عبدالاحمد فیض
کوبا نماد مقاومت و پایداری در جنگ سرد با امریکا
تاریخ کوبا این جزیره کوچک دردریای کاراییب مشحون از مبارزات دلیرانه ، میهن پرستانه و ضد استعماری وا ستبدادی است که با نام چهره نستوه و اسطوره مبارزات انقلابی امریکای جنوبی فیدل کاستروروز و یاران همرزمش ، ارنستو چگوارا و البرتوبایو گره خورده است .
این کشور بعد از پیروزی جنبش ملی ازادادیخواهانه در (20) می سال (1902) به کسب خود مختاری از تحت اسعمار امریکا نایل امد ، نظامیان امریکای مستقر در جزیره کوبا نا گزیر به ترک این سرزمین گردیده واما این کشور به بهانه حفاظت از اتباع و منافع ایالات متحده به ایجاد پایگاه نظا می در خاک کوبا دست یازید ه و رهبران سیا سی کوبا را با تحکم بازهم سیاست جابرانه و سلطه جویانه خود متقاعد و مجبور گردانید تا در قانون اساسی کوبا ، حق مداخله امریکا را در جهت حمایت و دفاع از حقوق اتباع امریکایی تضمین نماید که این امر موجب گردید تا مداخلات امریکا در کلیه امورا ت اعم از سیا سی اقتصادی تجاری وغیره کماکان ادامه داشته وکوبا بمثابه یک جرافیای غیر مستقل و پروتکتورات باقی بماند .
فیدل کاسترو انقلابی مشهور جهان در چنین یک جو سیا سی حاکم در کشورش در سا ل (1926) در شهر بریان در شرق کوبا در یک خانواده نسبتا، متویل چشم به جهان میگشاید ، موصوف تحصیلات ابتداییه را در زادگاهش خاتمه داده و در سال (1942) شامل فاکولته حقوق در پوهنتون هاوانا گردیده و در سال (1945) که بشریت شاهد ترازیدی اسفناک جنگ دوم جهانی بود ، سند فراغت را ازان فاکولته بدست میاورد .
وی از همان نخستین روز های فراغت از تحصیلات عالی ، فعالیت های سیاسی اش را در ضدیت با استعار و استبداد حاکم در ان کشور وبه ارزوی ایجاد یک کوبا مستقل اغاز نمود و دیری نگذشته بود که در سال (1952) به نمایندگی از حزب ارتودوکس کوبا ، به پارلمان کشور راه یافته و موفق گردید تا صدای رسایش راعلیه نظام مزدور و سر کوبگر در هاوانا در تا لار مجلس به نمایندگی از مردمش بلند نماید .
بتاریخ دهم مارچ سال (1952) میلادی باتیستا دکتاتور نظامی که از خارج حمایت میگردید بوسیله نیروهای ارتش ، رزیم کوبا را ساقط و بقدرت سیاسی کوبا دست مییابد و این باعث شد که موج عظیمی از دستکیری ها ، تعقیب مخالفین ضد رزیم و سر کوب خشن توده ها در سراسر ان کشور اغاز گردد .
کاسترو که درین فرصت تاریخی مترصد اوضاع کشورش بود با تعدادی از همرزمانش به این نتیجه دست یافت که بیرون رفت از وضعیت حاکم در کشورش نه از مجرای مبارزات سیاسی ، بلکه از طریق توسل به قوه و مقاومت مشروع مسلحانه امکان پذیر است و این ایده منجر بدان گردید تا گروهی از رزمندگان وطندوست تحت رهبری کاسترو نخست در سال (1953) میلادی به هدف بدست اوردن تسلیحات ، بیک پایگاه نظامی رزیم حمله نمایند . گرچه مبارزان درین حمله به شکست سختی مواجه گردیده ، سه تن انها کشته و به تعداد ( 68) تن دیگر به شمول کاسترو دستگیر و در سلولهای مخوف زندان سپرده شدند که تعدادی کثیری این جوانان مبارز با تعمیل انواع شکنجه و مجازات ظالمانه عمال رزیم به استثنای کاسترو ، جانهای شرین سانرا از دست داده و این فقط کاسترو بود که بمدت پانزده سال حبس محکوم بجزا، گردید و موصوف بعد از چند سال زندان به تضمین حلقات با اعتبار اجتماعی قبل از اکمال مدت حبس محکوم بهایش
رها گردید . وی بعد از رهای از زندان در سال (1955) بلا درنگ خاک کوبا را ترک ووارد مکزیک میشود و درانجا با دوتن از قهرمانان امریکای لاتین ، چگوارا و البرتوبایو همراه گردیده و فرمان قیام مسلحانه و مبارزات پارتیزانی بمنظور برچیدن بساط ظلم و استبداد نظام کودتایی در هاوانا را صادر مینمایند .
