یک و نیم روز؛ پاسپورت؟!
بلی، باور نکردنی و حتی از امکان خیلی بدور است که شما بتوانید در ظرف یک و نیم روز از ادارات پاسپورت، حتی در تمام دنیا پاسپورت را بدون چون و چرا و بدون کدام دغدغه ای بدست بیاورید. بنابر تجربۀ تلخی که در طول تاریخ موجودیت پاسپورت در کشور ما وجود داشته، اصلاً فکر کردن در مورد یک و نیم روز هم خیلی خطا است.
هیچگاهی، هیچ فردی در کشور ما اگر خواسته باشد که پاسپورت دریافت نماید، تا روزها و هفته ها و حتی ماها را انتظار نکشیده باشد، و یا هم واسطۀ پرقدرتی نیافته باشد و یا هم دلال کار کشته ای بخاطر رشوت دهی پیدا نکرده باشد، موفق به اخذ پاسپورت نبوده است.
این موضوع همواره از طریق رسانه نیز شکایت شده و ادارات پاسپورت، توزیع تذکره، لايسنس و جواز سیر موترها، نهادهای گمرکی، توزیع برق و سایر اداراتی از این قبیل همواره در مطبوعات و رسانه های کشور، به فساد و کارشکنی متهم بوده اند.
برای دریافت پاسپورت، هم تلفات وقت را دربر داشته، هم رشوت مطرح بوده، هم کارشکنی و ده ها شکنجۀ روحی دیگر. زمانی که آدم بخاطر اخذ پاسپورت، به این اداره میرفت، از همان لحظات نخست، بیم زده میشد. اگر کسی از کارمندان پاسپورت را آشنا هم میداشتی، تا شیرینی خود را از نزدت نمیگرفت، به آسانی رهایت نمیساخت. بدتر از همه، تصدیق هویت شخص از طریق نواحی چندگانۀ شهر کابل، انسان را زیاد رنج میداد، در حالی که ضرورت آن هیچ وجود نداشته است. خلاصه اینکه؛ هیچ کسی از ادارۀ پاسپورت دل خوشی نداشته و شکایت در رسانه ها نیز به اوج خود میرسید.
ولی اجازه دهید، این بار بجای شکایت، شاید برای نخستین بار تمجیدی از ادارۀ محترم پاسپورت صورت بگیرد، و دعا میکنیم که این اداره نظر نشود. حالا شما شهروندان کشور از هر ولایتی که هستید، به بسیار آسانی میتوانید که از طریق ادارۀ مرکزی این ریاست، پاسپورتهای خویش را در ظرف یک و نیم روز، فقط با پرداخت 700 افغانی برای یک سال دریافت نمایید، یعنی قیمت پاسپورت یکساله صرف 700 افغانی است.
این چگونه ممکن است؟؟ ساعت 7 صبح یا چیزکی پیشتر از آن، در پیشروی ادارۀ مرکزی پاسپورت صف بکشید، اما باید تذکرۀ اصلی با یک فوتوکاپی آن و یک ورقۀ درخواست چاپی که در آن عکس شما نصب شده باشد، با خود داشته باشید. با همین صف از 7- 8 بجۀ صبح به بعد داخل صحن این ریاست میشوید و با یک نظم خاص و به نوبت، تذکرۀ شما بررسی و از صحت بودن آن اطمینان حاصل میشود. بعد از آن ورقۀ درخواست و فوتوکاپی تذکره از نزد شما گرفته میشود و اصل تذکره دوباره به شخص اعاده میگردد و برایش ابلاغ میشود که فردا صبح ساعت 7:30 جهت اخذ تعرفۀ تحویلی پول قیمت پاسپورت به بانک، مراجعه نمایید. فردا درهمین وقت متذکره، نامها خوانده میشود و تعرفه ها به صاحبش داده میشود. شما میتوانید تا ساعت 9 و یا 10 بجۀ قبل از ظهر، پول خویش را به بانک که عمدتاً نمایندگی بانک افغانستان در کارتۀ خوشحال خان است تحویل نمایید و با آویز دست داشته و ورقۀ درخواست و فوتوکاپی تذکرۀ خویش دو باره به ادارۀ پاسپورت تسلیم نمایید، و در مقابل بشما گفته میشود که؛ ساعت 2 بجۀ بعد از ظهر همین روز بخاطر دریافت پاسپورت خویش تشریف بیاورید، ولی هیچکس باور نمیکند که چطور همین امروز پاسپورت خویش را بدست میآورم؟ بلی! این یک واقعیت است.
