مخدر می باشد چون افراد با تولید، اعتیاد و قاچاق آن خودش و جامعه اش از کاروان تفکر، تعقل، تحقیق، دانش، معرفت، ترقی، پیشرفت و تمدن بسیار به عقب مانده و گرفتار انحطاط، رکود و عدم تحرک می گردد.
خرید و فروش و قاچاق مواد مخدر و اعتیاد و تولید آن مخالف با موازین دینی، عقلی، انسانی و اخلاقی می باشد و در نزد اندیشمندان و عقلا یک پدیده ضد انسانی و عمل انحرافی به حساب می آید. با کمال تاسف باید اقرار نمود که در افغانستان تولید و قاچاق مواد مخدر آمار بالایی را دارد که این چنین اعمال، به عزت، کرامت انسانی ما لطمه وارد می کند و بر ما لازم و ضروری است که در صدد تعلیل، تبیین و حذف آن برآییم.

چرا افراد دست به تولید و قاچاق مواد مخدر می زنند؟ چرا افراد از طریق مشروع و مطابق با هنجارهای پذیرفته شده اجتماعی به کسب ثروت و پول نمی پردازند که متوسل به این اعمال ضد بشری می شوند و از این طریق می خواهند به ثروتمند شدن برسند؟ چه عواملی باعث می شود تا افراد به چنین اعمالی روی آورند؟ ...

براساس آمارهای ارایه شده، هم اکنون نزدیک به دومیلیون معتاد درسراسر کشور وجود دارند و پیش بینی می شود که شمار معتادان به مواد مخدر در کشور، روند روبه رشدی داشته باشد. مبارزه با مواد مخدر در افغانستان نه از سوی کسانی که شعارمبارزه با این پدیده را می دهند؛ جدی گرفته می شود و نه حکومت افغانستان اراده ای برای مبارزه با این پدیده  دارد. گفته می شود که این پدیده جهانی، هر ازگاهی  به عنوان یک اهرم فشار در مسایل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ازسوی برخی حلقات مافیایی نیزاستفاده می شود.

اداره جرایم ومواد مخدر سازمان ملل متحد اعلام کرده است که افغانها دریک سال گذشته ۳.۹ میلیارد دالررشوت پرداخته اند.این میزان دوبرابر عواید داخلی افغانستان و یک چهارم کمک های تعهد شده جامعه جهانی در کنفرانس توکیو در جاپان است. میزان پرداخت رشوت دريک سال ۲.۵ میلیارد دالراعلام شده بود که ۲۰ درصد ازدرآمد ناخالص ملی این کشوربه شمار می‌رود.میزان پرداخت رشوه درافغانستان از سال ۲۰۰۹ میلادی تا سال ۲۰۱۲، چهل درصد افزایش یافته است. میزان دریافت رشوت دربخش خصوصی ۶۰۰ میلیون دالرآمریکایی ذکرشده که ۱۵ درصد از مجموع رشوه پرداخته شده درافغانستان را تشکیل می‌دهد. براساس این گزارش درمناطق غربی افغانستان ۷۱ درصد از مردم، شمال شرق ۶۰ درصد، جنوب ۴۰ درصد و مرکز ۳۹ درصد به نهادهای دولتی رشوه پرداخت کرده اند.رشوت دادن در بخش تعليم وتربيه به صورت بی‌سابقه افزایش یافته و تعداد افغانهایی‌که به آموزگاران در این کشور رشوه می‌دهند از ۱۶ درصد در سال ۲۰۰۹ به ۵۱ درصد در سال ۲۰۱۲ افزایش یافته است.   

یک نهاد جامعه مدنی فعال درزمینه تحقیقات مرتبط با فساد مالی است، در گزارشی گفته است که فساد اداری و مالی درتمامی جنبه های زندگی در افغانستان رسوخ کرده و پرداخت رشوه توسط مردم کشور دو برابر شد.

