عبدالواحد خرم
جریان انتخابات ریاست جمهوری وشوراهای ولایتی
درحقیقت انتخابات تمثیل کننده اراده قوی مردم است ورکن اساسی دموکراسی دریک کشورمترقی انتخابات است که درصدراسلام بنام بیعت یاد میگشت .بامروزمان ازدوره های پنج هزارسال قبل ازمیلاد ازانواع حاکمیت ها مانند زورگویی ، به میراث ماندن واستبداد به شکل دموکراتیک آن جهت ساختار حکومت مردم سالار پس ازانقلاب کبیرفرانسه شکل گرفت .
مردم افغانستان درشش دهه اخیر حکومات سلطنتی ،ریاستی ،تیپ سوسیالستی ،اسلامی ،طالبانی ونوع خانواده گی رابه رهبری طولانی چهل ساله محمد ظاهرشاه و12ساله حامد کرزی تجربه کردند دردوره های انتخابات ریاست جمهوری سالهای2004 و2009 میلادی مردم تجارب کافی نداشتند واین پروسه به مردم افغانستان تازه گی داشت .مردم افغانستان دیرمیفهمند، گر بفهمند خوب تصمیم میگیرند.
درانتخابات گذشته بیشترگرایشات قومی ،زبانی ،نژادی وسمتی محسوس بود وبرنده بودن یگانه کاندید درراس نظام آقای کرزی به وضاحت مشهودبود.
آنچه ایکه درانتخابات مهم است مشارکت ،میزان مشارکت ،امنیت محلات ،شوق وعلاقه مردم است تازمینه همگرایی ،همزیستی وصلح واشتی رابمیان آورد .
درانتخابات 2014 م ملحوظات فوق چندان تاثیرناک نبوده ولی مسائل تنظیمی ووابستگی به احزاب سیاسی جهادی بیشترلمس گردیده وازمیان یازده کاندیدای به ترتیب :داکترعبدالله عبدالله ،داکترزلمی رسول ،داکتراشرف غنی احمدزی ،استاد عبدالرب رسول سیاف ،محمد شفیق گل آغا شیرزوی هدایت امین ارسلا، داود سلطان زوی ،قطب الدین هلال ،جنرال عبدالرحیم وردک محمد نادرنعیم ازنواده گان سلطنت وعبدالقیوم کرزی که چهارتن اول با پایگاه های بزرگ اجتماعی ،سیاسی با تفاوت اینکه شخص دوم تاجایی حمایت حکومت کرزی را نیزداشت بمیدان مبارزه برخاستند .
درروز16حمل با آنکه دراوراق رای دهی اسما 11 تن درج بود ولی قیوم کرزی ونادرنعیم قبلابه نفع زلمی رسول کناررفته وجنرال وردگ ازکاندید اتوری خود استعفا کرد .
به واقعیت مردم افغانستان به شورشوق زاید الوصف با درک حقانیت ازانتخابات وبا ظلم وتعدی وحق تلفی درحاکمیت کرزی،تهدیدات بزرگ وشدید امنیتی درپای صندوقهای رای رفته وسرنوشت خودرا با انتخاب کاندیدمورد نظربه درستی رقم زدند انتخابات ریاست جمهوری وشوراهای ولایتی 1393 درطول 12سال گذشته سومین دورانتخابات محسوب میگرددکه برمبنای قانون انتخابات سراسری درکشور458به شوراهای ولایتی و96 کرسی برای زنان اختصاص داده شده است که 20% آن به زنان تعلق میگیرد درحالیکه درگذشته 25%کرسی شوراهای ولایتی به خانمها رسیده بود .
در16 حمل سال 1393 به تعداد 6212 مراکز رای دهی وبتعداد 21000 محلات رای دهی بازوفعال بود،درشوراهای ولایتی بتعداد 2713 تن که ازجمله 308 تن آن راخانمها تشکیل میدهد خودها راکاندیدکرده اند ، این انتخابات را 325000 ناظران کنترول نمود که 90 تن آن ازاتحادیه اروپا میباشد.
چیزیکه ازصحبت ها کاندیدای محترم هنگام کمپاین ها ومناظره ها برداشت کردم این است که کلیه کاندیدای ریاست جمهوری به مسائل عمده ومبرم حیاتی که همانا صلح ورشداقتصادی کشوراست به عام گوئی پرداخته ،طرح ها وبرنامه های مشخص کاری درمورد چگونگی تامین صلح ،استقرارامنیت ورشد اقتصادو حفظ میراث خوب اقتصادی نداشتند زیرا دراین رشته مانند روسایی پیشین افغانستان تخصص ندارند .
