سراج الدين اديب
دنمارک
آنچه درجهان گذشت
از 18 تا 24 ماه اکتوبر
مهمترين رويداد ها :
ـ 18 اکتوبر سال 2002 ميلادی مطابق جمعه 26 ميزان 1381 خورشيدی : وزارت اطلاعات و کلتورافغانستان بعد از ظهر پنجشنبه اعلام کرد که 29 اثر تاريخی و ميراث فرهنگی که چندی قبل از قاچاقبران آثار عتيقه کشف شده بود، توسط مامورين امنيتی به اين وزارت تحويل داده شد.
- 18اكتوبرسال1931ميلادي: توماس آلوااديسون مخترع چراغ برق در84 سالگي درگذشت، او درفبروری سال1847ميلادي درامريكا متولد شد، اديسون تحصيلات عالی نداشت و تنها ازطريق پرسش و پاسخ و با آزمايشهاي فراوان دانش و آگاهي خود را افزايش داد، او در10سالگي آزمايشگاه ( شيمي* ) دايركرد و بطورگسترده به آزمايشهاي مختلف شيميايي پرداخت، نخستين اختراع اديسون ثبت كننده راي و مهمترين اختراعش چراغ برق بود كه درسال1879ميلادي آن را به جهانيان عرضه داشت، گفتني است كه اديسون بيش از1300،اختراع را بنام خود ثبت كرده كه ازآن ميان مي توان به اختراع فرستنده و گيرنده خودكارتلگراف، ميكروفن ذغالي براي تلفن و نخستين گرامافون اشاره كرد.
- 19اكتوبرسال1745ميلادي: جاناتان سوييفت نويسنده انگليسي در77 سالگي درگذشت، او درمبارزات انگليسيها و ايرلندي ها ازايرلندي ها طرفداري كرد و ازپرچمداران جنبش ملي ايرلند شد، نوشته ها و تأليفات سوييفت آميخته با طنز بود و او معمولاً درآثارش ازاوضاع اجتماعي زمان خود انتقاد مي كرد، مشهورترين اثر جاناتان سوييفت «سفرنامه گاليور» نام دارد كه ازشهرت جهاني برخوردار است.
- 19اكتوبرسال1812ميلادي: عقب نشيني تاريخي سپاه ناپلئون بناپارت ازسرزمين روسيه آغاز شد، ناپلئون كه به قصد تصرف روسيه به آن سرزمين لشكركشي كرده بود به علت برف و سرماي شديد و رويا رويي با مقاومت باورنكردني روسها، ناچارعقب نشيني كرد و در اين عقب نشيني كه ازمسكو به طرف پاريس صورت گرفت نزديك به 330000 تن ازسپاه 350000 نفري ناپلئون دربرف و سرما و گرسنگي و بيماري از پا درآمدند.
- 19اكتوبرسال1819ميلادي: كلمبيا به استقلال رسيد، اين كشور300 سال زير نفوذ و سلطه اسپانيا بود، درهمين روز اتحاديه كلمبياي بزرگ كه شامل بسياري ازكشورهاي امروزي امريكاي جنوبي بود، تأسيس شد كشوركنوني كلمبيا بعد ازخروج ديگركشورها ازاين اتحاديه ايجاد شد، اين كشور با نظام جمهوري اداره مي شود و درشمال غربي امريكاي جنوبي واقع است.
- 19اكتوبرسال1944ميلادي: جنگ ميان جاپان و امريكا درمجمع الجزاير فيليپين آغازشد، با شروع جنگ جهاني دوم فيليپين ابتدا مورد تهاجم قشون جاپان قرارگرفت و بعد ازمدت كوتاهي به اشغال آن درآمد بعد ازاين سلسله جنگها، قشون امريكا به فرماندهي( مك آرتور) نقاط حساس فيليپين را تصرف وجاپانی ها را ازكليه نقاط اين سرزمين اخراج كرد سپس نيروهاي امريكايي درفيليپين مستقرشدند و امريكا با احداث پايگاههاي نظامي اين كشور را زير نفوذ خود گرفت.
