بازی جدید عمو سام:
شیوه های احتمالی عزل رئیس جمهور ونیزویلا
منبع: ستراتفور(ُStratfor)
برگردان: خلیل
خاطره: دو دور ریاست جمهوری آقای اوباما در تاریخ ایالات متحده، نتیجه مبارزات داکتر مارتین لوتر کینگ فقید و یک نقطهء عطفی شمرده می شود. اگرچه نامبرده با برنامه های کلانی روی صحنه آمد:خاتمه بخشیدن به دخالت نظامی درعراق و افغانستان، برچیدن زندان بدنام گوانتانامو درخاک کیوبا، برنامه های بلند بالای صحی، تحدید نگهداری سلاح نزد امریکائی ها .....حتی تا چندی پیش به مخیله کسی هم خطور نمی کرد که روابط بین ایالات متحد و کوبا طوری عادی گردد، که زمینه مسافرت رئیس جمهوری ایالات متحده به آن جزیره مساعد گردد. لست موفقیت های آقای اوباما هر قدر طویل هم باشند، متاسفانه نقاط ضعف نیز در آن به مشاهده میرسند: اگر دخالت نظامی در افغانستان و عراق کار ج.و. بوش کاوبای بود، دخالت در امور سوریه و لیبی که در ادارهء همین رئیس جمهوری فعلی سازماندهی شد. ایالات متحده در تحت رهبری همین رئیس جمهور سیاه پوست، در ونیزویلا این کشور نسبتآ کوچک امریکای لاتین قسمی مداخله نمود که هوگو چاویز رئیس جمهور فقید آن را به "سرطان" مبتلا ساخت. اکنون نیز دارد دست از سر این کشور بر نمیدارد، و هی دارد علیه رئیس جمهور برحالش توطئه می کند... دقت در"سناریوها"ی زیرنشان میدهندکه این سنایوهاجزکارعموسام چیز دیگری نیستند. توخود حدیث مفصل بخوان ازاین مجمل.
نیکولاس مادورو رئیس جمهور ونیزویلا،سال گذشته حین یک دیدارازالچوریلو در نزدیکی شهرپانامه. قرارگزارش گویا اعضای حزب خودش دست با اپوزیسیون یکی کرده اند تا اورا برطرف نمایند.تصویر از(Inti Ocon/AFP/Getty Images)
تحلیل
24 فبروری 2016
با گذشت هر روزی، بطور فزاینده ای واضح میگردد که دورهء کاری نیکولاس مادورو رئیس جمهور ونیزویلا می تواند خاتمه ای ناگهانی داشته باشد. مجلس وحزب خود مادورو از وی می خواهند تا برای برطرف کردن قهرمردم از حکومت، کناره گیری کند. مطابق منابع ستراتفور(Stratfor)، اپوزیسیون ازقبل با حزب حاکم متحد سوسیالیست ونیزویلا (PSUV) احتمال تشکیل دادن یک تشکیل نظامی(جونتا/ junta) مشترک را برای حکومت کردن بر کشور در بعد از مادو رو، مورد بحث قرار داده اند.
درطی اندک ماه های گذشته، مادو رو و هواخواهانش درحزب متحد سوسیالیست ونیزویلا ظاهرآ از بقیهء حکومت منزوی شده اند. دردنیای سیاست تحت تآثیرنظامیان ونیزویلا، مادورو از بدو منصوب شدن به تعقیب وفات رئیس جمهورهوگو چاویز، فقط از حمایت یک اقلیت طرفداران ملکی اش برخوردار است. در نتیجه، مادو رو بر وفاداری نظامی متکی است، که کنون مورد چالش قرار دارند.
