نصیرمهرین

 

در حاشیۀ موضوع اختلاس در وزارت معارف

    3

هرچند می توان پذیرفت که چــهرۀ اذیت بار فساد حکومت کرزی ، با اختلاس ها و"مکتب های خیالی" فاروق وردک وضاحت نیافته است، اما با توجه به جلوه های متبارز موضوع در هفته ها و روزهای پسین، گمانی برجای نمی نهد که تعفنی که از این فساد برخاسته است، ره به سوی بقیه چهره های فساد، مکان های فساد پیشه گی می برد  و مشام بسیاری را می آزارد. تفاوت سخن گفتن از این مفاسد در وزارت معارف، با بقیه در این ویژه گی تواند باشد که منابع مطلع از روی آن پرده برداشتند و واکنش نو قدبرافراشتۀ حامیان جامعۀ مدنی وفساد ستیزکشور در داخل وخارج، نقش مهمی در سمت وسو دادن آن بازی کرده است.

پیشینه گی فساد، در چهرۀ اختلاس ها و دزدی های رنگارنگ یک ونیم دهۀپسین  را می توان با عمر فساد آلود حکومت حامد کرزی درنظر آورد. مردمی که به دفاتر دولتی مراجعه نموده اند تا گره مشکل ایشان باز شود، مامورین پایان رتبه که شاهد زدو بند ها و اختلاس ها ورشوت ستانی های کلان بودند، همواره از جضور فساد روبه گسترش نالیده اند. اما هرگز به آن به عنوان یکی از چالش های رنج آور در افغانستان توجهی نشد. وقتی کشورهای کمک کننده از موجودیت فساد گفتند و حتا پیشرط های کمک ها را به مبارزه با فساد در افغانستان پیوند دادند، گویی نبشتن در روی یخی بود که آفتاب آبش کرد.

یکی از نمونه های که با موجودیت فساد دست به مخالفت می یازید، همین شخص فاروق وردک بود. هنگامی که برنامۀ پرسرو صدای را زیر نام جرگۀ آزاد راه اندازی نموده بودند وفاروق وردک دست فعالی در آن داشت، باری سخن از مفاسد رفت. نخست گزارشی را بخوانیم:

" فاروق وردك وزير معارف گزارش دفتر ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر و جرایم را درباره فساد رد كرده، اين دفتر در اواخر ماه گذشته گزارشي را نشر كرد كه وزارت معارف را از جمله چهارنهادي دانست كه فساد در آن گسترش يافته است.

فاروق وردک كه در جرگه آزاد- برنامه مشترک بی بی سی میدیا اکشن و رادیو تلویزیون ملی افغانستان صحبت ميكرد و این بار به مشکلات معارف در افغانستان اختصاص یافته بود. اين دفتر را متهم ساخت كه در گزارش از شواهد ناقص و شاخص هاي نادرست استفاده كرده است.

به گزارش آژانس باختر، در دیدار رو در رو با مردم عادی كه از گوشه و کنار افغانستان جمع شده بودند، وردک با خورسندی از دستآوردهای حکومت در عرصه معارف یاد آوری کرد، اما لحنش زمانی به تندی گرایید که فردی از ولایت کنر در مورد فساد در وزارت معارف سوال کرد.

 وردک گفت آنهاییکه این ادعا را مطرح میکنند، خود بعنوان نمایندگان جامعه جهانی در فساد گسترده دست دارند.

 او بطور مشخص از یو ان او دی سی- دفتر سازمان ملل برای مبارزه با مواد مخدر و جرایم نام برد که در گزارش اخیرش  از وزارت معارف در زمره چهار اداره حکومت افغانستان با میزان بالای فساد  نام برده  است.

 او گفت:" یو ان او دی سی یکی از فاسدترین بخشهای سازمان ملل میباشد. طی سی سال اخیر پای یو ان اودی سی به هرجایی که رسیده، کشت کوکنار در آن، بجای آنکه کاهش یابد، افزایش یافته است."