- 19 اكتوبرسال1991ميلادي: حزب حاكم كامبوج به حاكميت 13 ساله كمونيسم براين كشور خاتمه داد هدف ازاين كاربهبود چهره حزب قبل از برگزاري انتخابات سراسري بود كه تحت نظارت سازمان ملل اجرا شد اين تصميمات دراجلاس فوق العاده حزب خلق كامبوج اتخاذ شد و درپايان بيانيه نهايي منتشر شد، براساس اين بيانيه به حاكميت كمونيسم پايان داده شد؛ رئيس حزب تغييركرد و دموكراسي چند حزبي دركامبوج حاكم شد.
- 20اكتوبرسال1827ميلادي: جنگ دريايي ( ناوارَن ) ميان کشتی های جنگی دريايي كشورهاي روسيه، فرانسه و انگليس وکشتی های جنگی دريايي عثماني روي داد، اين جنگ دريايي دربندري بنام ناوارن دركشور، يونان بوقوع پيوست درنبرد دريايي ناوارن حدود60 كشتي جنگي غرق شدند و جنگ به نفع استقلال طلبان يوناني خاتمه يافت.
- 20اكتوبرسال1910ميلادي: لئون تولستوي رمان نويس بزرگ روسي بدرود حيات گفت، تولستوي بعد ازاتمام تحصيلات، چندي وارد خدمت عسکری شد اما پس از مدت كوتاهي قطعه عسکری را رها كرد و به سيرو سياحت پرداخت، تولستوي بسياري ازكشورهاي اروپايي ديدن كرد و پس ازبازگشت به وطن در زادگاه خود مدرسه اي براي كودكان دايركرد و خود به تربيت كودكان اهتمام ورزيد، تولستوي معتقد بود كه فقط محبت بايد درميان مردم حكومت كند، ازآثار ارزشمند تولستوي جنگ و صلح را مي توان نام برد كه شاهكار جاويدان اوست، همچنين « رستاخيز و دوران كودكي» ازديگركتابهاي خواندني تولستوي محسوب مي شوند.
- 20اكتوبرسال1952ميلادي: جنبش آزاديبخش مردم( كنيا) برضد بريتانيا آغازشد مردم كنيا به رهبري اتحاديه افريقايي كنيا مبارزه خود را آغازكردند و هدفشان ازاين مبارزه براندازي تبعيض نژادي درقاره افريقا بود، درمبارزه آزاديبخش مردم كنيا بسياري ازسران اتحاديه افريقايي كنيا دستگير و زنداني شدند، اما درنهايت موفق شدند كه به آزادي دست يابند.
- 21 اكتوبرسال1805ميلادي: نبرد ترافالگار درنزديكي تنگه جَبَلُ الطّارق دركرانه جنوب غربي هسپانيا روي داد، دراين جنگ گشتی های جنگي انگلستان به فرماندهي هوراشيونلسون درمقابل کشتی های جنگی متحد هسپانيا و فرانسه قرارگرفت درنبرد ترافالگار بسياري ازكشتي هاي فرانسوي وهسپانيايي غرق شدند و قواي دريايي فرانسه تقريباً مضمحل شد، نبرد ترافالگار به سوود انگلستان به پايان رسيد.
- 21 اكتوبرسال1833ميلادي: ( آلفرد نوبل**) شيمي دان * سويدنی و مخترع ديناميت متولد شد، نوبل به علم شيمي علاقه فراوان داشت ازاين رو دراين زمينه تحقيقات گسترده اي كرد و سرانجام موفق به اختراع ديناميت شد، اما برخلاف انتظار نوبل ازديناميت درجنگ افروزي استفاده شد و ميليونها انسان جان خود را دراين جنگها ازدست دادند، به همين سبب نوبل ثروت خود را وقف پرداخت جوايز ساليانهء كرد كه به جوايز نوبل مشهوراست جوايز نوبل هرسال به كساني اهدا مي شود كه درزمينه هاي ادبي وعلمي و درراه قراركردن خدمات ارزنده اي كرده اند.
