غلام سخی ارزگانی
کشتار تظاهرکنندگان جنبش روشنایی در دهمزنگ
انا لله و انا الیه راجعون
زمانی که حکومت قبلی انتقال برق 500 کیلوولت وارداتی ترکمنستان را از راه سالنگ به میان تصویب کرد، مردم این فیصله تبعیض انگیز را قبول نکردند. بازهم فیصله قبلی انتقال برق موصوف از مسیر سالنگ به بامیان در کابینه حکومت وحدت ملی مورد مجدد تأیید قرار گرفت که این بار موج از اعتراضات نهادهای مدنی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مردم را برانگیخت.
بالاخره مردم به خاطر تحقق عدالت در سطح کل کشور «جنبش روشنایی» را راه اندازی کردند و از جمله خواهان تطبیق ماستر پلان بیست ساله برق افغانستان به طور متوازن در تمام ولایات کشور گردیدند که شرکت آلمانی فیشنر و بانک آسیایی از لحاظ مسلکی و اقتصادی مسوولیت آن را بر عهده داشت.
معاون دوم ریاست جمهوری آقای سرور دانش، معاون دوم ریاست اجرائیه آقای حاجی محمد محقق، معاون دوم ریاست جمهوری پیشین آقای محمد کریم خلیلی، رییس قبلی اداره امور آقای داکترصادق مدبر، بسا از اعضای شورای ملی، نهادهای جامعه مدنی، احزاب سیاسی، دانشگاهیان، شاگردان مکاتب، استادان، کسبه کاران، فرهنگیان، سیاسیون، مامورین و مردم عامه از خواست برحق جنبش روشنایی مردم به طور مشترک در انتقال 500 کیلوولت برق وارداتی ترکمنستان از طریق بامیان- میدان وردک تأکید کردند. در همین رابطه دولت تنها 220 کیلوولت برق را از راه سالنگ به بامیان وعده داد که از جمله آقای سرور دانش و آقای محقق به این امر قسمآ راضی گردیدند. ولی متباقی رهبران و اعضای جنبش روشنایی این فیصله دولت را نیر نپذیرفت و تظاهرات را به راه انداختند که قبلاً بیش از صدها هزارتن شرکت کردند.
مذاکره در بین دولت و اعضای باقی مانده جنبش روشنایی ادامه پیدا کرد تا این که حکومت وعده حل قضیه مذکور را با یک عده دیگری از مسؤولین و رهبران جنبش روشنایی داد و تا این که این ها تظاهرات را به روز شنبه 2 اسد 1395 در کابل ممنوع اعلان کردند که مورد تأیید اعضای جوان جنبش روشنایی قرار نگرفتند.
بالاخره راهپیمایی جنبش روشنایی به روز شنبه 2 اسد راه اندازی گردید. نیروهای امنیتی قبلاً آمادگی خویش را به خاطر تأمین امنیت تظاهرات این روز نیز اعلان کردند. وقتی که تظاهرکنندگان از هر قوم از چهار مسیر کابل به دهمزنگ به صورت قانونی و مسالمت آمیز رسیدند و نتوانستند از موانع که نیروهای امنیتی ایجاد کرده بودند به طرف فواره آب بروند. راهپیمایان ناگزیراً در چهارراهی دهمزنگ تجمع کردند و به مطالبات قانونی و مدنی خویش از پشت بلندگوها شروع کردند که دونفر تروریست خود را در بین انبوهی از تجمع کنندگان منفجر کردند و باعث شهادت و زخمی شدند صدها تن در روی سرک گردیدند. آخرین گزارشات تعداد شهداء را 93 تن و زخمیان را به 236 رقم نشان داده که آمار در حال تغییر است.
خلاصه جنازه ها، زخمی ها و اعضای بدن پارچه پارچه جوانان روی زمین را فرش کردند. کسانی به هر طرف پراگنده شدند و تعدادی هم به جمع آوری اجساد، زخمیان و پارچه های بدن گلگون کفنان جنبش روشنایی از روی سرک ها مصروف شدند. گفته شده که نیروهای امنیتی و پولیس به خاطر حفظ جان خویش پراکنده شدند و حتا جنازه ها و زخمیان را نیز به شفاخانه انتقال ندادند.
مردم از هر طرف فریاد کشیدند و به این عمل ضد انسانی تروریستان نفرین گفتند. جوانان اجساد و زخمیان را به دوش کشیده به طرف شفاخانه ها انتقال دادند و خون های خویش را برای این زخمیان در شفاخانه اعطا کردند. در میان این مقتولین و مجروحین چند تن از پولیس و نیروهای امنیتی نیز به مشاهده رسیدند.