پیشرفت در گفتگوها برسر هرگونه تشکل (جونتا) ی نظامی مربوط به این می شود که آیا رهبران قدرتمند نظامی، همچون ولادیمیر پادرینو لوپز وزیر دفاع، تشکل نظامی یا حکومت انتقالی دیگری را که به نفع کشور باشد مورد نظر قرار بدهند. در این مقطع، به نظر میرسد دست کم یک بخش مهمی از نیروهای مسلح، به شمول افسران متقاعد و متوسط رتبه، شاید از یک حکومت انتقالی حمایت کنند؛ این امر مربوط به ارتش می شود که با هرگونه خیزش اجتماعی ای معامله نماید که از اثر اقتصاد رو به سقوط کشور ایجاد می گردد. مطابق منابع، ستراتفور، پادرینو لوپز از عزل مادو رو حمایت می کند، هرچند به ترتیبی که با شان و مقام رئیس جمهور مناسب باشد. هنری راموس الوپ رئیس اسامبلهء ملی نیز ادعا می کند که یک بخشی از رهبران قدیمی و فعلی نظامی تحت رهبری فرانسسکو آریاس کاردیناس والی ولایت زولیا عزل مادو رو را بحیث یک وسیله ای تعامل ممکن با بحران سیاسی - اقتصادی زیرغور داده اند.
تغییری در حکومت ادارهء جدید را قادر خواهد ساخت تا ریفورم های ساختاری اقتصادی ای را رویدست گیرد که مادو رو از مدت ها با آن مخالف بود. این کار همچنان خشم و غصب عامه را علیه حکومت تخفیف خواهد داد که می تواند منجر به اعتراضات خیابانی شود. البته سؤال اینست که چنین تغییر رهبری چگونه صورت خواهد گرفت. معهذا، سیر حوادث در طی اندک ماه های آینده عمدتآ معین خواهد کرد که کدام یک سناریوهای احتمالی (رویدست گرفته) بازی خواهند شد. صرف نظر ازشیوهء تعویض مادورو، خطر اغتشاش اجتماعی بخاطر بخاطر اوج تورم در کشور یکی از احتمالات خواهد بود.
سناریوی اول: مادو رو تا به انتخابات 2019 در قدرت باقی می ماند
بطور روزبه افزایشی غیرمحتمل(بعید)می نماید، توافق شده باشد که تعداد زیادی ازاعضای حزب متحد سوسیالیست ونیزویلا (PSUV) و ائتلافی از اپوزیسیون بحث های عملی ای را راجع به عزل رئیس جمهور آغاز کرده باشند. حتی اگر مادورو تصمیم بگیرد تا برتلاش هائی مبنی بر برعزلش غلبه کند و دسته هائی ضد خود ازحزب متحد سوسیالیست ونیزویلا را زیر تآثیر درآورد تا برحمایت از او ادامه بدهند، دورنمای تورم شایع درچند سال دیگر، کمبودغذا و بی حرکتی حکومت برای اصلاحات اقتصادی می توانند باعث تحریک اعتراضات مهمی گردند.
سناریوی دوم: فراخواندن مادو رو به یک رفراندوم یا اصلاح در قانون اساسی
در حال حاضر فراخوان دو ابتکار وجود دارند که تداوم حاکمیت مادو رو را تهدید میکنند. یکی عبارت است از اصلاحات پیشنهاد شده در قانون اساسی که دورهء کاری رئیس جمهور را به چهار سال کوتاه ساخته وانتحابات جدیدی را برای دسمبر سال 2016 معین میدارد. دیگری عبارت است از فراخوان یک پیش نهاد برای رفراندوم. هردوی آن موارد می توانند بالقوه برای رای دهی به عامه مردم پیشنهاد شوند. اسامبلهء ملی مباحثات روی اصلاحات را آغاز کرده؛ اما روی رفراندوم هیچ پیشرفتی صورت نه گرفته است.
با وجود این، ائتلاف مخالفین باید پلان های نهائی برای دعوت از مادو رو را علنآ اعلان کنند، محتملآ بخاطری که این امرهنوزهم مورد بحث داخلی است و، بطور باالقوه، مورد مذاکرات بین اپوزیسیون وحکومت می باشد. بخاطری که هردوی اصلاحات قانون اساسی و دعوت برای رفرندوم تهدیدات خیلی واقعی ای برای حکومت بوده، و می توانند میزان نارضائیتی عامه از مادو رو را نشان بدهند، زیاد محتمل می نماید تا مورد قبول قرار گیرند، اما بیشترینه این احتمال است که اپوزیسیون و رهبران حزب متحد سوسیالیست ونیزویلا با همدیگر کار نمایند.
