دوکتور محمد اکبر همت فاريابى ١٨ اکتوبر ٢٠٠٤ ميلادى
جوهر رنگ جوهر صداقت انتخابات را آلوده ساخت
انتخابات آزاد ، عادلانه و مستقيم رياست جمهورى در افغانستان که يکى از طرُق اشتراک مردم در حيات سياسى کشور است در عين حال يکى از شرايط و مراحل مصوبه نشست بُن به شمار
ميرود که بعد از اما و اگر هاى طولانى و شکننده بتاريخ نهم اکتوبر ٢٠٠٤ ميلادى بوقوع پيوست ٠ مردم افغانستان درين انتخابات براى اولين بار در تاريخ کشور شان بعد از ٢٥٠ سال تک قدرتى ها ، خاندان سالارى ها ، عوامفريبى ها و تمثيل هاى جعلى دموکراسى خواستند بصورت مستقيم
زعيم آينده دولت خود را به گزينش بگيرند ٠شور و شعف ، علاقمندى و آمادگى مردم بخاطر اجراى اين رسالت بس بزرگ تاريخى نمايانگر آن بودکه مردم افغانستان به پختگى کافى سياسى
رسيده و مصمم هستند که بعدازين سرنوشت وطن آبايى خود را بدست گرفته منحيث شهروندان کامل الحقوق جامعه در حيات سياسى کشور خويش سهم فعال بگيرند و حضور گسترده خود
را در مناسبات سياسى و اجتماعى جامعه به همايش بگذارند ٠ روز نهم اکتوبر در حاليکه يکروز ارزنده و سرنوشت ساز براى فرد فرد مردم افغانستان بود و همچنان اين روز يک آزمون تاريخى نه تنهابراى مردم بلکه آغاز يک آزمايش براى کسانى
هم بود که دم از دموکراسى و عدالت اجتماعى ميزنند ٠درين آزمون مردم افغانستان با شرکت وسيع و حضور گسترده خود در انتخاب رييس جمهور آينده کشور على الرغم تهديد هاى القاعده و
طالبان ثابت ساختند که مردم ديگر از جنگ خسته شده اند و صلح ميخواهند ٠ اما گردانندگان قدرت بنابر حرص و آز سلطه جويى با پشتيبانى بعضى از حلقات خارجى به اين وفادارى مردم جواب
قناعت بخش نداده اعتماد و معصوميت مردم را با تخلف و تقلب به باد تمسخر گرفتند ٠در ساعات اوليه آغاز راى گيرى افشأ گرديد که دست تقلب در جريان پروسه دخيل است ٠ همان بود که
بى اعتمادى و شکمندى فضاى حوزه هاى بيشمار انتخاباتى را چه در افغانستان و چه در کشور هاى همسايه پاکستان و ايران فرا گرفت و در نتيجه از مجموع ١٦ کانديد رياست جمهورى ١٥
کانديد خواهان توقف عاجل راى گيرى شده و درخواست اقدامات عاجل و فورى در زمينه شدند ٠
نگاهى به فعاليت هاى پيشگيرانه تيم آقاى کرزى در آستانه انتخابات
غوغاى انتخابات رياست جمهورى در افغانستان که از مدت ها قبل برپا شده بود ، طرفداران آقاى کرزى از همان آغاز با براه انداختن کمپين خارج از مرز هاى مجاز قانونى مشغول فراهم نمودن
شرايط ، هموار نمودن جاده انتخابات به نفع آقاى کرزى و زمينه سازى براى اجراى بهتر برنامه هاى بعدى خود در مسير بدست آوردن آراى مردم بودند که مفردات مهم اين تلاش ها را ميتوان
: به ترتيب ذيل عنوان نمود ١- تغيير و تبديل والى ها و ديگر مسًولين ادارى در مرکز و ولايات ٠ ٢- ملاقاتهاى پشت پرده با سران تنظيم ها و ديگر حلقات سياسى ٠ ٣- مصارف هنگفت مليون ها دالرى بواسطه وزير سرحدات بخاطر جلب همايه قبايل اينطرف و آنطرف خط ديوراند ٠ ٤- احياى امتيازات قبايل توسط فرمان آقاى کرزى ٠ ٥- تلاش بخاطر کنار آمدن با طالبان ٠ ٦- تلاش براى انحصار اذهان عامه از طريق منابع بيشمار اطلاعات جمعى ٠ ٧- تصفيه پوليس و رشد کمى بى سابقه و غيرباورى آن ٠ ٨- تشکيل دلخواه کمسيون انتخابات ٠ اين همه مطالب فوقأ ذکر شده موارد مشهودى هستند که بخاطر زمينه سازى و استفاده از آن در پروسه انتخابات به نفع آقاى کرزى در نظر گرفته شده بود که اينک به هريک ازين مفردات
قرار آتى مداقه صورت ميگيرد: ١- تغيير و تبديل والى ها و مقررى هاى جديد که در آستانه انتخابات رياست جمهورى در برخى از ولايات کشور صورت گرفت که عواقب آن
تلفات جانى و مالى را در پى داشته و مثال بارز آن ولايت هرات است ٠ اين ولايت يکى از ولايات متعدد ديگرى است که خود آقاى کرزى نيز باور ندارد که پايگاه وسيع مردمى در آنجا داشته باشد ٠ برکنارى اسماعيل خان و تقرر والى گوش به فرمان جديد درين
ولايت علاوه بر پلان دراز مدت ستراتيژيکى امريکا ، هدف عمده ديگر آن انتخابات قريب الوقوع رياست جمهورى بود ٠ و بعدأ هم تبليغات عليه اسماعيل خان به پيمانه وسيع صورت گرفته
اذهان مردم هرات مغشوش و يکپارچگى آنها در تصميم گيرى مشترک بخاطر حيات سياسى وطن جنگ زده متلاشى گرديد ٠ همانطوريکه زدوخورد مسلحانه بين طرفداران آقاى کرزى و آقاى
قانونى در ختم روز انتخابات فرايند همين سياست « تفرقه انداز حکومت کن » آقاى کرزى و اطرافيانش بود ٠ اگرچه اين برخورد از طرف منابع خبرى وابسته به کرزى يک برخورد شخصى
عنوان گرديد ولى از قول بعضى از منابع غير وابسته به استناد به گفته هاى مردم محل خبر داده شد که علت اين درگيرى مسلحانه خصومت هاى شخصى نبوده بلکه در بين طرفداران يونس
قانونى و طرفداران تازه توليد شده حامد کرزى صورت گرفته است ٠
٢- ملاقات هاى پشت پرده !
