بصیرهمت
أيا تلاش هاي حامد كرزي و نواز شريف با طالبان
افغاني و پاكستاني نتيجه اي خواهد داشت ؟
در افغانستان حامد كرزي چه ميخواهد ودر پاكستان نواز شريف چه مشكلي دارد؟
در افغانستان:
رئيس جمهور كرزي و نوازشريف صدر اعظم پاكستان از برخي جهات داراي عناصر مشتركي
اند،هردواز گزند حوادث سياسي جان سالم برده اند، هردو داراي روابط مملو از
دوستي و نفرت با ايالات متحده اندوهردو در تلاش اند تا به مردم نشان دهند كه
أنها به أن حدي كه فكر ميشود دست نشانده نيستند. و لي در حاليكه هردو باهم
اعتمادي ندارند ، مد تي است كه داراي علاقمندي مشترك اند .این علاقمندی مذاکره
با طالبان افغاني و پاكستاني است.
بر اساس راپوريكه در رسانه ها از جمله روزنامه نيوياك تايمز ،دوشنبه سوم فبروری
، به نشر رسيد ،حدود بيش از سه ماه است كه حامد كرزي با طالبان محرمانه در
تماس بوده است ، امريكائي ها و ساير دوستان أنها در اين مذاكرات دخیل نبوده
اند. در حاليكه اين تماس ها قبل از جرگه مشورتي اغاز گرديد،بنا به نوشته
نيويارك تايمز ،تا هنوز نتايجي نداشته است.
تحليلگران علت پافشاري كرزي در مورد عدم امضاي توافق امنيتي با ايالات متحده را
تماس هاي مخفي توام با اميدنزديكي رئيس جمهور با حلقه هاي طالبان ارزيابي نموده
و عدم امضاء اين توافق نامه را تضعيف نيروهاي امنيتي افغانستان، تقويه مورال
رزمي طالبان و قطع مليون ها دالر كمك جامعه جهاني از جمله امريكا ميدانند.
حامد كرزي كه ،جورج دبليو بوش رامربي خوبي ميدانست با از دست دادن جمهوري
خواهان ، با اداره جديد دموكرات هاروابط خوبي نداشت . معاون اوباما ،
جوي بايدن
،طي دو بار بازديدش از افغانستان خاطره خوبی از کرزی به قصر سفید نبرد چنانچه
بازدید اولی اش در فبروري 2008 ، ضمن ضيافت شام منجر به انداختن دستمال
سرميز و ترك وي از محفل گرديد وبازدید دومي وی در ضیافت شام جنوری 2009 ضمن
گفتگو هاي شدیدي که روی حکومت داري بهتر و ريشه كن ساختن فساد بين
رئيس جمهورکرزی و
بايدن
صورت گرفت ،روابط را بدتر ساخت .
تلاش هاي قصر سفيد كه ميخواست تا در انتخابات 2009 ریاست جمهوری افغانستان
،حامد كرزي انتخاب نشود و علاقمندي شديد أشكار و مخفي بر پیروزی شخص ديگري
داشت و هالبروك با تيم كاري اش تلاش نمود تا شخص ديگري بحيث رئيس جمهور جديد در
افغانستان به قدرت برسدو حامد كرزي نيز عميقا درك نمود كه قصر سفيد ديگر از وي
روي بر گر دانده و با تعدادي ديگري از جنگسالاران نزديك گرديده است، روز تا روز
عقده حامد كرزي را در برابر قصر سفيد شديد تر ساخت وحالا با فرا رسيدن دو دوره
طولانی ریاست جمهوری اش، حامد كرزي ميخواهد با موضع گيري غير دوستانه اش با
ايالات متحده حد اقل دروازه مستقيم ديدو بازديد را با طالبان بازنموده اين
پيروزي را بمثابه افتخاري براي دوران رياست جمهوري اش ثبت نمايد و از جانب ديگر
نشان دهد كه أله دست امريكائي ها نبوده و با تكيه بر نشنلزم افغاني و باز نمودن
جاي پا در بين طالبان أينده سياسي خويش را تضمين و تيم فعلي اش در أينده حاكميت
افغانستان جاي پاي داشته باشد.
