تشدید بحران پناهجویی وبی تصمیمی دول اروپا

 

۱۲ سئتمبر۲۰۱۵

کشف خط السیر کوتاه، کم خطر وکم مصرف ترکیه-یونان-سربستان-مجارستان  وابراز آمادگی جرمنی برای پذیرش ۸۰۰۰۰۰ پناهجواز یکسو و ادامه نا امنی درسوریه، افغانستان وعراق  از سوی دیگر باعث روانه شدن سیلی از پناهجویان بسوی ترکیه وداخل شدن از آنجا  به قلمرو ااتحادیهٔ اروپا گردید.  این حالت برای اتحادیهٔ اروپا غیر مترقبه است. تسهیلات وادارات امور پناهجویان در اروپا که برای تعداد بمراتب کمترپناهجویان ساخته شده اند، توان رسیدگی به سیل جدید پناهجویان را ندارند.  برخی رهبران دول عضو این اتحادیه از ورود هزاران پناهچو در هر روز، بشدت تکان خورده حالت دفاعی بخود گرفته خواستار برگرداندن این پناهجویان شدند. مثلأ صدراعظم هنگری که خود را مدافع ارزشهای مسیحیت در برابر مسلمانان میداند، کوشید دربرابرورود پناهجویان کشورهای اسلامی موانع خلق کند.  برای خلاص کردن یخن پناهجویان از دست این شخص،  خانم مرکل صدر اعظم جرمنی اعلان نمود که کشورهای هنگری و اطریش به علاقمندان پناهنده شدن در جرمنی حق ورود آزاد از کشورهایشان بدهند. خانم مرکل درعین حال اضافه نمود که سیاست دروازهٔ بازجرمنی مؤقتی میباشد.

کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندگان در رابطه با موج جدید پناهنجویان در اروپا و بی تصمیمی اتحادیه اروپا در برخورد با این پدیده طور جدی موضعگیری نمود.  در اعلامیهٔ مؤرخ ۴ سپتمبر۲۰۱۵ منتشره ازجانب آقای انتونیوگوتریس کمیسار عالی ملل متحد برای پناهندگان چنین میخوانیم: “اروپا با ورود موج بزرگی ازپناهجویان روبروست. تنها درنیمه اول سال جاری بیش از ۳۰۰۰۰۰ انسان با بخطر انداختن جانهایشان وارد اروپا شده اند. ۲۶۰۰ تن دیگرنتوانستند ازین سفرپرخطرجان بسلامت ببرند. منجمله ایلان پسرک سه ساله از سوریه. اماناکامی اروپا بحیث کل در یافتن یک پاسخ مشترک ومؤثر منتج به نتیجهٔ غم انگیز یعنی  دردورنج این انسانها شده است.  برای خروج ازین حالت ادامه نا پذیر، باید به نکات اساسی ذیل توجه کنیم:

- مشکل فعلی اساسأ یک بحران پناهجویان بوده ومنحصر به پدیدهٔ مهاجرت نیست. بیشترین تعداد افرادیکه به یونان میرسند، متعلق به مناطق جنگزده چون سوریه، عراق یا افغانستان اند وبزبان ساده میتوان گفت از مرگ فرار کرده اند. تمام اشخاصیکه درین حالت غم انگیز در سفر میباشند، مستحق احترام  به حقوق بشری وکرامت انسانی شان اند.

- اروپا نمی تواند این بحران را قدم بقدم مهار کند.  هیچ کشوری این کار را به تنهایی کرده نمیتواند و هیچ کشوری اجازه ندارد از مسؤلیت شانه خالی کند. وقتی یک سیستم بی موازنه میشود واز فعالیت بازمیماند، در صورت ازدیاد فشارهمه چیزدچار بنبست میشود. قابل تعجب نیست که سیستم پناهندگی دراروپا با چنین حالتی مواجه است. یگانه راحل اینست که اتحادیهٔ اروپا وکشورهای عضو اش یک استراتیزی مشترک ومتکی برمسؤلیت، همبستگی واعتماد را عملی سازند.