ازآنجاييکه آقاى کرزى در زادگاه خود در جنوب کشور، خود را مواجه با طالبان آشتى ناپذير ميديد و ولايات مرکزى ، شمالى و جنوب غربى تحت نفوذ رقباى آن قرار داشت برخلاف گفته
هايش که با هيچ کس ايتلاف نخواهد کرد ، ناگذير به ملاقاتهاى پشت پرده با حاج محمد محقق به وساطت سفير ايالات متحده امريکا زلمى خليل زاد ، با محمد يونس قانونى به وساطت
وزير خارجه عبدالله و سياف و با برخى ديگرى از متنفذين دست يازيدکه اين ملاقات ها تا آخرين لحظات فرارسيدن موعد انتخابات جريان داشت که به نتيجه يى نرسيد ٠ حاج محمد محقق
طى مصاحبه راديويى خود درين باره گفت که ملاقات او به پيشنهاد آقاى خليل زاد از طرف کرزى صورت گرفته است ٠ مسلمأ اين تلاش ها بخاطر بى باورى او به پيروزى در انتخابات
رياست جمهورى صورت گرفته است ٠ ٣- مصرف مليون ها دالر در جنوب کشور ! بنابر اظهارات همايون شاه آصفى يکى ديگر از کانديداى رياست جمهورى ، مليون ها دالر بواسطه وزير سرحدات بخاطر جلب آراى مردم در انتخابات به نفع حامد کرزى بالاى سران
قبايل ولايات جنوب کشور به مصرف رسيده است ٠گذشته ازآن که پرسيده شود اين مليون ها دالر را آقاى وزير سرحدات از کجا بدست آورد ؟ ميتوان متيقن شد که تهديد سران قبايل نسبت
به مردم جنوب کشور که اگر رأى شانرا براى حامد کرزى ندهند خانه هايشان سوختانده شده و از اشتراک در محافل عروسى و فاتحه خوانى محروم ساخته « خواهند شد » ، از همان خدمت
شايان وزير سرحدات منشأ ميگيرد ٠ و ازين طريق آقاى کرزى اميدوار بود که جاى پاى در بين مردم تبار خود در جنوب کشور باز کند ٠ سوً قصد در جان او در قندهار و حمله راکتى در
هيلوکوپتر او در گرديز را مردم بياد دارد ٤- احياى امتيازات از دست رفته قبايل توسط فرمان حامد کرزى تلاش پيشگيرانه ديگرى بود که در آينده آقاى کرزى بتواند از خدمات قبايل غير مشخص دو طرف خط ديوراند در عرصه هاى
مختلف به شمول پروسه رأى گيرى رياست جمهورى مستفيد گردد ٠ البته درين باره بارها با تفصيلات نوشته شده لذا نميخواهم که ادامه مطلب باعث تطويل کلام گردد ٠ ٥- تلاش بخاطر کنار آمدن با طالبان که آقاى کرزى و دستياران نزديک او بخرچ دادند يکى ديگر از پيش داورى هايى بود که در آينده بتواندقدرت سياسى رابه آسانى بدست آورد ٠ در نتيجه اين
عمل صد ها طالب آگاه و مجهز با انديشه بنيادگرايى نه تنها از محابس شبرغان و کابل رها گرديدندبلکه به وساطت و تضمين همين صاحبان اختيار از بازداشتگاه هاى امريکا در بگرام ، قندهار
و جزيره گوانتاناما آزاد گرديده و بار ديگر مسلحانه در برابرحکومت مرکزى قرار گرفتند ٠ طالبان پيشنهاد هاى کنار آمدن را نيز با شليک راکت ها ، انفجار بم ها و با قتل و قتال جواب دادند ٠
جالب توجه اين است که با وجود آشتى ناپذيرى طالبان سياست آزاد سازى سرکردگان آنها از طرف افراد معلوم الحال در حکومت مرکزى ادامه دارد ٠ ٦- استخدام هرچه بيشتر منابع اطلاعات جمعى اعم از راديو ، تلويزيون و روزنامه ها چه در داخل و چه هم در خارج کشور بخاطر انحصار اذهان مردم که وظيفه دارند « از کاه کوه و از کوه
کاه » بسازند ، قدم ديگرى بود که بخاطر تأثير گذارى در پروسه انتخابات رياست جمهورى صورت گرفت ٠ اينچنين منابع خبرى که خارج از چوکات مقررات و نورم هاى قبول شده ژورناليزم کار ميکنند و فاقد اخلاق خبرنگارى هستند کمر بستند تا وظيفه سپرده شده را هرچه احسن تر انجام بدهند تا
بتوانند رضاييت خاطر خريداران خود را بدست آورده و بازار خريد و فروش را گرم نگاه کنند ٠ بگونه مثال - گزارش يکى از چنين منابع بتاريخ دهم اکتوبر نظرم را جلب کرد که اينچنين عنوان شده بود « با حضور چشمگير زنان رخداد برگزارى انتخابات رياست جمهورى در افغانستان » ٠ در حاليکه تا تاريخ دهم اکتوبر شمارش آرأ حتى آغاز نيافته بود در قسمتى ازين گزارش آمده است « بنظر بسيارى از کارشناسان ، انتخابات، ديروز قدرت و توان مديريت حامدکرزى را به ويژه
در دوران انتقالى به خوبى نشان داد ، وى توانست با تکيه بر حمايت قوميت ها به ويژه « پشتون ها پيروزى خود را براى پنج سال آينده تضمين کند ٠ »
اولأ- اين گزارشگر که گويا از نقطه نظر بسيارى کارشناسان انتخاباتى خبر دارد نام يکى ازين کارشناسان را هم يادآور نميشود که خواننده ويا شنونده بفهمد که اين کارشناس بيخبر کى بوده ؟
ثانيأ- بايد گفت که اين گزارشگر ( آگاه ) حتى خبر ندارد که شمارش آرأ الى تاريخ تهيه گزارش که دهم اکتوبر است هنوز آغاز نشده بود چه رسد که کسى از نتيجه آن باخبر باشد ٠ براى اين
