د ستگیر نا یل
بی خا نگی
قر با ن ملک های پیشرفته وتر قی یا فته که ا دم هیچ چیزی که ندا شته با شد، ا قلا بیمه، خا نه و سر پنا ه که دا رد.قدوس ، ا ز هما ن روز تو لد ش تا ا ین د م که پا یش به لب گور رسیده بود همیشه درخانه کرا یی زنده گی میکر د. پد رش که ما مور دو لت بود وقد وس هم که پسا ن ها ما مور دو لت شد ، هیچگاه قا د ر نشد ند که خا نه ء شخصی بخر ند.
سا لهای جنگ و بکش بکش ا د مها وسو ختا ند ن خا نه ها ومکتب ها که مرگ د ر صد قد می مر د محضور یا فته بود ، قدوس مجبور به تر ک ولا یت خود شده به کا بل که نسبتا جا ی ا من بود، نقل مکا ن نمودوبرا ی خود کا ر ووظیفه ا ی د ست وپا کرد. د ر کا بل که خا نه وسر پنا ه ندا شته با شی، زنده گی خیلی سخت و مشکل می گذرد.مخصوصا که دارای یکدر جن کو د ک قد و نیم قد ونا ن خورواب خور و مکتب رو ، زن بد گذاره و ما مور پا یین رتبه ء دو لت هم با شی. قدوس، به هر خا نه ا ی که میخواست کوچ وبا ر خود راببرد ، نخستین سو ا ل صا حب خا نه ا ین بود که : « چند او لاد دا ری؟ معا ش وعوا ید ت چند ا ست؟ و...» خلا صه ا ینکه طی دو سه سا ل دربسا منا طق شهر کا بل، ا ز خیر خا نه گرفته تا وزیرابا د، کو ته سنگی، دهبوری قلعه فتح ا لله ، کا ر ته پروا ن و... کوچ کشی کرد. ا ما د یگدا نش به هیچ جا یی سیا ه نشد. چون صا حب خا نه وقتی کرا یه نشین منا سب و بی جنجا ل پیدا میکرد، یا کرا یه خا نه را بالا می برد ویا قدو س را کوچ می دا د . یگا ن وقت که خلق زن قدو س به تنگ می ا مد، د ر حق کا بلی ها دعا ی بد می کرد ومیگفت:
_ « خداان روزرا خواهد رسا ند که این کابلی ها هم مثل ما بی خا نه واوا ره شوند و کسی برای شان خا نه وسر پنا ه ندهد؟! » ا ما قد و س که ا د م رنج د یده و د رد ا وا ره گی و بی خا نگی را لمس کرده بود ، می گفت:
_ « زن! هیچ وقت د ر حق مر د م نیت بد ندا شته با ش . خدا ا د م بد نیت را د و ست ندا رد. خدا، زهر جنگ واواره گی را به کا م هیچکس نریزا ند!!»
قدوس، با ر ها به شهر دا ری و د یگر مقا ما ت مسوول عر یضه دا د که صا حب خا نه شود ا ما کسی به صدای ا و گو ش ندا د و میگفتند : « رفیق! مستحق ، معلو لین و وارثا ن شهدا ی جنگ ا ست. تو چی را ا ز د ست دا ده ا ی؟ » اما قدوس به چشم سرمی د ید که هزارا ن فرزند شهید و معیوب در بدر واوا ره وبی خا نه وبی سر پنا ه در شهر کا بل سر گر دا ن ا ند. یک شب د ر ا خبا رهشت بجه ا ی را دیو وتلویزیون شنید که رفیق د یرینه ودو را ن تحصیل او ، شهر د ا ر کا بل شده ا ست. ا ز شنید ن این خبر، زیا د خو شحال شد. فکر میکرد که با ل کشیده ا ست و همین حا لا بد فتر شهر د ا ر پروا ز میکند. فکر میکرد که همه در بدری وخا نه بدوشی ها یش خا تمه یا فته ا ست .
ا خر شهر د ار نو، همصنفی، همشهری ورفیق دورا ن تحصیلش بود و میدا نست که زما ن هم زما ن وا سطه ها ورابطه ها ست ، زما ن شنا خت ها ودو ستی ها ست وکسی به قصه مملکت وملت نیست. ا گر چنین فکر واند یشه ء به کله ء د ولت مدا را ن میبود، چنین حا لتی نمی ا مد. شهردا ر، رفیق روزهای رزم وسنگرش بود، رفیق روز های زنده با د ومرده با د گفتن ها؛ رفیق به خیا با ن بر ا مدن ها وشعا ر های تند وتیز ضد غرب وا مپر یا لیزم ا مریکا گفتن ها بود. رفیقی که درمتنگ ها قدو س را بشا نه های خود با لا میکرد و میگفت: « بگو شعا ر ها یت را !»