 افزایش فساد باعث شده است تا دولت برای مقابله با این مشکل اساسی، هم از سوی مردم و نهادهای داخلی کشور و هم از سوی جامعه بین المللی تحت فشار شدیدتری قرار گیرد. دید مردم ما و جامعه بین المللی، ادامه فساد می تواند روند توسعه کشور را مختل سازد و همچنین با تضعیف مشروعیت نظام سیاسی موجود دردید مردم ، به سرخوردگی آنان از حکومت منجر شود و موقعیت گروه های شورشی را تقویت کند. به نظر مردم ، تشکیلات پولیس و قضایی بیشتربه فساد و رشوه خواری آلوده است.علاوه براین، فساد مالی واداری به انگاره عادلانه ترتوزیع ثروت و درآمد در جامعه آسیب می رساند و مانع ازدسترسی مردم به خدمات دولتی می شود که با هزینه عمومی تهیه و ارائه شده است.

بنابر سندي كه اخيراًسازمان ملل در رابطه با موادمخدرنشر نموده، افغانستان طي سال جاري، درصدر كشورهاي توليد كننده آن قراردارد. درين سند آمده كه حدود ٢٠٠ مليون نفر با ارزش بيشتر از ٣٠٠ مليارد دالردرين كاروبار دخيل اند و تجارت سالانه آن به ١٣ مليارد دالر (٩ مليار دالر بوسيله تاجران بزرگ و ٤ مليارد دالر آن بوسيله تاجران كوچك) ميرسد. مافياي داخلي و ياران بين المللي شان با استفاده ازوضع بي ثبات دولت، حاكميت ملوك الطوايفي، فساد اداري، فقروبيكاري مردم، بهترين استفاده ها را براي رايج كردن اين مواد كرده است و ازاين خوان چرب، تروريزم و جنگسالاري نيزسودهاي كلاني مي برد. بي بنياد ترين فكروعمل، محكوم نمودن دهقانان فقيربراي زرع اين مواد وچپه كردن مزارع شان بوسيله نيروهاي امنيتي است. زيرا اگر شبكه قاچاقچيان ازمستي به اين كار رومياورند، دهقانان ما از مجبوريت و فقط بخاطرسيركردن شكم خود و اولاد شان دست به زرع آن مي زنند.

دولت وحاميان بين المللي آن محاسبه كنند كه آيا اراده و توانايي مقابله با اين اختاپوت ها را دارند و يا اينكه در حد مجادله لفظي با آنان اكتفا كرده ودرخفا براي هركدام از شبكه ها چراغ سبز نشان خواهند داد تا با خاطرآرام به كار شان مشغول باشند. اگرپلان فرضي چنين باشد، روشن است بغيرازمردم ما و كساني كه در دنيا بنابه هر دليلي براي تسكين آلام خود به اين مواد رو مياورند متضررين اصلي اين سناريو بوده، سود اصلي را سلطانهاي مواد مخدر و شهزاده هاي كوچك آنان؛ جنگسالاران وتروريست ها خواهند برد وكشورچندين دهه ي ديگر به مركز قاچاق، جنايت و انواع فساد باقي خواهد ماند ومردمش روي خوشبختي را نخواهند ديد.

دركابينه اگروزيري برضد جنگسالاري و فساد حركت ولوبسياركوچكي انجام دهد، قابل تحمل نيست وبايد كنار برود. رمضان بشردوست كه خواست ديگري جزتحت نظارت درآوردن بعضي انجوهاي دزد را نداشت، مجبور ساخته شد استعفا دهد. واين احتمالاً ناشي ازفشار مرموزي است كه تعدادي ازجنگسالاران و مافياي موادمخدردولت را در محاصره گرفته اند. استعفاي جلالي وزيرداخله آنهم بدليل اينكه تعدادي ازواليان جنگسالارخلاف خواستش عزل ونصب ميگردند و همچنان چندين باراعلام نمود كه اعضاي بلند رتبه دولت درقاچاق موادمخدر دست دارند واين ادعاي جلالي طبعاً به مذاق دولت وحواريون برابرنبود. دولت هرقدربه طرف سيستم شدن پيش برود به همان پيمانه غرق درفساد بروكراسي ميگردد. حال مردم به وعده هايدولت ولو اينكه با نيت پاكش توأم باشد وصادقانه آن را بخواهد باور نمي كنند، چون ميدانند توان تحقق خواستهايش را ندارد. مردم درعمل ديدند كه دولت بلد است حرفهاي دل خوش كن بزند كه اصلاً قادر به انجام آن نيست. وقتي او دربرابرحادثه اي قرارگرفت عموماً ازديد، موضع وخواست مردم به آن برخورد مي كند اما فردايش چون تشويش ازعواقب آن دارد وياهم احتمالاً تهديدي دريافت كرده بلافاصله لاحول كرده خلاف قرارخود عمل مي كند و مردم را درحيرت و تعجب فرو مي برد.