« ژورناليست » ياددهانى ميکنم که بتاريخ ١٤ اکتوبر از آغاز شمارش آرأ خبر داده شد که نتيجه محصول آن شايد هفته ها طول بکشد ٠ در آينده بايد اين فرد که نام ژورناليست را بالاى خود
گذاشته است بکوشد تا گزارش آن حداقل از پهلوى کوچه حقيقت عبور کرده باشد تا باشد که مسلک ژورناليزم مسخره نگردد ٠ مردم يقينأ خبر دارد که در قندهار به جان حامد کرزى حمله مسلحانه صورت گرفت ، در گرديز هيلوکوپتر حامل آن زير آتش راکت قرار گرفت و در سرپل با ١٥٠ تن از موسفيدان آنجا استقبال
گرديد در حاليکه ٧٥٠ تن محافظ با خود آورده بود ٠ اين واقعيت هايى است که عکس چنين گزارش ها را نشان ميدهد ٠ مثال فوقأ ذکر شده صرف نمونه از هزارها گزارش قلابى است که از طرف منابع اطلاعاتى داخلى و خارجى وابسته به کرزى با نشخوار کردن آن به چشم مردم خاک پاش ميدهند ٠ مردم نبايد
شکار دام تذوير گردد ٠ ٧- اقدام به رشد سريع کميت پوليس تحت اداره آقاى على احمد جلالى ، تصفيه ، تغييرات و تبديلى ها درين عرصه مورد ديگرى از تلاشهايى را تشکيل ميدهد که اين عمل به مفهوم گويا
« پوليس بيشتر- امنيت بيشتر » صورت ميگيرد ٠ اما پوليس بيشتر نه تنها براى امنيت بيشتر بلکه هدف استفاده نادرست نيز در آن نهفته است ٠ قرار آخرين گزارش ها تعداد پوليس وزارت داخله به پنجاه هزار نفر ميرسد درحاليکه اردوى افغانستان تا هنوز به چهارده هزار سرباز و افسر رقم زده ميشود و اين تعداد نيز روزبروز تضعيف
ميگردد ٠
به همگان هويداست که تضعيف اردو بنام پروگرام دى دى آر تحت قومنده مارشال فهيم و تقويه بى سابقه پوليس تحت قومانده على احمد جلالى ( درحاليکه کمترين موًثريت را در امنيت
کشور داشته است ) بکدام هدف صورت ميگيرد !!! ؟ به نظر من توضيحات درين باره زايد خواهد بود ٠ از قرار بعضى از منابع خبرى ٤٨٠٠٠ پوليس بخاطر امنيت انتخابات گماشته شده بود ٠ در جريان انتخابات ثابت شد که برخى از پوليس هاى «آگاه و تربيه شده » از وظيفه سپرده شده که
صرف امنيت انتخابات بود سوً استفاده نموده به نفع آقاى کرزى داخل اقدامات شدند ٠
از قرار اصول انتخاباتى اشخاص ناظر در پروسه انتخابات از جمله نماينده هاى کانديداى رياست جمهورى ميبايست تا لاک و مهر شدن صندوق هاىرأى دهى و انتقال آن به حوزه هاى شمارش
آرأ از آن نظارت ميکردند ولى بقول حاج محمد محقق نماينده هاى ناظر کانديداى رياست جمهورى بعد از ختم رأى گيرى و پيش از لاک و مهر شدن صندوقهاى رأى دهى توسط پوليس از صحنه
رانده شده و اجازه نيافتند تا مأموريت خود را تا آخر انجام دهند ٠ درين حالت شکى وجود ندارد که صندوق هاى رأى گيرى از طرف گماشته شدگان بنام امنيت گيرى ، ده ها بار زير و رو شود ٠ بتاريخ ١٦ اکتوبرنيز ستاد انتخاباتى محمد محقق با نشر اطلاعيه خبر داد که در جريان انتقال صندوقها به مراکز شمارش آرأ تخلفاتى رخ داده است ٠
درين اطلاعيه آمده است که تنها در مرکز کابل قفل هاى بيش از ده صندوق شکستانده شده است و تعداد صندوق هاى رأى بعضى حوزه ها با فهرست آن مطابقت ندارد ٠ سوال در اينجاست
درحاليکه امنيت شهر کابل بدست پوليس با حمايه آيساف قرار دارد چه کسى ميتواند قفل هاى صندوقهاى رأى دهى را بشکناند و دستکارى کند !!! ؟ فکر ميکنم جواب اين سوال واضح است
و حاجت به توضيح ندارد ٠٠٠٠٠
در شرايطيکه پوليس تا هنوز صبغه ملى ندارد و خود يکى از عوامل تخلف و تقلب ميباشد ، بعد از ختم انتخابات با همه جعل کارى ها قوماندان قواى ايتلاف ميگويد که آنها پوليس را کمک همه
جانبه خواهند کرد تا در جريانات انتخابات پارلمانى با ظرفيت بهتر و گسترده تر عمل نمايد ٠ در افغانستان که تا حالا هيچ نهادى « ملى » به مفهوم حقوقى و علمى کلمه بوجود نآمده است و منسوبين وزارت داخله نيز مجموع از کسانى هستند که به اساس تبار و قوم گردهم جمع شده اند
و از ملى بودن خيلى فاصله دارند ٠ اگر پوليس افغانستان واقعأ « ملى » ميبود ضرورت نداشت قوماندانهاى امنيه ايکه از جنوب کشور به ولايات شمالى گماشته ميشوند از ١٥٠ تا ٢٠٠ نفر
محافظ از تبار خود همراه بياورند ٠
اظهارات دوستان خارجى بيانگر آنست که آنها به عمق جامعه افغانستان داخل نشده اند و در قضيه افغانستان از زاويه نادرست مينگرند ٠ عواقب اين طرز ديد ها نه تنها به نفع مردم افغانستانن
نبوده بلکه به نفع ايشان نيز نخواهد بود ٠ جوامع بين المللى ميبايست اولتر از همه براى ملى ساختن نهاد ها توجه جدى مبذول ميداشتند ٠
٨- ايجاد کمسيون « مستقل » انتخابات !