قدوس، یکی دوروز د یگر هم حو صله کرد وگذا شت که شهر د ا ر به چو کی گرم بیا ید.روز د یگر که نزد شهر دا ر می رفت، عر یضه طولا نی وطوما ر ما نند هم نو شته با خود برد. چون روز های ا ول کا رشهر بود، مرا جعین را زود می پذیرفت. شهردا ر وقتی قدو س را د ید، گفت:
_ کجا ستی رفیق قد یمی ؟ وطندا ر گل ! دیر شده که ند ید مت . » قدو س گفت: هستم رفیق ، ده همین شهر کا بل هستم. خوب شد به ا ین پست مهم مقرر شدی که خیرت به مرد م ومستحقین وبی خا نه ها بر سد. » شهر دا ر محیلا نه ا ز زیر چشم به قدو س نگا ه کرد وبا یک خنده سا ختگی ، ا ورا غر ق شادی وا مید ها ی نا تما مش سا خت. قدو س گفت: رفیق ... می دا نی ، بسیا ر رنج بی خا نگی واوا ره گی را کشیده ا م وا گر به حا لم تو جه نکنی ، غر ق میشوم. اخر من .... شهردا ر نگذا شت که قدو س سخنا نش را تما م کند واز گذشته ها سخن بگوید . با دلدا ری گفت:
_ یک عر یضه نو شته کن که برا یت زمین بد هم تا خا نه بسا زی»
قدو س گفت: « رفیق شهردا ر! زمین ؟ مگر پول ا ز کجا کنم که خا نه بسا زم، خا نه سا ختن که کا ر ا سا ن نیست »
شهردا ر، چند دقیقه خود را مصروف کا ر های د یگر کرد وبعد گفت: خوب، یگا ن ا پا ر تما نی که صا حبش نبا شد وملکیت دو لت شده با شد ، پیدا کن که برا یت بد هم. »
قد وس نخوا ست بگوید که ا ین کا ر ما مورین شهر دا ری ا ست.اوا ز کجا میدا ند که خانه بی صا حب د ر کجا ست.
قدوس، با تشکر و ا ظها رسپا سگذا ری ا ز د فتر شهر دا ر بر ا مد. ما هها گذ شت. و قدوس هی بد نبا ل چنین خا نه میگشت. ا ز جستجو وپر س وپا ل زیا د خسته ودر مانده شده بود. فکر می کرد که شهر دا ر ا ورا بد نبا ل نخود سیا ه فر ستا ده ا ست. ا تفا قا یکی ا ز دوستا ن قدوس روزی ا د رس یک ا پا ر تما ن را برا یش دا د و گفت: قدوس جان ! صا حب ا ین اپا ر تما ن به غرب رفته و خانه ملکیت دو لت شده ا گر شهردا ر را ست میگوید، ا نرا برا یت بد هد.»
حا لا که پیاز شهردا ر بیخ گرفته بود ، پیدا کردن و ملا قا ت کرد ن با او مشکل شده بود. روز ها وهفته ها حتی ما هها ا نتظا ر می کشید ی تا شهر دا ر را ببینی.
قدوس، با بسیا ر وا سطه وشله گی خود را به د فتر شهر دا ر رسا نید وعر یضه خود را برا یش تقد یم کرد.
شهر دار، د ر ذیل عر یضه قد و س نو شت: « ریا ست حفظ ومرا قبت مکرو ریا نها! ا پا ر تما ن نمبر ___ واقع در مکرو یا ن اول شهر کا بل ، بدو ن د ر نظر دا شت کمیسیون بطور فوق ا لعا ده به د سترس رفیق قدوس گذاشته شود.»
