دکتر یارمحمد کارشناس حفاظت محیط زیست

 

کم باری  بارش برف پیامد های محيط زیستی آن  

برف به جهت این که آب جامد محسوب می شود، منبع بسیار مهمی برای تامین آب آشامیدنی  و  آب آبیاری کشتزار ها و باغات  به شمار می رود. برف ها به خاطر اینکه رفته رفته  آب می شوند وبه سرعت در زمین فرو می رود و  اهمیت بیشتری نسبت به باران  در زمین دارد. برفی که  روی سطح   زمین  بشکل  یخچال طبیعی  ماند  منبع  طبیعی  ارزنده  است که  برف آب را در اعماق  زمین ذخیره می کند. برای مثال معمولاٌ  10 سانتی متر برف حدود 10 ملی متر آب دارد وحتی  این  مقدار به 30 ملی متر هم می رسد.  بنابر این یک بارش برف 10 سانتی متری که  تنها 10 ملی متر آب داشته باشد در منطقه  به وسعت 10 کیلومتر مربع  موجب  ذخیر 10 هزار هکتار سانتی متر آب خواهد شد.  ارزش دیگر آن ،  برف در محتوی   مقدار  زیادی هواست ، رسانا ضعیفی  برای  گرما شناخته می شود. به همین علت پوششی از برف می تواند  از  گیاهان در حال خواب  مزارع  را محافظت   کنه و درختان  را در مقابل  سرمای  بیش  از حد نگهداری  کنه  و در حقیقت  برف  بزرگ  ترین  پشتوانه  بر زندگی  بشر در زمینه آبیاری کشتزا ها است. کم باری بارش برف ، خشک بودن  فضل زمستان  موجب می گردد تا باران موسمی کمتر جذب زمین شود. این مسله باعث سیلاب وفرسایش خاک زمین می گردد. و همچنین کم بارش برف در فصل زمستان   به شدت  خطر خشگسالی   دارد. هرگاه  زمستان  کم  بارش برف  باشد، زنگ خطر  کم آبی است و برای مزارع و چرگاه ها و فضای سبز محیط زیستی مضر است و مسله ای  کمبود آب  گاه  فاجعه های زیست محیطی را فرا می گیرد.

 از برکت همین  بارش برف  در ارتفاعات سر بفلک  کشور ما  یخچالهای طبیعی  وجوداشت و آنها بهترین منابع مطمئین ذخیره آبی کشور را تشکیل  می  داد از عدم  مدیریت خوب  از جنگلات و علفچرا ها   در  حذف پوشش گیاهی شده وگرمی  تاثیر بلای یخچلها نموده و بتدریج ذوب گردیده وبعضی  در حال نابودی استند.   و جود  پوشش گیاهی  در منطقه یخچالها  باعث  سرد ی  ارتفاع  کوه ها  بر اثر سردی   موجب نگهداری برف  و  هم  سردی بسیار  هوا  در  ماندگاری یخچالها کمک می کند. در ارتفاعات کوه ها میزان  دما سردی بسیار است و  برف به سان یخچالها طبیعی  در انجا ذخیره می گردد و  در  اخیر فصل بهار و تابستان در اثر بلند رفتن درجه حرارت  آفتاب  برف ها و  یخ ها به تدریج آب شده و  به صورت چشمه سارها  رودها جاری می شو نند.  در مسیر دریاهای خروشان ما  در منطقه  مردم  مشغول کشت زراعت و  با غداری  هستند.  کشاورزی   مردم  وابسته  به این منابع بزرگ طبیعی  است. این منابع آبی ما یعنی برف های دایمی ( یخچالها  )  یکی از موثرترین گزینه  ها است که می توان  این منابع آبی وافر  را به وسیله   بند های  آبگیر  ، نهر   زمین حاصلخیز خود رسانید   و هم  در  بهبود وضیعت محیط زیست  کشور ما مورد  استفاده قرار داد.  تهدید ی های  که از سوی تغییراقلیم جهانی  موجب  سریع ذوب یخچالهای طبیعی  است  و در نتیجه باعث   خشکیدن  جریان  چشمه سار ها  ، کاریز ها  و رودخانه ها  متوقف می گردد .بنابر این   جای نگرانی بسیار شدید دارد.  راه های  پیش گیری  مقابله به  تهدیدی  اقلیم  قرار ذیل است.

 1ــ حفاظت و نگهداری از پوشش گیاهی دره ها باعث ماندگاری یخچال های طبیعی، حوض ها و جهیل های  یخبندان منطقه می شود. حفظ یخچال های طبیعی افغانستان حایز اهمیت حیاتی میلیون ها انسانی که در مسیر دریاهای مذکور مشغول کشاورزی هستند وابسته به این منابع بزرگ طبیعی است. این منابع آبی وافر کشور ما یکی ازموثرترین گزینه ها است که می توان در سر زمین حاصلخیز خود برای بهبود وضیعت محیط زیست  کشور ما مورد  استفاده قرار داد .

2 ـ ایجاد پروژه های تحفظی خاک و تنظیم آب در تپه های خاک، باعث احیای مجدد منابع طبیعی و افزایش چشمه سارها و علفچرها می شود

  3ـ  آموزش حرفه های مسلکی در ساحه جنگلداری و پرورش قوریه  درختان  مثمر و غیرمثمر   ،پرورش قوریه در انکشاف وسعت ساحه  باغداری کمک شایان می کند.  هدف از کاشت قوریه برای رشد و انکشاف سرسبزی در جهت بهبود محیط زیست می باشد. کاشت محصول قوریه نهال های بومی مانند درخت پسته و بادام  کوهی جلغوزه  می تواند  سال های سال هم خاطره خوشی برای  ما و  شما و هم کمکی به محیط زیست باشد.        
4ـ بهبود زراعت وسعت بخشیدن اراضی زمین های زراعتی که باعث احیای اماکن مرطوب می شود. چون افغانستان از  لحاظ ثروت ارض  و آبی  خویش غنی  ترین کشور در منطقه است.و بکار گیرفتن این  ثروت ملی ایجاب تمویل و امداد تخنیکی را از طرف سازمانهای بین المللی  طلب می کند.  
 5ـ بهبود مدیریت آب رسانی و رساندن آب به دسترس زمیندارن و باغدارن که در مصرف آب صرفه جویی کند، اصراف آب می تواند به ضرر زمین تمام شود.

در حقیقت اکثر ولایت افغانستان از حوزه آبریز خوب برخوردار است و این امکان برای ما می دهدکه با کشیدن نهر سنتی و جوی ها عنعنوی آبرسانی و حفر کانال های خاکی یا ساخت کانال های پخته آبرسانی آب بدسترس زراعت کاران و باغ داران کشور ما قرارداد و با این شهامت می توانیم قدم اول  در بهبود محیط زیست  ، رشد انکشاف زراعت و باغ داری و تاکداری حرکت به سوی مصونیت غذایی و خود  کفایی کشور ما در تولیدات کشاورزی و انرژی برق مشکل اکثریت شهروندان افغانستان را حل خواهم کرد.   

مدارک از

ویکیپدیا

 


بالا
 
بازگشت