تعداد کثیری از مظاهره چیان هم دوباره به چهاراهی دهمزنگ برگشتند و خیمه های تحصن را به روی زمین میخ کردند تا برآوردن خواست برحق شان پافشاری کردند و سخن رانی های عدالت خواهانه خویش را ادامه دادند.
از جمله بی بی سی نوشته است که هدف این انفجار کشتار اقلیت هزاره تبار بود که داعشیان مسؤلیت آن را به عهده گرفتند. در حالی که در مدت بیش از دو دهه تا کنون طالبان در قتل عام مردمان کشور بزرگ ترین ریکارد جنایات ضد بشری را به دست آورده اند و در چند سال آخر برخی از تروریستان خارجی توسط طالبان به افغانستان آورده شده و از ترکیب تعداد محدود افراد داعش و بخش کثیری از طالبان به داعشیان مشهور گردیدند. انفجار در بین اعضای جنبش روشنایی بدون شک توسط تروریستان داخلی و خارجی صورت گرفته که به گمان اغلب از چشمدید حامیان طالبان در درون دولت و اجتماع هرگز پوشیده نیست.
در ضمن، از برخی راویان و منابع نیز گزارش داده شده که قتل های زنجیری مردم بیگناه هزاره جات یک پدیده جدید نیست؛ بلکه از گذشته های دور تا کنون با انواع مختلف قوم هزاره از طرف برخی از دولت ها، حکام، گروه های قومی وغیره مورد کشتارهای دسته جمعی قرار گرفته اند. از جمله نمونه زنده نسل کشی هزارگان در وقت حاکمیت امیرعبدالرحمن خان، خلقی ها، مجاهدین و امارت اسلامی طالبان بوده که تاریخ به طور مستند گواهی می دهد. یعنی تا کنون نسبت به دیگران، گسترده ترین نقض حقوق بشر در قسمت مردم مظلوم و صلح دوست هزاره صورت گرفته است.
اما از آنجای که لازم بود مثل تظاهرات گذشته آمادگی امنیتی گرفته نشده بود. پولیس و سایر نیروهای امنیتی صرف راه ها دارلامان و پل ارتل را حفاظف و نظارت می کردند. ولی راه های که از طرف کوتی سنگی، پوهنتون کابل، سرک های فرعی کارته سخی، کارسته سه، کارته چار و دیگر راه پیاده روی به دهمزنگ منتهی می گردیدند، از سوی نیروهای امنیتی مورد توجه جدی قرار نداشتند.
پس مسوول این کشتار و زخمیان اعضای جنبش روشنایی چه کسانی و کدام مرجع و یا مراجع خواهند بود؟ آیا این جوانان به جرم تظاهرات قانونی و حق طلبانه خویش جام شهادت را ننوشیدند؟
به هر صورت از همه بیشتر پاسخ منفی رهبران حکومت وحدت ملی به خواست برحق جنبش روشنایی، عدم غور دقیق پولیس و نیروهای امنیتی، بی اتفاقی رهبران جنبش روشنایی، بازی های سیاسی دیگر و سایر کاستی ها سبب گردیده تا این که تروریستان به انفجار خویش در بین تظاهرکنندگان جنبش روشنایی موفق شدند.
اگر در آغاز مجریان حکومت وحدت ملی به انتقال برق 500 کیلوولت ترکمنستان از طریق بامیان- میدان وردک اقدام عملی می کرد، نه تظاهرات علیه دولت صورت می گرفت و نه شاهد این تعداد شهداء و زخمی در سرک های دهمزنگ می بودیم. با هر پیمانه که حکام از خواست های برحق و قانونی مردم کشور سرباز زنند با همان اندازه فاصله میان مردم و دولت گسترده خواهد شد و تروریستان داخلی و خارجی از این فرصت به نفع خویش بیشتر استفاده را خواهند برد. از سوی دیگر، تروریستان با حامیان داخلی و خارجی خویش باعث ایجاد نفاق های قومی، مذهبی و سمتی میان اقوام شریف افغانستان خواهند گردید.
