الحاج همراز کابلی
صلح رنگین ساز خوان هر مسلمان است
صلح را آقای محمد اشرف غنی رئیس جمهور کشور درکتاب که منشو ر و اهداف عملکردش در رابطه به صلح برای هموطنان ارمغان کرده است می نگارد :
(درکشور ما فرهنگ وآموزه های دین مبین اسلام میتواند یکی از زمینه های فکری صلح پایدار قرار گیرد درقرآن کریم ریشه های رحم ، عفو وصلح عمده ترین بخش تاکیدات اخلاقی رابه مسلمانان تشکیل میدهد از 99 اسم خداوند ج در قرآن کریم اسم های زیادی اند که دارا ی ریشه های رحم ، عطوفت و غفران اند) .
برتکیه به آموزه های قرآن پاک نظریات رهبری سیاسی و خواسته های مردم رنج دیدۀ ما صلح در حقیقت دوای درد بیمارانیست که بیماری اشرا هر طبیبی صعب العلاج قلم داد کرده است.
بناً در می یابیم که صلح دارای امتیازات وویژگیهای است که خوان هر مسلمان را برکت بخشیده از سوی دیگر، صلح می تواند نتایج و ثمرات بیشتری به عالم صلحدوست وسیله شود.
صلح علاوه بر جایگاه اصلی خویش یعنی مواردی که برای آشتی ؛ رفع نزاع و اختلاف میان دو طرف عقد جریان می یابد، در معاملات و قراردادهای بدوی و ابتدایی از هرگونه سابقه درگیری و نزاع میان طرفین عاری است وبرای عقد صلح، موقعیتی ممتاز رامی بخشد،
واژه «صلح» از آیات و روایاتی می باشد که مشروعیت این عقد و حدود آن را احرازمی نماید.
از این رو بهترین راه برای درک بهتر حقیقت صلح و یافتن پاسخ این پرسش همانا قرآن است .
والصلح الخیر دستور است زیرا در«صلح» ضدیت و تقابل با جنگ نهفته است،
در بعضی از فرهنگ ها به سابقۀ خصومت و نزاع در معنای صلح تصریح شده، در فرهنگ نظام آمده است: «صلح:آشتی کردن، که دوستی بعد از دشمنی است حالتی که بر اثر پایان گرفتن یا نبودن جنگ ونا آرامی پدید آید،
رنجشی رافراموش کردن پس از قهر از نو دوستی را برپا کردن است.
صلح دارای معنای عام و گسترده ای است که شامل هر گونه فصل خصومت میان متصالحین است، بدون آنکه موضوع خاصی برای خصومت تعیین گردد. از این رو ممکن است طرفین صلح مسلمانان و یاکفاری باشند که بعد ازجنگ و اختلاف، اقدام به صلح نموده اند.
به بیان دیگر گذشت های متقابل وجود دارد و همین امتیاز است که آن را ازسایر معاملات ممتاز می کند و به صورت معامله ای مستقل درمی آورد. یعنی در هر مورد که وجود حقی بین دو نفر مشتبه است و یا مورد تنازع قرار گرفته است یا هدف این است که از تنازع احتمالی پرهیز شود، عقدی که بر این مبنا وگذشت های متقابل طرفین واقع می شود صلح است،
دست برداشتن هریک از طرفین از بخشی از ادعای خود در مقابل تنزل و کوتاه آمدن طرف دیگر، هر چند گذشت طرفین ممکن است یکسان نباشد.
پس بنابراین اگر اجیر از بخشی ازاجرت خود صرف نظر نماید تا کارفرما بقیه اجرت او را که توان پرداختش دارد، زودتر بپردازد، به دلیل نبود نزاع موجود و محتمل، صلح نیست.
زیرا هردو جناح رسالت تعاملی اشرا ادا کرده اند.
یعنی آنانیکه بر تعاملات مشروع روز مره اش پای بند استند نه دیدگاهش جیب دیگران است و نه بهره برداری های از ناگزیری های کسانی مجبور دارند میتوان این روش را اخلاق صالحین خواند زیرا همواره حق به حقدارش میرسد.
اصالت و استقلال عقد صلح این است که مذاکرات صلح مستقل باشد و در احکام و شرایط تابع هیچ یک ازصالحین نمی باشد. از این رو مقررات و ضوابط خاص هریک ازعقود معین در عقد صلح جاری نیست. بر خلاف دیدگاهی که عقد صلح را فرع سایر عقود می داند، در این صورت این عقددر احکام و شرایط تابع هر عقدی است که در نتیجه با آن یکسان می باشد.
یکی از ویژگیهای مهم عقد صلح این است که به وسیلۀ آن انسان می تواند به نتایج بسیاری از عقود معین دست یابد مشروط براینکه عقد صلح دارای استتقلال باشد .
سازگاری عقد صلحی که دارای پیشینه خصومت و نزاع می باشد، با حکمت ، مصلحت، و ناسازگاری صلح ابتدایی که از چنین پیشینه ای عاری است، سبب گردیده که عرف و عقلاً گونۀ اول از عقد صلح را بپذیرد.
عَلْم وسلام در لغت به معنای صلح و آرامش است. قرآن شریف احکام داده فرموده است:
صلح پایدار ، جهانی و آرامش جوامع بشری جز در سایه ایمان به خدا محقق نمی شود و حلقه اتصال همه اجتماعات بشری، که از نظر زبان ، نژاد ، ثروت ، منطقه جغرافیایی و...، متفاوت اند فقط ایمان به خداست صلح و آشتی در دیگر آیات قرآن پاک نیز اشاره شده فرموده است:
اگر دشمنان خواهان صلح عادلانه بودند، شما بپذیرید در عین حا ل قرآن صلح از روی ترس ، سستی وسازش را، که مستلزم عقب نشینی از ارزشهای مثمروبرحق است مذمت کرده به افراد ضعیف الایمان که برای فرار از جهاد و مشکلات میدان جنگ غالباً صلح را مطرح می کنند، هشدار داده است.
پس در برابر دشمنان ، صلح مشروط است به حفظ عزت و اقتدارِ اهل ایمان; اما در بین مؤمنان ، مطلقاً صلح یگانه راه انتخابی قرآن است; .
اسلام با توصیه گذشت ، رأفت و بخشش مؤمنان را به برادری
و آشتی فرا خوانده است.
اگر دشمن تو را به صلح فراخواند و خشنودی خدا در آن بود،
آن را رد مکن; زیرا صلح مایۀ آسایشِ سپاهیانِ تو و راحتی خودت از اندوه ها و
دردسرها و امنیت سرزمین تو است;.
اما پس از صلح، از دشمن خود سخت برحذر و هشیار باش;.
زیرا گاه دشمن خود را نزدیک می کند تا غافل گیرت کند.
پس احتیاط کن و دوراندیش باش ، به دشمن خوشبین مباش.» نیز فرمودند: خداوندج اسلام را اختصاصاً به شما داد و شما را برای آن برگزید.
زیرا که اسلام نامِ سلامت و مجموعه کرامتها و بزرگواری هاست.