بصیرهمت
بصیر همت
مانچستر – انگلستان
جنوری - 2015
افغانستان
و
کشت ، تولید و قاچاق مواد مخد ر
ارقام و حقایق از منابع معتبر بینالمللی
بر اساس گذارش سال 2014 دپارتمنت مسئول "دپارتمنت مواد مخدر و جرایم سازمان یافته" سازمان ملل ، کشت و تولید تریاک در افغانستان نه تنها پائین نیامده بلکه ازدیاد نیز یافته است و زمین های زراعتی بیشتری به کشت تریاک اختصا ص داده شده است. با وجود مصرف 7.6 ملیارد دالر از جانب جامعه بینالمللی،در راس امریکاطی بیش از یکدهه، کشت تریاک در کشور همه ساله رو به ازدیاد بوده است. چنانچه در سال 2002 به تعداد 74000 هکتار زمین در کشور تریاک کشت میگردید که این رقم در سال 2014 به 224000 هکتار ازدیاد یافت و مطابق گذارش جداگانه دیگر، این رقم اکنون به 553000 هکتار سالانه میرسد.
ادامه و توسعه نا امنی و بی ثباتی در کشور،حاکمیت ضعیف و فاسد در محلات ،فعالیت سازمان یافته مافیای مواد مخدر و عمدتا فقر دامنگیر در محلات، علت اصلی رجوع دهقانان به کشت و تولید تریاک دانسته میشود.بعنوان مثال قیمت یک کیلوگرام تریاک خشک در محل اولی کشت تریاک در حدود 125 دالر امریکایی محاسبه شده است که یک دهقان در حدود 4622 دالر از بابت کشت تریاک در یک هکتار زمین در امد دارد. در حالیکه از کشت گندم در یک هکتار زمین در حدود 266 دالر عاید دارد که بمقایسه مفاد گندم ، یک دهقان افغان میتواند 17 بار بیشتر درامد داشته باشد.علاوتا تریاک بیشتر در برابر کم ابی مقاومت دارد، اسانتر جابجا و محافظت میگردد و به اسانی انتقال داده میشود.
بر اساس گذارش دفتر مسئول سازمان ملل ، نوامبر 2013 ،در امد مجموعی تریاک در محلات کشت ، تریاک خشک، 950 ملیون دالر در سال 2013 بوده است که 31% ازدیاد را نسبت به سال 2012 نشان میدهد،(در حالیکه این رقم در 2009 ،400ملیون دالر بود.).بنا بر این گذارش،کشت تریاک در سال 2013 به 209000 هکتار زمین میرسیدکه 80% این تولیدات در ولایات غربی و جنوبی کشور بوده است. مطا بق گذارش دفتر "مقابله با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته" سازمان ملل، تولید تریاک در 2014 ، 27% بیشتر از 2013 بوده است . مطابق گذارش ارائه شده در روزنامه دیلی تلگراف لندن، 15 اپریل 2013، در امد ناخالص ملی افغانستان در سال 2013 بابت تریاک 15 فیصد در امد کل کشور را تشکیل میدادو بر اساس گذارش بانک جهانی در امد ناخالص ملی کشور از بابت تریاک سالانه به 2.6 تا 2.7 ملیارد دالر میرسد.
افغانستان ،برما، مکسیکو و کولمبیا کشور ها ی عمده تولید کننده تریاک در جهان اند که از جمله این کشور ها اکنون افغانستان 90 فیصد این ماده کشنده را در سطح جهان تامین می نماید. بیش از 17 ولایت کشور تولید کننده عمده تریاک در کشور اند که در حدود 80 تا 90 در صد تریاک کشور دراین 17 ولایت کشت میگردد. ولایت هلمندبا کشت در حدود 103240 هکتار زمین در ردیف اول و بعدا ولایات قندهار، فراه، نیمروز،ننگرهار، ارزگان، بادغیس، بدخشان ،کنر، غور و کاپیسا را میتوان از جمله ولایات که کوکنار کشت می نمایند، ذکر کرد. هلمند و قندهار مسیر قاچاق تریاک به پاکستان و از انجا به ایران، هرات دروازه مستقیم انتقال تریاک به ایران ،بدخشان نیز با داشتن سرحد با تاجکستان، چین و پا کستان مجرای مطمئن قاچاق تریاک به تاجکستان و پاکستان و چین گردیده است.