ـ 22اكتوبرسال1740ميلادي: فيزيكدان هالندي بطري را اختراع كرد، بدين ترتيب يكي از مشكلات بشر درراه توسعه صنايع و فنون الكتريكي برطرف شد، هدف اصلي از اختراع بطري ايجاد دستگاهي براي جمع آوري و حفظ قوّه برقی بود.
- 22اكتبرسال1918ميلادي: آخرين جنگ ازسلسله جنگهاي جهاني اول با حملات متفقين به قواي آلمان درشمال غربي اروپا آغازشد، اين جنگ به نبرد فِلاندِر مشهوراست زيرا درمنطقه اي به همين نام رخ داد، درجنگ فلاندار قواي آلمان ابتدا بسيار مقاومت كرد اما سرانجام ازمتفقين شكست سختي خورد و جنگ درنومبرسال1918ميلادي با مصالحه خاتمه يافت.
ـ 22، اکتوبر 1952 (30 ميزان 1331هجري شمسي ): دكترحسين فاطمي وزيرامورخارجه دولت وقت ايران قطع روابط سياسي ايران و انگلستان رااعلام كرد، اين موضوع پس از تصويب هيئت وزيران به اطلاع مامورسفارت انگلستان درتهران و سپس به اطلاع عموم مردم رسيد، دكتر فاطمي به هنگام اعلام اين خبرعلت اين امر را بي توجهي دولت انگليس به خواستهاي ملت ايران درخصوص استيفاي حقوق خود دانست و به مقامات انگليسي يادآورشد كه روش خود را تغيير دهند.
- 23 اکتوبر1977ميلادی ( اول عقرب 1356 هجري شمسي): آيت الله مصطفي خميني فرزند بزرگ امام خميني در شهر قم زاده شد و بعد از اتمام دروس ابتدايي در حوزه علميه قم به فراگيري علوم اسلامي از محضر اساتيدي چون آيات عظام صدوقي و محمد جواد اصفهاني بهره جست به دنبال آن سطوح عاليه را نزد آيت الله بروجردي، امام خميني و علامه طباطبايي آموخت، مصطفي خميني به سبب ذوق بي حدّ خود در فراگيري علوم اسلامي در 27 سالگي به درجه اجتهاد رسيد و از آن هنگام به مدت 10سال درحوزه نجف تدريس كرد، در سال1343 شمسي در پي تبعيد امام به تركيه وي دستگير و زنداني شد، سپس به تركيه و عراق تبعيد گرديد و از آن تاريخ هميشه در كنارامام قرارداشت. سرانجام در سال1356 به شهادت رسيد.
- 23 اکتوبر 1978 ميلادی ( اول عقرب 1357 ) : تظاهرات مردم مسلمان فلسطيني عليه رژيم شاهي پهلوي به نشانه ابراز همدردي و اعلام حمايت از مردم ايران انجام شد اين امر از يك سو در تقويت روحيه مردم مبارزمسلمان ايران تأثير بسزايي داشت، و از ديگر سوي نداي انقلاب ايران را به گوش جهانيان رساند.
- 23اكتوبرسال 1911 ميلادي : انقلاب مردمي كشور مكزيك به وقوع پيوست، نيروی اين انقلاب درنتيجه مبارزات مردم ستمديده اين سرزمين و در برابر ستم بيش از حدّ حكومت جنرال دياز، فقر و محروميت گسترده در سراسر كشور و استثمار از سوي خارجيان شعله ورشد، دهقانان ودهاتييان مكزيك درآن زمان تحت رهبري دهقانی به نام اميليانو زاپاتا، مبارزه را عليه قواي ديازآغاز كردند و سرانجام با ايستادگي در مقابل حكومت جنرال دياز او را مجبوربه استعفاء كردند. مكزيك كشوري كه با نظام جمهوري اداره ميشود، در فاصله ميان آمريكاي شمالي و مركزي واقع است و با آمريكا، گوآتمالا و بليز مرز مشترك دارد.