اقدام حکومت وحدت ملی در این چه می باشد؟
آقای داکتراشرف غنی محفل محدود ختم قرآن و فاتحه را در ارگ ریاست جمهوری برگزار کرد، اتحاف دعا به ارواح شهدای دهمزنگ کرد، روز یکشنبه را ماتم ملی اعلان کرد، بیرق کشور را نیمه برافراشته گذاشت، امر تشکیل کمیسیون بررسی این حادثه را تحت رهبری داستان کل کشور صادر کرد، شفاخانه های دولتی را به مداوای مجروحین توصیه کرد، نیروهای امنیتی را به انجام وظایف شان تأکید کرد، تمام مسؤلین ولایات، لسوالی ها و مساجد را به ایجاد مراسم فاتحه خوانی امر فرمود، چهارراه دهمزنگ را به نام «چهارراه شهدا» نام گذاری کرد، وعده کمک را با وارثین شهدا و مجروحین داد.
در بیش از دو سال حیات حکومت وحدت ملی هر بار که مردمان بیگناه ما در سراسر کشور تا کنون از سوی طالبان، القاعده، داعش و دیگرتروریستان به شهادت رسیده اند، زمامدارن حکومت وحدت ملی شبه دستورات فوق را به غرض تسلی و آرام نشاندن روان وارثین شهدا و مردم صادر کرده؛ ولی هیچ یک از وعده های شان به مردم ثابت نگردیده و مردم بیشتر از دولت کنونی فاصله گرفتند.
حال همه مردمان و اقوام کشور به جز از تطبیق قوانین، تحقق عدالت، امنیت، انکشاف متوازن، برابری و حاکمیت شایسته سالاری در تمام نقاط افغانستان، هیچ خواست دیگری از مجریان حکومت وحدت ملی ندارند. وقتی که حلقات قدرتمند قبیله گرا و محدود انحصارگر دولتی که به حاکمیت قانون، ارزش های بشری، دینی و دموکراسی معتقد و پابند نیستند، چگونه از این چنین افراد انتظار خدمت به مردم و کشور را کرد.
زمانی که حکام ما طبق قوانین کشور به طور صادقانه عمل نکنند یا نتوانند و یا موانع جدی دیگر وجود داشته باشد، پس باید اصل مسأله را با مردم در میان بگذارند و بر حل قضایا و بحران های موجود کشور از مشوره و خواست مردم پیروی کنند.
حال هم اگر مجریان حکومت وحدت ملی مبنی بر قوانین از خواست های برحق همه اهالی کشور و خاصتاً از درخواست برحق جنبش روشنایی در مورد انتقال برق 500 کیلوولت ترکمنیستای از مسیر بامیان- وردک پیروی نکنند؛ مطالبات عدالت خواهانه جنبش روشنایی برای تمام مردمان و ولایات افغانستان به صورت مسالمت آمیز، مدنی و قانونی ادامه خواهد یافت.
در آخر مردم ما از حکومت وحدت ملی و همپیمانان بین المللی احترامانه تقضا دارند که عاملین شهداء و زخمیان تظاهرکنندگان جنبش روشنایی هرچه زودتر دستگیر و شدیداً به جزای اعمال ضد بشری شان برسانند تا برای دیگران عبرت گردد. در ضمن مسؤلین حکومتی ما باید برای وارثین شهداء و زخمیان جنبش روشنایی غرامت بپردازند و آنان را نوازش دهند. علاوه برآن، مجرایان حکومت وحدت ملی باید از خواست و اراده مردم در تطبیق قوانین و حل اساسی بحران های کشور مطلقآ پیروی کنند تا مردم از دولت حمایت کنند.
یک بار دیگر به ارواح شهدای گلگون کفن دهمزنگ کابل دعا فرستاده و از خداوند متعال بهشت برین را برای آنان مطالبه می کنم و همچنان شفای عاجل را برای زخمیان این حادثه المناک از ایزد متعال خواهانم.
3 اسد 1395 خورشیدی برابر با 24 جولای 2016 میلادی کابل
تصاویر از صفحه بی بی سی
ته" شد
به دنبال کشته‌شدن دهها معترض "جنبش روشنایی"، در چهار راه دهمزنگ کابل، محل کشته شدن آنها "چهار راه شهدا" نامگذاری شده است.
کاخ ریاست جمهوری افزوده که محمد اشرف‌غنی، رئیس جمهور افغانستان، "به منظور گرامی داشت، احترام و ماندگاری یاد و نام شهدایی که بر اثر رویداد تروریستی گروه داعش، جان‌هایشان را از دست داده‌اند، چوک دهمزنگ را به نام چوک شهدا مسمی کرده، تا نسل‌های ما به یاد داشته باشند که شهروندان کشور دموکراسی و مردم‌سالاری را به چه قیمتی به دست آورده‌اند."
Image copyrightGETTYImage captionمعترضان "تحصن نامحدود" اعلام کرده بودند، ولی وزارت داخله برگزاری تجمع و تظاهرات را ممنوع کرده است
بالا
بازگشت