گراف جوانان معتاد در کشور سال تا سال بالا میرود، چنانچه بر اساس گذارش وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان، در سال 2005 تعداد معتادین کشور به نیم ملیون نفر میرسید و در 2010 این رقم به 1.5 ملیون ازدیاد یافت که یقینا اکنون این ر قم بیشتر و بیشتر خواهد بود.کشور های ایران و پاکستان از بابت این مواد کشنده بیشترین ضرر را می بینند.دو دهلیز عمده قاچاق مواد مخدر، مسیر بالکان و مسیر شمال افغانستان است که از این دو دهلیز تریاک افغانستان به مارکیت بینالمللی میرسد. از مسیر بالکان مواد مخدر از افغانستان به پاکستان و بعدا به ایران و از انجا به ترکیه یونان و بلاخره به اروپای غربی میرسد.مسیر شمال مستقیما این مواد را از ولایت شمالی کشور به انطرف در یای امو، به کشور های اسیای مرکزی، و از انجا به مارکیت روسیه میرساند. کشت تولید و قاچاق مواد مخدر اکنون تنها به دولت افغانستان مربوط نمیشود بلکه این مسئله حا لا از مرز های افغانستان بیرون شده و به یک پرابلم دوامدار جهانی مبدل گردیده است.
مطابق گذارش دفتر کنترول" مواد مخدر و جرایم سازمان یافته" سازمان ملل 50% از هیروئین ضبط شده در سطح جهان توسط ایران و ترکیه کشف میشود و در حالیکه روسیه که مصرف کننده 20% از هیروئئن تولید شده جهان بشمار میرود تنها 4% هیروئین قاچاق شده به روسیه را توانسته است ، ضبط نماید. کشور های اسیای میانه تنها موفق به ضبط 5%هیرئین قاچاق شده به اسیای میانه اند، در حالیکه در شبه قاره هند با بیش از یک ملیارد نفوس تنها 7%تریاک تولید شده در افغانستان در سال 2009 بمصرف رسیده است.
هیرویین تولید شده از تریاک افغانستان 90 فیصد هیرویین کوچه ها و پس کوچه های کشور های مختلف اروپایی را تشکیل میدهدو به قیمت های گوناگون در این کشور ها بفروش میرسد . بعنوان نمونه از چند کشور اروپایی و همسایه میتوان ذیلا نام برد:
هالند – فی گرام – 50.8 دالر امریکایی ، جرمنی – فی گرام -48 دالر امریکایی
انگلستان - فی گرام – 61.5 دالر امریکایی ،ایالات متحده - فی گرام – 110 دالر امریکایی
سویدن – فی گرام – 276.5 دالر امریکایی
ایران – فی گرام – 20 دالر امریکایی ،پاکستان – فی گرام - 3 دالر امریکایی
این یک واقعیت است که بیش از یک دهه ناتو با امکانات مالی و مصارف هنگفت و توان نظامی که داشت در مورد محو کشت تریاک، تولید و جلوگیری از قاچاق ان کاری را از پیش نبرد زیرا محو کشت و تولید تریاک مستقیما در اوردن ثبات سیاسی و امنیتی در افغانستان تاثیر مثبت دارد و ناتو در این مورد مسئولیت داشت، زیرا بخش قابل ملاحظه ئ از منابع مالی جنگ در کشور ما از همین مجرا تمویل میگردد.ناتو نه تنها در برابراین موضوع طی بیش از یکدهه با باصطلاح" چشم بسته" برخورد نمود ، بلکه برخی از اگاهان منتقد در زمینه، حلقات باصلاحیت سی ای ای را در تبانی با مافیای مواد مخدر میدانند.