کمسيون انتخابات بخاطر ترتيب و تنظيم پروسه انتخاباتى أعم از رياست جمهورى و پارلمانى توسط تيم آقاى کرزىايجاد گرديد ٠ و در پسوند نام کمسيون کلمه « مستقل » را نيز علاوه نمودند
به اينطرتيب « کمسيون مستقل انتخابات » نامگذارى شد ٠ به نظر من اگر نام اين کمسيون تنها « کمسيون انتخابات » ميبود شايد مردم بيشتر به مستقل بودن آن باور ميکردند ٠ ولى اينکه کلمه « مستقل » را بخاطر روپوشى به تقلبات احتمالى علاوه
کردند ، اين به معنى آن کلام عوام است که ميگويد : دزد به کلاه خود پر دارد » ويا مشابه به آن فکاهى ساده لوحانه است که ( کسى صندوقچه پول را بخاطر درامان بودن از دزد ها در جايى
از باغچه خود زير خاک دفن نمود و بالاى آن نوشت : در اينجا پول دفن نشده است ) ٠ همگان واقف هستند که در ايجاد اين کمسيون نظر ويا موافقه هيچ يک از کانديداى رياست جمهورى در نظر گرفته نشده است ٠ محمد يونس قانونى يکى ديگر از کانديداى رياست جمهورى در يک مصاحبه اختصاصى با راديوى بى بى سى بتاريخ سيزدهم اکتوبر در باره نحوه ايجاد کمسيون انتخابات چنين گفت :
( يقينأ دفتر مشترک تنظيم انتخابات يک کمسيونى است که از طرف دولت تشکيل شده و ما قبل از تدوير انتخابات بار ها عنوان کرديم که اين کمسيون مستقل نيست بايد در مورد بعضى از اعضاى
آن تعويض صورت بگيرد ٠ اين پيشنهاد مجموع از کانديد ها بود که دو ماه گذشته پيوسته تأکيد شد و متأسفانه که هيچ به تقاضاى کانديد ها ارج گذاشته نشد و روز شنبه که اولين روز انتخابات
بود که ديده شد ادعاى کانديد ها درست بوده و اين کمسيون در برخى موارد خود مجرى تخلف و تقلب بود ٠ در تشکيل اين کمسيون بجز خود دولت نظر هيچ کانديد شريک نبود و تقاضاى کانديد ها
اين بود که در حد اقل افراد و شخصيت هايى درين کمسيون خاصتأ دربخش افغانى آن شامل ساخته شوند که به توافق هژده کانديد انتخاب شوند که متأسفانه اينچنين نشد و روز شنبه ما تقلب آنها
را ديديم ) ٠ کمسيون « مستقل » انتخابات که داراى يازده عضو ميباشد ( شش عضو افغان و پنج عضو خارجى ) از همان آغاز کار تا به امروز احتمالأ هيچ کارى را مستقلانه پيش نبرده و هيچ تصميمى را
مستقلانه نگرفته است ٠ مسلمأ بعد از ايجاد اين کمسيون آجنداى کار آن مطابق ديکته عملى ميگردد ٠ به تعويق انداختن انتخابات پارلمانى و شورا هاى محلى يکى از دستورات کار اين
کمسيون بود که هکذا از بالا ديکته شده بود و اِلأ اگر قرار بود بخاطر وضع امنيتى و شرايط حاکم در کشور يکى از انتخابات به وقت معيين خود داير ميشد بايد به انتخابات پارلمانى و شورا
هاى محلى اولويت داده ميشد ٠ ازينکه تصميم از طرف کمسيون مستقلانه گرفته نشده بنأ بخاطر به تعويق انداختن انتخابات پارلمانى و شورا هاى ولايتى هيچ دليل مُقنع وجود ندارد ٠
به ارجحيت داير شدن انتخابات رياست جمهورى در افغانستان ، ايالات متحده امريکا و شخص آقاى جورج بوش بيشتر از همه علاقمندى داشت که تا بتواند در انتخابات قريب الوقوع رياست
جمهورى امريکا با يک برگه پيروزى داخل مبارزه بخاطر احراز دوباره مقام رياست جمهورى امريکا گردد ٠ بتاريخ سيزدهم اکتوبر طى آخرين ديبات « مناظره » با رقيبش جان کررى کانديد رياست جمهورى امريکا از حزب دموکرات آقاى جورج بوش در جواب يک انتقاديکه بنابر مسًله عراق صورت
گرفته بود براى اولين بار برگه « پيروزى » خود را بلند نموده جواب داد که انتخابات رياست جمهورى در افغانستان نتيجه خوب داده و موًفقانه ميباشد و در عراق نيز در آينده چنين خواهد شد ٠ اين همه تدارکات پيشگيرانه که فوقأ در باره آنها توضيحات ارايه گرديد نتوانست غريضه آزمندانه قدرت طلبان را ارضأ نمايد و همان بود که رخ ديگر مدال بتاريخ نهم اکتوبر براى مردم نشان
داده شد ٠ از آغاز رأى گيرى ديرى نگذشته بود که تقلب و تخلف برملأ گرديده و فضاى انتخابات را در اکثريت حوزه هاى رأى گيرى در افغانستان و کشور هاى همسايه ايران و پاکستان آلوده
از بى اعتبارى و بى اعتمادى نمود ٠ ميزان ويا حد وحدود تقلب ازقرار اولين گزارش ها تقلب و تخلف در هفت مورد در حوزه هاى مختلف در داخل افغانستان ، در پاکستان و ايران صورت گرفته که ١٥ کانديد رياست جمهورى از مجموع ١٦ کانديد شکايات