یک قطعه عکس نصب درخواست و دو قطعه عکس دیگر به اداره تسلیم داده میشود. وقتی که بساعت 2 بجه تشریف آوردید، پاسپورت شما آماده است و آن را به نوبت بعد از خواندن نام شما، دریافت مینمایید. با چنین محاسبه ای، جمعاً یک و نیم روز را دربر میگیرد، آنهم در صورتی که روز اول، صرف یک ساعت شما از طرف صبح مصرف میشود و متباقی روز را میتوانید به امور محولۀ شخصی خویش برسید، تنها روز دوم، تا ساعت دو بجۀ بعد از ظهر بخاطر تحویلی پول مصروف میشوید و بعدش هم کمی منتظر خواهید بود.
ولی این عجب است! چرا در طول تاریخ این اداره، چنین کاری صورت نگرفت؟ این سیستم را دقیقاً رئیس فعلی پاسپورت بوجود آورده است. یعنی نقش فرد درجه یک در یک جامعه آنقدر ارزنده است که میتواند سیستم را انسانی بسازد و هم میتواند اداره را به جهنم مبدل نماید. تا که من بخاطر دارم، در زمان هیچ رئیس پاسپورت تا کنون چنین سهولتی فراهم نشده بود. بنااً، مطمئن هستم که نقش سازندۀ رئیس فعلی پاسپورت این همه ادارۀ سالم را بوجود آورده است. برای مردم ما، نه نظام اسلامی بدرد خورده است، نه نظام سوسیالستی، نه کپیتالستی، نه تکنوکرات، نه دموکرات و نه هم چیزی دیگری، فقط خداوند متعال بر روی حبیب خود برای ملت ما یک فرد کاری را عطا بفرماید.
من با آنکه نمیدانم این شخص یعنی رئیس فعلی پاسپورت کیست، ولی وجداناً این را وظیفۀ خود دانستم تا از کارش تحسین و اظهار قدردانی نمایم، و در عین زمان به این فکر افتادم، که ما در ادارۀ توزیع تذکره هم، چنین مشکلی را همین اکنون داریم، پس کاش میتوانستم پیشنهاد نمایم که رئیس فعلی پاسپورت باید به صفت معین اداری وزارت امور داخله تعیین شود، زیرا شخصی که توانست ادارۀ پاسپورت را اینقدر اصلاح نماید، وی میتواند از طریق مقام معینیت اداری، هم ادارۀ پاسپورت، هم ادارۀ تذکره و هم سایر ریاستهای تحت امرش را نیز اداره و اصلاح نماید. بعد که چنین پیروزی نصیبش شد، باید ارتقا نماید و بحیث وزیر امور داخله تعیین شود و بهمین سلسله، این شخصیت باید بمرحله ای برسد که باید رئیس جمهور و فرد اول جامعه باشد.
جناب محترم آقای رئیس پاسپورت! این پیروزی را بشما تبریک میگویم و از تسهیلاتی که برای مردم مظلوم و بی دفاع خویش فراهم نموده اید خداوند از شما راضی و مردم دعاگوی و من هم از شما اظهار سپاس مینمایم.
اما با اینهمه، به باور بنده هنوز یک نقص کار در تهۀ پاسپورت وجود دارد و آنهم غلط نویسی پاسپورت، هم به زبان دری و هم به زبان انگلیسی است. دوستانی که به این کار مؤظف هستند چندان توجه به املا و درست نویسی و یا لااقل مطابق میل درخواست دهنده نمیکنند. در مورد عارضینی که خود متوجه این امر نیستند، فرق نمیکند، ولی کسانی که علاقه دارند که نام، تخلص و نام پدر شان مطابق اسناد فراوانی که در دست دارند، و گاه گاهی اسناد خود را به بیرون از کشور نیز ارجاع مینمایند، بنااً هویت شان در پاسپورت نیز همانگونه باید باشد، چه خاصه اکثر این عارضین، هویت خود را به دری و انگلیسی در درون عریضه و یا فوتو کاپی تذکرۀ خود نیز باز نویسی میکنند.
امید وارم رئیس محترم عمومی پاسپورت این نقیصه را نیز مرفوع نموده، زیاد تر در دل مشتریان خویش راه پیدا نمایند. با توفیقات و پیروزیهای بیشتر این اداره و کارمندانش.
آریایی