مگر انچه واضح است اینست که تا اکنون هیچگونه توافقی و نشانی از پیشرفت در این
زمینه صورت نگرفته است.چنانچه:
دولت افغانستان در حالیکه تایید می نماید که با شا نزده تن از اعضا فعال طالبان
در دوبی بشمول معتصم اغاجان و مولوی عبدالرقیب تخاری مذاکراتی داشته اند، اما
طالبان معتصم اغاجان را نماینده خویش نمیدانند و مولوی عبدالرقیب تخاری در
پاکستان ترور شد و نشست اخیر سه جانبه حامد کرزی، نواز شریف و رهبران ترکیه
نتیجهء هم نداشته است . مگر أنچه قابل نگراني است اينست كه ايالات متحده و
متحدين ناتو اش با خروج از افغانستان ساختمان شكسته و لرزاني را در عقب خويش
بجا ميگذارند.
و اما در پاکستان:
اسلام أباد كه مانند هميشه از نفوذ روز افزون هند در افغانستان نگران است و فكر
ميكند كه هند میخواهد با تقويه دوسثي اش با ايالات متحده و نفوذ روز افزونش در
افغانستان، کمربند محاصره را بدور پاکستان تنگسازد ، با استفاده از وجود طالبان
افغانستان ميخواهد افغانستان ضعيف و بدون ثبات را در همسايگي خويش داشته باشد و
این کشور را از نفوذ روز افزون هند بدور نگه دارد.
نواز شريف در حاليكه بانيت نا پاك خويش ميخواهد طالبان افغاني را جهت تضعيف و
بي ثباطي افغانستان هم چنان نگه دارد،تحت فشار است تا طالبان پاكستاني و دهشت
افگنان مذهبي و سكتاريستيي را كه چون طاعوني در جامعه پاكستان در گسترش
اند،مهار نمايد،تا از يكطرف وضعیت متشنج امنيتي و اقتصاد بيمار پاكستان را
بهبود بخشد و از جانبي ديگر چون حامد كرزي نشان دهد كه اودست نشانده امريكا
نبوده و نخست وزير مستقل از قومانده قصر سفيد است. از این لحاظ نواز شریف چون
حامد کرزی با طالبان پاکستانی به مذاکره پرداخته است.
در پاكستان اكثريت مطلق مردم از پاليسي امريكا بخصوص حملات هوا پيماهاي بدون
پیلوت امریکا كاملا ناراضي اند . روابط نزديك و تنگاتنك سيكولار ها و ليبرال
هاي پاكستان با ايلات متحده و حملات دوامدار امريكا بر مناطق پشتون نشين و
سرحدي پاكستان ،زمينه مساعدي را براي بنياد گراهاي اسلامي و ساير گروپ هاي
افراطي كه خودرا مدافع اسلام و سپردفاعي پشتون ها در برابرحملات هوا ،
پیماهای امریکا میدانند فراهم نمود.
بیش از یکدهه است که قتل های سکتاریستی مذهبی و خشونت های ناشی از اعمال
وحشیانه بنیاد گرایان تروریست جان هزاران فرد نظامی و ملکی را در پاکستان گرفنه
و میگیرد.شهر کراچی که یک شهر لیبرال و صنعتی پاکستان بود اکنون تقدیرش بدست
طالبان ورق زده میشود.در ماه جنوری طالبان یک افسر با نفوذ پاکستانی را که
مبارزه جدی را برعلیه تروریستان براه انداخته بود به قتل رسانیدند.انها همچنان
یک ژورنالیستی را که طالبان وی را خوش نداشتند در این شهر( کراچی ) به قتل
رسانیدند.در ساحات خیبر پشتونخواه وحشت افگنان سرویسی را انفجاردادندکه منجر به
مرگ بیش از بیست تن از منسوبین اردو گردید.تنها در سال 2013 بنیاد گراهای
اسلامی ده ها حمله خونین را در پاکستان انجام دادند که موجب قتل و کشتار صد ها
پرسونل امنیتی و سربازان نظامی گردید. عیسوی ها در پشاور، نیروی دریایی پاکستان
در کراچی و شیعه ها در سراسر پاکستان قربانی این حملات بودند.