- 23اكتوبرسال 1942 ميلادي: نبرد تاريخي اَلعَلَمين در شهري به همين نام واقع در شمال مصر ميان سپاهيان بريتانيا وقوای آلمان نازي آغازشد، در اين نبرد، فرماندهي قواي بريتانيا به عهده مارشال مونتگمري بود وقشون آلمان نيز تحت فرماندهي مارشال رومِل در جنگ حضور داشتند، عاقبت نبرد العلمين با شكست قواي آلمان نازي خاتمه يافت.
- 24اكتوبرسال 1601 ميلادي: تيكو براهه ستاره شناس دانماركي در پراگ درگذشت، او15 ساله بود كه براي تحصيل دررشته حقوق به لايپزيك فرستاده شد اما به سبب علاقه به نجوم و برخلاف ميل والدين خود در اين رشته ادامه تحصيل داد، تيكو براهه درباره ستارگان دنباله دار ودرخشان تحقيقاتي به عمل آورده و نتايج آنها را در كتابي گردآوري كرده است.
- 24اكتوبرسال 1648ميلادي: معاهده وستفالي ميان آلمان، اطريش، سويدن و فرانسه به امضاء رسيد و به اين ترتيب جنگهاي دامنه دار پروتستانها و كاتوليكها پايان يافت، دو كشورسويدن و فرانسه به طرفداري و حمايت از پروتستانهاي آلمان جنگ با دولت آلمان را آغاز كردند. اما پس ازامضاي معاهده سويدن سلطه آلمان را بر رعاياي پروتستان مذهب خود پذيرفت و فرانسه نيز با دريافت غرامت جنگي صلح نمود.
- 24اكتوبرسال 1795ميلادي: طرح تقسيم پولند به مرحله اجراء درآمد، براساس اين طرح پولند ميان امپراطوريهاي روسيه، پروس و اطريش تقسيم گرديد، در سال 1815ميلادي كنگره پروس به تقسيم پولند رسميت بخشيد، اما مبارزات آزادي خواهانه مردم اين كشور ازيك سو و آشفتگي اوضاع سياسي از سوي ديگر موفقيت مناسبي براي پولند بوجود آورد و بدين ترتيب در سال 1921ميلادي جمهوري پولند به طور رسمي اعلام موجوديت كرد.
- 24اكتبرسال1964ميلادي: كشور( زامبيا) به استقلال رسيد و جزو كشورهاي مشتركُ المنافع شد، زامبيا تا قبل از استقلال( رودزياي شمالي) خوانده مي شد، زامبيا كشوري افريقايي است و درجنوب مركزي اين قارّه قراردارد، زامبيا درقرنهاي 18و19ميلادي بازار برده فروشي پرتگالی ها و عربها بود و براي آنها سود سرشاري هم دربرداشت، اما پس از سفر ليوينگستون به زامبيا و كشف آبشار ويكتوريا اين سرزمين تحت الحمايه انگلستان شد و برده فروشان عرب و پرتگالی ها جاي خود را به انگليسي ها دادند، سرانجام زامبيا درچنين روزي به استقلال رسيد.
هفته 43 ماه اکتوبرسال 2004
--------------------------------
* شيمی :– علمی است که در خواص اجسام طبيعی و تجزيه و ترکيب و اثر آنها در يکديگر بحث ميکند ، بواسطهء تأثيرات شيميائی ميتوان جسمی را تبديل به جسم ديگر کرد که خاصيتش غير از جسم اول باشد .
