عبدالاحمد فیض
امیدهای کاذب برای صلح درکابل:
رئیس جمهورغنی بعد ازوقوع چهارشنبه سیاه که درنتیجه آن تعدادی زیادی ازافراد غیرنظامی دریکی ازمکانهای بشدت تحت نظارت نیروهای امنیتی درمرکزکابل قربانی پلان حمله تروریستی برخاسته ازان سوی دیورند گردید، ازنقشه راه برای رسیدن به صلح با پاکستان سخن گفته واظهارداشته است که کشورش خواهان صلح باپاکستان است. به باورنویسنده ترسیم نقشه راه وپیشنهاد صلح به پاکستان که مسوول اصلی ویرانیها ، قتل وفجایع گوناگون درطی سالیان متمادی درافغانستان دانسته شده وخاک آن کشوربه مواضع مستحکم وپناه گاه گروه های مخوف تروریستی درضدیت با کشورما مبدل گردیده است ، استمراراشتباهات تاریخی وبازتاب عدم درک وشناخت ازهمسایه ناخلفی است که ازبدوخلقت تصنعی آن تاکنون بقای خود را دروجود یک افغانستان ضعیف وبی ثبات جستجونموده وبدون ابهام به هیچ اصول وموازین بین المللی ، انسانی واخلاقی پابند نبوده است ، چنانچه تخطی های مکرراداره بدنام جاسوسی اسلام آباد که قدرت اصلی ومجری تجاوزودخالت درامورافغانستان محسوب میگردد ازتعهدات که درطی چهاردورمذاکرات بدست آمد واسلام آباد تعهد نبرد مشترک را دربرابرشبکه های دهشت افگن بجانب کابل سپرده بود بیانگراین واقعیت است که اسلام آباد درصدد دستیابی اهدافی بمراتب فراترازآنچه است که زمامدارن افغانی درکابل تصورش را دارد . این کشوردربدل صلح ازکابل میخواهد که به ایجاد یکدولت مزدورتن داده ، سیاست خارجی خود را دراختیارگذاشته وازادعای مرزی بسود اسلام آباد منصرف گردد درغیراین صورت طرح نقشه راه به قصد مذاکرات چند جانبه صلح مظهرواضح تکراراشتباهات راهبردی است که کابل آزان شدیدأ متأثرواقدامات صلجویانه ازجانب کابل که درنتیجه آن اهداف راهبردی اسلام آباد محقق نگردد نتیجه جزء تشدید حملات دروجود مزدوران جنگی دربرابرافغانستان نتیجه دیگری درپی نخواهند داشت.
فلهذا دستیابی به صلح وقطع مداخلات پاکستان درست زمانی ممکن و محتمل خواهد بود که کابل به دیپلوماسی منفعل وباورهای کاذب خود نسبت به آن کشورنقط فرجام کذاشته وبا توسل به اقدامات سیاسی، حقوقی ودیپلوماتیک ذیل ، بسترهای مناسبی برای گفتمان فراگیرسیاسی بخاطربیرون رفت ازوضعیت موجود درکشور،قطع مداخلات خارجی، شکست گروه های متعدد تروریستی وانزوای سیاسی برای حامیان و تمویل گنندگان جنگ درافغانستان را فراهم نماید.
الف – دولت افغانستان بلادرنگ ازاراده خود مبنی برنظارت وتجدید نظربرمفاد موافقتنامه امنیتی ودفاعی مورخ (۳۰) سپتامبر(۲۰۱۴) جانب واشنتگتن را درجریان گذاشته ازمتحد راهبردی اش بخواهد تا به تعهدات خود دربرابر مردم وحکومت افغانستان درپرتومفاد معاهده فوق عمل نماید. بدیهی است که امریکا تاکنون ازبارزترین ارزشهای معاهده فوق بخصوص فقره (۴) ماده (۴) وفقرات (۳-۲-۱و۴) ماده (۶) بوضوح تخطی نموده که نه صرفأ به تجهیز وتسلیح نیروهای ذرهی، راکتی وهوائی افغانستان نپرداخته بلکه تجاوزات آشکارمرزی پاکستان را که ایالات متحده بروفق معاهده ملزم به دفاع مشترک خوانده میشود ، موضوع مرتبط به دوکشورپاکستان وافغانستان خوانده وحتا از تقبیح صریح پرهیزنموده است . بنابران کابل حق دارد تا طبق صراحت پراگراف (۴) ماده (۲۶) موافقتنامه امنیتی و دفاعی درصورت استمرارموضع بلاتکلیفی غرب ازخروج یکجانبه ازمعاهده مقامات واشنتگتن راآگاه سازد. بدیهی است امریکا درچنین فضای سیاسی وبرپایه اهداف طویل المدت راهبردی اش درمنطقه ما ، روند کمک رسانی به نیروهای رزمی افغان را تسریع خواهند نمود.