هرچند، دعوت به راه اندازی یک رفراندوم نسبت به اصلاحات در قانون اساسی احتمالآ برای اپوزیسیون بیشتر مشکوک می باشد. بخاطری که رفراندوم می تواند ازسوی دستگاه عالی قضا، یا شورای ملی انتخابات مورد چالش قرار بگیرند، که هردوی آن نهاد ها تا هنوز در تحت کنترول حزب متحد سوسیالیست ونیزویلا قرار دارند.
سناریوی سوم: تحت فشار قرار دادن مادو رو برای کناره گیری
فشارآوردن بر رئیس جمهوری برای کناره گیری می تواندبه تشکیل یک شورای نظامی حاکم یا نوع دیگری حکومت انتقالی منجرگردد. تقریبآ بطوریقینی برای اندکی مشروعیت دادن این کارازسوی کشورهای خارجی (یعنی امریکا؟)بایست ملکی های اپوزییسیون، یاد دیگران را در این تشکیل شمولیت داد. این اقدام همچنان می تواند مسیرمستقیمی را برای ریاست جمهوری اپوزیسیون بازکند. مطابق قانون اساسی ونیزویلا، انتخابات جدید بایست درطی 30 روز بعد از استعفای رئیس جمهور دایرشود. رئیس اسامبلهء ملی کشور را تا تدویر انتخابات اداره خواهد کرد.
کوتاهی در ادای قروض خارجی کشور یا یک حرکت داخلی غیرمردمی مهمی، همچون مصرف بالقوهء بدون پرداخت دارائی های کارو بارهای مخالف به نفع عامه، می توانند موجب تحریک راه اندازی چنین استعفای اجباری گردد. این سناریو، نیز، احتمالآ می تواند مستلزم مذاکرات معتنابه میان حکومت و اپوزیسیون باشد، فقط به خاطرانتقال احتمالی قدرت سیاسی به اپوزیسیون، بخصوص در مورد ریاست جمهوری و قوهء مقننه، که تواند موجب بروز سردرگمی برای رهبران حزب متحد سوسیالیست ونیزویلا گردد، که بعضی شان مواجه با اتهامات جنائی در خارج اند.
زمان بندی استعفای رئیس جمهور نیزحایزاهمیت خواهد بود. اگر رئیس جمهور پیش از جنوری 2017 غزل شود، اپوزیسیون می تواند برای تدویر انتخابات جدید، یک کیس قوی قانونی به حکومت بسازد. اما اگر رئیس جمهور در بعد از تاریخ مذکور عزل گردد، هر کسی که عهده دار معاونیت ریاست جمهوری باشد، تا به 2019 رئیس جمهور خواهد بود. اعضای نخبه گان سیاسی ممکن خواهان تآخیر انتقال به سال آیند باشند، اما خطر اغتشاش اجتماعی در نتیجهء بحران اقتصادی می تواند آنها را برانگیزد تا خواهان انتقال سریع ترگردند.
سناریوی چهارم: تعویض مادو رو با کودتای نظامی
بلاخره، یک بخشی از نیروهای مسلح می توانند دست به کودتائی علیه رئیس جمهور بزنند، اما این کار کم محتمل است. این کار می تواند واقع شود، اگر مادو رو در برابر خواست ها برای استعفا مقاومت، کند یا اگر دسته ای از نظامیان قوماندان های شان را به مبارزه طلبیده و کودتائی را با بی اعتنائی راه اندازند. مع هذا، فکر می شود که پادرینو لوپز علیه شیوهء عزل مادو رو از راه استعمال قوه بجای عزل رئیس جمهور از راه مذاکره باشد.
اجازهء نشر:( "<a href="https://www.stratfor.com/analysis/how-venezuela-would-remove-its-president">)
بالا
بازگشت