احمد سعیدی
ناتو در افغانستان پیروزی یا فرار آبرومندانه
از چندی بدینسو
متاسفانه افغانستان به نوار طولانی بحران دایمی وارد گردیده ، که اجزای اساسی
ان جنگ علیه تروریستان و افراطیون ، تولید و قاچاق روزافزون مواد مخدره ، فساد
سراسری اداری مشکل انتخابات ریاست جمهوری، ضعف و بی کفایتی حکومت مرکزی ، رکود
اقتصادی ، بیکاری کتلوی ، لاینحل ماندن مساله اواره گان ، افغانی پائین امدن
سطح کلی زنده گی کتله اساسی مردم این کشور را بجان آورده. اوضاع خاصتآ در جنوب
و جنوب - شرق و ساحات شمال افغانستان ، جای که عملیات جنگی نیروهای بین المللی
ایتلاف ضد تروریستی و نیروهای حکومتی بر ضد طالبان و متحدین انها هرگز قطع
نمیشوند ، برای مردم افغانستان بسیار نگران گننده است. در ترکیب نیروهای حافظ
صلح – نیروهای بین المللی مساعدت به امنیت ( ایساف ) قطعات اردوهای اضافه 40
دولت ، بشمول تمام 28 کشور عضو ناتو تحت رهبری امریکا شامل می باشند. گروپ
جداگانه امریکایان نیز در بعضی از نقاط کشور بخصوص بر ضد طالبان در جنوب و جنوب
- شرق افغانستان تحت قوماندانی خود در چارچوب عملیات طولانی شده ضد تروریستی
موسوم به " ازادی شکست ناپذیر " که هنوز ماهیت اصلی و دست آورد آنها معلوم نیست
می جنگند. نظر به افزایش ناکامی های نظامی در امر پی گرد سران القاعده و دیگر
نیروهای تروریستی هرگونه امید در باره اینکه امریکایان کدام وقت چطور لانه های
تروریست ها را از آن طرف خط دیورند پاک میسازد و سران آنها را گرفتار خواهند
کرد ، نقش بر اب میشود. امریکایان اخیرآ انعام در بدل سر بزرگان گروه جلال
الدین حقانی و یک تعداد دیگر به ملیون ها دالر افزایش داده اند . ولی این همه
اقدامات بیهوده ثابت شده در امریکا حتی به شوخی میگویند ، که این به " شکار
اشباح " شباهت دارد . در عین حال تعداد نیروهای بین المللی در افغانستان طی یک
و نیم سال یک نیم برابر کاهش یافته است در حال حاضر تعداد اردوی افغانستان
بالای سه صد هزار است (براساس گزارشهای رسانه های افغانستان، تعداد نیروهای
خارجی گرچه اضافه تر از 50 فیصد به کشور های برگشته اند در حالیکه آقای کرزی
حملات شبانه را مردود دانسته با آن هم بعضی اوقات خارجی ها گاه و بیگاهی در
عملیات شبانه بخصوص در حملات هوایی نیرو های افغانستان را کمک میکنند بخش
محدودی که از نیروهای ایساف مانند المان ، فرانسه ، ترکیه ، هسپانیه ، ایتالیا
و غیره) تا کنون افغانستان مانده اند مصروف حفظ امنیت در ولایات ، تحکیم حاکمیت
دولتی در محلات و بازسازی عرصه های اجتماعی – اقتصادی – مانند حفر چاه ها ،
کانال ها ، اعمار پل ها ، راه ها ، مکاتب و پولی کلینیک ها بطور نسبی همکاری
دارند فقط نیروهای امریکا ، انگلستان ، هالند ، کانادا و استریلیا در عملیات
جنگی در جنوب و جنوب – غرب کشور گاه و بیگاهی بطور محدود شرکت میورزند. در
گذشته کشور های غربی اردوی افغانستان را بین خود اینطور تقسیم وظیفه نمودند
امریکا مسوولیت ساختن اردوی ملی افغانستان ، انگلستان مبارزه با مواد مخدره ،
المان تربیه پولیس ملی ، ایتالیا اصلاحات نظام قضایی ، جاپان تمویل خلع سلاح و
منحل ساختن گروهای مسلح غیر قانونی سابق را بر دوش داشتند اما از همه جالب تر
این نقطه مورد بحث بوده که تا کنون امریکا از دادن سلاح های ثقیل مانند دستگاه
های راکتی ، طیارات و وسایط ذرهی ، به اردوی افغانستان آنچه که لازم بوده
همکاری نکرده و خود داری میکند در برابر نیروهای ناتو و اردوی افغانستان نیرو
های متخاصم بخصوص طالبان و متحدین انها ، که در تماس نزدیک با "القاعده"
فعالیت میکنند ، قرار دارند. تعداد انها بصورت تقریبی 15- 20 هزار نفر می باشد.