ب- دولت افغانستان با درنظرداشت مسوولیت عظیم تاریخی که دربرابرسرنوشت دردناک کشوردارد مکلف است تا بجای انتخاب نقشه را ازپاکستان بعنوان مجری جنگ کنونی وحامی گروهای تروریستی به دیوان جزائی بین المللی وبه شورای امنیت ملل متحد بمثابه کشورمتجاوزو ناقض صلح شکایت نماید، هکذا اعزام دستجات مسلح تروریستی ازقلمروتحت حاکمیت اسلام آباد وانجام حملات تروریستی متعدد که غیرنظامیان ومحلات ملکی اهداف اصلی آنها را تشکیل میدهد، نقض آشکارقواعد بین المللی بشردوستانه ویا جنایت جنگی است که موجودیت عنصرتمویل وتحریک گروهای مزدوردرانجام عملیات انتحاری ، شراکت آشکاراسلام آباد را درقتل وکشتارجمعی غیرنظامیان درافغانستان برجسته نموده که تعقیب آن کشوردرنقض حقوق بشری مردمان ملکی درکشورما ازمنظرحقوقی با اصول مندرج درمیثاق چهارگانه ژینومصوب (۱۹۴۹) ومفاد مندرج درماده (۵) اساسنامه دیوان جهانی کیفری مطابقت کامل دارد لذا دولت ضعیف کابل میتواند ازین امکان حقوقی درراستای محکومیت وانزوای جهانی اسلام آباد بهره برداری نماید. هکذا با توجه به نفوذ اداره نظامی اسلام آباد درشورای امنیت ، دولت افغانستان با استفاده ازین امکان حقوقی که حق دارد بدون مراجعه به شورای امنیت به مراجع عدلی بین المللی مراجعه نماید ، ادعاهای مدلل حقوقی وجزا ئی خود را مطرح وپیگیری نماید.
ج- دولت به دیپلوماسی منفعل درعرصه روابط بین المللی وداع گفته وتلاش نماید تا ازمجاری دیپلوماتیک وبوسیله سفیرویا نماینده این کشوردرملل متحد، روند لابیگری ویا تفاهمات چند جانبه را با طیف گسترده ازدول جهان وبویژه سفرای اعضای دایم درشورای امنیت ملل متحد مبنی برتوضیح نقش تجاوزکارانه وبخصوص حمایت ازتروریزم بین المللی وتعقیب سیاست تروریزم دولتی توسط دولت پاکستان را تسریع نموده وبا اقناع افکارعامه جهانی درراستای به انزوا کشیدن آن کشورنقش ایفاء نماید که با تأسف تاکنون دیپلوماسی فعال پاکستان درمجامع بین المللی مانع آن بوده است ودولت نتوانسته است به بسیج افگارعامه جهانی با موفقیت عمل نماید.
د- کابل تاکنون قادرنبوده است تا با کاربرد مفاد قطعنامه های متعدد ضد تروریستی شورای امنیت که بدولتها اجازه مداخله وسرکوب محلات تجمع ، مخفیگاه ها ومراکزفعالیت آنها را اعطا مینماید ، متحدین راهبردی خود بويزه ایالات متحده رابرپایه معاهده امنیتی اقناع نماید که به تمرکزحملات برمواضع تروریستی درداخل قلمروکشوری بپردازد که مکانهای مطمئین ومحل تجهیزوتسلیح این گروه ها بوده وازخاک پاکستان بمثابه مواضع مستحکم جنگی دربرابرکشورما استفاده مینمایند. فلهذا این کابل خواهد بود که میتواند وباید بتواند متحدین راهبردی خود ازجمله ایالات متحده را با کاربرد دیپلوماسی فعال قانع سازد که ازادامه کمک های اقتصادی به نظامیان پاکستانی دست بر داشته وبا تعزیرات وتمرکزحملات برمخفیگاه های دهشت افگنان درپاکستان ازموقف عادلانه ودفاعی کابل حمایت نماید.
ح- دولت سعی نماید تا با کنارگذاشتن اختلافات داخلی نظام ، موضع روشن درقبال مداخلات خارجی اتخاذ ودر پرتو یک سپاست واحد دربرابرمخالفان مسلح به جلب اعتماد مردم وارتقای روحیه رزمی نیروهای مسلح کشورپرداخته وزمینه های مناسب ومورد نیازگذارازوضعیتی دشوارکنونی را جستجونماید.
فلهذا کابل باید بدرستی درک نماید که بدون درنظرداشت نکات فوق،صحبت پیرامون صلح ازیک موضع ضعیف با جانب پاکستان جزدادن امتیازبه آن کشورمتضمن منافع افغانستان نبوده وهیچگاهی به صلح منتهی نخواهد شد.