- اکنون باید برای تحت کنترول آوردن اوضاع  اقدامات شجاعانه و فوری اتخاذ گردد. متعاقبأ نیازبه اتخاذ  تصامیم مشترک برای تقسیم مسؤلیت در آیندهٔ نزدیک ودرازمدت میباشد. اتحادیهٔ اروپا باید به مشورهٔ کشورهای ذیربط یعنی یونان، هنگری و ایتالیا، به تاسیس مراکزبزرگ رهایش وثبت نام پناهجویان درین کشورها دست بزنند.

- آنانیکه  مستحق شدن پناهندگی شناخته میشوند باید از طریق پلان سهمیه ها به کشورهای عضو معرفی شوند. تعداد مجموعی شامل پلان سهمیه باید تا ۲۰۰۰۰۰ بالا برده شود.

-  کسانیکه مستحق حمایت برمبنای پناهندگی نبوده ومستحق استفاده از مهاجرت قانونی هم شناخته نشوند، باید طبق برنامهٔ منظم کمک شوند تا به کشور اصلی خویش برگردند.

- یگانه گروپی که از فقدان یک پالیسی مشترک پناهندگی در اروپا نفع میبرند، قاچاقبران انسانند. قاچاقبران از ناامیدی ومجبوریت اشخاص سوء استفاده نموده  وآنها را با وعدهٔ یک زندگی امن وآزاد به عقب خود کشانده ومیلیارها دالر سودمیبرند. برای مؤاخذهٔ مؤثر این گروپ، بشمول آنانیکه درداخل اتحادیهٔ  اروپا فعال اند، به همکاری ومساعی مشترک بین المللی نیاز جدی موجود است".

 آز انجایی که سیلی از پناهجویان بصورت بلا وقفه بسوی اروپای شمالی درحرکت اندو از جانب دیگرپذیرش تعداد زیاد پناهجویان حساسیت های انتخاباتی را در پی دارد، نه اعلامیه کمیسار عالی ملل متحد برای پناهندگان ونه فشارجرمنی توانسته دول عضو اتحادیهٔ اروپا را وادار به قبول سهمیه وتعهد پذیرش فیصدی معینی از پناهندگان نماید.  صرف سه کشور تحت فشار جرمنی درین روزها تعهد پذیرش تعداد معین پناهجویان را نمودند.  فرانسه حاضر است الی دوسال ۲۴ هزار پناهجو را بپذیرد. کشورهالند بگونهٔ مشروط به پذیرش ۷ هزار پناهجو راضی شده است. انگلستان میخواهد از جمع پناهجویان مقیم کمپهای ترکیه واردن (نه از پناهجویانی که به اروپا رسیده اند) با پادرمیانی UNHCR طی دوسال آینده بیست هزار پناهجوی سوریه را بپذیرد. برای تعین تعداد دقیق پناهجو برای کشورهای عضو، بتاریخ ۹ سپتمبر وزاری داخله وعدلیهٔ کشورهای عضو اتحادیهٔ اروپا یک جلسهٔ فوق العاده داشتند. درین جلسه آقای یونکررییس کمسیون اتحادیهٔ اروپا (عالی ترین ارگان اجرایی اتحادیه) ضمن انتقاد از عدم تمایل بسیاری از دول عضو به برداشتن گامهای عملی، هشدار داد که حالا وقت عمل توسط دول عضو است وآنها باید مطابق به سهمیهٔ ترتیب شده عمل کنند. به اساس این پلان دول عضو باید در پذیرش جمعأ ۱۶۰۰۰۰ پناهجویی  که حالا در اروپا اند، مطابق به سهمیه تعین شده اشتراک ورزند. چندین کشور اروپای مرکزی مستقیمأ مخالفت خود را با پلان تعین سهمیه ها و عدم همکاری خود را با آن ابرازنموده اند. نا گفته نباید گذاشت که آقای یونکر گفت که مصروف آماده ساختن پلان دیگری برای قانونی ساختن مهاجرت میباشد. قرار است این پلان  درسال ۲۰۱۶ با دول عضو درمیان گذاشته شود.  به احتمال قوی منظوریونکر همانا منحصرساختن پذیرش پناهنده از کشور امن همجوار کشور در حال منازعه میباشد.

