عبدالواحد خرم
نوشته :عبدالواحد خرم ،دهلی جدید 28 اگست 2013
چند سخن در مورد حقوق :
- حقوق هم علم است، هم فن وهم هنر
- حق در لسان حقوق دانان اقتدار ،سلطه وامتیازی است که برای شخص اعتبار شده ودیگران مکلف به رعایت آن هستند .
- فقه شناخت هرنوع حکم خداوند است در مورد افعال مکلف که عناوین پنجگانه حلال ، حرام ، مستحب،مکروه ومباح را پیدا می نماید .
- حقوق عبارت است از مجموع قواعد کلی که بر رفتار شخص که درجامعه زنده گی میکند ویا بر ارگانهای حکومت که اداره جامعه را عهده دار اند وبر ارتباط افراد با ارگانهای حکومت ودر ارتباط با دیگر واحد های سیاسی ظاهر می شود واجرای ان از جانب دولت تضمین می گردد .
- مبانی حقوق را دو اصل تعاون وعدالت می دانند .
سیسروم گفته است :
باید به هر کس آنچه را که حق اوست داد ،به شرط اینکه به منافع عمومی زیان نرساند .
او می افزاید : برای آنکه آزاد بود باید غلام قانون بود .
حقوق به 5 دسته تقسیم شده است :
حقوق خصوصی
حقوق عمومی
حقوق جزا
حقوق محاکماتی
حقوق بین المللی عمومی
حقوق مدنی : مدینه شهررا گویند حقوق مدنی حقوق شهری است یعنی مدرن ومتکامل .
سیر تکامل قوانین از لحاظ تاریخی:
* قانون 20000 قبل حمورابی ششمین پادشاه بابل.
1 – حاکمیت اعتقاد به خدای یکتا .
2- ابراهیم ( ع ) از بابل بوده شرک وبت پرستی را ممنوع اعلان نمود .
* حقوق تلمود:از کتاب تورات هزار سال قبل از میلاد ( میثنا)
* حقوق روم : 44 قبل از میلاد احکام شاهان.
* ایران باستان ( ساسانی ها) کتاب اوستا تا ظهور اسلام .
قوانین آسمانی:
- شریعت مسیحی :متضمن یک منظومه قانونی نبوده.
- شریعت یهودی : قانون خاص به یک محیط وقوم خاص.
- شریعت اسلامی: منظومه قانونی وبه شرایط محیط استوار.
طور مثال حق الله یا حق عامه، حق العبد : حمایت از منفعت یک شخص حق مشترک : مانند فروش خانه وغیره.
پس باید دانست که قانون وشریعت چگونه تعریف میشود.
قانون : عبارت از اصل کلی که به عنوان تنظیم کننده روابط اجتماعی از طرف هئیت حاکمه وافراد یک جامعه پذیرفته شده وضمانت اجرای برای آن وجود داشته باشد.
شریعت: هر گونه احکام دینی که خداوند توسط آیات قرانی واحادیث قولی ، فعلی وتقریری پیامبر «ص» برای مسلمانان تشریح وتوضیح نموده است.