خود را در آن بنا نموده خواستار توقف عاجل پروسه رأى گيرى شدند که فهرست آنها قرار ذيل است: ١- تقلب در جوهر رنگ استعمال شده در انگشت رأى دهندگان ٠ ٢- توضيح کارت هاى سفيد تقلبى ٠ ٣- تشويق و مجبور ساختن مردم به رأى دادن به کانديد مشخص ٠ ٤- تعطيل خودسرانه در حوزه هاى انتخاباتى که مردم به حامد کرزى رأى نميدادند ٠ ٥- اشتراک غير افغانها در رأى گيرى در بعضى ولايات کشور ٠ ٦- سوً استفاده از کارت هاى راى گيرى اشخاص بيسواد با سوراخ کردن کارت هاى آنها ٠ ٧- اخراج کردن ناظرين انتخاباتى و نماينده هاى کانديد هاى معترض از حوزه انتخاباتى توسط پوليس ٠جلوگيرى توسط پوليس از نظارت نماينده هاى کانديد ها بعد از ختم راى دهى تا لاک و مهر
شدن صندوق ها و انتقال آنها به حوزه هاى شمارش آرأ مورد ديگرى از تخلفات است که در روز بعدى راى گيرىاز طرف کانديد ها عنوان گرديد ٠محمد يونس قانونى در مصاحبه اختصاصى خود
با راديوى بى بى سى بتاريخ سيزدهم اکتوبر در باره تقلبات و تخلفات نيز اظهار تأسف نموده چنين گفت : ( متأسفانه از اکثريت کمپين را که ما داشتيم و نمايندگى هايى را که در ولايات
افغانستان داشتيم موارد مختلف تقلب به مرکز اطلاع داده شده که اين واقعأ مايه تأسف و تأثر ماست و مجموع اين شکايات نشان ميدهد که يک تقلب سازمان يافته در افغانستان و حتى در ايران
و پاکستان که دو مرکز ديگر انتخابات بود صورت گرفته است ٠ و چيزيکه مسلم است در جريان رأى گيرى کمسيون مشترک انتخابات و افراد مختلفى که مسًوليت تنظيم انتخابات را بدوش داشتند
ديده شد که واقعأ دست به تقلب زده اند ٠ ازمسًله رنگ انگشت شروع تا تشويق مردم و مجبور ساختن مردم به راى دادن به يک کانديد معيين ، جلوگيرى از کسانيکه از هواداران بقيه کانديد ها
بودند ، جلوگيرى از نظارت نمايندگان ما در مرکز راى دهى و انداختن کارت هاى دسته جمعى تقلبى به صندوقهاى آرأ همه مواردى بودند که توسط اين مرکز عملى شد و اقدام عملى براى
جلوگيرى صورت نگرفت ) ٠بتاريخ دوازدهم اکتوبر سه تن از نامزد هاى رياست جمهورىمحمد يونس قانونى ، حاج محمد محقق و غلام فاروق نجرابى شکايات خود را کتبأ به دفتر مشترک
انتخابات سپردند که در آن توضيح کارتهاى سفيد ، رأى گيرى توسط غير افغان و زايل شدن رنگ عنوان شده بود ٠ علاوه بر تقلب ها و تخلفاتيکه تاهنوز در مضمون هذا ذکر شد
دو مورد ديگر نيز توسط نمايندگان کانديداى رياست جمهورى علامه گذارى شده است :در ولايت تخار ٣٠٠ نفر را دستگير کردند که کارت هاى نشانى دار با خود داشتند و در ولايت قندهار تعدادى
از مردم کارت هاى سفيد راى گيرى در اختيار داشتند ٠ روزنامه شرق بعداز يکروز از انتخابات يعنى بتاريخ دهم اکتوبر از قول گروه ناظر بين الملل مينويسد که براى انتخابات ٢١ مليون و
پنجصد هزار برگه رأى دهى چاپ شده بود که ١٧ مليون و پنجصد هزار آن براى افغانستان و چهار مليون برگه ديگر به کشور هاى ايران و پاکستان فرستاده شد ٠ اگر اين رقم صحت داشته
باشد پس سوال ايجاد ميگردد که تعداد واجدين شرايط راى دهى در افغانستان ده و نيم مليون و در پاکستان و ايران نيز ٨٥٠ هزار نفر ثبتو راجستر شده است ٠اگر يک برگه راى دهى براى
يکنفر راى دهنده در نظر گرفته شده باشد مسلمأ که همينطور است پس درينصورت ١٠ مليون و ١٥٠ هزار برگه راى دهى اضافه از ضرورت به چاپ رسيده است ٠ اين را چگونه ميتوان
توجيه نمود !!!؟ فرض کنيم اگر برگه هاى انتخاباتى پارلمانى نيز شامل همين رقم ٢١ مليون و ٥٠٠ هزار شده باشد ، قسميکه ميدانيم انتخابات پارلمانى به مدت شش ماه به تعويق افتيد پس
چرا اين همه برگه ها در انتخابات رياست جمهورى توضيح گرديد !!!؟ آيا تقلب و تخلف در انتخابات غير منتظره بود ؟
کمپين انتخاباتى براى همه کانديداى رياست جمهورى بخاطر معرفى خود و خط مشى خود يکسان نبود ٠ در بين کانديد ها کسانى هم بودند که حتى امکانات تهيه پوستر هاى تبليغاتى را نداشتند و
کسانى هم بودند که تمام امکانات مشروع و غير مشروع را در اختيار داشتند ٠
دستکارى در متون قانون اساسى بعد از تصويب و نهايى شدن آن بمثابه سند معتبر حيات سياسى کشور که درنتيجه آن آقاى کرزى منحيث کانديد رياست جمهورى از پست رياست دولت موًقت
استعفأ نداد از آن خبر ميداد که در آينده سرنوشت دو انتخابات نيز زير خطر جدى تقلب قرار دارد ٠ استفاده وسيع غير مجاز از امکانات دولتى توسط آقاى کرزى بخاطر