آنچه اکثردول اروپایی را بخود بیشتر مصروف میسازد، عبارتست از پیدا کردن یک شیوهٔ قانونی برای سد کردن هر چه زود تر این سیل پناهجویان. کشورهای اروپایی نمیتوانند تعهد خود به کنوانسیون ملل متحد برای پناهندگان را پس بگیرند. بهمین جهت در شیوهٔ تطبیق آن نو آوری میکنند.   بطور مثال آژانس خبری NOS اطلاع میدهد که دولت هالند، در آستانه جلسهٔ فوق العادهٔ مذکور پیشنهاد ذیل را فورمولبندی کرده است:  "کابینه به این نظراست که تنها پناهجویانی پذیرفته شوند که خارج اروپا دریک منطقهٔ امن درخواست پناهندگی کرده باشند. بدیت تربیب به غرق شدن ها، خفه شدن ها و قاچاق انسان نقطهٔ پایان گذاشته میشود". آقای دایکوف معین امور مهاجرت وتابعیت در وزارت عدلیهٔ هالند امیدوار است که این پیشنهادش پشتیبانی اکثریت اعضای اتحادیهٔ اروپا را بدست آورد. 

اگر این طرح واقعأ مورد پذیرش قرار گیرد، بر شیوهٔ مروج و قبولشدهٔ "دادن پناه به هرمستحقی که دروازهٔ کشورامضأ کنندۀ کنوانسیون ژنیوبرای ئناهندگان را بدین منظور میکوبد" خط بطلان کشیده میشود. قرار است بتاریخ ۱۴ سپتمبر بازهم جلسهٔ فوق العاده دایر گردد تا سرنوشت سهمیه ها روشن گردد. درین جلسه لیست کشورهای "امن" نیزتصویب میگردد. اصولأ پناهجویان کشورهای "امن" به کشور شان برگردانده میشوند. جز اینکه ثابت بسازند که امنیت جانی شخص شان درخطر بوده است.

 تصاویرمشکلات زنان واطفال پناهجودر رسانه ها،  بخصوص  تصویر ایلان، طفلک سه سالهٔ سوری که امواج بحرجسدش را به ساحل ترکیه آورده بود، باعث تحریک احساسات عدهٔ زیادی از مردم در اروپا به نفع پناهجویان گردیده است. اما نظرسنجی ها درکشورهای مختلف اروپایی نشان میدهد که مردم اروپای شمالی درعین حال از سیل توقف نا پذیر پناهجویان بسیار مشوش اند ودسترسی خود به سیستم خدمات عامه،  بازارکار وسیستم مسکن را در خطر می بینند. احزاب دست راستی چنین تبلیغ میکنند که با پذیرش سیل پناهجویان هویت فرهنگی اروپایی ها درمعرض خطر نابودی قرار میگردد.  این هراس افگنی سیاسی است ولی متأ سفانه فاقد تأثیر برسیاست اروپا نیست.  

واقعیت اینست که دول عضو اتحادیهٔ اروپا تحمل دوام ورود کتلوی پناهجویان را ندارند. دوکشوردرلحظات کنونی استثنای این اصل اند: جرمنی وسویدن. بهمین جهت خطراقدامات توقف دهنده ورود هزاران پناهنده در روز، بصورت جدی موجود است.  دیپلماسی پشت برده درین مورد جریان دارد. چگونگی این اقدامات درآیندهٔ نه چندان دور روشن خواهد شد.

"کمیتۀ حقوق بشر فارو"

 

---

FAROE, Post Box 707,   2300 AS,   Leiden,     www.afghandiaspora.org,    

faroe_af@hotmail.com