هر چند فاروق وردک وجود فساد در وزارت معارف را رد نکرد، اما گفت میزان آن از سایر ادارات حکومتی به مراتب کمتر است. . .  "

توجه می نمائیم که وقتی سخن از فساد رفته است، با حساسیت وعصبانیت، نخست تکذیب شده وبعد مرجع گزارش دهنده به عنوان فسادگستر معرفی شده است. وهمان میزانی را با تمام توجیهات مانند این جملات وردک که میزان فساد دروزارت معارف  " از سایر ادارات حکومتی به مراتب کمتر است." را که پذیرفته است، در هم وبرهم نموده وپنهان داشته اند.

اما حالا که بازهم همین شخص، فساد حکومت حامد کرزی را در کل وفساد واختلاس وزارت معارف را به صورت مشخص نمی پذیرد و منابع خارجی و ارگ نشینان کنونی را مقصر می داند، تحقیق موضوع بسیارجدی تر خود را تحمیل می کند.

 از قراین و شواهد متعدد حضور فساد در حکومت کرزی برمی آید که فاروق وردک دروغ می گوید . این جملات وی را بخوانیم :

." . . .  این اتهامات ریشه از ارگ بخاطر بدنام کردن حکومت قبلی افغانستان دارد. . .  وی( فاروق وردک) علاوه کرد، معارف مهمترین شاخه یک نظام حکومتی است و ارگ نشینان با شایعه پراکنی رسانه ای قصد دارند حکومت حامد کرزی و منسوبین وی را ناکارا و فاسد معرفی کنند."

در حالی که ناکار آیی ومفاسد در حکومت کرزی اظهر من الشمس است و حکومت معیوب کنونی،با داشتن  پیوند های چند گانۀ گرداننده گان آن با حکومت کرزی، کمتر این احتمال را به دست می دهد که تحقیق شفاف را رعایت نموده و خاطرخواهی فساد  پیشه گان را کنار بگذارد.

آنچه مسلم است، حضور عامل طرفداران تحقیق موضوع که فراخوانی را به نشر سپرده اند، افشأ گری آن از جانب وزارت معارف، و نهاد امریکایی، وادار شدن محمد اشرف غنی برای اعلام کمسیون تحقیق، اعلام تحقیق از طرف  ادارۀ توسعه بین المللی امریکا؛  دوسیه یی را با نام "مکتب های خیالی" و اختلاس در وزات معارف روی میز خواهد نهاد. جای تردید نیست که سهمگیری طرفداران مبارزه با مفاسد،  دنبال نمودن موضوع از طرف  شخصیت های دارندۀ نظر، گامی در راستای فساد ستیزی تواند بود.

فراموش مان نباید شود که آگاهی نهادها ومؤسسات نظارت کنندۀ کمک ها، شکوه وشکایت آنها از فساد، ولی اغماض وچشم پوشی از دنبال کردن موضوع خود نیز می تواند، زمینۀ خوبی برای تحقیق مسأله باشد. پرسشی که دست می دهد این هم است که  نهادهای خارجی در ایجاد مکانیسم و شکل دهی فساد مالی تا چه میزانی سهیم بوده اند. مگر ایا همین عامل سبب نشده است که پس از طرح نمونه یی از فساد، به زودی روی آن خاک ریخته اند. در واقع گونه یی از بافت شبکه های مافیایی خارجی وداخلی حاصل شده که دست اندرکاران دست به دست هم داده، چپاول های ملیارد دالری را سامان داده اند. این تصور هم برای  کسی که دنبال تحقیق موضوع می رود، دسن می دهد که اختلافات داخلی شبکه های داخلی وجهانی، میان جناح ها گاهی منتج به بروز سر وصدا وگاهی به تبانی وسازش رسیده است. در هر حال، ابراز نظر تحکم آمیز تا آن هنگام که پای  تحقیق شفاف پیرامون مسأله در میان نیامده است، پیش داوری تواند بود. ولی اگر در پیوند با تحقیق نمونۀ وزارت معارف وموارد بقیه وزارت ها، نقش نهادهای خارجی در بازشناسی روند پول گیری وگونۀ مصارف درست توضیح نشود، نتایج تحقیق صرف از چند تن کارمند وزارت ها، ناقص خواهد بود.  

 

 

 

---

بالا
 
بازگشت