پيشبرد کمپين انتخاباتى اش و همچنان نحوه ايجاد کمسيون انتخابات دو مورد از مواردى است که باعث ناراحتى ديگر کانديداى رياست جمهورى گرديده و تلاش نمودند تا آقاى کرزى را در يک
مناظره رويارويى فرا خوانند ولى آقاى کرزى به اين چلنج حاضر نشد ٠تأکيد مکرر کانديداى رياست جمهورى آقايان محمد يونس قانونى ، جنرال عبدالرشيد دوستم ، حاج محمد محقق و خانم
مسعوده جلال که « اگر انتخابات عادلانه باشد برنده خواهند شد » گوياى اين مطلب بود که آنها به عادلانه بودن انتخابات از قبل شک و ترديد هايى داشتند ٠ مسلم است که اين شک و ترديد ها
از نحوه عملکرد تيم آقاى گرزى منشأ ميگرفت ٠بادرنظرداشت نحوه ترتيب و تنظيم انتخابات در مورد احتمال وقوع تقلبات ، تخلفات و استفاده جويى ها سازمان ملل حقوق بشر( هومان رايت
واچ ) در گزارش تاريخ ٢٩ سپتمبر ٢٠٠٤ هوشدار داده بود که متأسفانه طرف توجه کمسيون مشترک انتخابات قرار نگرفت اما حالا معلوم شد که « در زيرکاسه نيم کاسه » وجود داشته است ٠
اين گزارش ٥٢ صفحه يى هومان رايت واچ ) که در باره انتخابات رياست جمهورى افغانستان اختصاص داشت در قسمتى ازين گزارش آمده است : ترجمه « ٠٠٠٠ دربسيارى ولايات انتخاب
کننده گان به مفهوم ( بلوتن ) برگه راى دهى نميفهمند و يا باور ندارند که رأى گيرى سرى باشد اين واقعيت ميتواند باعث ناراحتى گردد » ٠همانقسميکه در بخش ديگر اين نوشته تذکر داده شد
مسًولين اجراييوى با همکارى پوليس از کارت هاى راى دهى برخى از مردم بيسواد به نفع کانديد مشخص سوً استفاده نمودند ٠ نقطه جالب توجه در گزارش ارايه شده اينست که بعد از تحليل و
بررسى بعضى از کاستى هاى ترتيب و تنظيم انتخابات از جمله نحوه تهيه لست راى دهندگان برجسته گرديده و از راجستر هاى دسته جمعى و تکرارى سخن زده ميشود ٠( هومان رايت واچ )
درين باره مينويسد : « به نتيجه ثبت نام دسته جمعى و تکرارى راى دهندگان تعداد راجستر شدگان به بيشتر از ده مليون رقم زده شده است که از جمله چهار مليون آنرا زنان تشکيل ميدهد ٠
استناد اکثريت اشخاص رسمى مقامات افغانى و بين المللى به اين رقم ذکر شده ( بيشتر از ده مليون ) غير واقعى ميباشد ٠ ( هومان رايت واچ ) در نظر دارد طى يک گزارش جداگانه به تاريخ
چهارم اکتوبر ٢٠٠٤ ميلادى تعداد اصلى اشتراک کنندگان زن را و همچنان مجموع اشتراک کنندگان شهروندان افغانى را در انتخابات رياست جمهورى به نشر بسپارد » ٠هومان رايت واچ با
توجه به نبود سازمان مشابحه مانيتورينگ « اپارات کنترول » انتخاباتى چه از طرف جوامع بين المللى و همچنان از طرف مقامات افغانى ، ميگويد : در اکثريت حوزه هاى انتخاباتى وضعيت به
حد کافى زير کنترول نميباشد ٠ در بخش بزرگ از ساحات انتخاباتى در محلات صرف يگان ناظر آموزش ديده شايد حضور داشته باشد ٠بريد آدمس - رييس بخش آسيايى سازمان حقوق بشر
درين گزارش مى افزايد : بسيارى از تخلفات در آستانه انتخابات و همچنان به روز انتخابات از زاويه ديد عامه پنهان خواهد ماند زيرا کسى نيست که او را ( تخلفات را ) ثبت و راجستر کند ٠
البته در اينجا منظور آقاى بريد آدمس اشاره به نبود « مانيتورينگ انتخاباتى » است ٠
سازمان حقوق بشردرحاليکه به اهميت بزرگ سياسى و تاريخى انتخابات رياست جمهورى تأکيد ميکند که براى اولين بار بتاريخ موجوديت کشور تجربه ميگردد ولى ناراحتى خود را نسبت بى
تفاوتى جوامع بين المللى در قبال انتخابات رياست جمهورى افغانستان نمايان نموده يادآور ميشود که جوامع بين المللى راجستر شدن تعداد کثير راى دهندگان را گويا ابراز آزادى سياسى
ميشمارد ٠قسميکه در بخش هايى ازين گزارش که بتاريخ ٢٩ سپتمبر در کابل به نشر رسيد ، ديده ميشود « هومان رايت واچ » با اين گزارش خود مقامات افغانى و جوامع بين المللى
را هوشدار داده بود که اگر در کاستى هاى آماده کردن انتخابات رسيدگى نشود عواقب آن ميتواند تخلف ها و حتى تقلب ها را در پى داشته باشد ٠ ولى پروسه انتخابات بتاريخ نهم اکتوبر
نشان داد که اين نگرانى ها بى اساس نبوده و به اين گزارش ها کسى وقعى قايل نشده و با همان کاستى ها که زمينه ساز تخلف و تقلب بود داخل روز انتخابات رياست جمهورى شدند ٠
کم بها پنداشتن هوشدار سازمان حقوق بشر ميتواند علامه بى کفايتى عاملين و فاعلين تنظيم انتخابات باشد ويا هم برخورد آگاهانه بخاطر بهره بردارى بروز انتخابات بوده باشد ٠
فرق بين تقلب ، تخلف و اشکالات فنى !
