هدايت حبيب

جلال نورانی هم درگذشت

جلال نورانی نویسنده، ژورنالست و طنز پرداز معروف کشور در ۶۹ سالگی پس از ظهر دوشنبه ۲۷ مارچ در شهر کابل دعوت حق را لبیک گفت و جامعه فرهنگی را داغدار کرد. برای روح جاودان یاد نورانی آرزوی آرامش می ‌کنیم.

جلال نورانی یک تن از بهترین و مستعدترین طنز نویس کشور مان بود، عمری را بادشواریهای زندگی سپری کرد خيلی ها پاک، بی آلايش و مردانه و فقیرانه زيست و تا آخرين نفس های زندگی، مبارزه در راه سعادت مردم را برای يک لحظه هم به فراموشی نه سپرد، بدون ترديد، نبود اين شخصیت نستوه ضايعه ی بزرگی در مطبوعات کشور به شمار می رود.

جاودان یاد جلال نورانی، مجلس آرا، خوشگو و سخنور بود، آرام و شمرده سخن می گفت، با دوستان معاشرتِ دایمی و نزدیک داشت. در نشستها از گنجینۀ اشعار، شهنامۀ فردوسی، لطیفه، طنز و فکاهیی که  به حافظه داشت، به محضر دوستان در افشانی می کرد و محفل را معطر و رنگین می ساخت.

با این که مدتی به فرسخ ها از وطن دور بود؛ اما، ازغم و درد مردم کشور دور نبود؛ فکرش و ذهنش دایم با وطن بود. از آنجا، از مردم سلحشور، عیاران، کاکه ها، جوان مردان و رادمردانش، از عنعنات پسندیدۀ ملی اش، از مهمان نوازی هایش و...، یاد می کرد.  افغانستان را بهشت روی زمین وکابل زیبا را پاریس آسیا، می دانست و ازاین که موقتاً بدست پاسبانان دوزخ افتاده بود ومردم بی پناه و بی دفاعش هدف خمپاره ها، در جنگ گروهای آدم نما، قرار گرفته بود، تأسف می خورد.

جلال نورانی پس از ۱۸ سال زندگی در استرالیا دو باره به افغانستان برگشت مدتی به صفت مشاور وزارت اطلاعات و فرهنگ دولت حامد کرزی ایفای وظیفه کرد و در دولت کنونی مشغول تدریس ادبیات دراماتیک، نمایشنامه نویسی و شخصیت سازی در نمایشنامه در دانشگاه کابل بود.

قیوم بشیر روزنامه نگار افغان ساکن استرالیا- که سالها نزديک به محل اقامت جلال نورانی بود، در مورد او چنین می گوید که « جلال نورانی انسانی است شوخ طبع که به بسیاری از لهجه‌های ساکنین کشور کماکان آشنایی داشته و می تواند صحبت نماید . او انسانی است خوی گرم و بیحد شیرین زبان ،هرگاه پای صحبت‌هایش بنشینی هرگز احساس خستگی نخواهی کرد.»

وی در طی اقامتش در ملبورن علاوه بر همکاری بدون وقفه با برنامه هفتگی فارسی ـ دری رادیو اس بی‌اس که برای یکساعت منتشر می شد، در قسمت تأسیس و تشکیل انجمن فرهنگی افغانهای مقیم ایالت ویکتوریای استرالیا نیز همراه با تعدادی از فرهنگیان و فرهنگ دوستان مقیم ملبورن یک سلسله اقداماتی را براه انداخت و تلاش زیادی بخرج داد تا این انجمن شکل گرفت.

 جلال نورانی فارغ التحصیل رشته حقوق است، اما علاقه مندی وی به کار‌های مطبوعاتی و فرهنگی بمراتب بیشتر از رشته تحصیلی‌اش به نظر می رسد. به همین دلیل مدتی به ژورنالیزم روی آورد. وی در جریان جنگ های میان تنظیمی کابل به خارج از کشور رفت و در سنت پترزبورگ روسيه دوره ی فوق لیسانس را در رشته ژورنالیزم گذراند و هم زمان زبان روسی را فرا گرفت. همکاری مداوم جلال نورانی با رادیو و مطبوعات، بويژه نشریه محبوب ترجمان در کوتاه ‌ترین زمان ممکن اورا به یکی از چهره‌های محبوب نگارش طنز افعانستان تبدیل کرد.

 آثار بسیاری از جلال نورانی در حوزه پژوهش طنز، داستان کوتاه طنز، طنز ژورنالیستی و انواع دیگر طنز منتشر شده و شاید یکی از مهم‌ترین آثار او کتابی است به نام « هنر طنزپردازی» که در سال ۱۳۹۱ خورشیدی در ۶۸۶ صفحه منتشر شده است.

مجموعه داستان کوتاه طنز او با عنوان « نزدیک بود بی‌آب شوم» از بهترین کارهای داستان کوتاه اوست. این کتاب بارها تجدید چاپ شده، شاید یکی از نکات مهم در طنز افغانستان توجه طنزنویسان افغانستان به طنز به عنوان ادبیات است. دو کتاب دیگر جلال نورانی با عنوان « گروتسک» و « پرودی و پرودی پردازان» نشان دهنده توجه خاص او به ریزه کاری‌ها و شیوه‌های طنزپردازی بود.

زنده یاد جلال نورانی رفاه انسان و زنده جان را در تغییر طبیعت و میسر جامعه می دانست و در این راه با تقبل همه نا ملایمات می رزمید. باور داشت که سجایایی فرد زادۀ محیط است؛ بنابر آن، برای تأمین رفاه نسل هایی آینده و فرد سالم، با همفکرانش برای تغییر محیط اجتماعی و طبیعی، رادمردانه مبارزه می کرد.

جلال نورانی افسانۀ نیک است، خاطره اش تابناک، یادش گرامی و روانش جاودانه شاد باد!