به گفته آقای داکتریوسف نورستانی رئیس کمیسون مستقل انتخابات نیروهای امنیتی کشور تدابیرشدیدامنیتی را اتخاذ کردند که فعالیتهای نیروهای دفاعی باعث جلوگیری ازاخلال وبرهم زدن امنیت ازطرف مخالفان درکشورگشت .اما باوجود لاف وگزاف مسئولین کمیسیون مستقل انتخابات درروزهای آغازین پروسه درتاله وبرفک بغلان دوصندوق رای دهی به دریا انداخته شده ودرسید آباد وردک دو افسرپولیس توانسته ازقبل 5 صندوق را پرکند وکسی دیگردرسالارمیدان وردگ یک محل رای دهی را خود سرایجاد وبرگه های انتخاباتی را توزیع میدارد .
درموضوع انتخابات تصادم مسلحانه درولایت بادغیس صورت میگیرد که منجربه کشته شدن یکتن ومجروحیت چهار تن دیگرمیگردد.جنرال سالم حساس مجموعه تلفات اردو وپولیس را 16تن قلم داد کرد درهرمحل 600ورق رای دهی فرستاده شده که هرمرکزدو محل زنانه ومردانه داشته که مجموعا 1200تن را تشکیل میدهد اما انتشارات مستقیم درتلویزیونها ازشروع نشدن کاربه تایم معین ، کمبود ونرسیدن اوراق رای دهی درولایات بلخ ،جوزجان ،بامیان ، هرات ،غزنی ،میدان وردک وحتی
وزیراکبرخان شهرکابل اطلاعات رسانیدند .طوریکه دراکثرمراکزرای دهی ولایت هرا ت اوراق رای دهی به کلی وجود نداشته ویا ساعت 11بجه و2 بعد از ظهر به اتمام رسیده است .مردم درهرات درعقب درهای مراکزرای دهی قرارگرفته وبرخی ها بدون سپردن رای به منازل شان برگشتند دردورسوم انتخابات کمیسیون مستقل انتخابات وشکایات انتخاباتی با سنجش نادرست ومحاسبه ضعیف شان مقصراند روی همین دلیل بود که آقای نورستانی دوام پروسه رای دهی را یک ساعت دیگرتا 5 عصرتمدیدنماید ،اینکه نتایج ابتدائیه ونهادینه ای انتخابات چگونه اعلان میگرددمردم به شکاکیت مینگرند درانتخابات مفاهیم فرهنگ شهروندی لمس نگردیدوهموطنان به سطح شهروندی به مسائل انتخابات نپرداختند اما چون آغازین پروسه دموکراسی است میتواند اساس خوب به آینده سیاسی افغانستان تلقی گردد،امید برآن است که درمراحل بعدی ازاحساسات غریزه ای به شعوری مبدل گردد که نمای رسیدن به شهر شهروندی است .
آگاهی دهی رکن اساسی پیشبرد انتخابات است که رسانه ها اطلاع دهی ،ذوق دهی ونظارت را خوب اجرا کردند درشهرهای متمدن جهان نظارت گری ومشاهدات آنقدرعمده نیست زیرا دراین جاها مردم خود نظاره گراند زیرا به اطلاعات رسانه ها کارخودرا بسنده میدانند .
تحلیل گران این انتخابات را عالی ازآن جهت ارزیابی کرده که درتاریخ گذشته افغانستان رهبران انتقال قدرت را به وحشی ترین شکل کورکردن چشم ،روغن داغ نمودن ،غوغاوکشتارهای بیرحمانه وانجام کودتاهای خونین عملی میساختند واین اولین باراست که انتقال قدرت ازیک زعیم به زعیم جدید(رئیس جمهورتازه) به شکل مسالمت آمیزبا حضورگسترده وفعال مردم افغانستان به قوت پرتوان وسرورشادمانی واشتراک مثبت شان وبویژه سهم زنان وموجودیت ناظران وشاهدان ملی وبین المللی ومدیریت کمیسیون مستقل انتخابات وتصامیم جدی این کمیسیون وجدیت نظامیان افغان صورت گرفت.