** نوبل، آلفرد برنارد( 1833ـ 1896 ميلادي ):-- متخصص و شيميدان سويدني در سال 1833ميلادي در شهراستكهلم در خانواده اي غريب زاده شد براي ادامه تحصيل به امريكا رفت و پس از چهار سال از امريكا بازگشت وبه شهر پترزبورگ رفت و در آنجا به تحصيل و كار آموزي در رشته انجنيری پرداخت، در سال 1859م به سويدن بازگشت و در آنجا يك كارگاه جهت تحقيق وفراهم كردن شيميايي برپا كرد، نوبل متوجه اهميت خاصيت انفجاري تري نيتروگليسرين وعملكرد هاي آن شد، و آنرا به صورت يك مواد تجاري براي مصارف عام لمنفعه ارائه داد، در سال 1864م، بر اثر انفجار كارگاه يكي از برادرانش كشته شد، باوجود مخالفت دولت كارگاه ديگري تأسيس كرد، درسال 1870ميلادی موثرترين نوع ديناميت ( يعني ديناميت ژلاتينه كه از حرارت دادن مخلوط 60 تا88 در صد كلوديم تري نيتروگليسرين تا دماي 50 درجه به صورت خميري در ظرف مسي حاصل مي شود) را اختراع كرد، او ديناميت را به منظور مصارف عام المنفعه ( راه سازي، ايجاد تونل، استخراج معادن و غيره ) ابداع كرده بود، ولي بعد متوجه شد كه برخي از متخصصين نا آگاه جهت ارضاي اميال غير انساني سردمداران جامعه خويش كاربرد آنرا به بيراهه كشانيده واز آن براي مقاصد تخريبي و كشت و كشتار افراد جامعه استفاده مي كنند، از اينرو دچارعذاب وجدان شد و ازاينكه اختراع وي وسيله اي براي كشتار و خانمان براندازي شده است، احساس شرمساري كرد، از اينرو به فكر افتاد كه براي پرداختن كفاره از ارتكاب چنين گناهي، تمام ثروتش را به كساني كه در راه بشريت بيشترين و ارزنده ترين پژوهشها و خدمتها را ارائه داده باشند به صورت جوايزي كه به جوايز نوبل شهرت يافته است به زمينه زير تقسيم شود واگذار كند.
1ـ نو آوري در زمينه فيزيك.
2ـ كشف و نو آوري در زمينه ادبيات و علوم انساني.
3- نو آوري در زمينه ادبيات و علوم انساني.
4ـ تأمين وحدت فكري بين جوامع وصلح جهاني .
اين امر به عهده سه موسسه سويدي و يك كميته از ناروي كه توسط مجلس ناروي تعيين مي شود واگذار شد ( بايد توجه داشت كه در آن زمان سويدن و ناروي يك كشور را تشكيل مي دادند ) يادآوري مي شود كه اين وصيتـنامه جنبه رسمي نداشت، از اينرو مورد اعتراض برخي از وابستگان وي قرارگرفت، چون ثروت نوبل درهشت كشور پراگنده بود، تحقق واجراي اين وصيتنامه تا حدي با دشواري روبه رو بود، سرانجام براي اجراي آن موسسهء به نام بنياد نوبل، به صورت هيئت مديره اي جهت اداره اموال و سرمايه نوبل در سال 1905 تأسيس شد و اساسنامه اي تصويب شد كه بر اساس آن، اعطاي جوائز نوبل به عهده چهار هيئت به شرح زير واگذار شد:
1ـ فرهنگستان سلطنتي علوم، براي رشته هاي شيمي و فيزيك.
2ـ موسسه طبي سلطنتي كارولين، براي رشته هاي طب و فيزيولوژي.
3ـ فرهنگستان سلطنتي سويدن، براي رشته ادبيات.
4ـ كميته ناروي نوبل وابسته به مجلس نروژ، براي صلح.
بعلاوه براي هريك از جوايز، يك كميته متشكل از سه تا پنج عضو به وجود آمده كه در باره تعيين برندگان جوايز و هرنوع تصميم گيري در اين زمينه مي توانند از انديشمندان داراي صلاحيت، براي مشورت دعوت نمايند.
جوايز نوبل كه دراول دسمبر هر سال( سالگرد تولد نوبل ) به برندگان آنها اعطا ميشوند، عبارتند از يك مدال طلا، يك ديپلوم سپاس و جايزه نقدي در حدود هشتادهزار دالر و يا بيشتر ازآن، در صورتيكه اين جوايز در هررشته به بيش از يك نفر تعلق گيرد، به تساوي بين آنها تقسيم مي شود، چنانچه برنده اي، از ديافت جوايز خود داري كند، آن جوايز به نفع موسسه نوبل ضبط مي شود.
صفحه 284 و 285 کتاب : ( طعم نا خوشآيند استعمار ) مولف : سراج الدين اديب
بالا
بازگشت