در سال (1956) انقلابیون از خلیج مکزیک بصوب کوبا به قصد تحقق رویای انقلابی اش بحرکت میافتد و سنگین ترین نبرد سر نوشت ساز را بخاطر دستیابی به حق تعیین سرنوشت و ازادگی اغاز می نهند .
قیام رزمندگان انقلابی کوبا تحت رهبری کاسترو سر انجام به پیروزی نهایی نزدیک شده و اخرین و مرگبار ترین تعرض مبارزان راه رهای توده های ملیونی کوبا که بخاطر تصرف کاخ استبداد با تیستا در هاوانا به منصه ای اجرا، گذاشته شد ، رزیم تحت ضربات مرگبار انقلابیون از هم فروپاشید و کاسترو جوان و سایر همرزمانش بتاریخ 6 فبروری سال (1959) بعد از چندین سال نبرد مرگ وزندگی به پیروزی قطعی دست یافت و بساط ظلم ، استبداد و غلامی برای همیش از سرزمین انقلابیون کوبا بر چیده شد که ازین تاریخ ببعد این پیروزی به الگوی از قیام و مقاومت دلیرانه بخاطر تعیین سرنوشت و ازاد زیستن در مقیاس امریکای لاتین مبدل گردید .
رهبر کوبا در نخستین روزهای پیروزی اش ، فرمان الغای کامل شرکتهای های استثماری امریکای و مصادره انها ، ملی سازی فابریکات و کار خانجات بزرگ تولید شکر و ملکیتهای بزرگ که به ابزار بهره کشی و استیضعاف مبدل گردیده بود ، صادر نمود و این امر باعث شد که ایالات متحده سیاست سرنگونی حاکمیت جدید و محاصره کوبا را در صدر اهداف استراتیزیک کاخ سفید قرار دهند.
ریس جمهور ایزنهاور فرمان قطع تجارت و تحریم کامل اقتصادی کوبا را بخاطر نزدیکی ان کشور با اتحادشوروی و اتخاذ سیاستهای ضد غربی ان صادرو سپس جان کنیدی بتاریخ هفتم فبروری سال (1962) میلادی فرمان قطع کامل و دایمی روابط سیاسی و دیپلوماتیک فی مابین واشنگتن و هاوانا را که در سال (1960)قطع گردیده بود امضانموده و فضای نهایت سرد در روابط این دو کشور همسایه حاکم گردید .
بحران روابط میان غرب در راس ایالات متحده امریکا و کوبا ، از مرز های این دوکشور پا، فراتر نهاده ومنجر به تشدید جنگ سرد فی مابین اتحاد شوروی و ایالات متحده گردید ، درست بحرانیکه جهان را تا مرز اغاز جنگ و تهدیدات هستوی به پیشبرد .
تهدید هستوی در بحران کاراییب (کوبا) زمانی به وخامت گرایید که ایالات متحده امریکا عملیات گسترده نظامی را به عزم سر نگونی نظام انقلابی کوبا که از حمایت وسیع و همه جانبه شوروی برخوردار بود تحت عنوان ( عملیات خلیج خوکها) راه اندازی نمود و از جانب دیگر در اکتوبر (1962) طیارات تجسسی امریکا قادر گردید تا از سکوی پرتاب موشکهای هستوی اتحادشوروی مستقر در خاک کوبا که در حمایت ازان کشور و دفع تجاوزت گسترده امریکا استقرار یافته بود ، عکس برداری نماید و این افدامات بحران کوبا را دو چندان نموده و به بزرگترین معضل جهانی در دهه شصت سده گذشته مبدل نمود .
گرچه تهدیدات هستوی در بحران کوبا ، بعد از توافق مخفیانه کنیدی و خروسچف در ازای برچیدن تاسیسات اتمی امریکا از خاک ترکیه تا حدودی کاهش یافت ، اما سیاستهای خصمانه ضدکوبای ایالات متحده در سطوح و ابعاد مختلف گسترش یافت .محاصره اقتصادی ، تهدید به حمله نظامی ، حمایت بیدریغ از مخالفان سیاسی دولت کوبا ، سیاست ترور شخصیتهای طراز اول انقلاب کوبا و بخصوص کاسترو که گفته میشود ، بیش از ششصد بار توطیه ترور وی خنثی گردیده است ، عمده ترین مواردی است که بمثابه ابزار سرکوب و نابودی دگرگونی های انقلابی جزیره کیوبا از سوی غرب طراحی و تعمیل میگردید .