خاصتآ ، جنبش طالبان کتله همگون را تشکیل نمیدهد ، در باره سازماندهی کدام
تشکیلات نظامی و سیاسی اصلآ حرف در میان بوده نمی تواند . این اصلآ مجموعه –
ایتلاف نیروهای افراطی و نیروهای مختلف ضد حکومتی می باشد ، که برضد رژیم
طرفدار غرب جناب حامد کرزی و متحدین ان مبارزه میکند. برخی اجزای ان – اصلآ
گروهای جنایتکار مانند باند های قاچاقچیان مواد مخدره و قوماندانان غیر مسئول
هستند. بخش اساسی طالبان در پاکستان در مناطق قبایل ازاد در ایالت شمال – غربی
صوبه سرحد و بخش از انها در افغانستان مستقر گردیده اند. مقر جنبش طالبان، قرار
معلومات ، در شهر کویته پاکستان قرار دارد. جنبش طالبان در سالهای اخیر تا
اندازه زیادی تقویت شده است. قرار معلومات در سال 2014 عملیات وسیع جنگی در
نقاط مختلف افغانستان آغاز گردیده و در حال حاضر جنگ های چریکی به جنگ های
جبهه ای مبدل گردیده به مقایسه سال 2013 جنگها در اکثر ولایات 30 % افزایش
یافته چنانچه در حال حاضر بدون ولایت پنجشیر و بامیان در اکثر ولایات افغانستان
کم یا زیاد جنگ وجود دارد تلفات نیروهای مسلح افغانستان نیز افزایش یافته اند –
در ماه اسد سال 2014 رقم تلفات در کشور ما نسبت به هر سال و ماه های دیگر
زیادتر بوده از سوی دیگر ناحیه نفوذ و کنترول طالبان نیز بطور قابل ملاحظه
توسعه یافته است : قرار معلومات بدست آمده در سال 2014 حضور نظامی طالبان در
اضافه تر از 65 % اراضی افغاستان تثبیت شده است . در سال پیشرو نسبت به سال
های گذشته افراطیون توانستند یک سلسله اعمال بزرگ خرابکارانه و تروریستی را در
کابل و شهر های دیگر افغانستان انجام دهد جنگ در قندز فاریاب حصارک جلال آباد
لوگر غزنی سنگین هلمند ولایت غور و صد ها نقاط دیگر پیچیده گی ها و مشکلات
عیدیده را ببار آورده همه پریشان اند و هیچ کس نمیداند فردا چی میشود اما در
شهر کابل بخش مرکزی شهر به اثر مساعی مقامات و سازمان های بین المللی ترسیده از
و ضیعت به دهلیز های پیچیده موانع دفاعی از بلاک های اهن کانکریتی ، و سنگر
های احاطه شده توسط سیم خاردار مبدل گشته است. درین اواخر دسته های طالبان در
اطراف شهر کابل فعالیت های شان را تحرک بخشیده و ولایات همجوار کابل مانند
ولایت وردک، لوگر و ولایت نسبتآ دورتر غزنی را عملآ غیر مستقیم شبانه کنترول
میکنند . درد بی درمان و حکم غم انگیز اوضاع کنونی افغاستان این مساله نیست ،که
"اگر طالبان به کابل برگردند" ، بلکه به نزد بعضی ها اینست ،که "چه وقت
برمیگردند". در بعضی از مساجد در پشتیبانی از سیاست های طالبان از محراب مسجد
سخن گفته می شود این مشکل اساسی نیست با شیوه های دیگری نیز مردم بی گناه ما را
خورد و خمیر میسازند ممکن حکومت وسایل مبارزه با طالبان را آنچه که لازم است در
اختیار نداشته باشد اما بر عکس انها از حملات بر نیروهای حکومتی و پایگاه های
ناتو ، کمین گرفتن ، قتل ،حملات دهشت افگنانه ، اختطاف مردم به منظور پرداخت
پول ، ازبین بردن مکاتب ، ماین گذاری راه ها ، اعمال ترور انفرادی با استفاده
از تروریستان انتحاری استفاده میکنند. طالبان در مناطق تحت کنترول خود ارگانهای
مشابه قدرت ایجاد کرده اند ، رفت و امد در راه های محلی را کنترول می نمایند ،
مالیات جمع اوری میکنند ، مسایل اخلاقی مردم را کنترول و محاکمه ها برگذار