چنانچه بفرض وقتي والي بلخ ، هلمند، مسوولين امنيتي ولايت قندهار،زابل ، ارزگان، بدخشان ، تخارو... را بي كفايت تشخيص داد، تشويش دارد اوراخانه نشين سازد تا مبادا باچند ملامنصورديگري مواجه شود، نتيجتاً سکوت مرگ باررااختيارنموده كه نشود دل ياران جنگسالاردولت برنجد.  سازش، تمكين، ملاحظه كاري وسياست كجدار و مريز هم از خود حد و مرزي دارد. آيادولت و حواريون هرگزازخود پرسيده اند وقتي افرادي ازكاربركنار شده اند براي اينكه آنان ازنزدش «خفه» نباشند درارگ به عنوان معاون و مشاور و چي و چي خود گرفته و برايشان مستمري تعيين كرده، در چه زمينه اي كار مي گيرد؟ آيا كرزي قادر به گفتن پاسخ اين سوال است كه اين گروه لميده در ارگ با آن آرگاه و بارگاه و مصارف گزاف چه كار سودمندي به افغانستان و مردم آن انجام ميدهند؟ .

عامل درتولید وتجارت مواد مخدرعدم همآهنگی با همسایگان افغانستان درمبارزه علیه تجارت وقاچاق مواد مخدراست. مافیای قاچاق مواد مخدر متشکل ازمافیای داخلی، منطقوی وبین المللی میباشد. دولت افغانستان درگذشته مبارزه ی مؤثر وثمر بخشی علیه مافیای داخلی تجارت وقاچاق مواد مخدر انجام نداده ودرمبارزه با مافیای منطقوی مواد مخدر که ازمافیای کشورهای همسایه درتبانی با مافیای داخلی قرارداشته ودارند ونیز برنامه وعملکرد مؤثر نداشته است. ایجاد یک میکانیزم درست با کشورهای همسایه برسرمبارزه ی مشترک با مافیای تولید وقاچاق مواد مخدرمیتواند پیروزی را دراین مبارزه نصیب دولت بسازد. دراین تردیدی نیست که مافیای مواد مخدرهمانگونه که درداخل کشورازقدرت ونفوذ برخوردار هستند درکشورهای همسایه نیز این مافیا تا درون حکومت ها ومراکزقدرت ریشه ونفوذ دارند. اما موجودیت یک میکانیزم واصول روشن توافق شده میان دولت افغانستان ودول همسایه وهمآهنگی صادقانه درتطبیق آن می تواند به تضعیف وسرکوبی مافیای منطقوی مواد مخدر بیانجامد. فراموش نباید کرد که هرگونه توافق وهمآهنگی منطقوی درمبارزه با تجارت وقاچاق مواد مخدر می باید جلب وحمایت وهمکاری جامعه ی بین المللی را  داشته باشد . وهمچنانکه که میکانیزم مبارزه با ما فیای داخلی ومنطقوی قاچاق مواد مخدر با جامعه ی بین المللی برای درهم شکستن ونابودی مافیای بین المللی قاچاق مواد مخدر مورد توافق وعمل قرار بگیرد. چون مافیای بین المللی مواد مخدر که شبکه های آن درآسیای میانه، اروپا وامریکا گسترده است درایجاد ما فیای منطقوی وداخلی قاچاق مواد مخدر نقش اصلی دارد.

 

قبلی  

 


بالا
 
بازگشت