کانديدا و نمايندگان آنها که معترض به پروسه انتخابات بودند به صراحت عنوان نمودند که در انتخابات تقلب و تخلف صورت گرفته است اما جانب مقابل بخاطر کم اهميت جلوه دادن قضيه تلاش
دارند که از تقلب و تخلف سخن در ميان نباشد و وانمود ميکنندکه اين تنها اشکالات فنى دربعضى موارد صورتگرفته است ٠ حالا ديده شود که اين سه مقوله داراى چه مفهوم و محتوا است :تقلب - عبارت از دگرگون جلوه دادن و يا دگرگون ساختن آگاهانه و پلان شده جوهر و يا اصل يک عنصر مادى و معنوى
بخاطر بهره بردارى مغرضانه و نا جايز ميباشد ٠تخلف - عبارت است از فرا رفتن از چوکات ،نورم مقرره ، قانون ، لايحه ، تعاملات و غيره قرار ها بوده که بخاطر هدف معيين انجام ميابد ٠
اين عمل ميتواند
آگاهانه و يا غير آگاهانه ، قبلأ پلان شده و يا شکل تصادفى را داشته باشد ٠ انجام ناآگاهانه تخلف نيز از مسًوليت تبريه نميگردد ٠ اشکالات فنى - عبارت از پديده يى است که بروز آن خارج از
اختيار و خواست عامل و يا فاعل صورت ميگيرد ٠ اشکالات فنى ميتواند در نفس پديده ويا ماوراى آن مطالعه گردد ٠اگر اين سه پديده در زمينه تقلب و تخلف هفتگانه که توسط ١٥ کانديد رياست
جمهورى عنوان گرديد نظر اندازى شود درينصورت ديده ميشود که « جوهر رنگ استعمال شده » ، « توضيح کارت هاى سفيد » ، « اشتراک غير افغانها در راى گيرى » مواردى است که در
چوکات تعريف تقلب شامل ميگردند و متباقى چهار مورد ديگر يعنى « تشويق و مجبور ساختن مردم به راى دادن به نفع کانديد مشخص » ، « تعطيل خودسرانه در حوزه هاى انتخاباتى » ،
« سوراخ کردن کارت اشخاص بيسوادو سوً استفاده ازآن » و « اخراج ناظرين و نماينده هاى معترض کانديدها از حوزه انتخاباتى توسط پوليس » الزامأ شامل تعريف تخلف ميگردند ٠ به نظر
نگارنده اشکالات فنى در موارد هفتگانه برخلاف اظهارات کسانيکه ميخواهند اذهان عامه را به بيراهه بکشانند وجود ندارد و اين تلاشها بخاطرى صورت ميگيرد که سطح و پيمانه فجايع را کم
رنگ و کم اهميت جلوه بدهند ٠ آقاى فاروق وردک رييس هيأت مشترک مديريت انتخابات به ارتباط جوهر رنگ استعمال شده گفت : « اشکاليکه گزارش شده به کيفيت جوهر ارتباطى ندارد و
ناشى از استفاده نادرست آن بوده است » ٠ اين اظهارات نيز به نوبه خود تلاش ناکامى است بخاطر تعويض تقلب سازمان يافته به اشکالات فنى و تخنيکى صورت ميگيرد ٠اولأ رنگى که ترکيب
کيمياوى آن در لابراتوار هاى کمپنى توليد کننده صورت ميگيرد و بعد ازآن ده ها بار تست و عمليه آزمون را ميگذراند و بعدأ در بازار عرضه گرديده و به اختيار مصرف کنندگان قرار ميگيرد ٠
و شکل استعمال آن در انگشت کدام عمليه خاص تخنيکى و فنى را ايجاب نميکند که اشکالاتى را بوجود بياورد آنقسميکه آقاى وردک کوشيدند اين را منحيث دليل موجه به مردم عرضه کنند ٠
ثانيأ اگر فرض کنيم که اين مربوط به اشکالات فنى و تخنيکى بوده باشد ممکن بود که دو حوزه ، سه حوزه ويا پنج حوزه بروى تصادف از آن متأثر شود ٠ درحاليکه از طرف معترضين عنوان
شده که اين تقلب در اکثريت حوزه هاى انتخاباتى صورت گرفته است ٠ قرار ادعاى آنها اين معضله ميتواند هزاران حوزه را دربر گيرد ٠ ارايه اين چنين دلايل به مفهوم « پت کردن آفتاب
بدو انگشت » ويا « پُت شدن به جهاز بالاى شتر » است ٠ قرار سخنان خانم مبارز معاون يکى از کانديداى رياست جمهورى ، جوهر رنگ تقلبى نه تنها از انگشت بزودى پاک ميشود بلکه از
روى برگه هاى راى گيرى که علامت گذارى ميشود نيز زايل ميگردد ٠ بنده زمانى شنيده بودم که از چنين رنگ ها بخاطر جعلکارى اسناد مافيا استفاده وسيع مينمايد ٠با وجود تلاشهاى طرفداران آقاى کرزى أعم از منبع اطلاعات جمعى بخاطر وارونه جلوه دادن
حقايق و قلمداد کردن تقلب بيشمار به اشکالات فنى ، آقاى حامد کرزى توزيع کارت هاى اضافى راى گيرى را ناگذير تأييد نموده و علت آنرا علاقمندى بى شايبه مردم در اشتراک راى دهى
عنوان نمود که شگفت انگيز بود ٠
مشروعيت انتخابات !