میکنند. پیروزی طالبان از یک سلسله عوامل و در قدم اول حمایت روز افزون مردم
ناشی میشود. اگرچه اکثریت افغانان بازگشت افراطیون را به قدرت نمیخواهند ، ولی
بازهم بسیاری ها در نواحی عملیات جنگی – در جنوب و جنوب – شرق به انها هر نوع
کمک میکنند. درین مناطق انها از حمایت 20 – 30 % مردم برخوردار می باشند. در
مناطق شمال در مناطق ، که اقلیت های ملی زنده گی میکنند و جای که عملیات جنگی
وجود ندارند و حضور طالبان خصوصیت موقتی دارد ، علاقمندی به طالبان کمتر می
باشد. در عین حال مساله مهم اینست ، که افغانان طالبان را نسبت به متحدین غربی
کابل طوری دیگر تلقی میکنند . افغانان میگویند ، درست است ، که انها سختگیر و
محافظه کار می باشند ، ولی انها برضد کفار می جنگند ، با ستمگری و فساد مبارزه
میکنند. بخصوص زمان که مدیریت کلان کشور طالبان را برادر خطاب میکند آنگاه
تزلزل و دو دلی در بین مردم و نیروهای مسلح ما ایجاد می گردد این تنها یک مشکل
نیست بی کفایتی مقامات حکومتی ، ناتوانی انها در مورد تامین امنیت مردم ،
بیکاری روزافزون ، ظلم مقامات محلی ، فساد سراسری ، فقر مطلق اکثریت مردم ، سطح
پائین زنده گی ، لاینحل ماندن مساله مهاجرین – این همه مهمترین عوامل می باشند
، که مردم را به رو اوردن به طالبان مجبور می سازند. واقعآ هم اداره طالبان
اکثرآ نسبت به مقامات حکومتی بصورت موثرتر فعالیت میکند این موضوع خاصتآ به
مسایل قضایی و پولیس ، فاسدترین ارگانهای قدرت دولتی ، مربوط میگردد. فساد در
صفوف مقامات حکومتی شکل کتلوی کسب نموده و دادن رشوت به خاطر مقام در ارگان های
مختلف در ولایات که کشت کوکنار سرتاسری است مقرری های حکومتی در بدل لک ها
دالر صورت میگیرد جای که سربازان افغانی باید خون خود را در راه شکست دشمن
بریزیند اما قدرت مندان به خاطر نگهداری مسیر های انتقال مواد مخدره از
سربازان استفاده سو می نمایند حتی تا ریختن خون شان .اگر ناتو بخصوص امریکا
بدون تصفیه حساب افغانستان را به حال خود گذاشته فرار را بر قرار ترجیح دهند یا
. نیروهای خارجی مواضع دفاعی اتخاذ کنند و در وقت ضرورت در حالیکه در افغانستان
حضور داشته باشند عملیات تهاجمی را انجام ندهند. ناکامی های روزافزون ، امریکا
و متحدین ان تدریجآ قوت و نیرو مندی ناتو را زیر سوال میبرد . گرچه
مقام های دولت افغانستان و ناتو، بحث روی موافقتنامه 'موقعیت نیروهای ناتو' پس
از سال (2014) در کشور را رسماً آغاز کرده بودند
.
ولی این آغاز را تا کنون انجام نیست آنچه را که
اندرس فوگ راسموسن، دبیر
کل ناتو در اجلاس ویلز اظهار کرد میتواند سر آغاز باشد برای خروج نیرو های ناتو
در افغانستان راسموسن گفت در چوکات موافقتنامه، بین افغانستان و ناتو ما به
آموزش، مشوره دهی و همکاری به نیروهای امنیتی افغانستان ادامه میدهیم اما از
سوی دیگر نه تنها منشی ناتو بلکه
بیشتر سران ناتو اعلام
کرده اند که برای آغاز گفتوگوها روی موافقتنامه وضعیت نیروهای ناتو، در
افغانستان منتظر امضای موافقتنامه امنیتی دو جانبه میان امریکا و افغانستان،
از سوی حکومت افغانستان هستیم اینکه چی وقت رئیس جمهور جدید به قدرت می رسد و
چه وقت قرار داد امنیتی امضا می شود باید انتظار کشید اگر بزودی قرار داد
امنیتی امضا نگردد ناتو دیگر توان آنرا ندارد که بدون چوکات قانونی ماموریت
خویش را در افغانستان ادامه دهد .