( محل ا مضاء شهر دا ر )
قدوس، با تشکر وسپا سگذاری هر چه بیشتر ا ز ا و ، ا ز دفتر بر ا مد. هیچ باورش نمی ا مد که به ا ین زودی صا حب خا نه میشود. عر یضه را گرفته بریا ست حفظ ومرا قبت مکرو ریا نها رفت. بد فتر رییس، یک دوست قدوس هم نشسته بود. ا ن شخص ، با د یدن قدوس پر سید:
_ « ا ینجا ها چطور ا مدی قد وس جا ن، نه که خا نه میگیری ؟ » قدوس پا سخ دا د:
_ « بلی ! شهردا ر صا حب یک ا مر فوق ا لعا ده برا یم دا ده که صا حب خا نه شوم! » دو ستش گفت:
_ میتوا نم ا نرا ببینم ؟ » قدوس گفت: « چرا نه » وعریضه را داد. دو ستش با د یدن حکم شهردا ر با تر دید سری تکا ندا د وگفت: « با ورم نمی ا ید! من شک دا رم به چنین حکم ها »
گپهای دوستش به دل قدوس چندان خوش نخورد . فکر کرد که ا زصاحب خانه شدن او دو ستش حسد می برد وا ین سخنا ن ازروی بغض و حسد ا ست. بعد، عر یضه را بد ست رییس حفظ ومرا قبت مکرو ریا نها داد. ر ییس، با مهربا نی ومحبت با قدوس پیش امد نمود. فورا برا یش چای وقند خوا ست وضمن ا ینکه خم وچم میکرد، گفت:
_ تبریک میگویم جناب ! فردا دو قطعه عکس خودرا هم با خود بیا ورید. تا انوقت د یگر کا رها را ما تما م میکنیم»
قدوس، با عجله به خانه رفت وفردا دو قطعه عکس خودرا هم با خود ا ورد. اما ا ین بار رییس، اورا د یر تربدفتر خود پذیرفت. وقتی قدوس دا خل دفتر هم شد، رییس، بی ا عتنا و سرد وخنک با او سخن گفت. قدوس ، با تعجب به رییس نگا ه میکرد وخا موش رو ی چو کی مقا بلش نشست. رییس ، پس ا ز چند دقیقه زیر ورو کردن ورق ها گفت:
_ « متا سفم که شما مستحق خا نه شده نمی توا نید. بهتر ا ست که عریضه واورا ق شما را به کمیسیون شهرداری ارسا ل کنیم . ا گر کمیسیون لازم !! د ید، ا ز ا ین چه بهتر. »
ا ز خشم نزد یک بود که ا ز نکتا یی رییس بگیرد وحقش را کف د ستش بد هد. ا ما حو صله کرده پر سید : « جنا ب! شما دیروز بمن چه وعده دا دید ا ما امروز حرفها تغییر کرده . من با ید د لیلش را بدا نم.»
رییس ، خندید وگفت : « شما عصبا نی نشوید . من نمی توا نم حقیقت مسا له را بگویم . میدا نم که زیا د رنج بی خانگی را کشیده ا ید، ا د مها یی هم هست که سا لها منتظر بوده بهتر ا ست منتظر فیصله کمیسیون با شید. » قدوس که زیا د نگرا ن و حیرت زده شده بود ، ا صرا ر کرد:
_ « نه، من با ید حقیقت مسا له را بدا نم . شما چرا مطا بق حکم شهردا ر عمل نمیکنید وکا را به کمیسیون میکشانید؟
رییس که حا لت هیجا نی و خشم قدو س را درک کرده بود، ا هسته بگو ش ا و گفت:
_« رفیق ! ا مضاء شهردا ر در ذیل عر یضه ء شما ا صلی نیست! ا و خوا سته شما را با ا ین کار خورسند بسا زد.»
قد و س منگ ما ند وبد ل گفت: « عجب ا ست ! ا گر د لش نمی خوا ست چرا با چنین کا ری فرا فریب دا د ؟ ا ین هم شد د و ستی و رفا قت؟ ا ین هم شد مد یریت وکا را دا نی ؟!»
مدتها گذشت واز کمیسیون وخا نه خبری نبود. وقدوس هم ا مید خودراازخانه ورفا قت ها بریده بود. یک روز سکرترشهردار را که زما نی در ا داره ا ی همکا ر بو د ند ، د ر یک مجلس فا تحه خوا نی دید، قدوس ا ز ا و پر سید :
_ ا ز کمیسیون توزیع ا پا ر تما نها خبری هست ، سکر تر صا حب؟ » سکرتر گفت:
_ هه را ستی ، هفته ء گذشته کمیسیون بود وا پا ر تما نی را که با ید بتو می دا دند، به یکی ا ز دو ستا ن شهردا ر
صا حب دا د ند ! من با این کا ر خیلی متا ثر شد م . خوب، کا ر د نیا همینطور ا ست. ازرده نشوید قدو س جا ن !! »
بالا
بازگشت