دولت کوبا و رهبر ی ان کشور که از حمایت همه جانبه ای توده های عظیم مردم بر خوردار بود ، توانست در برابر طیف وسیع و گوناگون توطیه ها و دسایس خارجی وداخلی مقاومت نموده ، از استقلال ، حاکمیت و دستاوردهای انقلاب با جسارت و پایمردی بی نظیر دفاع نمایند .
بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و سقوط سیستم بین المللی سوسیالیستی دردهه نود سده گذشته که به تغییر معادلات قدرت و شکل کیری سیستم یک قطبی به سردمداری ایالات متحده منتهی گردید ، تصور وگمان غالب در محافل سیاسی و استخباراتی غرب که اوضاع را در کوبا بدقت تحت نظارت داشت چنان بود که کوبا همچو سایر دولتهای سوسیالیست با از دست دادن حامی قدرتمند جهانی اش تحت فشار و تضییقات روز افزون غرب ومخالفان احتمالی داخلی به شکست مواجه میگردد ، اما حمایت بیدریغ مردم از نظام مردمی ان کشور و رهبر محبوب شان نا درستی محاسبات محافل قدرتمند کوبا را به اثبات رسانید .
ایالات متحده که جز، تشدید تحریمها اقتصادی ابزار دیگری برای سقوط رزیم کوبا نداشته است ، در فاصله میان سالهای 1992 – 1998 به تشدید تحریمها ونبرد روانی علیه کوبا پرداخت ، ریس جمهور بوش در سال 2001 فرمان محدود سازی انتقال پول وسفر را به کیوبا صادر نمود ، اما هیچکدام ازین وسایل و ابزار های مبتنی بر سیاست نابود ی و سقوط نظام کوبا به عزم و اراده ای خلل ناپذیر دولت و مردم قهرمان ان کشور تاثیری ملموس و قابل انتظار را از خود بجا نگذاشته ، بلکه بر عکس دولت کوبا موج عظیم و گسترده ای از جنبش های ملی و قیامهای مردمی را در سراسر کشور های امریکای لاتین چون بولیوی ، گواتیمالا ، ونزویلا وغیره راه اندازی و جبهه نیرومند ضد غربی را پیریزی نمودند .
فشار های سیاسی و تحریمهای اقتصادی و تجاری غرب که دیگر در بابر اراده ای مردم کیوبا به پدیده مضحک و شرماور دوران مناسبات متمد ننانه در قرن بیست ویک مبدل گردیده بود ، موجب ظهور ایده ای تغییر این سیاست در ایالات متحده گردید و ریس جمهور اوباما در سال 2009 بتاسی ازین تیوری جدید ، نخست به لغو محدودیتهای سفر به کوبا مبادرت ورزید که به ایجاد جو سیاسی مساعدی در روابط این دو کشور منتهی گردید .
همچنان پاپ پندیک شانزدهم رهبر کاتولیک های جهان حین سفر در سال 2012 در هاوانا به بیهودگی ادامه محاصره افتصادی کوبا نظر داده و خواهان لغو هر چه عاجلتری تحریمها از سوی امریکا گردید .
و هکذا، در ادامه تلاشها در راستای بهبود روابط میان این دو کشور ، دولت کیوبا بتاریخ (17) دسامبر (2014) به رهای الن گراس و دو تبعه ای دیگر امریکا ، متهمان جاسوسی علیه کوبا را از زندانهای ان کشور رها وبه امریکا تسلیم نمود ، که این اقدامات کیوبا به عنوان گام حسن نیت از یکطرف و پایداری ، استقامت و فداکاری کم نظیر کشور کوچک کوبا در برابرمداخلات بزرگترین قدرت جهانی از سوی دیگرباعث شکست جنگ سرد میان امریکا - کوبا و پیر وزی تاریخی ملت قهرمان کوبا در راستای حق مشروع دفاع از استقلال ، حاکمیت ملی و دستاوردهای انقلابی ان کشور گردیده و ایالات متحده ناگزیرگردید تا با اغاز از سر گیری روابط سیاسی و دیپلوماتیک با کوبا که پنجاه و سه سال قبل ازامروز قطع گردیده بود به حقانیت و ازادگی این کشور کوچک و حق خود ارادیت ان احترام گذارد، لذا، بوضوح میتوان اذعان داشت که فداکاری ، قهرمانی و عدم تسلیم پذیری مردم این جزیره کوچک در دریای کارابین دیگر به نماد مقاومت و الگوی برای کلیه مبارزان راه ازادی ملی در سراسر جهان مبدل گردیده است