حضورتوده های مردم اعم اززن ومرد را خبرنگاران درولایت پرجنجال قندهاربی پیشینه ارزیابی کردند این انتخابات را برخی سیاست مداران ووزرای کابیینه یک انتخابات عالی ،ملی وبی سابقه درتاریخ افغانستان قلم داد کردند نظام آینده را مردم سالارودموکراتیک خواندند .
یان کوبیش نماینده سازمان ملل متحد شجاعت مردم افغانستان را ستایش برانگیزخواند برخی ها این انتخابات را پیامد مثبت ودرازمدت جهت کاهش فقروبیکاری ،برای خدمات بهتر،آسایش زندگی ،ترقی وتعالی کشورتلقی کردند ،آزمون انتخابات به دستان افغانها پیروزی بزرگ محسوب میگردد ،دراین سهم گیری مردم افغانستان قوت وحاکمیت خودرا تمثیل کردند.
مردم نشان دادند که قانون مداروروشنگرا هستند ،این روزبا ارزشترین وتاریخترین روزدرشمال وشرق ،جنوب وغرب کشورما بود ،احساس درک حقوق شهروندی دروجود مردان ،زنان ،جوانان وکهن سالان افغانستان متجسم گشت ،مردم خرسند بودند وخواستند ازرای آزاد وسری خود استفاده برند .
انتخابات نشان داد که حضورزنان این بارتنها اشتراک نیست بلکه حق خواهی وقدرت شان را تبارزنماید ومردم این انتخابات را جشن ملی خواندندزیرا دربرخی مناطق بادهل وسرنا ومیله گویانه حرکات خودرا به نمایش گذاشتند .
نامزادان پست ریاست جمهوری تلاشهای نیروهای امنیتی را ستود نی گفتند ،واقعأمردم افغانستان با ابرازچنین شجاعت وحدت ملی شان راتحکیم بخشیدند وانزجارشانرا به دشمنان افغانستان آشکاروپاسخ
دندان شکن مستقیم وغیرمستقیم ابرازکردندد،400000تن ازنیروهای امنیتی مصروف وظایف خود بودند وکلیه مردم واجدشرایط رای دهی با اعتقاد به روند دموکراسی حرکت کرده خوب جنبیدند ودرخشیدند یک صفحه نوین وزرین را درزندگی سیاسی افغانستان کهن سال ورق زدند .
اثبات ادعای ما همانا صبح گاهان به محلات رای رفتن ،صف طولانی کشیدن مادران، اطفال کوچک شان را به شانه انتقال داده با ترموزچای را با خود بردند وهمه مجهزبا تجهیزات گویا نظامی بسوی جبهه جنگ رفتند مانند دوشیزه های روس دربرابرنازی های آلمان درجنگ جهانی دوم .بدون غذای صبحانه وچاشتانه مکلفیت خودرا انجام دادند .
از12ملیون دارای کارت 34%آنرا زنان تشکیل میداد ،انتظارمیرود که رهبرآینده آیا قدراین زحمات مردم را درنظرگرفته وبه وعده خود وفامیدارند یا نه یک سوال بزرگ است ؟
انتخابات هیجانات خودرا دارد که رسانه ها برخی ارقام واعداد را گوناگون پخش کردند ،مراجع مسئول اطلاع رسانی مختلف داشتند ویژه گی های انتخابات را قلم بدستان چنین ردیف بندی کردند :
- خریدوفروش را ی دربرابرپول علنی نبود
- درپروسه انتخابات نسل جدید همکارویاوربودند.
- رویکردانتخابات مختلف بود ازحالت قبیلوی بیرون برآمده طوریکه اعضای یک خانواده به چندین کاندیدرای دادند .
- نیروهای امنیتی کشورمستقلانه ازعهده مسئولیت وبه شکل موفقانه بدرآمدند .
- مدیریت کمیسیونها ی مستقل انتخابات وسمع شکایات انتخاباتی نسبت به انتخابات گذشته بهتربود
سرانجام مردم به رئیس جمهورآینده شان پیامهای روشن سپردند ،آنها به جهانیان اطمینان دادند که ازخورد تابزرگ ازجنگ ،ترور،وحشت ،دهشت وافراط گرایی نفرت دارند هرافغان نقش خبرنگارخوب را اجراکرد، خوشبختانه پروسه بعدی نتایج ابتدائیه ونهائی آنرا 20میلیون افغان آشنا به سکایپ ،فیسبوک وایمیل به طورجدی تعقیب وپیگیری میدارند .
نویسنده : عبدالواحد خرم 18 حمل 1393
بالا
بازگشت