مشروعيت انتخابات داراى دو بُعد ميباشد يعنى بُعد مشروعيت حقوقى انتخابات و بُعد مشروعيت حقيقى انتخابات ٠ ظاهرأ مشروعيت حقوقى انتخابات با اشتراک ٥٠ در صد
واجدين شرايط انتخايات تأمين ميگردد در صورتيکه اين انتخابات در فضاى دموکراسى ، شفافيت ، صداقت و با روحيه مردمى انجام شده باشد ٠با زير نظر قرار دادن اشتراک وسيع مردم در
انتخابات ، هواداران آقاى کرزى مکررأ تأکيد به اشتراک کمى راى دهندگان نموده و به ناچيزبودن ابعاد تقلب و تخلف اصرار مينمايند ٠اولأ- بايد گفت که اشتراک وسيع مردم و استقبال واقعأ
پرشور مردم از روند انتخابات بيانگر وفادارى ، صداقت و پاکدلى مردم نسبت به انتخاب آزادانه زعيم ملى آينده شان بود ٠ مردم انتظارآنرا نداشتند که بروى احساس پاک آنها پاى خيانت گذاشته
شده و به چشم آنها خاک زده ميشود ٠ و از اشتراک وسيع مردم نبايدچنين تعبير گردد که اين اشتراک بخاطر تأييد آقاى کرزى انجام شده باشد ، اشتراک کنندگان راى دهى هرکدام نظر و انتخاب
خود را داشتند ٠ درين باره آقاى قانونى در مصاحبه خود فرمود : « ٠٠٠٠٠ ما از مشارکت مردم تقدير ميکنيم ٠٠٠٠٠ با وجود تهديد هاى طالبان و القاعده اشتراک وسيع آنها قابل تمجيد است
٠٠٠٠٠ اما اينرا هم ميخواهم عنوان بکنم که آمدن مردم توسط هيچ کانديدسوً تعبير نشود که
مشارکت آنها به نفع کانديدمشخص صورت گرفته ٠٠٠٠٠ تذوير و تقلب در انتخابات واقعأ ناديده گرفتن احساس مردم ما و به بازى گرفتن آرأ و احساس شريفانه بود که مردم آمدند ولى
متأسفانه اولين تجربه شان با تقلب توأم شد وجود تقلب به معنى ازين نيست که بايد تمام اين احساس مردم ناديده گرفته شود ، اگر اين تقلب به وقت خود تحقيق نشود بررسى نشود طبيعى است که
مشروعيت انتخابات را زير سوال قرار ميدهد » ٠ثانيأ- به ارتباط حد وحدود تخلف و تقلب بايد گفت که در بين مردم ضرب المثل عاميانه وجود دارد که ميگويد : « مشت نمونه خروار است » ٠
وقتيکه يک تقلب سازمان يافته در چند حوزه رأى گيرى افشأ ميگردد به نظر بنده اين به آن معنى نيست که ديگر حوزه هاى انتخاباتى ازين تقلب در امان بوده باشد ٠ بسيار مشکل خواهد بود که
در ٢٥ هزارحوزه انتخاباتى همزمان اين تقلب افشأ گرديده و اسناد لازم در باب تهيه شود زيرا که سازماندهندگان تقلب نيز دست به الاشه ننشسته و تلاش ميکنند که از افشاى بيشتر تقلب
جلوگيرى نمايند ٠
حالا که ابعاد گسترده تخلف و تقلب در مشروعيت حقوقى انتخابات سايه افگنده است ، يک کمسيون با صلاحيت بيطرف و صادق که مشروعييت خود آن زير سوال نباشد با توافق جانبين قضيه
ايجاد گرديده و با اشتراک مستقيم نمايندگان با صلاحيت جانبين بعد از بررسى و تحقيق همه جانبه اعتراضات کانديداى رياست جمهورى ميتواند در قبول ويا رد مشروعيت انتخابات ابراز نظر نمايد
البته نظر اين کمسيون بيطرف به مشروعييت حقوقى انتخابات اثرگذار ميباشد ٠ قسميکه در بالا نيز تذکار يافت بُعد ديگر مشروعييت ، اين مشروعييت حقيقى انتخابات است ، يعنى صرفنظر از
چگونگى نتيجه گيرى هيأت منصفه ، اگر مردم نتيجه اين انتخابات را به جان ودل قبول نموده و بخاطر تحکيم و تطبيق اين پروژه با رييس جمهور انتخاب شده همکار ، همگام و همراه باشند در
آنوقت ثابت ميشود که اين انتخابات عادلانه و آزادانه از طرف مردم انجام گرفته است ٠ ظهور مشروعيت حقيقى عملأ از طرف مردم با انقياد به سيستميکه در رأس آن رييس جمهور منتخب
قرار دارد تبصير ميشود ٠ اين مردم است که آخرين حرف خود را در باره قبول نتيجه انتخابات ميزند ، عمل و برخورد مردم ، پشتيبانى و عدم پشتيبانى آنها از حکومت ايجاد شده در آينده