أيا طالبان پاكستاني چنان نيرومند اند كه ارتش و نيروهاي امنيتي پاكستان از
عهده سركوبي و دستگيري أنان نميتوانند بدر أيند و أيا طالبان پاكستاني أنقدر
نيرومند اند كه ميتوانند در برابر ارتش پاكستان مقاومت تمايند؟
چند هفته قبل ،طالبان پاكستاني بردفتر مركزي ارتش پاكستان در راولپندي حمله
نمودند که منجر به مرگ افراد ملكي و نظامي گرديد. زمانیکه نواز شریف ضمن
بازدیداز شفا خانه اي که می خواست از زخمي هاي اين حادثه ديدن نمايد، در برابر
خشم مردم كه عليه اعمال طالبان داشتند روبرو گرديد و هدايت داد تا در برابر
طالبان پاكستاني جداًعمل شود ،بنا بر هدايت نواز شريف ارتش پاكستان مامور گرديد
تا دفتر مركزي طالبان را بمباردمان نمايد.این عمل ارتش پاکستان و جنگ بر عليه
طالبان پاکستان، طالبان را حيرت زده نمود و أنها فورا آماده أغاز مذاكره
گرديدند و از عمران خان تقاضا نمودند تا در مذاكرات طالبان با دولت پاكستان از
طالبان نماينده گي كند كه از جانب عمران خان ردگرديد و در عوض سميع الحق مشهور
به" پدر طالبان" با چند تن دیگر این نماینده گی را بعهده گرفتند.
اين أماده گي طالبان پاکستانی جهت مذاكره با دولت پاكستان نشان ميدهد كه اصلا
دستگيري و سركوب رهبران طالبان پاكستاني براي دولت پاكستان أنقدر مشكل نيست.
مگراصل عمده اينست كه أي اس اي وهسته هاي پرنفوذ رده هاي بالاي ارتش پاكستان
اصلا نيت ندارند بر اين
ًمار هاي أستين ً،گرچه
نيش هم ميزنند ضربه وارد نمايند و ميخواهند اين هسته هاي فعال بر موجوديت شان
ادامه دهند. زيرا اين بنياد گرايان اسلامي يكجا با طالبان افغاني بحيث ذخيره
فشار و ألت موثر دست پاكستان بمنظور تيره ساختن و بي ثبات سازي سياسي وو خيم
نگاه داشتتن وضع امنيتي افغانستان و ايجاد ترور ووحشت در مناطق مختلف هندچون
سلاح نیرومنداستعمال میشوند.
نواز شریف و برادرش شهباز شریف (مسیول رهبری ایالت پنجاب) تاریخ روشنی در زمینه کنار امدن و معامله با افراطیون دارند .هردوبرادر محافظه کاران مذهبی اند و در سابق عملا هیچگاهی مخالف طالبان پاکستانی نبودند.و در عوض هردو برادر حملات امریکا را در مناطق پاکستان محکوم میکردند.در پنج سال گذشته طالبان و متحدین پنجابی شان، لشکر جنگوی ، مرتکب حملات وحشیانه و خونین در لاهور و سایر ساحات پنجاب گردیدند.در جریان انتخابات سال گذشته هیچیک از کاندیدان حزب نواز شریف مورد حمله و تهدید طالبان و سایر تروریستان قرار نگرفتند. در این روز ها این نظر بیشتر در پاکستان مورد حمایت قرار دارد که باید دولت پاکستان برعلیه طالبان حمله نظامی نماید.و اغاز و دوام مذاکرات را از دست دادن زمان میدانندو علاقمندی زیادی وجود دارد تا ارتش پاکستان جهت گیری جدی در برابرطالبان پاکستانی نماید. طی چند ماه اخیر پاکستان شاهد تغیرات مهمی در رهبری مقامات ارشد پاکستان بودند.رییس جمهور ستاد ارتش و رییس قوه قضاییه جدیدا احراز قدرت نمودند. روابط نواز شریف نسبت به حکومت قبلی با اردوی پاکستان و رییس قوای قضاییه بهتر است.
تا زمانیکه رهبری ای اس ای و ارتش پاکستان نیت نیک وصادقانه توام با یک اراده قوی سیاسی برای ازبین بردن لانه های طالبان پاکستانی را نداشته باشند عملیات های رده های پایین قوت های امنیتی پاکستان نمیتوانند کاری را در این امر به پیش برند.
پایان
بصيرهمت
مانچستر
-
انگلستان
فبروري
- 2014
روزنامه گاردين
مجله اکونومیست چاپ لندن
بالا
بازگشت