بنا بر گذارشات ارائه شده، همین اکنون مسئولین دولتی افغانستان حد اقل در 70% قاچاق مواد مخدر از طرق مختلف دست دارند.بیش از 13 تن از والیان مقتدر حکومت کرزی در تجارت و قاچاق تریاک دست داشتند.مسئولین امنیتی محلی و سرحدی و یونت های موظف مبارزه برضد قاچاق مواد مخدر افغانستان در این فساد گسترده شامل اند.
شورای بینالمللی در مورد امنیت و توسعه" ای سی او اس" در سال 2007 مکانیزم تبد یل کوکنار را به سیستم تبد یل ادویه تسکین دهنده و خواب اور به دولت افغانستان پیشنهاد نمود تا از یکطرف کشت و تولید این مواد کشنده را تحت کنترول قرار دهد و از جانبی هم انرا جنبه قانونی دهد و از طریق تبدیل تریاک به ادویه، در امد اقتصادی زارعین را بالابرد تا در اینده دهقانان را از وابستگی به کشت تریاک بی نیاز سازد.قابل یاد اوری است که از تریاک در نتیجه پروسس صنعت امروزی ادویه های تسکین دهنده" کودین "و "مورفین"که هردو ادویه تسکین دهنده اند تولید میگردد.
دقیقا ایجاد چنین سیستمی که بتواند کشت تریاک را تحت کنترول در اورده و انرا به مواد مورد نیاز ادویه تبدیل نماید و هزاران شغل کاری ایجاد و در امد ازاین بابت بودجه مالی کشور را تقویه نماید میتواند سالانه برای افغانستان در حدود 60 ملیارد دالر در امد داشته باشد.
مطابق گذارش سازمان صحت بینالمللی در 2010 ،شش کشور توسعه یافته جهان تقریبا 80%ادویه را که مواد اصلی انها بر تریاک متکی است بمصرف میرسانند.بورد بینالمللی کنترول مواد مخدر اعلام نمود که 80% نفوس جهان به ادویه با ترکیب مواد تریاک دسترسی ندارند. چنین گفنه میشود که استرالیا و فرانسه تقریبا نیمی از ادویه را که از مواد تریاک ساخته میشود بمصرف میرسانند.
اخیرا انستتیوت صلح ایالات متحده، یو اس ائ پی، پالیسی خویشرا در زمینه تبدیل تولید غیر قانونی تریاک به صنعت تولید ادویه در افغانستان اعلام و مخالفت خویشرا در مورد شامل شدن افغانستان در مارکیت قانونی تبدیل تریاک به ادویه تسکین دهنده اعلام نمود. مطابق اعلام و موضعگیری ایالات متحده این عمل نمیتواند دهقانان و قاچاقبران تریاک را تشویق نماید و یا قانع سازد تا از کشت غیرقانونی و قاچاق تریاک صرفنظر نمایند .
در حالیکه بکمک جامعه جهانی افغانستان میتواند اجرای این پروسه را موفقانه به پیش برد و مانند ترکیه ئ سال های دهه 70 گام بردارد.ترکیه در جریان سال های دهه 70 برای مدت پنج سال به منبع صدور تریاک صنعتی برای ساخت ادویه در جهان مبدل گردیده بود و این کشور توانست تریاک تولید شده اش را به صنعت پر منفعت تولید ادویه مبدل سازد.دولت ترکیه طی پروگرام خاصی برای زارعین اجازه نامه کشت تریاک را بمنظور تبدیل این مواد به تولید ادویه، البته تحت کنترول و مراقبت شدید دولت، برای زارعین صادر نمود .و ترکیه در ان زمان بحیث کشور عمده صادر کننده ادویه دارای مواد تریاک مبدل گردید. پایان
بالا
بازگشت